نقش‌ باید در قرنیه چشم بدود

فتحی در سریال کیمیا حرفه و جایگاه اجتماعی خاصی دارد. قبل از پذیرفتن این نقش چقدر با زندگی و روحیات افرادی که در کار وکالت فعال هستند، آشنایی داشتید؟

بازیگری، حرفه‌ای است که شما در مدیوم‌های مختلف شخصیت‌های متنوع با مشاغل گوناگون را تجربه می‌کنید. مطالعه و سال‌ها تجربه بازیگری باعث می‌شود تا بعد از پیشنهاد بازی، نقش‌مان را تحلیل و بررسی کنیم و به جزئیات آن برسیم و در این مسیر کمک و راهنمایی کارگردان هم نقش عمده‌ای دارد. من قبل از بازی در سریال کیمیا تجربه همکاری با جواد افشار، کارگردان را داشتم. به نظرم درایت و هوشمندی خاصی در کار دارد و جنس کارگردانی‌اش هم مورد علاقه من است. با این که در کارش سرعت دارد، اما هوشیارانه به همه مسائل کار توجه می‌کند و از هیچ نکته‌ای به‌راحتی عبور نمی‌کند و می‌داند چگونه حس بازیگر را در صحنه‌های مختلف حفظ کند.

علاوه بر آن تهیه‌کنندگی سریال به‌عهده محمدرضا شفیعی است که نه‌تنها آثار خلاقانه تولید می‌کند، بلکه آرامش را به گروه هدیه می‌دهد. من قبل از بازی در این سریال در یکی دیگر از آثار جواد افشار با نام «سی‌امین روز» نقش وکیل را بازی کرده بودم، اما جنس آن وکیل با وکیل فتحی در سریال کیمیا متفاوت است و من هم سعی کردم در بازی‌ام این تفاوت را در بیاورم. یکی دیگر از دلایلم برای پذیرش این نقش به فیلمنامه‌نویس برمی‌گشت که من با قلم مسعود بهبهانی‌نیا آشنا بوده و با او سریال نرگس را کار کرده بودم.

در این همفکری‌ها به چه برداشت‌هایی درباره نقش فتحی رسیدید؟

فتحی شخصیت خاصی دارد که برای عینی شدن نیاز به خلاقیت داشت و من با صحبت با نویسنده و کارگردان سعی کردم زیرکانه این شخصیت را به لحاظ ظاهری نیز خاص و ویژه کنم. در دیالوگ‌های این شخصیت مواردی گنجانده شد که نشان‌دهنده تفاوت‌های این فرد باشد. همه اینها با توجه به شغل ویژه‌ای است که برای این شخصیت در نظر گرفته شده است.

فکر نمی‌کنید لازم بود این شخصیت را کمی باهوش‌تر به نمایش بگذارید؟ با توجه به حرفه‌اش باید نگاه تیزتری داشته باشد؛ چون آدم‌های عادی و معمولی جامعه جایگاه فتحی را ندارند! اما او با دیدن صحنه‌های انقلابی فرار را بر قرار ترجیح می‌دهد؟

فتحی از آن دست آدم‌هایی است که وقتی به کاری مشغول می‌شوند همه هوش و حواسشان را به همان کار معطوف می‌کنند و به قدری متمرکز می‌شوند که ممکن است حتی حواشی را نبینند. از سوی دیگر، او هم نسبت به شرایط جامعه و اتفاقاتی که می‌افتد، نمی‌تواند بی‌تفاوت‌ باشد، اما تفاوتش این است که او انقلابی نیست و فقط به فکر منافع خودش است و این‌که به دردسر نیفتد. یکی دیگر از ویژگی‌های جواد افشار این است که خیلی خوب به پیشنهاد بازیگران فکر می‌کند و بعد از هرس کردن درست پیشنهادها به تفکر خلاق و نابی می‌رسد و آن را اجرایی می‌کند. این حرف را از این لحاظ نمی‌زنم که در سریال او کار کردم، حتی به‌عنوان تماشاگر هم این نظر را دارم. به همین دلیل شما جنس وکالت مرا در این سریال نسبت به سریال سی‌امین روز متفاوت می‌بینید. خوشبختانه بستر همفکری در این سریال برای بازیگران فراهم بود.‌ من تمام این موارد را در بازی مدنظر داشته‌ام، اما هوش را نمی‌توان بازی کرد؛ چون هوش یک مساله ذهنی است، ممکن است به آدمی بر بخورید که از نظر فیزیکی باهوش به نظر برسد اما این طور نباشد یا برعکس! تحلیل را نمی‌شود بازی کرد. شما وقتی می‌گویید باهوش بودن را بازی کن یعنی تحلیل نقش را بازی کن! باهوشی باید در گوشت و پوست و خون و استخوان نقش جای بگیرد و در قرنیه چشم‌ها بدود! این شخصیت هوش کافی داشت و می‌شد این هوش را در ذاتش دید اما فردی بود که منافع‌اش برایش مهم‌تر بود.

فکر می‌کنم گریم شما هم برای درآوردن شخصیت وکیل بی‌تاثیر نبود؟

بله، دقیقا در شکل‌گیری وکیل فتحی نمی‌توان گریم امیر اسکندری را که از تبار چیره‌دستان اسکندری‌هاست، نادیده گرفت. گریم و لباس کمک زیادی به بازیگر می‌کند تا با نقش بیشتر عجین شود و این اتفاق هم در سریال کیمیا افتاد. ضمن این‌که با پیشرفت قصه گره‌های شخصیت وکیل بیشتر برای بینندگان باز می‌شود و متوجه خواهید شد که فتحی چه تاثیری در روند قصه دارد.

برای ایفای این نقش ما به ازایی هم داشتید؟

به هر حال هر یک از افراد جامعه می‌تواند برای نقش‌های متعددی که بازی می‌کنیم، الهام‌آور باشد و ما به ازای شخصیت فتحی هم در جامعه هست.

کوتاهی و بلندی نقش برایتان تا چه میزان اهمیت دارد؟

کوتاهی و بلندی نقش هرگز برایم مهم نبوده است، بلکه دوست دارم نقش هر اندازه باشد در روند تاثیرگذار بوده و هرچه تعلیق و چالش‌های نقش بیشتر باشد، حتما برایم جذابیت بیشتری خواهد داشت.

با توجه به این که سریال کیمیا جزو آثار پرکاراکتر است، فکر نمی‌کردید این مساله باعث شود نقش فتحی دیده نشود؟

روزی که نقش فتحی به من پیشنهاد شد، به هیچ وجه به این موضوع فکر نکردم، زیرا همان طور که تاکید کردم اندازه نقش برایم مهم نیست. از سوی دیگر، وقتی تعداد کاراکترها بیشتر باشد، کار سخت‌تر می‌شود و باید بازیگر بیشتر تلاش کند.

با توجه به این که شما تحصیلکرده تئاتر هستید و در نمایش رادیویی و دوبله هم فعالیت داریدو از تکنیک صدایتان هم برای بازی استفاده می‌کنید، آیا این پیشنهاد از طرف خودتان است؟

معتقدم بازیگر باید از تکنیک‌های مختلف برای بازی‌اش استفاده کند، صدا هم یکی از آنهاست، اما نباید در کارهای تصویری، صدا جلوتر از تصویر باشد، چون در این صورت بازی لطمه می‌خورد. من هم در بازی‌هایم این قاعده را رعایت می‌کنم.

اگر همزمان پیشنهاد تئاتر، سینما، تلویزیون، دوبله و رادیو را داشته باشید کدام یک از آنها دغدغه شماست؟

من به قابلیت نقش نگاه می‌کنم و به هیچ وجه نگاه متراژی ندارم و این که کاراکتر به تحول در قصه منجر شود، حتی ممکن است یک نقش را در سکوت باید اجرا کنید. بنابراین آنچه اهمیت دارد خود نقش است.

فاطمه عودباشی

رادیو و تلویزیون