آنچه باید درباره کتابخوان‌‌های الکترونیک بدانید

این ابزارهای دیجیتال ساده به لطف قابلیت نمایشگر‌های مخصوص و عمر باتری طولانی به ابزاری ایده‌آل برای خوره‌های کتاب تبدیل شده است. وزن بیشتر کتابخوان‌های الکترونیک به یک دهم وزن کتاب هم نمی‌رسد، اما می‌تواند در بدنه کوچک و باریک خود هزاران کتاب کامل را جا دهد. با استفاده از این دستگاه می‌توانید فونت کتاب و اندازه آن را تغییر دهید، معنی هر لغت دلخواه را با استفاده از دیکشنری داخلی آن پیدا کنید و مهم‌تر از همه این‌که گستره‌ای از نشریات مکتوب از جمله کتب، مجلات و روزنامه‌ها را به‌صورت الکترونیک در اختیار داشته باشید.

وسیله‌‌ای بی‌جایگزین

برنامه‌های eReader در بسیاری از تلفن‌های هوشمند و تبلت‌های امروزی موجود است، اما صفحات نمایشگر این دستگاه‌ها به‌دلیل ارسال نور به‌صورت مستقیم به چشم‌ها باعث خستگی آنها می‌شود. در حالی‌ که کتاب‌های الکترونیک از نمایشگرهای موسوم به e-ink یا جوهر دیجیتال بهره می‌برند که نمایی مشابه کاغذ دارد و مطالعه با آن بسیار لذت‌بخش است. همچنین بسیاری از مدل‌های جدید ای‌بوک ریدر‌ها از قابلیت نوردهی از جلو برخوردار است که شامل مجموعه‌ای از چراغ‌های LED می‌شود که دورتادور صفحه را احاطه کرده و نور را به سمت پایین می‌تاباند تا چشمان شما با راحتی بیشتری متن را مشاهده کند. این دستگاه‌ها مختص کسانی است که مطالعه سهم ثابتی از برنامه روزانه آنها دارد. کتاب‌های الکترونیک، دستگاه‌هایی مخصوص مطالعه هستند، بنابراین شبکه‌های اجتماعی و بازی‌های مختلف قادر به پرت‌کردن حواس شما حین مطالعه نخواهند بود.

ویژگی‌های کتاب الکترونیک

با آن‌که کاربرد تمام کتاب‌های الکترونیک فقط ایجاد یک پلتفرم دیجیتال برای مطالعه است، اما ویژگی‌های متفاوتی دارد. کتاب‌ الکترونیک مورد علاقه یک کاربر ممکن است مطلوب کاربر دیگر نباشد. به همین دلیل چند ویژگی اصلی کتاب‌های الکترونیک‌ را معرفی می‌کنیم تا بتوانید خودتان کتابخوان‌های مختلف را با یکدیگر مقایسه کنید. این ویژگی‌ها عبارتند از: قابلیت مطالعه، حمل، راحتی استفاده و قابلیت‌های اضافی.

قابلیت مطالعه

ای‌بوک ریدرهای امروزی بیشتر از فناوری جوهر دیجیتال استفاده می‌کنند. به‌طور کلی، این نمایشگرها با کاهش انعکاس نور و ایجاد کنتراست بهتر، قابلیت مطالعه بالاتری دارد. در صورتی‌که راحتی مطالعه مهم‌ترین معیار شما برای انتخاب است، بهتر است دنبال کتابخوان الکترونیکی باشید که قابلیت نوردهی داخلی داشته و بتوان از آن در محیط‌های کم‌نور یا تاریک نیز براحتی استفاده کرد.

دیگر عوامل موثر بر قابلیت مطالعه عبارت است از وضوح تصویر نمایشگر و لمسی بودن آن. هرقدر وضوح تصویر کتاب الکترونیک ـ که با واحد پیکسل یا نقطه بر اینچ مربع اندازه‌گیری می‌شود ـ بالاتر باشد مطالعه با آن راحت‌تر است. نمایشگرهایی که از واحد پیکسل استفاده می‌کنند تصویری مشابه مانیتور رایانه یا گوشی ارائه می‌کنند، در صورتی‌که نمایشگرهایی که از واحد نقطه استفاده می‌کنند تصویری مشابه کاغذ چاپ شده دارند. در صورت وجود قابلیت صفحه لمسی می‌توانید بدون استفـاده از کلیــد‌های فیزیکی کتاب‌ را ورق زده یا تنظیــمات آن را تغییر دهید و در نتیجه تجربه کاربری بهتری را دریافت کنید.

راحتی استفاده

راحتی و سرعت دسترسی به عناوین جدید، مهم‌ترین عامل جذابیت یک کتابخوان الکترونیک به‌شمــار می‌آید. بیشتر مدل‌های اصلی، یک کتابخانه اختصاصی با هزاران عنوان کتاب دارند؛ هر چند کتابخوان‌های الکترونیک از نظر تعداد کتب قابل ذخیره و قیمت هر کتاب با هم تفاوت‌هایی دارد. علاوه‌براین، تقریبا تمام کتابخوان‌های الکترونیک امکان قرض گرفتن نسخه‌های الکترونیک را از کتابخانه‌های عمومی دارند. این ویژگی به کاربر امکان می‌دهد عناوین مورد علاقه را از وبسایت کتابخانه به امانت گرفته و آنها را به‌صورت بی‌سیم یا با استفاده از USB به ریدر انتقال دهد. بیشتر این دستگاه‌ها به کاربر امکان خرید و مطالعه مجلات و روزنامه‌ها را می‌دهند. همچنین برخی مدل‌ها از کتاب‌های صوتی نیز پشتیبانی می‌کنند و می‌توانید با استفاده از جک هدفن یا بلندگوهای خود دستگاه از این کتاب‌ها استفاده کنید.

همچنین بهتر است کاربران بین‌المللی و چندزبانه از ریدرهای دارای پشتیبانی چندزبانه استفاده کنند. ظرفیت ذخیره‌سازی کتاب موضوع چندان مهمی به‌شمار نمی‌آید، زیرا بیشتر کتابخوان‌های الکترونیک قادر به ذخیره هزار عنوان کتاب یا بیشتر هستند و با حافظه میانگین 4 گیگابایت در بازار عرضه می‌شوند. البته بعضی از مدل‌های کتابخوان مانند
Kobo Aura H2O از کارت‌های حافظه میکرو نیز پشتیبانی می‌کنند. البته مهم‌ترین ویژگی این ریدر، ضدآب بودن آن است. با استفاده از این کتاب الکترونیک می‌توانید بدون هیچ نگرانی در حمام یا استخر نیز کتاب مورد علاقه خود را مطالعه کنید.

حمل آسان

بهترین کتابخوان‌های الکترونیک‌ سبک‌، جمع و جور و قابل حمل هستند.

همچنین باید فرم و وزن‌ آنها به گونه‌ای باشد که نگه‌داشتن طولانی مدتشان برای کاربر خسته‌کننده نباشد. بیشتر کتاب‌خوان‌های الکترونیک از قابلیت‌ اتصال با وای ـ فای بهره می‌برند و برخی مدل‌ها از 3G نیز پشتیبانی می‌کنند. دستگاه‌های دارای قابلیت 3G نسبت به دیگر مدل‌ها قیمت بسیار بیشتری دارند، اما برای کاربرانی که مدام در سفر بوده و امکان دسترسی به اینترنت بی‌سیم مطمئن ندارند، گزینه ایده‌آلی به شمار می‌آیند.

یک مثال مناسب برای چنین دستگاهی Kindle Voyage است. این ریدر ساخت Amazon، بهترین کتاب الکترونیکی موجود از لحاظ اندازه و وزن است، اما نسبت به دیگر کتاب‌های الکترونیک قیمت بسیار بیشتری دارد. البته نمایشگر جوهر الکترونیک Full HD و نوردهی هوشمند از جلو، این قیمت را توجیه می‌کند. همچنین این دستگاه گستره وسیعی از قابلیت‌های جانبی از جمله نمایش معنی کلمات دشوار و کتابخانه خانوادگی دارد که تجربه کار کردن با آن را لذت‌بخش‌تر می‌کند.

دیگر قابلیت‌ها

قابلیت‌های اضافی یک کتاب الکترونیک در مقایسه با مزایای اصلی چنین دستگاهی چندان اهمیت ندارد. هرچند، این ویژگی‌ها می‌تواند به شما کمک کند در میان انتخاب‌های موجود تصمیم نهایی را بگیرید. بیشتر ریدرهای موجود در بازار یک‌سال ضمانت بین‌المللی دارند. همچنین قابلیت همزمان‌سازی کتاب‌های الکترونیک در تمام دستگاه‌های کاربر (از جمله تبلت و تلفن‌همراه) نیز قابلیتی کاربردی محسوب می‌شود. دیگر قابلیت‌های موجود از جمله امکان تنظیم فونت، دیکشنری داخلی، علامت‌گذاری صفحات و نمایش پی‌نویس‌ها نیز می‌تواند راحتی و کارایی کتاب‌ الکترونیک را افزایش دهد.

یکی دیگر از نکات مهم در مورد ای‌بوک ریدرها دسترسی آنها به کتابخانه‌های آنلاین است. با این‌که در بیشتر فروشگاه‌های آنلاین تعداد کمی کتاب فارسی زبان پیدا می‌شود، اما باز هم می‌تواند برای کسانی که دنبال کتاب‌های زبان اصلی و دانشگاهی هستند، اهمیت بالایی داشته باشد. از این‌رو کتابخوان‌های آمازون با توجه به کتابخانه عظیم این شرکت یک قدم از رقبا جلو‌تر هستند. با وجود این، کتابخوان الکترونیک سبک و خوشدست Nook GlowLight که در کنار دسترسی به میلیون‌ها عنوان کتاب در فروشگاه Barnes & Noble امکان استفاده از کتابخانه آمازون را هم به شما می‌دهد، می‌تواند جای کل کتابخانه شما را بگیرد.

جای خالی کتاب‌های فارسی

در مجموع می‌توان گفت بیشتر مدل‌های موجود در بازار با توجه به کاربرد ساده کتابخوان‌ها می‌توانند نیاز اولیه شما را برطرف کنند و تفاوت اصلی آنها در نوع کاربری این ابزارهاست. با گذشت چند سال از ورود کتابخوان‌های الکترونیک به بازار، از نظر محتوا کمبودی وجود ندارد و برای این دستگاه‌ها کتابخانه‌های عظیمی تدارک دیده شده که کاربر می‌تواند عناوین مورد علاقه خود را از میان آنها انتخاب کند. با این‌که فروشگاه‌های آنلاین فارسی زبان خاصی برای این دستگاه‌ها وجود ندارد، اما باز هم براحتی می‌توان نسخه‌های پی‌دی‌اف و ای‌بوک کتاب فارسی زبانی را که در اختیار دارید از طریق رایانه شخصی‌تان به ای‌بوک‌ریدر‌ها انتقال دهید و از آنها استفاده کنید. کتابخوان‌های دیجیتال شاید نتوانند جای کتاب‌های اصلی را در دستان شما بگیرند، اما سهولت در استفاده از آنها می‌تواند نقش پررنگی در بالا رفتن سرانه مطالعه ایرانی‌ها داشته باشد.

آرش جهانگیری / کلیک (ضمیمه یکشنبه روزنامه جام جم)