مستندهای داستانگو

درست این است که کشورهای صادرکننده سلاح که از تجارت اسلحه درآمد کسب می‌کنند، عامل جنگ‌ها هستند؛ مانند بریتانیا، فرانسه و ایالات متحده آمریکا. این درحالی است که ایران به‌عنوان سازنده سلاح، هیچ سلاحی به کشورهای دیگر صادر نمی‌کند. اینها خلاصه یک روایت است؛ روایتی که این شب‌ها در شبکه مستند سیما شاهد آن بودیم. «سلاح ایرانی» مجموعه مستند نظامی - امنیتی که به کارگردانی داوود مرادیان از شبکه مستند سیما روی آنتن رفت و حالا قرار است بازپخش آن طی روزهای آینده از شبکه یک سیما پخش شود.

در این اثر درباره شرایط استفاده از سلاح‌های موجود در ایران در صورت بروز جنگ و درگیری بحث شده است؛ این‌که درگیری تابع سلاح به تنهایی نیست و هر درگیری علاوه ‌بر سلاح تابع تکنیک و تاکتیک است، تابع شرایط سیاسی طرفین درگیرشونده هم هست. تنها کشوری که جرأت هماوردی در این سطح با ایران را می‌تواند داشته باشد، آمریکاست که آنها هم هیچ‌گاه خود را وارد چنین درگیری‌ای نخواهند کرد. آمریکا تنها کشوری است که سلاح‌هایش برای نزدن است نه زدن. 
مرادیان در گفت‌وگو با «قاب کوچک» می‌گوید: سلاح ایرانی قرار بود در فاز اول مجموعه مستندی ۱۵ قسمتی با موضوع توانمندی‌های دفاعی ایران باشد و  ارتباط گرفتن با نیروهای مسلح بسیار سخت بود و به همین دلیل فرآیند پژوهش و تکمیل طرح مستندها طی یک‌سال به‌صورت کجدار و مریز پیش رفت. در قسمت اول درباره تجهیزات شناوری سپاه صحبت کرده‌ایم و این‌که بین شناورهای سپاه و شناورهای ارتش تفاوت‌های بسیار زیادی وجود دارد. در قسمت اول دلیل کارآمدی تجهیزات شناوری سپاه براساس مستندات تاریخی مطرح می‌شود. در قسمت دیگر به موضوع شناوری ارتش می‌پردازیم و این‌که ناوسازی در دنیا به معنای حرکت بر لبه تکنولوژی روز است. یک کشور از لحظه‌ای که شروع به طراحی ناو می‌کند تا لحظه‌ای که ناو می‌سازد، بین ۱۰ تا ۴۰ سال زمان صرف می‌کند. در قسمت بعد به تجهیزات موشکی دریایی پرداخته‌ایم و این‌که سپاه چگونه با استفاده از موشک‌های شرقی که از کشورهایی مانند چین و کره و روسیه به‌دست آورده، به صنعت موشک‌سازی بومی رسیده است. امروز به اعتراف طراح موشک‌های اسرائیلی، موشک‌های ایرانی نه کپی موشک‌های چین هستند، نه کپی موشک‌های روس، بلکه صاحب یک تکنولوژی کاملا ایرانی شده‌اند. او درباره موشک «سومار» این توصیف را به‌کار برده است و می‌گوید به احترام مهندسان این تکنولوژی کلاه از سر برمی‌دارم.
مرادیان تصریح کرد: موشک بالستیک موضوع یکی دیگر از قسمت‌های این مجموعه است که در آن اشاره می‌شود ایران چگونه از زمان شاه که حتی اجازه خرید موشک‌های بالستیک را نداشت، به یکی از کشورهای صادرکننده بالقوه موشک‌های بالستیک تبدیل شده است. این‌که ما امروز این موشک‌ها را صادر نمی‌کنیم، بحث دیگری است اما واقعیت این است که موشک‌های ما امروز خواهان بسیاری دارد. بازدارندگی سلاح‌های نظامی، ضامن امنیت هر کشوری به‌حساب می‌آید و امنیت ضامن بقای اقتصادی است. موضوع اصلی درباره سلاح‌های نظامی این است. شما وقتی سلاح‌هایی در اختیار دارید که در قیاس با سلاح‌های وارداتی بسیار ارزان است و می‌توانید از آن تولید انبوه داشته باشید، خودتان را در برابر دشمن تأمین کرده‌اید و امنیت‌تان برقرار است. در این حالت دیگر دغدغه حمله نظامی کشورهای دیگر را ندارید و می‌توانید در میدان‌های دیگری مانند جنگ اقتصادی وارد رویارویی شوید. یکی از دلایل فشار اقتصادی زیاد بر ایران در سال‌های اخیر همین است. 
این مستند‌ساز با تاکید بر این‌که مسأله نظامی برای جمهوری اسلامی تمام‌ شده است و هیچ نیروی فرامرزی نمی‌تواند ایران را از این منظر مورد تهدید قرار دهد، یادآور شد: نکته مهم این است که بعد از جنگ جهانی دوم، ما تنها کشوری در دنیا هستیم که جرأت کرده‌ایم به یک پایگاه بزرگ آمریکایی با تمام تجهیزات پدافندی‌اش موشک شلیک کنیم؛ هم شلیک کنیم و هم صبح روز بعد رهبر انقلاب در پخش زنده تلویزیونی درباره آن صحبت کردند. این یک دستاورد برای ماست که همه این موشک‌ها به اهداف خود اصابت کردند. طبیعی است موشکی که توانسته از سامانه پدافندی آمریکایی‌ها عبور کند و به اهداف از پیش در‌نظر گرفته شده برخورد کند، خواهان هم دارد.
مرادیان گفت: شیوه عملکرد ما این‌طور بود که ابتدا موضوع را طرح کردیم بعد پژوهش اولیه انجام می‌شد بعد بچه‌های دفاعی و امنیتی رسانه‌ها با ما همکاری کردند و در آخر به نیروهای امنیتی‌ برای تاییدیه ارائه کردیم،‌ از نظر این‌که هم اطلاعات و منابع از جهت ژورنالیستی درست باشد و نیروهای دفاعی و امنیتی هم محتوا‌ها را تایید کنند. ما اطلاع دقیقی از این‌که در حال حاضر ستاد کل نیروهای مسلح نگاهش به مستند چیست را نداریم ولی ان‌شاءا... در آینده نه‌چندان دور جلسه‌ای با این عزیزان حتما درباره تحلیل و ارزیابی مستند خواهیم داشت، چون ساخت این مدل مستندهای داستانگو منزلت‌افزاست. قبلا تجربه کار نظامی داشتیم. حدود 14 سال برای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و دو سال برای ارتش جمهوری اسلامی فعالیت کردیم.
کارگردان «سلاح ایرانی» تأکید کرد: نکته مهم در این مستند این بود که به‌دنبال روایت داستان بودیم و قبلا هم چند مستند مثل «پلیس خلیج‌فارس» ساخته بودیم اما دیده نمی‌شد ولی این بار از دل یک موضوع تخصصی، به سمت روایتگری رفتیم. 
وی در پایان یادآور شد: بنیاد روایت فتح پای کار آمد و بالاخره خروجی خوبی داشتیم و بازپخش مستند از هفته آینده از شبکه یک سیما روی آنتن می‌رود و تاکید رئیس رسانه ‌ملی نیز بر پخش مستند از شبکه یک سیما بود.

منبع: ضمیمه قاب‌کوچک روزنامه جام‌جم