بلکه کار استارتآپها بیشتر از آنکه حول اختراع یک چیز باشد، در توسعه آن چیزی که وجود دارد خلاصه میشود. به نوعی این توسعه است که به شما کمک میکند مس را به طلا تبدیل کنید و دست به جادو بزنید. استارتآپ تولگرام یکی از همین تلاشها برای توسعه آن چیزی است که وجود دارد. ابزاری که باعث میشود کاربران و ادمینهای کانالهای تلگرامی بتوانند به شکل بهینهتری سراغ استفاده از تلگرام بروند و بهرهوری بیشتری از آن داشته باشند. برای همین این شماره سراغ عطا خلیقی سیگارودی یکی از ایدهپردازان این استارتآپ رفته و با او به گپ و گفت نشستهایم.
ضریب نفوذ و تاثیرگذاری تلگرام در ایران بر کسی پوشیده نیست و روی گوشیهای هوشمند بیشتر ما این اپلیکیشن با دهها کانال و گروه مختلف وجود دارد. همین مساله باعث شده تلگرام دیگر به یک بستر برای کاربران ایرانی تبدیل شود و حتی کسب و کارهای مستقلی نیز در آن شکل بگیرد. کسب وکارهایی که شاید از نظر خیلی از ما چندان جدی به نظر نرسند، اما گروههای مختلفی از مردم را به خود مشغول کردهاند و به نوعی باعث اشتغالزایی شدهاند.
همانطور که ابتدای گزارش نیز اشاره شد، تولگرام یک ابزار برای افرادی است که کسب و کار اینترنتی خود را در پلتفرم تلگرام تعریف کردهاند. در واقع تولگرام ابزاری برای راحتی کار مدیرهای تلگرامی است. عطا خلیقی در مورد شکلگیری ایده اولیه تولگرام میگوید: «شروع تولگرام از یک نیاز آغاز شد. من و یکی از دوستانم پوریا شریفی دنبال ابزاری بودیم که بتوانیم از طریق آن پستهای ارسالی به یک کانال را زمانبندی کنیم و بستههای محتوایی را در مقاطع مختلف پست کنیم. این شروع ماجرای شکلگیری تولگرام بود و به یکی از 30 امکانی تبدیل شد که روی این بازار قرار دارد.»
به گفته او تولگرام سه گروه از کاربران را تحت پوشش قرار میدهد: «در نگاه اول مهمترین کاربران ما، مدیران کانالها یا همان ادمینها هستند که با ابزارهای تولگرام میتوانند مدیریت بهتری روی رسانه خود داشته باشند. واقعیتی که وجود دارد این است که مدیر کانال بودن بسیار سخت است و به نوعی یک کار تمام وقت به حساب میآید. برای همین مدیرهای کانال باید بتوانند برای خود درآمد داشته باشند. گروه دوم کاربران تولگرام، دستهای از همین مدیران کانالهای میانرده تلگرام است که براحتی نمیتوانند تبلیغات داشته باشند و درآمد چندانی ندارند. از طرف دیگر بعد سوم تولگرام برای کسانی است که میخواهند تبلیغات تلگرامی داشته باشند و دنبال سرویسی هستند که بتوانند تبلیغاتی با بازخورد بالاتر داشته باشند.»
عصر موبایل به دستان
عملکرد تولگرام در دسته «سوشیال مدیا مارکتینگ» قرار میگیرد که یکی از مهمترین ترندهای دنیاست. پس بدیهی است قبل از این استارتآپ، فعالیتهای زیادی در این زمینه در سراسر جهان صورت گرفته باشد، اما به گفته خلیقی، تولگرام اولین ابزاری است که روی پلتفرم تلگرام فعالیت میکند: «با آمدن اینترنت روی موبایل در ایران، فضای جدیدی برای کاربران ایرانی ایجاد شد و بدیهی بود که شاهد اتفاقاتی در زمینه شبکههای اجتماعی نیز باشیم. تلگرام ابتدا یک نرمافزار پیامرسان بود که با اقبال کاربران ایرانی روبهرو شد و خیلی زود طرفداران زیادی پیدا کرد، اما به عقیده من از وقتی گروهها و کانالها به این پیامرسان اضافه شد به یک شبکه اجتماعی تبدیل شد.»
به گفته عطا، کار روی پلتفرم تلگرام هدف اولیه آنهاست و در آینده همین ابزارها و امکانات قرار است برای دیگر شبکههای اجتماعی نیز ایجاد شود: «همانطور که میدانید فراوانی استفاده از تلگرام در دنیا چندان برابر نیست و چند کشور از آن بهصورت گسترده استفاده میکنند و شاید برای همین، مشابه چنین ابزاری آن هم روی پلتفرم تلگرام پیدا نمیشود. ما میتوانیم بهصورت قانونی روی سه شبکه اجتماعی تلگرام، اینستاگرام و لینکداین فعالیت کنیم. همانطور که میدانید نحوه عملکرد لینکداین چندان تبلیغاتی نیست و برای همین تمرکز خود را روی اینستاگرام قرار دادهایم تا در ادامه فعالیت تولگرام، پشتیبانی از این شبکه اجتماعی و کاربرانش را هم اضافه کنیم.»
دوره گذار
به عقیده ایدهپرداز استارتآپ تولگرام، کانالهای تلگرامی نیز یک دوره گذار دارند و چند وقت دیگر روش دیگری جای آنها را خواهد گرفت: «به نظر من ما شاهد همان اتفاقی هستیم که زمانی در دنیا با وبلاگها افتاد. طرف میخواست برای خودش یک سایت بزند و در کمتر از چند دقیقه یک وبلاگ راهاندازی میکرد بدون اینکه هزینهای پرداخت کند. حالا دقیقا همین اتفاق برای تلگرام هم افتاده و هر شخصی در کمتر از ده ثانیه رسانه خودش را راهاندازی میکند. این مساله شاید در نگاه اول خیلی از کسب و کارهای دیگر را تحت شعاع قرار دهد و حتی تاثیرات آن به رسانهها هم کشیده شود، اما من فکر میکنم هر کسب و کاری با توجه به این که تکنولوژی تغییر میکند باید متحول شود. در واقع نمیتوان مردم را مجبور کرد از چیزی استفاده کنند یا خیر، چراکه اگر مردم دوست نداشتند از آن استفاده کنند سراغ آن نمیرفتند. پس این کسب و کارها هستند که باید انعطافپذیر باشند و به تناسب تحولات مختلف خود را با کاربرانشان هم سو کنند.»
بنابر آمارهای موجود حدود 30 میلیون ایرانی در تلگرام فعالیت میکنند که برای این تعداد کاربر 170 هزار کانال تلگرام وجود دارد که از مقدار 11 هزار کانال بیشتر از 50 هزار عضو دارند، اما با این وجود خلیقی معتقد است تلگرام و کانالها نیز عمری خواهند داشت و چند وقت دیگر جای خود را به تکنولوژی و روش جدیدتر خواهند داد: «ما در ایران دوره درخشان وبلاگها را پشت سرگذاشتیم و بعد از چند سال شاهد فراموشی آنها هستیم. تکرار تاریخ وجود دارد، وبلاگها پلتفرمی بود برای انتشار محتوا، اما کاربران تصمیم گرفتند از وبلاگها به شبکههای اجتماعی کوچ کنند و فقط وبلاگهای حرفهای باقی ماندند و در بیشتر موارد به سایت تبدیل شدند. شک نکنید برای شبکههای اجتماعی فعلی نیز همین اتفاق میافتد و چند وقت دیگر شاهد یک رویداد جدیدتر خواهیم بود.»
غربال موفقها
عطا خلیقی که تجربه زیادی در زمینه فعالیتهای استارتآپی دارد، اعتقاد دارد تب تند استارتآپها تا دو سه سال آینده در ایران خواهد خوابید: «استارتآپ در ایران به ترندی تبدیل شده که همه سراغش میروند. از آنجا که پایه نوآوری و فنی در آن وجود دارد و از طرفی از بیرون یک کسب و کار ساده اما پردرآمد به نظر میرسد، محبوبیت زیادی در ایران پیدا کرده است. اما واقعیت چیز دیگری است، چراکه ابهامات بزرگی که در مسیر موفقیت یک استارتآپ وجود دارد باعث میشود سختیهای زیادی در مسیر آن قرار بگیرد. درواقع آنهایی که توانستهاند با این سختیها کنار بیایند باقی میمانند. برای همین فکر میکنم تا دو تا سه سال آینده شاهد یک غربال در زمینه استارتآپی در ایران باشیم.»
تولگرام در حال حاضر در ماه هشتم فعالیتش به سر میبرد و به گفته خلیقی استقبال تا اینجای کار مثبت بوده است: «در حال حاضر حدود چهار میلیون نفر مجموع اعضای تشکیلدهنده کانالهای در ارتباط با تولگرام هستند. حتی استارتآپهای خیلی بزرگ نیز جزو کاربران هستند و از این خدمات استفاده میکنند. با این وجود من بزرگترین نقطه ضعف تولگرام را در این مساله میدانم که بشدت تحت تاثیر پلتفرم دیگری است. به شکلی که هر اتفاقی که برای تلگرام بیفتند، کاملا ما را تحت تاثیر قرار میدهد و این مشکلی است که تمام استارتآپهایی که روی پلتفرمهای دیگر فعالیت میکنند با آن درگیر هستند.»
آرش جهانگیری
ضمیمه کلیک جامجم
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد
محمد نصرتی در گفتوگو با جامجم مطرح کرد؛