هر دو ابَرشرکت سونی و مایکروسافت، خطاها و شاهکارهای بزرگی را در کارنامه خود دارند که اگر با هم مقایسه شود، هیبت کلی هیچکدام بر دیگری نخواهد چربید.
هرکدام از قواعد تجارت خاص خود بهره میبرد که اصل رقابت در صنعتگری نیز همین است. با این حال، با وارد شدن به موارد جزئی، قادریم گاهی حق را به یکی و گاهی به دیگری بدهیم.
بحث بازیهای انحصاری یکی از اینهاست. با اینکه نگارنده در نسل هفتم کنسولها، تقریبا تمام وقت خود را با کنسول مایکروسافت گذرانده، باید امتیاز این بخش را به سونی بدهم.
سونی، حداقل از سال سوم و چهارمِ نسل هفتم و پس از ماجراهای سیکس آکسیس که تاریخ کینکت اول (و احتمالا دوم) را تداعی میکند، با انتشار آثاری فوقالعاده، اتکای خود را به عناوین درجه یک به رخ رقیبش کشید؛ عناوینی که امروز با یک جستجوی ساده در اینترنت، متوجه میشوید چطور عناوین برتر منتقدان را قرق کردهاند.
تعجبی ندارد که مایکروسافت بهدلیل نداشتن یک عنوان انحصاری اکشن ـ ماجرایی برای رقابت با ستاره آسمان سونی، یعنی آنچارتد، احساس کمبود کند.
حال اینکه چرا مایکروسافت به جای سرمایهگذاری روی یک عنوان نو ـ که دو استودیوی قابل این سالها، پلاتینوم گیمز یا نینجا تئوری توانایی ساخت آن را داشتند ـ دست به دامن کریستال دینامیکس شد تا قسمت دوم بازآفرینی سری مهاجم مقبره را انحصاری کند، جوابش را نمیدانیم.
اما هر چه هست، پس از اعتراض هواداران و منتقدان، مایکروسافت مجبور به عقبنشینی شد و پس از مدتی عرضه این بازی برای ویندوز و حتی کنسول پلیاستیشن 4 نیز تائید شد. شاید تاحدی بیانصافی باشد
اگر این تصمیم را کنار اقداماتی مانند انصراف مایکروسافت از اجبار به آنلاین بودن 24 ساعته دستگاه، ممنوعیت اشتراک و خرید و فروش دیسک بازیها یا جبران مافات آن حواشی با فراهم کردن پشتیبانی XOne از بازیهای قدیمی بگذاریم و بگوییم مایکروسافت قافیه را به رقیبش باخته، اما این هم نظریهای است!
در هر حال، مهاجم مقبره در ماههای گذشته نمایش درخشانی داشته است، اما چیزی که واضح است این بازی با وجود تمام خوبیهایش، رقیبی قدر برای آنچارتد نیست. علت مقایسه این بازی با آنچارتد، نیت مایکروسافت برای رقابت آن با آنچارتد است و نه چیز دیگر.
با دیدن ویدئوهای نمایشی از «خیزش مهاجم مقبره» دچار یک سردرگمی نسبی میشویم. مهاجم مقبره با جو مرموز و معماهای مشکل میان گیمرها به اسطوره تبدیل شد و آنچارتد یک عنوان اکشن ماجرایی حقیقی است که افت و خیز در تار و پودش تنیده شده، اما خیزش مهاجم مقبره نه این است و نه آن؛ بلکه اندکی هم «کیش قاتل» است!
یکی از مواردی که در دموهای این قسمت از بازی به چشم میخورد و آزاردهنده است، برخی انیمیشنها و از آن فاحشتر، تغییر میان انیمیشنهاست که گاهی بسیار خشک و تصنعی صورت میگیرد.
از طرف دیگر، به نظر میآید بسیاری از میانپردهها و صحنههای اکشن بازی فقط برای بودن طراحی شده است. دموی پخش شده در نمایشگاه E3 واقعا تماشایی بود، اما چیزی که در نمایشگاه گیمزکام دیده شد، روایتی تکهپاره را به نمایش گذاشت.
فارغ از بحث انیمیشن، طراحی گرافیکی بازی دیدنی است. لیپسینکها کمی مصنوعی است، اما طراحی ظواهر محیط و بخصوص افکتهای انفجار و آتش میخکوبکننده است.
بازی، چرخه روز و شب و یک سیستم آب و هوایی خاص دارد که انسانها و حیوانات مطابق با شرایط به آن عکسالعمل نشان میدهند.
لارا باید با توجه به شرایط به شکار حیوانات رفته یا گیاهان را جمعآوری کند و با استفاده از مواد بهدست آمده، متریال جدید بسازد. مثلا لارا برای ساخت کتی خاص، باید نوعی گرگ را که فقط در زمانی خاص از روز بیرون میآید، شکار کند.
سیستم مبارزه بازی از نو طراحی شده تا شرایط ویژهتری را برای حملات مخفیانه فراهم کند. در سیستمی مشابه سری کیش قاتل، لارا میتواند لابهلای بتهها یا پشت درختان مخفی شده و دشمنان را گیج کند.
نکته آزاردهندهای که در دموی مربوط به درگیری لارا با دشمنان مشاهده میشود، ازدیاد بطری در محیط است.
لارا با استفاده از این آیتم میتواند دشمنان را به نقطهای خاص کشانده سپس آنها را از پا درآورد. این آسانگیری بیش از حد به بازیکن، قطعا به فروش بازی کمک خواهد کرد، اما به مذاق منتقدان خوش نخواهد آمد.
نکته دیگری نیز در همین دمو مشاهده شد که تعجببرانگیز بود. لارا در اتاقی، درست پشت یکی از دشمنان نشسته و شیشهای را سمت در خروجی پرتاب میکند.
حواس نگهبان به آن پرت میشود و پس از برگشتن، با اینکه لارا تقریبا در زاویه دید او قرار دارد، اما قادر به دیدن لارا نیست. نمیدانیم این ضعف سهوی یا عمدی هوش مصنوعی اصل بازی است یا برای نمایش آن را اعمال کرده بودند؟
آسان گرفتن سازندگان به بازیکن در موارد دیگر نیز بیش از پیش مشاهده میشود. در یکی دو صحنه معمایی که از بازی نشان داده شد، نشانههای حل معما بسیار آشکارا برای بازیکن نمایان میشد؛
تا حدی که صحنه موجود، فقط حرکت از نقطهای به نقطه دیگر و تیر زدن یا بالا رفتن از نقطهای مشخص بود. تصور اینکه یکی از عناوین مطرح در سبک اکشن ـ ماجرایی تا این حد به سوی روایتگرایی سطحی پیش رفته باشد، اصلا خوشایند نیست.
هرچند، باز هم برای قضاوت زود است. ممکن است بعدها از معماهای قویتری در بازی پرده برداشته شود. ولی تاکنون دموهای منتشر شده از بازی یادآور آثار ممتاز روایتگرای Quantic Dream (مانند Fahrenheit، Heavy Rain و Beyond:Two Souls) است. با این تفاوت که این مورد، راه رفتن و تعامل بیشتری دارد، ولی مهارت روایی آن کمتر است. امیدواریم این حدس و گمانها اشتباه بوده و اثر نهایی از همه لحاظ عالی باشد.
بازی خیزش مهاجم مقبره 19 آبان امسال برای X360 و XOne، زمستان برای ویندوز و پاییز 95 برای PS4 عرضه خواهد شد.
Rise of the Tomb Raider
پلتفرم ....... Windows، PS4
X360 ، XOne
ناشر:
Microsoft Studios/ Square Enix
سازنده...... Crystal Dynamics
اکشن ماجرایی سوم شخص
تاریخ انتشار: 19آبان 94
سیاوش شهبازی - کلیک
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگوی «جامجم» با نماینده ولیفقیه در بنیاد شهید و امور ایثارگران عنوان شد