فصل سرما رسید، بخاری‌های نفتی مدارس جمع نشد

جام جم سرا به نقل از مهر: آغاز فصل سرما برای دانش آموزان بیشتر مناطق روستایی کشور همراه با سوز و سرمای طاقت فرسای کلاس درس است. هنوز هم این مدارس با چراغ‌های نفتی و بخاری‌های گازی روشن می‌شوند و هر بار خاطره دردناک سوختن هم کلاسی‌هایشان را به یاد دانش آموزان می‌آورد.

حالا پدر و مادر‌ها خوب می‌دانند شاید بهای با سواد شدن بچه‌هایشان سنگین باشد. هر چند پایتخت‌نشین‌ها جایی در لیست سیاه کلاس‌های سرد ندارند و علاوه بر تخته‌های هوشمند و دفتر و کتابهای رنگ و لعاب دار، کلاس‌های گرم هم سهم آنهاست اما اوضاع برای دانش آموزان مناطق محروم متفاوت است. اینکه چند سال طول می‌کشد و چقدر اعتبار برای گرم کردن اصولی کلاس‌های درس لازم است هر سال در ابتدای فصل سرما از مسئولان آموزش و پرورش پرسیده می‌شود.

لیست سیاه آتش سوزی در مدارس:
وزیر نا‌امنی یک سوم مدارس را تایید کرد

در طول ۱۷ سال گذشته ۶ مدرسه روستایی دچار سانحه آتش سوزی شدند. در این آتش سوزی‌ها ۶۳ دانش آموز دچار سوختگی شدید شدند و ۴ دانش آموز هم جان خود را از دست دادند. بر اساس آمار ارائه شده علت اصلی آتش سوزی مدارس سیستم گرمایشی نا‌مناسب عنوان شده است.

این آمار اهمیت برطرف کردن مشکل سیستم گرمایشی مدارس را نشان می‌دهد. با این حال چند روز گذشته وزیر آموزش و پرورش در پاسخی صریح به این پرسش گفت: ‌ اکنون حدود ۱۲۰‌ هزار بخاری نفتی در مدارس وجود دارد اما اعتبار کافی برای حذف آن‌ها را در اختیار نداریم.

علی اصغر فانی در رابطه با بیمه دانش آموزان گفته است: امسال قرارداد با شرکت بیمه آتش‌سوزی منعقد شده است و حوادث ناگوار دانش‌آموزی را پیش‌بینی کردیم تا در صورت بروز حادثه شرکتهای بیمه بخشی از خسارت را جبران کنند.

اینکه شخص وزیر ناامن بودن بعضی از مدارس را تایید کرده است یعنی احتمال وقوع حوادث مشابه وجود دارد و ممکن است حادثه‌ای دیگر در کمین دانش آموزان باشد. البته دانش آموزان با توجه به گفته‌های وزیر می‌توانند به بیمه‌های درمانی و پرداخت هزینه‌ها دلخوش باشند و با خیال آسوده سر کلاس‌های ناامن خود درس بخوانند.
البته وعده بیمه کردن دانش آموزان از سوی وزیر آموزش و پرورش شنونده را به یاد وضعیت نا‌به سامان دانش آموزان شین آبادی می‌اندازد. ۲۸ دانش آموزی که به علت نقص سیستم گرمایشی در کلاس درس سوختند و یک نفر هم به دلیل جراحت زیاد فوت کرد.
هر چند این دانش آموزان اولین قربانیان حوادث دانش آموزی نبودند اما با وجود گذشت تقریبا دو سال از حادثه آتش سوزی مدرسه شین آباد، هنوز دانش آموزان و والدین آن‌ها درگیر وضعیت درمانی و همچنین دریافت هزینه‌های درمان از بیمه هستند.

بودجه برای ساماندهی مدارس کل کشور کافی نیست

در شروع سال تحصیلی جدید معاون عمرانی وزیر و رئیس سازمان نوسازی مدارس کشور آماری را اعلام کرد. به گفته رییسی رقمی حدود یک‌هزار‌میلیارد تومان برای تجهیز مدارس به سیستم‌های گرمایشی استاندارد نیاز است. وی گفته بود بر اساس بررسی‌هایی که اوایل سال ١٣٩١ صورت گرفت مشخص شده است حدود یک‌ سوم کلاس‌های درس نیازمند سامانه حرارتی مناسب هستند.

مرتضی رییسی می‌گوید: «مجلس در‌سال گذشته رقمی حدود ٢٠٠‌میلیارد تومان اعتبار از محل عوارض گاز مصرفی مشترکان به سازمان نوسازی مدارس اختصاص داده است. این اعتبارات برای کاهش تعداد مدارسی لحاظ شده است که سیستم گرمایشی استاندارد و مطلوبی ندارند. البته از این ٢٠٠‌میلیارد تومان، ١۴۶‌میلیارد تومان آن در‌سال ٩٢ پرداخت شد. با این اعتبار توانستیم حدود ٢٨‌هزار مدرسه را به سیستم‌های گرمایشی استاندارد مجهز کنیم. به طوری که مدارس بزرگ به موتورخانه و رادیاتور و مدارس کوچک‌تر به پکیج‌های حرارتی مجهز شدند. به گفته وی مناطق سردسیر و محروم اولویت سازمان نوسازی برای تجهیز به سیستم‌های گرمایشی جدید هستند.»

رییسی ادامه می‌دهد: تا پایان سال تحصیلی ۹۳-۹۴ هیچ مدرسه‌ای سیستم گرمایشی غیر استاندارد نخواهد داشت.

ناامنی نیمی از مدارس تربت حیدریه:
۱۰ درصد دانش آموزان اصفهانی با چراغ نفتی گرم می‌شوند

امکانات محدود در مناطق محروم روستاییان را به کم توقع‌ترین اقشار کشور تبدیل کرده است. شاید به همین خاطر است که نیمی از دانش آموزان شهرستان تربت حیدریه در مداس ناامن درس می‌خوانند.
«ابوالقاسم خسروی» عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی می‌گوید: «نیمی از مدارس این شهرستان از چراغ‌های نفتی برای گرمای کلاس درس استفاده می‌کنند.»
به گفته وی این مشکل در سفر استانی وزیر آموزش و پرورش نیز طرح شده است.
خسروی با اشاره به حادثه دردناک آتش سوزی در روستای شین آباد می‌گوید: «حادثه‌ای که برای دانش آموزان شین آبادی افتاد کافی است تا متوجه ضرورت رسیدگی به سیستم گرمایشی مدارس باشیم.»
استفاده از وسایل گرمایشی نا‌امن تنها مختص به شهرستان‌های دور افتاده و محروم نیست بلکه استان‌های بزرگ هم با سرمای کلاس‌های درس دست به گریبان هستند.
«عباس مقتدایی» عضو کمسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی می‌گوید: «سیستم گرمایشی ۵ درصد از مدارس اصفهان چراغ‌های نفتی است در حالیکه حدود ۱۰ درصد از کل دانش آموزان اصفهان در این کلاس‌ها تحصیل می‌کنند. بعضی از این مدارس روستایی در مناطق سردسیر واقع شده‌اند که سرمای کلاس درس و نبود سیستم گرمایشی مناسب احتمال وقوع خطرات و تعطیلی نا‌خواسته را فراهم می‌کند.»
او می‌گوید: «سازمان نوسازی مدارس کشور باید هر چه سریع‌تر مدارس روستایی را به سیستم گرمایشی استاندارد مجهز کند.»

مقتدایی با بیان اینکه مذاکراتی با مسئولان و انجمن‌های نوسازی مدارس انجام و وعده‌هایی نیز داده شده است می‌گوید: «ضرورت تسریع وعده‌ها باید در دستور کار مسئولان مربوطه قرار گیرد تا در آینده شاهد سانحه‌های دلخراش برای دانش آموزان نباشیم.»

وی با بیان اینکه سال گذشته مجلس شورای اسلامی بودجه کافی برای بازسازی و مقاوم سازی مدارس در اختیار وزارت آموزش و پرورش قرار داده است، گفت: «سازمان نوسازی مدارس آموزش و پرورش کشور با اقدامات لازم و سریع می‌تواند روند ایجاد رخداد‌های ناخواسته دانش آموزی را به صفر برساند.»

آیا حوادث گذشته از ذهن مسئولان پاک شده است؟

نیود ایمنی کافی در سیستم گرمایشی مدارس روستایی از دیدگاه روان‌شناسی و جامعه‌شناسی نیز قابل تامل است.
«بابک مقدسی» جامعه‌شناس و کار‌شناس سیستم‌های آموزشی، استاندارد نبودن سیستم گرمایشی مدارس را بحران جدی مدارس می‌داند و می‌گوید: «آموزش و پرورش باید از تامین هزینه‌های تجملی و غیر ضروری صرف نظر کند و بخشی از بودجه در اختیار خود را برای بالا بردن امنیت دانش آموزان و کلاس‌های درس مصرف کند.»
وی ادامه می‌دهد: «به نظر می‌رسد اتفاقات و حوادث گذشته از ذهن مسئولان پاک شده است چرا که نه تنها فکری به حال کلاس‌های درس نا‌امن نمی‌کنند بلکه دانش آموزان را برای مواجهه با مواقع بحرانی آموزش نمی‌دهند. باید زود‌تر با ایمن سازی مدارس به سیستم‌های گرمایشی مناسب اعتماد از دست رفته خانواده‌های روستایی به سیستم آموزش و پرورش را باز گردانیم چرا که در چند سال اخیر شاهد جلوگیری خانواده‌ها از رفتن فرزندانشان به مدارس و همچنین ترس و بی‌رغبتی دانش آموزان به فضاهای آموزشی بوده‌ایم. قطعا با صرف هزینه‌های اندک برای ایمن سازی مدارس می‌توان از هزینه‌های سنگین و اجباری بعد از حادثه جلوگیری کرد.» (زهرا اردشیری)