از سرزمین دانایی تا آشپزی مهمونی

 اما شبکه‌های مختلف همچنان مسابقه‌هایی را در حال پخش دارند که از آن میان می‌توان به مسابقه‌های «4 از 7» در شبکه چهار، «سرزمین دانایی»، «رد پا» و «آشپزی مهمونی» در شبکه تهران اشاره کرد.

البته مسابقه سینمایی 1، 2، 3، 4 هم در حال ضبط سری جدید خود است.

ما در این فرصت به مسابقه‌های در حال پخش تلویزیون نگاه کوتاهی داشته‌ایم.

هفت هنر در 4 از 7

چهار از هفت مسابقه زنده تلفنی است که با اجرای جواد مولانیا از شبکه چهار روی آنتن می‌رود. این برنامه به تناسب پتانسیل شبکه چهار که عنوان فرهیختگان را به خود اختصاص داده، مربوط به‌حوزه هفت هنر است.

در این برنامه سوالاتی در رشته‌های مختلف هنری از شرکت‌کنندگان تلفنی پرسیده می‌شود و در پایان به برنده برنامه از 50 تا 200 هزار تومان جایزه داده می‌شود. اما ایرادی که به این برنامه وارد است مربوط به سطح سوالات طرح شده و نوع آنهاست.

طبیعتا مخاطبان و شرکت‌کنندگان این برنامه اشخاصی هستند که به نوعی دغدغه هنری دارند. سوالات پراکنده و تیتروار این مسابقه نه تنها پاسخگوی نیاز مخاطبان خاص این برنامه نیست، بلکه نقش آموزندگی برای مخاطب عام تلویزیون هم ندارد.

باید به یاد داشت آموزش (مستقیم یا غیرمستقیم) علاوه بر سرگرمی جزء لاینفک رسانه، بخصوص تلویزیون است.

نکته دوم درباره این برنامه، اجرای نه چندان مناسب مجری در عین توانمندی اوست. تسلط نداشتن مجری به اجرا، شتاب‌زدگی و گاهی مکث‌های ناگهانی در حین اجرا، خوانش غلط متن ( متن سوال‌های برنامه مثل اشعار در بخش ادبیات، شخصیت‌های تاریخی و هنری یا حتی خواندن نام اشخاصی که داوطلب شرکت در مسابقه هستند ) ارتباط بیننده را با برنامه دچار نوسان می‌کند.

او در مسابقه1، 2، 3، 4 که به سینما می‌پردازد و اکنون سری جدید این مسابقه در دست تولید است، بسیار موفق‌تر عمل کرده بود. هر چند صدابرداری این برنامه در بخش زنده برنامه که شامل مجری و شرکت‌کننده می‌شود، ضعیف است و در مواردی صدای این دو به صورت نامفهوم به گوش می‌رسد.

مسابقه سرزمین دانایی، قالب نوینی از مسابقه ارائه می‌کند که در دنیا با عنوان Reality TV یا همان مستندمسابقه شناخته شده است.

مهم‌ترین ویژگی این گونه تلویزیونی وجه آموزشی آن است که از طریق هم زیستی شرکت‌کننده‌ها در شرایط سخت، برای آنها و بینندگان حاصل می‌شود.

سعید ابوطالب در ساخت سرزمین دانایی به وجه آموزشی برنامه توجه داشته و متناسب با نیاز و علاقه جوان ایرانی این برنامه را به انجام رسانده است.

این مسابقه با شرکت سه گروه سه نفره انجام می‌شود که هم مسیر می‌شوند تا توانایی و آموخته‌های خود را در برخورد با پدیده‌های طبیعی به کار بگیرند.

این برنامه به‌رغم همه پیشتازی در صنعت برنامه‌سازی تلویزیون ایران، به لحاظ کیفی و تصویربرداری از ضعف‌هایی برخوردار است.

سرزمین دانایی به دلیل استفاده از طبیعت خشک و فاقد تنوع رنگ و چشم‌انداز زیبا، به جای ایجاد حرکت و تکاپو در چشم مخاطب، او را دچار رخوت و سکون می‌کند.

جا دارد برای ساخت و ادامه این برنامه پیشرو و موفق، تدابیری جهت انتخاب مناظر بکر و جذاب‌تر اندیشیده شود تا به استانداردهای هنری تلویزیون نزدیک‌تر شود.

در ضمن باید به‌خاطر داشت برای نشان دادن سختی‌های مسیر پیش رو، نباید از چشم‌اندازهای خشک و بی‌روح استفاده کرد. با استفاده از لنزهای مناسب و انتخاب زوایای بهتر برای دوربین می‌توان به لحاظ تصویری هم بی‌رحمی طبیعت بکر را القا کرد.