آینده محاسباتی در دست کدام یک است؟

شما کدام‌یک را دارید؟

پیش از هر چیز بهتر است بررسی کنید ویندوز شما 32 بیت است یا 64 بیت. برای رسیدن به پاسخ این پرسش می‌توانید روی آیکون Computer کلیک راست کنید و از منوی به‌نمایش درآمده Properties را کلیک کنید. در صفحه‌ به‌نمایش درآمده در مقابل System type می‌توانید 32 یا 64 بیت بودن سیستم‌عامل ویندوز را مشاهده کنید.

توجه داشته باشید برای استفاده از ویندوز 64 بیتی ‌باید پردازشگر مرکزی رایانه از قابلیت 64 بیت پشتیبانی کند. بیشتر پردازشگرهای امروزی از این قابلیت پشتیبانی می‌کنند، اما ممکن است برخی مدل‌های قدیمی‌تر با 64 بیت سازگار نباشند.

محدودیت حافظه در 32 بیت

در هر سیستم‌عامل 32 بیتی، شما به استفاده از 4096 مگابایت (حدود چهار گیگابایت) حافظه‌ رم محدود هستید. این محدودیت به‌دلیل وجود همان عدد 32 است! به‌عبارت دقیق‌تر با محاسبه‌ عدد 2 به‌توان 32 و تبدیل آن به بایت و در ادامه کیلوبایت و در نهایت نیز مگابایت، به عدد 4096 خواهید رسید.

این محدودیت فقط به سیستم‌عامل ویندوز مربوط نیست و در دیگر سیستم‌‌‌ها‌ی‌عامل‌ نیز شرایط مشابهی وجود دارد. (در برخی سیستم‌های‌عامل‌ با استفاده از روش‌های مختلفی ممکن است این محدودیت تا حدی رفع شود و بتوانید از حافظه‌ رم بیشتری نیز استفاده کنید)

دیگر مشکلات 32 بیتی‌ها

یکی از نکات جالب توجه برای بسیاری از کاربران نسخه‌های 32 بیتی سیستم‌عامل ویندوز و حافظه‌ رم بیش از چهار گیگابایت، نمایش حافظه‌ رم قابل استفاده کمتر از چهار گیگابایت است. اینجا نیز این پرسش پیش می‌آید که مگر نسخه‌های 32 بیتی در ظرفیت‌های حافظه‌ بیش از چهار گیگابایت محدود نیستند، پس چرا همان چهار گیگابایت نیز در ویندوز قابل استفاده نیست؟

پاسخ به این پرسش به یک محدودیت بزرگ دیگر در نسخه‌های 32 بیتی مربوط می‌شود.

متاسفانه در نسخه‌های 32 بیتی در حالت کلی ظرفیت استفاده از چهار گیگابایت حافظه وجود دارد و دیگر سخت‌افزارها همچون کارت گرافیک و بایوس مادربورد نیز بخشی از همین فضای چهار گیگابایتی را اشغال می‌کنند. با یک نتیجه‌گیری ساده متوجه می‌شوید هرچه حافظه‌ کارت گرافیک رایانه‌ شما افزایش یابد، فضای موجود برای حافظه‌ رم کمتر می‌شود و در نتیجه حافظه‌ رم قابل استفاده در ویندوز نیز عددی کمتر از چهار گیگابایت خواهد بود.

برای مثال چنانچه یک رایانه‌ دسکتاپ به ویندوز 32 بیتی و چهار گیگابایت حافظه‌ رم مجهز باشد و دو کارت گرافیک یک گیگابایتی نیز روی آن نصب شده باشد، میزان حافظه‌ رم قابل استفاده توسط ویندوز برابر با 2‌/‌2 خواهد بود. بنابراین می‌توان این‌طور بیان کرد که هرچه کارت گرافیک شما بهتر و با حافظه‌ بیشتری باشد، حافظه‌ رم قابل استفاده در ویندوز کمتر می‌شود.

اوضاع 64 بیتی‌ها چطور است؟

اختلاف بین 32 و 64 فقط 32 واحد است، اما هنگامی که بخواهیم توان محاسباتی 32 بیتی‌ها و 64 بیتی‌ها را بررسی کنیم، این تفاوت، عدد بسیار بزرگی خواهد شد.

همان‌طور که گفتیم ویندوزهای 32 بیتی قابلیت دسترسی محدود به چهار گیگابایت از حافظه را دارند؛ این در حالی است که 64 بیتی‌ها قادرند به 2‌/‌17 میلیارد گیگابایت رم نیز دسترسی یابند. (عدد 2 به‌توان 64 بیت را محاسبه کرده سپس نتیجه را به گیگابایت تبدیل کنید)

ویندوزهای 64 بیتی در ویرایش‌های متعددی عرضه می‌شود که یکی از آنها ویرایش خانگی یا همان Home edition است. در این نسخه از سیستم‌عامل ویندوز باتوجه به مجوزهای استفاده از آن محدود به استفاده از 16 گیگابایت حافظه‌ رم هستید و در صورتی‌که بخواهید بیش از این مقدار حافظه‌ رم را مورد استفاده قرار دهید ‌باید نسخه‌های حرفه‌ای یا نهایی (Professional، Ultimate) را روی دستگاه خود نصب کنید تا قابلیت استفاده از 192 گیگابایت حافظه‌ رم در اختیارتان قرار گیرد.

علاوه بر موارد بالا، هر پردازش در سیستم‌‌های‌عامل‌ها 32 بیتی مجاز به استفاده از (حداکثر) دو گیگابایت حافظه‌ مجازی است؛ در حالی‌که در نسخه‌های 64 بیتی قابلیت استفاده از هشت ترابایت حافظه‌ مجازی وجود دارد و این میزان حافظه در نرم‌افزارهای میکس و مونتاژ فیلم، ماشین‌های مجازی و... کاربردهای فراوانی دارد.

اجرای 32 بیتی‌ها در 64 بیت‌ها

بیشتر برنامه‌های 32 بیتی بدون کوچک‌ترین مشکلی در ویندوز 64 بیتی نیز اجرا می‌شوند. ویندوزهای 64‌بیتی به یک شبیه‌ساز 32 بیت مجهز شده‌اند و یک لایه‌ سازگاری با عنوان WoW64 در اختیار دارند که موجب می‌شود پردازشگر مرکزی در مواقع نیاز بین حالت پردازش 32 و 64 بیت سوئیچ کند و براحتی برنامه‌های 32 بیتی در سیستم‌عامل اجرا شوند.

توجه داشته باشید برخی درایورهای 32 بیتی، نرم‌افزارهای سیستمی و در مواردی نیز آنتی‌ویروس‌های 32‌بیتی در ویندوزهای 64 بیتی اجرا نمی‌شوند و لزوما نیازمند نسخه‌ 64 بیتی برای اجرا در این نسخه از سیستم‌‌‌های‌عامل‌ هستند.

حافظه یا سرعت دو برابر؟

برخی کاربران گمان می‌کنند در سیستم‌‌های‌‌عامل‌ 64 بیتی حافظه‌ رم به‌میزان دو برابر استفاده می‌شود و برخی دیگر نیز گمان می‌کنند سرعت اجرای فرآیندها در سیستم‌عامل 64 بیتی دو برابر سریع‌تر از سیستم‌های‌عامل‌ 32 بیتی است. هر دو تصور اشتباه است. توجه داشته باشید در سیستم‌‌های‌‌عامل‌ 64 بیتی هر پردازش مقدار بیشتری از حافظه‌ رم را اشغال می‌کند، اما این مقدار دو برابر نیست. سیستم‌عامل 64 بیتی هنگام استفاده از رم برای هر پردازش، در یک مثال ساده مانند این است که شما در یک کتابخانه قصد دارید کارت مرتبط با کتاب موردنظرتان را از یک جعبه پیدا کنید، حال چنانچه این جعبه فضای بیشتری برای قرار دادن کارت‌ها در اختیار شما قرار دهد کمی بیشتر از فضای موجود اشغال می‌شود، اما پیدا کردن کارت کتاب موردنظر براحتی و با سرعت بیشتری صورت می‌گیرد.

کدام بهتر است؟

کاملا واضح است در صورتی‌که قصد داشته باشید از رایانه‌ای مجهز به چهار گیگابایت حافظه‌ رم یا بیشتر استفاده کنید ‌باید ویندوز 64 بیتی روی آن نصب کنید، زیرا نسخه‌های 32 بیت امکان استفاده از حداکثر توانایی سیستم را از شما می‌گیرند. اگر دستگاه شما از سیستم‌عامل مک استفاده می‌کند می‌توانید بدون نگرانی به سلیقه‌ خود از نسخه 32 یا 64 بیت کمک بگیرید و اگر از لینوکس استفاده می‌کنید نیز با محدودیت چندانی مواجه نخواهید شد، چرا که در توزیع‌های مختلف لینوکسی با استفاده از دستورات ساده‌ای می‌توانید میزان حافظه‌ قابل استفاده در سیستم‌عامل را افزایش دهید.

کروم 64 بیت؛ سریع‌تر، پایدارتر و ایمن‌تر

تاچند ماه پیش کاربران مجبور بودند از نسخه‌ 32 بیتی مرورگر کروم در ویندوزهای 64 بیتی استفاده کنند. همان‌طور که در مقاله‌ این شماره نیز شرح دادیم نرم‌افزارهای 32 بیتی در سیستم‌‌های‌عامل 64 بیتی اجرا می‌شوند، اما چنانچه نسخه‌ 64 بیتی یک نرم‌افزار را در سیستم‌عامل 64 بیتی نصب کنید، از حداکثر توان محاسباتی و سرعت اجرای آن نرم‌افزار بهره‌مند خواهید شد.

این اتفاق هم‌اکنون برای مرورگر کروم رخ داده است. شرکت گوگل بتازگی نسخه‌ 64 بیت این مرورگر محبوب را به‌طور رسمی منتشر کرده است و کاربران ویندوزهای 64 بیتی می‌توانند با نصب نسخه‌ 64 بیت کروم از مرور سریع‌تر، پایدار تر و ایمن‌تر بهره‌مند شوند.

سرعت بارگذاری محتوای چندرسانه‌ای و تصاویر در این نسخه از مرورگر بیش از 25 درصد افزایش داشته، محاسبات 64 بیتی در این مرورگر امکان مقابله بهتر در برابر حملات و نفوذهای غیرمجاز را افزایش داده و میزان هنگ و فریزشدن‌های ناگهانی مرورگر هنگام بارگذاری محتوای صفحات وب نیز بیش از 50 درصد کاهش داشته است. برای دانلود هریک از نسخه‌های 32 یا 64 بیت این مرورگر می‌توانید از لینک‌های زیر کمک بگیرید:

32 Bit: https:‌/‌‌/‌www.google.com‌/‌ chrome‌/‌browser‌/‌64 Bit: https:‌/‌‌/‌www.google.com‌/
‌chrome‌/‌browser‌/‌?platform=win64

امیر عصاری