ترویج سبک زندگی ایرانی - اسلامی

ازجمله شبکه افق که مدتی است برنامه‌ای با عنوان «خونه خودتونه» را روی آنتن دارد که در آیتم‌های مختلف آن سعی شده به مسائل و دغدغه‌های مهمی در زندگی پرداخته شود. یکی از مهم‌ترین نکاتی که در این برنامه توجه شده، سبک زندگی در شهرهای مختلف است و از این رو برنامه منحصر به پایتخت‌نشین‌ها نیست.

به همین دلیل مخاطب با فرهنگ، آداب و رسوم اقوام مختلف بیشتر آشنا می‌شود. از طرفی بخش دیگری از این برنامه به محله‌محوری توجه دارد؛ نکته‌ای که این روزها به فراموشی سپرده شده‌است. اجرای این برنامه را یک زوج برعهده دارند. بهار امینی و مهدی حاجی مجریان این برنامه هستند. «جام‌جم» با روح‌ا... رحیمی تهیه‌کننده این برنامه گفت‌وگویی داشته که ماحصل آن را در ادامه می‌خوانید.

شما تهیه‌کنندگی برنامه‌های بسیاری را برعهده داشته‌اید که حوزه‌های مختلفی را شامل می‌شده‌است. از جمله برنامه‌های «ایرانیش»، مستند «پازل»، «در جریان»، مجموعه «دماوند» و «یه روز تازه». چطور شد به فکر ساخت چنین برنامه‌ای با این رویکرد افتادید؟

من از سال ۸۴ در حوزه فیلمنامه فعالیت می‌کردم، سال ۹۰ وارد حوزه مستند شدم و در این زمینه فعالیت‌هایی انجام دادم. برای شبکه افق هم برنامه‌های مختلفی ساختم. تا این‌که به «خونه خودتونه» رسیدیم. برای‌مان محتوا خیلی مهم بود و زمان بسیاری را برای طراحی صرف کردیم. از آنجا که زمان زیادی است در کشور بحث سبک زندگی بیان می‌شود که شامل تمام وجوهات آن می‌شود، ما در برنامه خونه خودتونه سراغ همین موضوعات رفته‌ایم. برای این‌که بفهمیم در برنامه نیازمند پرداخت به چه موضوعاتی هستیم، قریب به سه ماه برای این کار وقت گذاشتیم. سعی ما بر این بود تمام بخش‌های مرتبط با خانواده را مورد توجه قرار دهیم تا بتوانیم به سبک زندگی درست برسیم. چون در این برنامه موضوع اصلی خانواده‌است.

معمولا شبکه‌های دیگر هم چنین رویکردی را در برنامه‌سازی مدنظر دارند و برنامه‌هایی از این دست را روی آنتن می‌فرستند. بنابراین ویژگی برنامه شما چیست که آن را متمایز از برنامه‌های دیگر در این حوزه می‌کند؟

به هر حال هر برنامه‌ای ماموریت خود را دارد اما اتفاقی که در برنامه ما افتاد این بود که بعد روان‌شناسی پررنگ‌تری نسبت به برنامه‌های دیگر دارد و توجه ما به این موضوع بیشتر است. یعنی توجه جدی ما در این برنامه به بازخوانی تجربه زیستی فرهنگ ایرانی اسلامی است. بنابراین برنامه ما از این نظر جهانشمول‌تر است. ما در هر قسمت دو بخش گفت‌وگو داریم که بخش اول بیشتر در حوزه راهکاری برای سبک زندگی است. مثلا بحث معاشرت در فضای مجازی، پوشش، غذا و موضوعاتی از این دست است. البته قبل از این بخش، گزارش مردمی پخش می‌شود و عملا طرح مسأله برای کارشناس برنامه می‌شود.

یکی از جذاب‌ترین آیتم‌های برنامه سفر به شهرهای مختلف است که تیم برنامه شما این کار را انجام می‌دهد. در این باره توضیح می‌دهید که کدام استان‌ها را برای این بخش انتخاب کرده‌اید؟

در این بخش همان‌طور که گفتید گزارشگر ما همراه تیمش به شهرهای مختلف سفر می‌کند و تجربه زیستی‌اش را با مخاطب به اشتراک می‌گذارد. مثلا اگر درباره لباس و پوشش صحبت می‌کنیم، همکاران ما در ابیانه به پوشش ایرانی پرداختند و از این منظر بررسی کردند. در یکی از قسمت‌ها بحث بازی‌های محلی را داشتیم که دوستان ما در کاشان به این موضوع پرداختند. یا این‌که همکاران ما سر سفره نذری رفتند و گزارش گرفتند و درباره آن مراسم صحبت کردند. از این رو همه بخش‌های در نظر گرفته‌شده متناسب با موضوع آن برنامه است. ما قرار است به همه استان‌ها سر بزنیم و برنامه ضبط کنیم اما تا امروز به استان‌های یزد، اصفهان، مرکزی، گیلان و تهران پرداخته‌ایم.

تا چه زمانی قرار است روی آنتن باشید و آیا به تولید فصل‌های دیگر هم فکر کرده‌اید؟

فصل اول خونه خودتونه مدت کوتاهی است روی آنتن رفته و قرار است تا شهریور۱۴۰۲ ادامه داشته باشد. درباره ادامه‌دار شدن آن هم آمادگی داریم. اما نظر مدیران و مخاطبان برای‌مان بسیار حائز اهمیت است.

در ادامه به چه موضوعاتی در این برنامه خواهید پرداخت؟

خواستگاری و ازدواج، تحصیل، جمعیت، اجاره‌نشینی و سکنی‌گزینی، جشن و سوگواری، بازنشستگی و... سعی کردیم به موضوعات چالشی در این برنامه بپردازیم و گزارش‌ها و گفت‌وگوها نیز پیرامون همان موضوعات است. از طرفی آیتمی داریم که در آن یک نفر تجربه زیستی‌اش را برای ما بیان می‌کند. مثلا در بحث اجاره‌نشینی سراغ فردی رفتیم که صاحب شرکت حمل بار است و بعد از آن با یک مستاجر صحبت کردیم.

گویا بخش «من و بابا» و «من و مامان» هم به شدت مورد توجه قرار گرفته‌است؟

بله یکی از آیتم‌های جذاب ما تحت عناوین «من و مامان» و «من و بابا» است که در آن جای پدر و مادر و کودکان به صورت نمایشی عوض می‌شود تا تجربیات آنها در این تغییر مشاهده شود. نکته قابل توجه این است که این افراد بازیگر نیستند و از مردم عادی این نقش‌ها را گرفته‌ایم. این بخش در شهرهای دیگر اتفاق می‌افتد و همین چالشی که پشت سر می‌گذارند، برای مخاطبان جذاب است. همین طور خاطرات خوبی در این بخش برای گروه ما رقم می‌خورد. چون افرادی که این قطعه نمایشی را بازی می‌کنند، بازیگر نیستند.

در بین کارشناسان برنامه هم چهره‌های جدیدی را دیده‌ایم. این قضیه خودخواسته بود و هدف‌تان از ابتدا این بود که از کارشناسانی دعوت کنید که در کمتر برنامه‌ای حضور داشتند و دیده شده‌اند؟

بله دقیقا هدف‌مان این بود که از چهره‌های تکراری در برنامه دعوت نکنیم. سراغ افرادی رفتیم که صاحب‌نظر هستند اما کمتر در تلویزیون دیده شده‌اند.

برنامه «خونه خودتونه» چندان مجری محور به نظر نمی‌رسد. با این حال چرا از دو مجری برای برنامه استفاده کرده‌اید و آیا در قسمت‌های بعدی قرار است از زوج بودن این دو نفر و تجربیات شخصی‌شان در برنامه استفاده کنید؟

ما به دو مجری خانم و آقا برای این برنامه نیاز داشتیم. خانم امینی و آقای حاجی پیش از این هم تجربه اجرای تلویزیونی داشتند و به نظرم بسیار مناسب این برنامه هستند. در ادامه هم از تجربیات آنها استفاده می‌کنیم. به خصوص این‌که دو فرزند هم دارند و در آیتم نمایشی قرار است از حضورشان استفاده کنیم. ضمن این‌که زوج بودن آنها و این‌که از همدیگر شناخت بهتری دارند، کمک بسیاری می‌کند و تعامل بهتری هم با هم دارند. این ویژگی بود که دنبالش بودیم.

درباره تیتراژ برنامه و این‌که بی کلام است، اما المان‌های ایرانی دارد هم توضیح می‌دهید؟

می‌توانم بگویم تیتراژ برنامه الهام گرفته از خونه خودتونه است. ما موقعیت‌های مختلف خانواده‌های ایرانی را در تیتراژ استفاده کردیم. مثل نذری دادن و آمدن پدر به خانه تا مراسم خواستگاری و جشن تولد گرفتن برای مادربزرگ و اذان گفتن پدربزرگ خانواده برای نوزاد. تلاش کردیم از همه این المان‌ها در تیتراژ استفاده کنیم. از طرفی از روی تعمد خواستیم که تیتراژ بی‌کلام باشد. چون تصاویر و موسیقی خودش گویای همه چیز بود. یعنی تصویر، کلام ماست و می‌توانست مخاطب را به برنامه نزدیک کند.

توجه برنامه به محله محوری

روح‌ا... رحیمی، تهیه‌کننده خونه خودتونه در ادامه درباره محله‌محوری برنامه هم توضیح می‌دهد: نکته مهم دیگری که در این برنامه وجود دارد، محله‌محوری است. محله‌محوری مدت‌هاست که از کانون توجه دور شده و زندگی‌ها آپارتمان‌نشینی شده‌است. ما در این برنامه به این موضوع توجه داشتیم. مثلا سراغ مجتمع‌هایی رفتیم که فقط خوابگاه نیستند و کارهای فرهنگی هم در آنجا انجام می‌شود. قرار ما این است که طی برنامه سراغ محله‌های قدیمی برویم که با فعالیت‌هایی توانسته‌اند اهالی را دور هم جمع کنند.