به همین دلیل رسانه ملی مسؤولیت سنگینی را مانند گذشته بهعهده دارد و با ساخت برنامهها و سریالهای نمایشی سعی در تشویق مخاطبان به خانه ماندن دارد البته این ماراتن نوروزی ماههاست آغاز شده و گروههای سازنده مدتهاست سرگرم ساخت مجموعهها و برنامههای نوروزی هستند.
ازجمله تیم سازنده مجموعه «دست انداز» که برای ایام نوروز شبکه نسیم سخت مشغول کار هستند. تیمی به تهیهکنندگی سعید و مجید عباسی و کارگردانی شهاب عباسی که مدتی است تولید این مجموعه نمایشی را آغاز کردهاند.
مجموعهای کمدی که به صورت آیتمی ساخته میشود و قرار است هر شب ساعت ۲۰ نگاه مخاطبان بسیاری را با خود همراه کند.
جامجم هم به پشت صحنه این مجموعه رفته و گزارشی از روند تولید آن تهیه کرده و با شهاب عباسی کارگردان، سعید عباسی تهیهکننده و کوروش معصومی و ابراهیم شفیعی بازیگران این مجموعه گفتوگو کردهاست.
پس اگر میخواهید با این مجموعه طنز بیشتر آشنا شوید و برای تماشای آن برنامهریزی کنید، در این گزارش همراه ما باشید.
سفر به قلب تاریخ
از ورودی پارکینگ ارتش میدان حر که همیشه جزو میدانهای شلوغ و پر رفت و آمد است وارد محوطه که میشوید باید چند دقیقهای را تا انتهای محوطه و رسیدن به سولهای که مدتی است در اختیار این پروژه است، پیاده بروید. چنان سکوتی در فضا حمکفرماست که اصلا به ذهنتان هم نمیرسد یک تیم تولید در گوشهای از آن مشغول کار باشند.
البته اصلا نگران این مساله نباشید در این پیادهروی چند دقیقهای حوصلهتان سر برود. چون تابلوی بزرگی را مقابلتان خواهید دید که میتوانید آگهی بامزهای را در ذهن تداعی کنید که پژمان جمشیدی بازیگر آن است.
با این حال علاقهمندان به تاریخ قطعا از پیشینه این باغ خبر دارند و میدانند متعلق به چه دورانی است و چه قدمتی دارد. از در اصلی کوچکی که وارد سوله شوید، شاهد رفت و آمد عوامل پشت صحنه خواهید بود که در تکاپو هستند تا هر چه زودتر شرایط را برای ضبط سریال آماده کنند.
البته با رعایت نکات بهداشتی و استفاده از ماسک که تعدادی از آنها برای اطمینان از دو یا سه ماسک استفاده کردهاند.
ضمن اینکه بهدلیل وجود کرونا تا حد ممکن از تعداد عوامل پشت دوربین کاسته شدهاست. کمی جلوتر که میرویم کارگردان را میبینیم که داخل دکور فروشگاه ایستاده و در حال گفتوگو با بازیگران است.
ابراهیم شفیعی، کوروش معصومی، حامد میرزاپور و حمید عرب ازجمله بازیگرانی هستند که گریم شده در حال مرور فیلمنامه هستند.
دکور که یک فروشگاه زنجیرهای است و مقابل آن یک صندوقدار و یک گیت قرار دارد نظرمان را جلب میکند. کوروش معصومی در این آیتم صندوقدار است و پشت میز نشسته و شهاب عباسی هم با او صحبت میکند.
پوسترهایی هم روی دیوار است که نمایانگر قفسههای این فروشگاه است. دو تیم دو نفره هم در حال چرخیدن با چرخهای فروشگاه هستند. یکی از بازیگران گریم پیرمردی را دارد که قرار است تعدادی نوشابه را داخل چرخ خریدش بگذارد و به سمت صندوقدار بیاید تا آنها را حساب کند.
همه چیز مهیا شده و ضبط این سکانس آغاز میشود. پیرمرد در حالی که بهسختی راه میرود، با چرخی پر از نوشابه به سمت صندوقدار میآید و صندوقدار نیز با تعجب به او نگاه میکند و در حال حساب کردن خرید اوست. شهاب عباسی هم با دیدن این صحنه میخندد. این سکانس با یکی دو برداشت ضبط میشود و مورد تایید کارگردان قرار میگیرد.
یکی دو بازیگر در اتاق گریم که در گوشهای از این سوله قرار دارد زیر دستان گریمور هستند. به گفته یکی از عوامل تمام دکورها در همین سوله زده میشود. ازجمله آیتمهایی که مربوط به شوخی با فروشگاه های زنجیرهای است.
در بخش دیگری از کار یک زن و شوهر جوان در حال خرید هستند و به سمت صندوقدار میآیند. یکباره از بلندگوی فروشگاه پیامی به خریداران اعلام میشود مبنی بر اینکه قیمت خیار منجمد شده صادراتی تخفیف خوردهاست!
شهاب عباسی که معمولا در کنار کارگردانی همیشه از این شیطنتها هم سرصحنه دارد، صدایش را کمی نازک کرده و این پیام را اعلام میکند.
دقیقا مثل شیطنتهایی که در آیتمهایی از مجموعه «خندهبازار» داشت. با شنیدن این جمله خریدارها به سمت قفسه خیار منجمد شده میروند و باز هم بازی آنها باعث خنده افرادی میشود که در پشت صحنه ایستادهاند.
در سکانس دیگری زن و شوهری با خریدهایشان که داخل چرخ خرید است از کادر خارج میشوند، کارگردان یادآور میشود حتما خریدها را داخل پلاستیک بگذارند و با چرخ از قاب دوربین خارج نشوند.
ضمن اینکه به صندوقدار میگوید که خریدها را به کدام قسمت میز منتقل کند. بنابراین این سکانس هم با برداشت دیگری ضبط میشود.
در سکانس بعد، شوخی دیگری با فروشگاههای زنجیرهای میشود. اینکه اجناس غیر قابل استفاده را با تخفیف و به شرط خرید کالای دیگری به زور به مشتریها میفروشند و مشتری از همه جا بیخبر هم که فقط به دنبال تخفیف است، پیروزمندانه و بدون اینکه به این موضوع فکر کند نیازی به آن کالا دارد یا نه، سریع آن را میخرد.
در مدتی که در پشت صحنه این مجموعه و شاهد ضبط سکانسهایی از آن بودیم، به نظر شوخیها بامزه و جالب میآمد و درست مناسب رسالتی که شبکه نسیم برای سرگرمی و نشاط مخاطبان خود بهعهده دارد بنابراین میتوان منتظر مجموعه طنز دیدنی از شبکه نسیم بود.
گرچه به گفته کارگردان و تعدادی از عوامل، محدودیتهایی در شوخی با بعضی مسائل دارند که همین موضوع کار را سخت تر میکند اما با سابقهای که این گروه در مجموعههای طنز دارد و همچنین شبکه نسیم که قرار است میزبان این مجموعه باشد، میتوان خوشبین بود که با تماشای «دست انداز» لبخند روی لب مخاطبان خواهد نشست و برای چند دقیقه هم که شده فارغ از دغدغههای روزمره و مصائب مختلف از دیدن شوخیهای آن لذت برد.
ناگفته نماند این گروه در آیتمی با یکی از خبرنگاران بنام شوخی کردهاند که تماشای آن خالی از لطف نیست. پس از همین الان برای دیدن سریالهای نوروزی تلویزیون برنامه ریزی کنید.
محمد احسانی، مدیر شبکه نسیم درباره مجموعه «دست انداز» نکاتی را بیان میکند: مجموعههای طنز آیتمی چند سالی بود که در ساخت آنها وقفه افتادهبود و ما احساس کردیم امروز نیاز به ساخت چنین برنامههایی وجود دارد. بنابراین با مشورت دوستان سراغ یکی از گروههایی رفتیم که در این زمینه هم سابقه خوبی داشتند و هم گروه نویسندگان و تیم تهیه و تولید کاملا به کار آشنا هستند.
حدود سه هفته است که تصویربرداری این مجموعه آغاز شده و نوروز ۱۴۰۰ این مجموعه هر شب ساعت ۲۰ از شبکه نسیم پخش میشود و سه بار نیز تکرار خواهد شد. دست انداز در ۹۰ قسمت ساخته میشود که ۱۵قسمت ویژه عید نوروز است و بازیگران بسیاری در این مجمو عه حضور خواهند داشت.
در ساخت این برنامه دوستان سازنده یک شیوه جدید اجرا را ابداع کردهاند که یک نوع بازی و اجراست که بعد از پخش مردم خواهند دید و لذت میبرند. پخش این برنامه بعد از نوروز تا قبل از ماه محرم و صفر ادامه پیدا خواهد کرد و پخش بقیه قسمتها به بعد از ماه محرم و صفر موکول میشود.
آیتم سازی کار سخت و پیچیدهای است
سعید عباسی را با بیشتر با تهیه برنامههای معارفی میشناسیم. وی در گفت و گو با جامجم در خصوص شکل گیری این مجموعه و تجربه تهیهکنندگی مجموعه نمایشی طنز میگوید: برنامه سازی برای من یک حرفه است و طبیعتا در مواقعی که با طرح و ایده خوبی مواجه شوم، ترغیب به ساخت آن میشوم. البته در همان گروه معارف هم که بیشتر فعالیت میکردم، در دهه ۸۰ مجموعه نمایشی هم برای شبکه یک کار کردهبودم که در هر قسمت نکات اخلاقی را بیان میکرد اما پیش از این تجربه همکاری با شبکه نسیم را نداشتم.
وی ادامه میدهد: وقتی آبان ماه پیشنهاد این مجموعه مطرح شد، قرار گذاشتیم مجموعه به صورت آیتمی ساخته شود. از آنجا که مجموعه «خندهبازار» پرمخاطب بود و من پیش از این بیننده کارهای شهاب عباسی بودم و ایشان در یکی از مجموعهها هم برای من بازی کردهبود، خواستیم در این مجموعه با هم همکاری کنیم. بنابراین جلساتی برگزار شد و روی آیتمها کار کردیم.
عباسی توضیح میدهد: این مجموعه شامل دو بخش است که مهمترین تفاوت آن با مجموعههای قبلی همین نکته است. اینکه یک آیتم مجری بازیگر داریم که شهاب عباسی آن را بازی میکند و آیتمهای طنزی هم داریم که در خلال این آیتم پخش میشود که به نظرم میتواند برای مخاطب جالب باشد.
این تهیهکننده درباره سختیهای کار طنز بیان میکند: خنداندن مردم در این شرایط بسیار کار سخت و پیچیدهای است. از طرفی آیتم سازی هم کار سختی است. به این جهت که مردم در فضای مجازی به راحتی آیتمهای خوب میسازند و استقبال هم میشود. نکته بعد اینکه امسال انتخابات برگزار میشود و از این نظر برای کار طنز سال سختی است و یک سری محدودیتها در شوخی وجود دارد که البته در شبکه با ما همکاری خیلی خوبی داشتند. یعنی تا جای ممکن مرزها را عقبتر بردند که بتوانیم شوخی کنیم.
وی درباره همکاری با شبکه نسیم میگوید: تجربه بسیار خوبی است و خیلی خوشحالم که با این مجموعه همکاری میکنم و بسیار دوستان خوب و صمیمی و همراهی هستند. فکر میکنم این کار خروجی خوبی هم داشتهباشد و هنگام پخش مورد توجه قرار بگیرد.
عباسی درباره پیش بینی خود از بازتاب مخاطب عنوان میکند: با وجود کرونا و شرایطی که وجود دارد، فکر میکنم این مجموعه بتواند مورد توجه مخاطبان قرار بگیرد. البته ۱۵قسمت در نوروز پخش میشود و پخش بقیه قسمتها بعد از ماه مبارک رمضان و از شب عید فطر ادامه پیدا میکند.
وی میگوید: ما ۵۴۰آیتم را باید برای ۹۰قسمت تولید کنیم که تا امروز حدود ۹۰آیتم را ساختهایم. فکر میکنم حدود چهار ماه دیگر تصویربرداری ادامه پیدا کند. از دانشگاه افسری امام علی(ع) هم تشکر میکنم که با ما همکاری کردند و این مکان را برای کار در اختیار ما قرار دادند.
مشکلات مردم را بیان میکنیم
ابراهیم شفیعی که در مجموعههای «خندهبازار»، «شکرآباد» و «افسانه هزارپایان» با تیم شهاب عباسی همکاری داشته درباره جدیدترین همکاریاش به جامجم میگوید.
گویا در این مجموعه با خبرنگاران هم شوخی کردهاید و شما نقش یکی از بچههای خبرنگار را بازی میکنید.
بله یکسری آیتمها در این مجموعه وجود دارد که به شوخی با مدیران مربوط میشود و من هم نقش یک خبرنگار بخش خبر را به نام «جنیدیآی» بازی میکنم.
پس میتوان گفت این مجموعه هم حال و هوای همان آیتمهای خندهبازار را دارد.
بله بیشباهت نیست اما تفاوتهایی هم دارد. یعنی موضوعات و لوکیشنهای جدیدتری به نسبت آن مجموعه دارد. امیدوارم مثل آن مجموعه هم موردتوجه قرار بگیرد و مردم دوست داشتهباشند؛ البته تا الان آیتمهایی که ضبط کردیم خیلی خوب از آب درآمده و به نظرم برای مردم خندهدار و جذاب خواهد بود. ضمن اینکه در شوخیها خیلی حرف نهفتهاست. به همین دلیل فکر میکنم مردم از تماشای آن لذت خواهند برد.
با وجود کرونا و دغدغههای معیشتی و مشکلات اقتصادی باز هم اطمینان دارید که مردم با دیدنش لبخند میزنند؟
ما، یعنی گروه نویسنده، کارگردان و بازیگران همگی سعی کردیم موضوعاتی را انتخاب کنیم که برای مردم خیلی ملموس باشد. یعنی در این مجموعه سراغ موضوعاتی رفتهایم که مردم با آنها سر و کار دارند. بهعنوانمثال مشکلاتی که مردم در فروشگاهها دارند و امروز آیتمهای مربوط به این موضوع را ضبط میکنیم. به همین دلیل مردم میتوانند با موضوعات همذاتپنداری کنند و با دیدن این مجموعه بخندند. چون سعی شده مشکلات مردم در این مجموعه مطرح شود. البته آرزو میکنم هیچوقت مردم هیچ مشکلی نداشتهباشند تا ما این طنزها را نسازیم.
مثل مجموعههای گذشته گریم سنگین و بهخصوصی هم دارید؟
با گریمهای مختلف که بازی میکنم اما خیلی گریمهای سنگینی نیست.
فکر میکنید این مجموعه هم بتواند مانند «خندهبازار» مورد توجه قرار بگیرد و تکیهکلامها و شوخیهایش برای مردم جالب باشد؟
تا جایی که من فیلمنامه را خواندم برایم جذاب بود. در ایام نوروز هم قطعا محدودیتهایی وجود دارد که باعث میشود سفرها کمتر شود و مردم بیشتر پای تلویزیون بنشینند. به همین دلیل فکر میکنم با پیشزمینه ذهنیای که مردم از بازیگران این مجموعه دارند و این نوع کارها را میپسندند، بنابراین میتوان خوشبین بود که دستانداز مخاطب خودش را داشتهباشد.
کرونا و نگرانیهایش چقدر روی تمرکز شما در کار تاثیر گذاشته؟
بههرحال همه ما استرس و نگرانی این بیماری را داریم. با وجود اوج گرفتن و جهشیافته شدن این ویروس همه بچهها استرس و نگرانی دارند. من هم بهشخصه نگرانم. آن هم برای خانوادهام که از خانه کمتر بیرون میروند. اما من به دلیل شغلم مدام این استرس را دارم که مبادا بیمار شوم و به خانوادهام منتقل کنم. بنابراین فشار زیادی روی همه بچههاست.
آیتمسازی کار هر کسی نیست
شهاب عباسی سالهاست به عنوان نویسنده، بازیگر و کارگردان در مجموعههای طنز فعالیت میکند. او در جدیدترین ساختهاش باز هم سراغ آیتمسازی رفته که دراینباره به جامجم نکاتی را بیان میکند:
چطور شد که بعد از مدتها باز هم سراغ آیتمسازی رفتید آن هم در شرایطی که آیتمسازی به نسبت گذشته کار بسیار سختتری شده؟
به قول یکی از دوستان آنهایی که کار آیتم میکنند از نظر عدهای کار سطحی انجام میدهند. در صورتی که ما هنرمندان موفقی را در عرصه کمدی داریم که از کار آیتم آغاز کردهاند.
میتوانید مثال بزنید؟
مهران غفوریان، رضا عطاران، جواد رضویان، مهران مدیری و... مثالهای بسیاری میشود زد. اصلا هر کسی که در عرصه کمدی موفق بوده تجربه آیتم داشته. پس نباید نگاه سطحی به کار آیتم داشت. اصولا در کلاسهای بازیگری هم هنرجویان باید آیتمهای کوتاه سه چهار دقیقهای اتود بزنند. اینکه نمایشاش خندهدار و بازیگرش بامزه باشد و بداههگویی کند که اصولا کار هر کسی نیست. به نظر من کسی که آیتم مینویسد، کارگردانی میکند و بازی میکند بهشدت آدم باهوشی است.
منظور من همین بود که با وجود سختیهایی که دارد آن هم در شرایط کرونا چطور شد که باز هم به این سمت و سو آمدید؟
کار من ساختن است و الان شبکه این کار را از من میخواهد؛ البته انتخاب با من است اما وقتی من در این زمینه تجربه دارم و آیتمسازی را میشناسم و با آن ارتباط گرفتم و کارم را بلدم پیشنهاد چنین کاری را میپذیرم. از طرفی تلویزیون روی افرادی مثل من سرمایهگذاری کرده تا در چنین مواقعی استفاده کند.
چقدر فضای این مجموعه شبیه «خنده بازار» است؟
میتوانم بگویم تقریبا حال و هوای همان خندهبازار را دارد اما آیتمها و شوخیها بهروزتر است. شبکه سه در آن زمان دوست داشت آنگونه نقد کند اما شبکه نسیم میخواهد که نقد کمتر باشد و به خاطر تعریفی که این شبکه دارد، بیشتر از شما جنبه سرگرمیاش را خواستند که این هم کار را سختتر میکند.
از چه جهت؟
چون حال مردم خوب نیست و خنداندن مردم در این زمانه کار سختی است. به همین دلیل فشار کاری خیلی زیادی روی ماست تا بتوانیم کاری بسازیم که مردم را بخنداند. انتظارات از ما زیاد است. از طرفی مردم مجموعههای قبلی مثل خندهبازار را دیدهاند و دوست دارند باز هم هر آنچه ما میسازیم آنها را بخنداند؛ بنابراین همین نکته کار مرا سختتر میکند.
در این مجموعه هم با همان تیم معروفتان کار میکنید؟
نیمی از بچهها به دلایل مختلف در این مجموعه حضور ندارند؛ البته سعی کردیم بچههای جوان و جدیدتر را به تیم اضافه کنم و پرورش بدهم، چون فکر میکنم اگر به این بچهها زمان بدهیم میتوانند بدرخشند؛ البته بچههای خندهبازار اولین تجربهشان نبود ولی مدتی نبودند اما این دوستان تقریبا کار اولشان است و این موضوع هم کار را سختتر میکند.
گویا خودتان هم در این مجموعه بازی کردهاید؟
بله چند آیتم بازی کردم اما خیلی نمیتوانم حضور داشتهباشم، چون روی کارگردانی تمرکز دارم.
کرونا و استرس و نگرانیای که ایجادکرده روی کار شما هم تاثیر گذاشته؟
خیلی کار را سختتر کرده و به فشار کار افزوده. مدام حواسم به بچههاست که بدون ماسک نباشند. چون اگر خدای ناکرده یک نفر بیمار شود، خیلی سریع همه را آلودهکرده و کار را متوقف میکند و برای گروه تولید و شبکه این بدترین اتفاق است.
چطور شد این عنوان را برای مجموعهتان انتخاب کردید؟
«دستانداز» به عنوان مشکلات و موانعی است که همیشه وجود دارد و به نظرم عنوان مناسبی برای این مجموعه است.
پیشبینیتان از بازخورد مخاطب چیست؟ فکر میکنید هنوز هم با آیتم میخندد؟
من فکر میکنم مخاطب از این مجموعه خوشش خواهد آمد، چون دوستان نویسنده ما متنهای خوبی را نوشتهاند و من هم بهنوعی روی کارشان نظارت دارم. آیتم مدیران را که بچهها نوشتهاند خیلی دوست دارم و به نظرم برای مخاطب هم جذاب است.
با خنده، حرفمان را میزنیم
کوروش معصومی را با بازیاش در مجموعههای شکرآباد و خندهبازار میشناسیم. او زیر دستهای گریمور بود که با هم درباره حضورش در این سریال گپ زدیم:
از همکاری مجدد با شهاب عباسی و نقشهایی که در این مجموعه ایفا میکنید بگویید.
یکی از نقشهایی که در این مجموعه بازی کردم و دوست دارم نقش یک مدیر اداره است که هم وحشی است و هم مهربان (میخندد).
کنجکاو شدیم بیشتر درباره این شخصیت بدانیم.
بهعنوانمثال در را از جا میکنم و وارد اتاق میشوم و به نفع اربابرجوع یقه کارمندم را میگیرم (میخندد).
یعنی ممکن است شخصیتهای این مجموعه ماندگار شوند و تکیهکلامهایشان مثل خندهبازار و شکرآباد سر زبانها بیفتد؟
به نظرم تیپهای خوب و بامزه و بانمکی در این مجموعه وجود دارد. البته از مجموعههای قبلی متفاوتتر هستند و به نظرم قابلیت دیده شدن را دارند. مثال دیگری میزنم. من در این قسمتی که در حال ضبط هستیم نقش یک صندوقدار را بازی میکنم که به نظرم بعد از دیده شدن کار تا مدتها نباید به فروشگاه بروم.
چرا؟
چون در کارهای قبلی هم به خاطر آیتم مدیران و آیتم اعمال قانون تا مدتها دچار دردسر میشدم (میخندد). البته ادای من را درمیآوردند و من میخندیدم.
پس بعد از پخش سریال هم باید باز منتظر واکنشهای مردم باشید.
واکنشهای مخاطبان که طبیعی است.
فکر میکنید در شرایطی که مردم با چنین مسائل و دغدغههایی مواجه هستند، باز هم به آیتم میخندند و میتوانند با آن ارتباط برقرار کنند؟
صددرصد. کار آیتم خصوصیتی دارد که به روزگار الان ما میخورد و نزدیک است. اینکه تنوعش زیاد و زمانش کوتاه است. مخاطبانی که در فضای مجازی آیتمهای کوتاه میبینند و حوصله دیدن فیلم و سریالهای طولانی و کتابهای قطور را ندارند، اتفاقا بهراحتی میتوانند با این مجموعه ارتباط برقرار کنند.
از طرفی تیمی که اینجا تشکیل دادهایم و ماحصل آن یک مجموعه کمدی است، صرفا به دنبال خندیدن مردم نبود. یعنی بیشتر حرفهای روز را میزنیم. یعنی خنده خنده حرفمان را میزنیم و آن کسی که باید حرف ما را بشنود، میشنود.
البته در ایام نوروز مجموعههای بسیاری پخش میشود و ممکن است دستانداز آنطور که باید دیده نشود؟
به نظرم هرکدام از مجموعهها و شبکهها بیننده خودش را دارد. اتفاقا مخاطب حق انتخاب دارد که هرکدام از سریالها را که دوست داشت تماشا کند و این خیلی اتفاق خوبی است. اما نکته مثبت درباره شبکه نسیم این است که تکرار زیاد دارد و اگر کسی نتواند به دلیل تماشای سریال دیگری دستانداز را نبیند، فرصت میکند تکرار آن را تماشا کند. هنوز شبکه نسیم خندهبازار را پخش میکند و مخاطب خودش را هم دارد.
کرونا چقدر توانسته روی روند کاری شما تاثیرگذار باشد؟
خیلی زیاد. یکی از دوستان سر کار ما آمد و گفت که سر کار قبلی چند نفر کرونا گرفتهاند. همین بازیگر کنار من ایستادهبود و بازی داشت و ماسک هم نمیزد. دلهره و اضطرابی که من از این موضوع داشتم، باعث شدهبود خیلی اذیت شوم و وقتی مقابل این بازیگر بازی میکردم، نفسم را نگه میداشتم. به نظرم کار ما از آن مشاغلی است که باید رسیدگی شود. چون بازیگران نمیتوانند مقابل دوربین و هنگام بازی ماسک بزنند و خیلی هم نمیتوانند از هم فاصله بگیرند. بنابراین خیلی در معرض خطر هستند.
زینب علیپور طهرانی - رسانه / روزنامه جام جم
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد