سفرهای خوشمزه

 همه اینها نشان از این دارد که غذا نه وسوسه و بهانه که دلیلی است برای بستن کوله‌بار سفر و دل زدن به جاده. سفر به نیت یک دل سیر غذا خوردن.
غذا در فرهنگ ایرانی جایگاه مهمی دارد، این را نه در متون و تاریخ و ادبیات و فرهنگ که می‌توان از روی سفره‌های ایرانیان متوجه شد. اما اگر بخواهید تاریخ را هم بکاوید، سندهای مهم‌تر و موجه‌تری از این می‌توان یافت.
نجف دریابندری در مقدمه‌ کتاب مستطاب آشپزی، ادعا می‌کند که غذای ایرانی در کنار غذای غربی و چینی یکی از سه مکتب مادر آشپزی جهان بوده است. حتی اگر در صحت این گفته شک کنیم، شکی نیست که آنچه می‌توان از آن به عنوان آشپزی ایرانی نام برد، تاثیر خود را از اروپای شرقی تا امپراتوری عثمانی سابق تا شبه‌جزیره‌ عربستان بر بخش‌های اعظمی از جهان گذاشته است.
جالب‌تر این ‌که طبق بررسی‌های سازمان جهانی جهانگردی، اکنون گردش مالی سالانه صنعت گردشگری در جهان یعنی مقدار پولی که گردشگران همه ساله صرف هزینه سفر به نقاط مختلف دنیا می‌کنند، حدود یکهزار میلیارد دلار است که بیش از ۵۰ درصد این درآمد نصیب رستوران‌ها و مراکز پذیرایی و اقامتی می‌شود.
 
غذا، جشنواره می‌خواهد
این ایران با توجه به تنوع قومیتی آن می‌تواند یکی از قطب‌های گردشگری غذا در جهان باشد. این جمله اغراق نیست و می‌توان براحتی به این جایگاه دست یافت. اما این تنوع در منوی رستوران‌ها که دیده نمی‌شود و آنها سرشارند از انواع کباب‌ها. چیزی که شاید بتواند رستوران دار‌ها را ترغیب کند به تغییر ذائقه ایرانیان، برگزاری جشنواره‌های مختلف در این زمینه است. گو این‌ که اندک جشنواره‌های مرتبط با این موضوع با استقبال بالای گردشگران روبه‌رو شده است. نگاه کنید به چند دوره برگزاری جشنواره آش زنجان که هر سال پرشورتر از سال قبل برگزار می‌شود. این جشنواره‌ها فارغ از وجه آموزشی‌شان در تهیه و طبخ غذاهای ایرانی می‌تواند آشتی دوباره‌ای دهد. ذائقه نسلی را که این روزها تنها غذای مورد علاقه‌اش انوع و اقسام فست‌فود‌هاست. نگاهی سرسری به تعداد بالای مغازه‌های ارائه‌کننده فست‌فود در شهرها گواهی است بر این نکته که این تعداد می‌تواند ذائقه نسلی را به غذا تغییر دهد که خود روزگاری به عنوان یکی از سه مکتب آشپزی در جهان بوده است.
برگزاری جشنواره‌ها، بویژه جشنواره‌های غذایی در محیط‌های روستایی، برگزاری تورهای غذا برای آموزش پخت غذاهای محلی و افزایش گردشگرانی که به دنبال تنوع غذایی در محیط‌های کاملا سنتی هستند، به ایجاد گردشگری غذایی منجر می‌شود.
در این میان تورها نیز می‌تواند نقشی فعال داشته باشد، این ‌که دلیل برپایی تورشان را غذا و جشنواره‌های مرتبط با آن تعیین کنند. به عنوان مثال فرض کنید در میان فهرست‌های مقاصد گردشگری در دفاتر آژانس‌ها و در میان تمام این مقاصد، توری باشد برای رفتن به جنوب و شرکت در جشنواره غذاهای جنوب ایران.
 
رستوران‌گردی در هفت روز
برنامه رستوران‌گردی برای اولین بار در خاورمیانه برگزار می‌شود و در یکی از روزهای هفته آن 500 کودک کار در رستوران‌های تهران پذیرایی می‌شوند.
هفته رستوران‌گردی از چهارم آبان در 63 رستوران تهران و 12 رستوران شهر مشهد آغاز شده است و تا دهم همین ماه ادامه دارد، ضمن این ‌که این رستوران‌ها از 10 تا 25 درصد تخفیف به مردم ارائه می‌کنند.
هر یک از روزهای این هفته نامگذاری شده است. روز اول و دوم با نام‌های مهربانی و کودک یک هدف را دنبال می‌کند که آن هم توجه به کودکان کار است. در این هفته 12 رستوران به صورت رایگان کودکان کاری را که تحت‌پوششNGO‌ها هستند پذیرایی می‌کنند.
سال آینده باید به سبک غذایی اقوام مختلف ایرانی نیز توجه شود. ما در ایران رستوران‌های کمی داریم که غذای کشورهای دیگر را سرو کنند. به همین منظور غذای فرنگی مردم ایران محدود به استیک و غذاهای ایتالیایی شده است. تمرکز بر غذای ایرانی لزوما لطف نیست، باید مردم ایران با غذاهای کشورهای دیگر نیز آشنایی داشته باشند. در روز خانواده رستوران‌داران نیز سعی می‌شود از خانواده کارکنان رستوران‌ها قدردانی شود، اما در روز اصراف نکردن نیز برنامه ویژه‌ای برای مشتری‌های رستوران‌ها در نظر داریم به این صورت که رستوران‌ها به مردم یاد می‌دهند اسراف نکنند. اگر غذایی ته بشقاب مشتری ماند به او ظرف یک بار مصرف بدهند و بگویند باقیمانده غذایتان را با خود ببرید؛ چون برخی افراد فکر می‌کنند این کار ناپسند است، در حالی که اسراف کردن مورد قبول نیست.
در روز آخر که روز رستوران شایسته نامگذاری شده است، از مردم می‌خواهیم اگر از خدمات رستورانی راضی هستند به آن مکان بروند و با حضور خود در آن رستوران از خدماتی که می‌دهد قدردانی کنند.هفته رستوران با همکاری شهرداری، سازمان رفاه و خدمات شهری و مجموعه فیدیلیو و اتحادیه رستوران‌داران برگزار می‌شود.
میثم مشایخی، مسئول برگزاری این هفته می‌گوید: قصد داریم با برگزاری این هفته توجه مردم را به صنف رستوران‌داران بیشتر کنیم. به هر حال در چند سال اخیر روند رستوران‌گردی میان مردم افزایش پیدا کرده است به صورتی که در سال‌های اخیر روند رشد تعداد رستوران‌ها در تهران بیش از 70 برابر شده است. در این هفته مشتری رستوران‌ها شرایط بهتری را برای رستوران رفتن پیدا می‌کنند و رستوران‌داران نیز در این فصل که مشتری کمتری دارند، می‌توانند با ارائه تخفیف تعداد مشتریان خود را در یک هفته از سال به تعداد مطلوبی برسانند. بنابراین با استفاده از این فرصت، ارزش‌های فرهنگی را در قالب نامگذاری روزهای هفته وارد برنامه‌های هفته رستوران‌گردی کردیم.
>>جام جم/ ضمیمه چمدان/ علی محزون