گذر سلمان از صحنه‌های توفانی
زندگی قهرمانانی که همیشه از آنها جسته گریخته دیده و شنیده‌ایم، جذابیت ویژه‌ای دارد به‌خصوص اگر قرار باشد در قاب تلویزیون قرار گیرد و روایت شود. سریال «سلمان فارسی» که از پروژه‌های الف ویژه رسانه‌ملی است قصد دارد از دل تاریخ کهن ایران تا قلب سرزمین حجاز پیش رود و روایتی از یک شخصیت تأثیرگذار را ارائه کند.
این مجموعه به کارگردانی داوود میرباقری با نگاهی چندلایه و روایتی چندفصلی از زندگی صحابه ایرانی پیامبر گرامی اسلام(ص) در حال ضبط است تا قاب متفاوتی همچون دیگر کارهای میرباقری برای مخاطبان رقم بزند. میرباقری با آثار درخشانی همچون امام علی(ع)، مختارنامه، معصومیت از دست رفته و... پیش از این هم جادوی هنر خود را به رخ کشیده بود. کما این‌که مجموعه مختارنامه با وجود گذشت سال‌ها از پخش اولیه آن، در هر بار بازپخش باز هم با استقبال روبه‌رو شده است. برای کسب اطلاع از جزئیات تازه مجموعه سلمان فارسی که مدت‌هاست مخاطبان مشتاق پخش آن هستند، گپ‌وگفتی با حسین طاهری، تهیه‌کننده این سریال داشتیم.
ابتدا بفرمایید پروژه سلمان فارسی هم‌اکنون در چه وضعیتی است؟
سال جاری سال فیلمبرداری بخش ایران دوره ساسانی است. این‌روزها علی‌رغم مخاطرات وضعیت جنگی، تمامی همکاران خوب من در این پروژه بی‌وقفه و با تمام قوا در تلاش و کار بودند. کارگاه‌های مختلف ساخت‌وساز دکور، بناها، دوخت لباس، چرم و گریم و... مشغول کار هستند تا ادامه فیلمبرداری بخش کودکی و نوجوانی سلمان در شهر جی پس از تاسوعا و عاشورا آغاز شود.
ضبط فصل ایران تا کی ادامه دارد؟
فصل ایران تا اواسط سال ۱۴۰۵ و همزمان با مراحل پس‌تولید بخش بیزانس و ایران ادامه خواهد داشت.
چرا فیلمبرداری این بخش طولانی شده‌است؟
اصلا این‌طور نیست. اتفاقا به نسبت فصل بیزانس که فیلمبرداری آن از اواخر سال ۱۳۹۸ آغاز شد و نیمه سال ۱۴۰۲ به پایان رسید، فصل ایران، سریع‌تر پیش رفت. با توجه به این‌که بخش ایران بخش مهمی از سریال است و آقای میرباقری تأکید زیادی روی این بخش دارد، سریال با حدود دوبرابر سرعت بیشتر از برنامه‌ریزی قبلی پیش میرود. با تأکید ریاست محترم سازمان، تلاش شده مستمرا همزمان با فیلمبرداری، دکورهای ماندگار ساخته شود. مشاهده راش‌ها و فیلمبرداری‌های انجام شده توجهات را به این امر جلب کرده که سازه‌ها به‌صورت ماندگار ساخته شوند. واقعیت این است که براساس زمان‌بندی پروژه مجبوریم با سرعت جدی و فوق‌العاده نسبت به ساخت‌وساز بخش ایران اقدام کنیم. در این فصل، سرعت و کیفیت توأمان اهمیت زیادی دارد.
چرا این فصل مهم‌تر است؟
چون هم عقبه شخصیت سلمان مربوط به این عصر است و هم قرار است برای اولین بار ایران‌باستان به تصویر کشیده شود. این بخش نشان می‌دهد سلمان فارسی با چه دانشی، در چه تمدنی و با چه آموخته‌هایی پرورش‌یافته و آقای میرباقری قصه را براساس این ویژگی‌ها‌نوشته‌اند.
شایعه‌های زیادی درباره بازیگران تازه مطرح می‌شود. این شایعات چقدر صحت‌دارند؟
شایعات حضور بازیگران داخلی و گوناگون در این سریال‌های فاخر بسیار طبیعی است. در این سریال‌ها بعضا خود بازیگران درجه یک هم علاقه‌مندند تا برای بازی به پروژه دعوت شوند و ایضاً پاره‌ای از این دوستان خودشان هم خبرسازی ماهرانه یا ناشیانه‌ای انجام می‌دهند. در هر حال، بازیگران داخلی با فاصله زمانی حدود شش ماه و پس از عقد قرارداد و پس از انجام مراحل تست گریم و تست لباس جلوی دوربین می‌روند که در این مرحله از طریق پروژه رسما به اطلاع مخاطبان عزیز می‌رسد. بازیگران خارجی هم مراحل ویژه و خاصی دارند که عمدتا از سوی بخش بین‌الملل پروژه انجام می‌پذیرد.
یعنی مشخص نیست بازیگران فصل حجاز چه کسانی هستند؟
مطالعات اولیه درباره انتخاب بازیگران خارجی و داخلی فصل حجاز انجام شده است. بخش مهمی از بازیگران خارجی از کشورهای عربی و خاورمیانه هستند. با برخی هم گفت‌وگوهایی شده و امیدواریم در زمان پیش‌بینی شده برای دعوت به پروژه و انتخاب جدی و عقد قرارداد به ایران بیایند.
بازیگران نقش سلمان در مقاطع مختلف سنی مشخص شده‌اند؟
بله، اتفاقا همه آنها هم جلوی دوربین رفته‌اند. ما در پنج مقطع شاهد نقش سلمان هستیم. بخش نوزادی که در قسمت‌های اولیه شاهد آن هستیم. بخش کودکی سلمان را باربد شریفیان بازی کرده. بازیگر نقش نوجوانی سلمان، علیرضا جلیلی است و امیر رضایی هم نقش جوانی سلمان را ایفا کرده. علیرضا شجاع‌نوری هم نقش میانسالی سلمان را برعهده دارد.
بازیگران نقش‌های دیگر چه کسانی هستند؟
خوشبختانه ترکیب و چیدمان خوبی جلوی دوربین رفته و میرود. بازیگرانی با عقبه تئاتری در بخش‌های مختلف کار جلوی دوربین رفته‌اند. از جمله بازیگران حسام منظور و ستاره اسکندری، نقش پدر و مادرسلمان رابازی کرده‌اند و الهام کردا نقش شیرین یکی از زنان اشراف ساسانی را. از طرفی شاهد بازی جذاب فرهاد اصلانی در نقش آبنوس بازرگان هستیم که چند گریم سنگین مختلف دارد. بدون شک برای مخاطبان، بازی محمدرضا هدایتی و یوسف صیادی در این سریال جالب خواهد بود و حضور پیشکسوتانی مثل مهدی فقیه، احترام برومند و... را هم باید مغتنم شمرد. جلوی دوربین آمدن و بازی ارزشمند برخی چهره‌ها مثل داریوش فرهنگ و محمدعلی نجفی که خودشان از کارگردانان بنام هستند هم نشان از اهمیت کار دارد.
یکی از سکانس‌هایی که پیش از این درباره جلوه‌های ویژه آن گفته شده بود، سکانس طوفان دریایی بود. به‌صورت خاص می‌توان از سکانس دیگری هم نام برد که با جلوه‌های ویژه نهایی شده باشد؟
از اوایل کار با توجه به اهمیت و نگاه کلی به مسیر ساخت سریال، ضرورت همراهی بخش ویژوال (جلوه‌های بصری) در کنار بقیه بخش‌ها بدیهی بود. از همان زمان گروهی از جوانان خبره و متخصص که در کشور، برجسته، ممتاز و پرتوان هستند و تجربه کارهای متفاوتی داشتند دعوت به همکاری شدند و قطعا این بخش جلوه و نمود جدی و جدیدی برای آینده کارهای آینده سینما و تلویزیون ماست. بخش دریایی‌ها نیز تلفیق دقیقی از واقعیت و ویژوال بود و در فضایی کوچک و ساده، مجموعه دریای بزرگ و طوفانی به‌صورت ویژوال کار شد. این بخش که حدود سه‌قسمت از سریال را دربرمی‌گیرد، بسیار متفاوت و واقعی بوده و در تراز استاندارد جهانی ساخته شده است. با توجه به این تجربیات و انرژی دوستان بخش ویژوال، سکانس‌های مهمی از فصل ایران‌باستان مانند سکانس‌های تولد سلمان و نبردهای بزرگ از جمله سکانس‌های مهمی است که جلوه‌های ویژه در آن نقش دارند.
پیش از این اعلام شده بود حدود ۱۵۰۰بازیگر چهره و غیرچهره جلوی دوربین رفته‌اند. این عدد هم‌اکنون در چه رنجی‌است؟
همان‌گونه که پیشتر اعلام کردیم در سال ۹۷-۹۶ و در مرحله پیش‌تولید، فراخوانی میان هنرمندان صورت گرفت که بیشتر از ۲۰هزار نفر ثبت‌نام کردند. با بیشتر از ۶۰۰۰ نفر از آنها، استان به استان و با حضور متخصصان مصاحبه شد. نام این ۶۰۰۰ نفر را منتخبین کارگردانی گذاشتیم. تا امروز بیشتر از ۲۰۰۰ نفر آنها جلوی دوربین سریال رفته‌اند. این در حقیقت بازنمایی عینی و عملی عدالت‌محوری و توجه به استعدادهایی است که در تمام ایران حضور داشته و دارند. این استعدادها به‌واسطه این سریال شناسایی و به جامعه هنری معرفی می‌شوند.
بخش مهمی از ساخت یک اثر تاریخی به دکورها مربوط می‌شود. وضعیت دکورهای فصل ایران چگونه است؟
لوکیشن‌ها و ساخت دکور در فصل ایران سریال سلمان فارسی بسیار زیبا و متفاوت است. با تأکید ارزشمند مدیریت سازمان صداوسیما، بالغ بر ده‌ها هزار متر مربع لوکیشن دوره ساسانی با معماری هنری درجه یک و استحکام ماندگار در شهرک سینمایی غزالی و شهرک سینمایی آبسرد ساخته شده است. سرعت خوب ساخت این لوکیشن‌ها این امکان را فراهم کرده تا برنامه متنوع‌تری در برنامه انتخاب لوکیشن‌های این فصل به‌وجود بیاید. معماری‌های بخش ایران در شهرک سینمایی غزالی همچون نگینی زیبا در این شهرک می‌درخشد که با هماهنگی قبلی بازدید از این لوکیشن‌ها و این معماری را به اهالی سینما، معماری، شهرسازی، باستان‌شناسی و دانشجویان عزیز توصیه می‌کنم.
بی‌صبرانه منتظر پخش سریال هستیم. آیا پخش آن از همان نیمه سال ۱۴۰۵ آغاز خواهد شد؟
ما هم مثل بقیه مردم عزیز مشتاقیم پخش این سریال را در قاب تلویزیون ببینیم. تلاش داریم و امیدواریم از اواسط سال ۱۴۰۵ شاهد پخش آن از تلویزیون باشیم. در این روزهای گرم تابستان تدوین اولیه، مراحل دوبلاژ و امور مربوط به پس‌تولید بخش بیزانس و ایران در حال انجام است و امیدواریم در سایه صلح و آرامش و عزت با پشتیبانی سیمافیلم در موعد مقرر برای مخاطبان عزیز آماده شود.
ابتدا بفرمایید پروژه سلمان فارسی هم‌اکنون در چه وضعیتی است؟
سال جاری سال فیلمبرداری بخش ایران دوره ساسانی است. این‌روزها علی‌رغم مخاطرات وضعیت جنگی، تمامی همکاران خوب من در این پروژه بی‌وقفه و با تمام قوا در تلاش و کار بودند. کارگاه‌های مختلف ساخت‌وساز دکور، بناها، دوخت لباس، چرم و گریم و... مشغول کار هستند تا ادامه فیلمبرداری بخش کودکی و نوجوانی سلمان در شهر جی پس از تاسوعا و عاشورا آغاز شود.
ضبط فصل ایران تا کی ادامه دارد؟
فصل ایران تا اواسط سال ۱۴۰۵ و همزمان با مراحل پس‌تولید بخش بیزانس و ایران ادامه خواهد داشت.
چرا فیلمبرداری این بخش طولانی شده‌است؟
اصلا این‌طور نیست. اتفاقا به نسبت فصل بیزانس که فیلمبرداری آن از اواخر سال ۱۳۹۸ آغاز شد و نیمه سال ۱۴۰۲ به پایان رسید، فصل ایران، سریع‌تر پیش رفت. با توجه به این‌که بخش ایران بخش مهمی از سریال است و آقای میرباقری تأکید زیادی روی این بخش دارد، سریال با حدود دوبرابر سرعت بیشتر از برنامه‌ریزی قبلی پیش میرود. با تأکید ریاست محترم سازمان، تلاش شده مستمرا همزمان با فیلمبرداری، دکورهای ماندگار ساخته شود. مشاهده راش‌ها و فیلمبرداری‌های انجام شده توجهات را به این امر جلب کرده که سازه‌ها به‌صورت ماندگار ساخته شوند. واقعیت این است که براساس زمان‌بندی پروژه مجبوریم با سرعت جدی و فوق‌العاده نسبت به ساخت‌وساز بخش ایران اقدام کنیم. در این فصل، سرعت و کیفیت توأمان اهمیت زیادی دارد.
چرا این فصل مهم‌تر است؟
چون هم عقبه شخصیت سلمان مربوط به این عصر است و هم قرار است برای اولین بار ایران‌باستان به تصویر کشیده شود. این بخش نشان می‌دهد سلمان فارسی با چه دانشی، در چه تمدنی و با چه آموخته‌هایی پرورش‌یافته و آقای میرباقری قصه را براساس این ویژگی‌ها‌نوشته‌اند.
شایعه‌های زیادی درباره بازیگران تازه مطرح می‌شود. این شایعات چقدر صحت‌دارند؟
شایعات حضور بازیگران داخلی و گوناگون در این سریال‌های فاخر بسیار طبیعی است. در این سریال‌ها بعضا خود بازیگران درجه یک هم علاقه‌مندند تا برای بازی به پروژه دعوت شوند و ایضاً پاره‌ای از این دوستان خودشان هم خبرسازی ماهرانه یا ناشیانه‌ای انجام می‌دهند. در هر حال، بازیگران داخلی با فاصله زمانی حدود شش ماه و پس از عقد قرارداد و پس از انجام مراحل تست گریم و تست لباس جلوی دوربین می‌روند که در این مرحله از طریق پروژه رسما به اطلاع مخاطبان عزیز می‌رسد. بازیگران خارجی هم مراحل ویژه و خاصی دارند که عمدتا از سوی بخش بین‌الملل پروژه انجام می‌پذیرد.
یعنی مشخص نیست بازیگران فصل حجاز چه کسانی هستند؟
مطالعات اولیه درباره انتخاب بازیگران خارجی و داخلی فصل حجاز انجام شده است. بخش مهمی از بازیگران خارجی از کشورهای عربی و خاورمیانه هستند. با برخی هم گفت‌وگوهایی شده و امیدواریم در زمان پیش‌بینی شده برای دعوت به پروژه و انتخاب جدی و عقد قرارداد به ایران بیایند.
بازیگران نقش سلمان در مقاطع مختلف سنی مشخص شده‌اند؟
بله، اتفاقا همه آنها هم جلوی دوربین رفته‌اند. ما در پنج مقطع شاهد نقش سلمان هستیم. بخش نوزادی که در قسمت‌های اولیه شاهد آن هستیم. بخش کودکی سلمان را باربد شریفیان بازی کرده. بازیگر نقش نوجوانی سلمان، علیرضا جلیلی است و امیر رضایی هم نقش جوانی سلمان را ایفا کرده. علیرضا شجاع‌نوری هم نقش میانسالی سلمان را برعهده دارد.
بازیگران نقش‌های دیگر چه کسانی هستند؟
خوشبختانه ترکیب و چیدمان خوبی جلوی دوربین رفته و میرود. بازیگرانی با عقبه تئاتری در بخش‌های مختلف کار جلوی دوربین رفته‌اند. از جمله بازیگران حسام منظور و ستاره اسکندری، نقش پدر و مادرسلمان رابازی کرده‌اند و الهام کردا نقش شیرین یکی از زنان اشراف ساسانی را. از طرفی شاهد بازی جذاب فرهاد اصلانی در نقش آبنوس بازرگان هستیم که چند گریم سنگین مختلف دارد. بدون شک برای مخاطبان، بازی محمدرضا هدایتی و یوسف صیادی در این سریال جالب خواهد بود و حضور پیشکسوتانی مثل مهدی فقیه، احترام برومند و... را هم باید مغتنم شمرد. جلوی دوربین آمدن و بازی ارزشمند برخی چهره‌ها مثل داریوش فرهنگ و محمدعلی نجفی که خودشان از کارگردانان بنام هستند هم نشان از اهمیت کار دارد.
یکی از سکانس‌هایی که پیش از این درباره جلوه‌های ویژه آن گفته شده بود، سکانس طوفان دریایی بود. به‌صورت خاص می‌توان از سکانس دیگری هم نام برد که با جلوه‌های ویژه نهایی شده باشد؟
از اوایل کار با توجه به اهمیت و نگاه کلی به مسیر ساخت سریال، ضرورت همراهی بخش ویژوال (جلوه‌های بصری) در کنار بقیه بخش‌ها بدیهی بود. از همان زمان گروهی از جوانان خبره و متخصص که در کشور، برجسته، ممتاز و پرتوان هستند و تجربه کارهای متفاوتی داشتند دعوت به همکاری شدند و قطعا این بخش جلوه و نمود جدی و جدیدی برای آینده کارهای آینده سینما و تلویزیون ماست. بخش دریایی‌ها نیز تلفیق دقیقی از واقعیت و ویژوال بود و در فضایی کوچک و ساده، مجموعه دریای بزرگ و طوفانی به‌صورت ویژوال کار شد. این بخش که حدود سه‌قسمت از سریال را دربرمی‌گیرد، بسیار متفاوت و واقعی بوده و در تراز استاندارد جهانی ساخته شده است. با توجه به این تجربیات و انرژی دوستان بخش ویژوال، سکانس‌های مهمی از فصل ایران‌باستان مانند سکانس‌های تولد سلمان و نبردهای بزرگ از جمله سکانس‌های مهمی است که جلوه‌های ویژه در آن نقش دارند.
پیش از این اعلام شده بود حدود ۱۵۰۰بازیگر چهره و غیرچهره جلوی دوربین رفته‌اند. این عدد هم‌اکنون در چه رنجی‌است؟
همان‌گونه که پیشتر اعلام کردیم در سال ۹۷-۹۶ و در مرحله پیش‌تولید، فراخوانی میان هنرمندان صورت گرفت که بیشتر از ۲۰هزار نفر ثبت‌نام کردند. با بیشتر از ۶۰۰۰ نفر از آنها، استان به استان و با حضور متخصصان مصاحبه شد. نام این ۶۰۰۰ نفر را منتخبین کارگردانی گذاشتیم. تا امروز بیشتر از ۲۰۰۰ نفر آنها جلوی دوربین سریال رفته‌اند. این در حقیقت بازنمایی عینی و عملی عدالت‌محوری و توجه به استعدادهایی است که در تمام ایران حضور داشته و دارند. این استعدادها به‌واسطه این سریال شناسایی و به جامعه هنری معرفی می‌شوند.
بخش مهمی از ساخت یک اثر تاریخی به دکورها مربوط می‌شود. وضعیت دکورهای فصل ایران چگونه است؟
لوکیشن‌ها و ساخت دکور در فصل ایران سریال سلمان فارسی بسیار زیبا و متفاوت است. با تأکید ارزشمند مدیریت سازمان صداوسیما، بالغ بر ده‌ها هزار متر مربع لوکیشن دوره ساسانی با معماری هنری درجه یک و استحکام ماندگار در شهرک سینمایی غزالی و شهرک سینمایی آبسرد ساخته شده است. سرعت خوب ساخت این لوکیشن‌ها این امکان را فراهم کرده تا برنامه متنوع‌تری در برنامه انتخاب لوکیشن‌های این فصل به‌وجود بیاید. معماری‌های بخش ایران در شهرک سینمایی غزالی همچون نگینی زیبا در این شهرک می‌درخشد که با هماهنگی قبلی بازدید از این لوکیشن‌ها و این معماری را به اهالی سینما، معماری، شهرسازی، باستان‌شناسی و دانشجویان عزیز توصیه می‌کنم.
بی‌صبرانه منتظر پخش سریال هستیم. آیا پخش آن از همان نیمه سال ۱۴۰۵ آغاز خواهد شد؟
ما هم مثل بقیه مردم عزیز مشتاقیم پخش این سریال را در قاب تلویزیون ببینیم. تلاش داریم و امیدواریم از اواسط سال ۱۴۰۵ شاهد پخش آن از تلویزیون باشیم. در این روزهای گرم تابستان تدوین اولیه، مراحل دوبلاژ و امور مربوط به پس‌تولید بخش بیزانس و ایران در حال انجام است و امیدواریم در سایه صلح و آرامش و عزت با پشتیبانی سیمافیلم در موعد مقرر برای مخاطبان عزیز آماده شود.
تازه ها
پیشنهاد سردبیر
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
جنبش مردمی سوریه
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
زمان دیپلماسی برای حمایت از مقاومت
عضو دفتر حفظ و نشر آثار رهبر انقلاب در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
نقش ویژه اهالی اندیشه، رسانه و هنر در مقابله با تهدیدات نرم
گفت و گو
