تبیین یک خانواده‌ایرانی

از برنامه‌هایی مثل به خانه برمی‌گردیم و تصویر زندگی که عمرشان به دو دهه می‌رسد تا برنامه‌هایی مثل کام شیرین و خانه‌ای برای مهر که برنامه‌هایی به نسبت تازه محسوب می‌شوند. در تمام این برنامه‌ها تلاش شده تا رویکرد توجه به خانواده و مسائل مهمی که دغدغه خانواده است موردتوجه قرار گیرد و به گونه‌ای برنامه‌سازی شود که مخاطبان برنامه، همه اعضای خانواده باشند. «روز خانواده» بهانه‌ای شد تا سراغ برخی از این برنامه‌های حوزه خانواده برویم که تاکنون از شبکه‌های مختلف تلویزیون روی آنتن رفته است.

خانواده به روایت «تصویر زندگی»

«تصویر زندگی» یکی از قدیمی‌ترین برنامه‌های سیمای ملی است که طی سالیان گذشته روی آنتن شبکه دو رفته است. این برنامه از حدود سال‌ ۷۳ پخش شد و سرآغازی برای برنامه‌های خانواده در صدا و سیما بود. هرچند که در طول سال‌ها، تغییرات بسیاری داشت کما این که سری جدید این برنامه رویکردی متفاوت دارد و تلاش شده با محوریت حال خوب خانواده ایرانی تولید شود. بخش اصلی این برنامه شامل مستندهایی پیرامون زندگی واقعی مردمی است که دارای یک ویژگی منحصر به فرد هستند. برنامه «تصویر زندگی» هر هفته با یک موضوع خاص به پویش‌هایی هفتگی می‌پردازد که با عکس‌ها و فیلم‌های ارسالی از سوی بینندگان کامل می‌شود.«خاطرجم» عنوان بخش روان‌شناسی این برنامه است که با کارشناسی دکتر بهروز اتونی تقدیم مخاطبان می‌شود. از دیگر بخش‌های «تصویر زندگی» می‌توان به دو آیتم «سرو و صنوبر» و «درباره کودکان» اشاره کرد. همچنین بخش آشپزی با تمرکز بر اصلاح روش تغذیه و استفاده از غذاهای سالم، ساده و ارزان و گفت‌وگو با کارشناسان و متخصصان رشته‌های پزشکی، جامعه‌شناسی، حقوقی و... از دیگر بخش‌های این برنامه است. سری تازه این برنامه به زودی روی آنتن می‌رود.

سیمای یک خانواده ایرانی

برنامه سیمای خانواده را هم باید در کنار برنامه تصویر زندگی، از قدیمی‌ترین و اولین برنامه‌های رسانه ملی در حوزه خانواده دانست. این برنامه هنوز هم با اجرای خاطره‌انگیز هرمز شجاعی‌مهر پخش می‌شود و با وجود تغییراتی که داشته، توانسته مخاطبان تازه‌تری به خیل مخاطبان خود اضافه کند. محور اصلی سیمای خانواده مسائل مرتبط با خانواده است که به تهیه‌کنندگی علیرضا متقیان از شبکه یک سیما پخش می‌شود. سیمای خانواده که برنامه خانوادگی شبکه یک است، از شنبه تا پنجشنبه ساعت ۱۱ و ۳۰ دقیقه روی آنتن این شبکه می‌رود. این برنامه با وجود تغییراتی که داشته، هنوز هم با محوریت خانه و خانواده روی آنتن می‌رود که در بخش‌های مهمی از آن هرمز شجاعی‌مهر، مجری باسابقه سیما به اجرا می‌پردازد.

«به خانه برمی‌گردیم»

اگر بخواهیم به چند برنامه معروف و معتبر در حوزه خانواده اشاره کنیم، قطعا برنامه به خانه برمی‌گردیم یکی از آنهاست. این برنامه، در قالب تركیبی زنده و استودیویی است كه در یك خانه دكورین با همراهی مجریان وكارشناسان و مهمانان مختلف و اساتید و مربیان روی آنتن شبکه پنج می‌رود. به خانه برمی‌گردیم از شنبه تا پنجشنبه ساعت ۱۷ پخش می‌شود و در طول سال‌های مختلف، تغییرات اندکی داشته است. این برنامه که از حدود سال ۷۷ روی آنتن رفته، تلاش کرده با بخش‌های سرگرم‌کننده و متنوع، مخاطب عصرگاهی را حفظ کند.

خانه‌ای برای مهر

اما پخش برنامه‌های خانواده به شبکه‌های داخلی صدا و سیما ختم نمی‌شود. شبکه جهانی جام‌جم هم میزبان برنامه‌هایی از این دست است. برنامه خانه مهر قدیمی‌ترین برنامه شبکه جام‌جم است که با هدف افزایش دانش و مهارت‌های زندگی برای خانواده‌ها در زمینه‌های مختلف تولید و پخش می‌شود.اجرای سری جدید خانه مهر به عهده مجریانی همچون امیر رضایی، زهرا شوقی، المیرا سماواتی و سینا مقدم است.

عصر یک خانواده

«عصر خانواده» یک برنامه عصرگاهی است که با دعوت از مهمانان و کارشناسان مختلف، تلاش می‌کند اهمیت و ضرورت نقش خانواده در سلامت جامعه و تربیت فرزندان را بررسی‎کند و در کنار این گفت‎وگوها، بخش‎های مختلفی در این برنامه تدارک دیده شده است که به مفاهیم ارزشمند و مؤثر در بهبود و اصلاح سبک زندگی می‎پردازند. این برنامه به تهیه‌کنندگی علی‌اکبر کریمی و مجریانی مثل دکتر مازیار قاسمی، مونا انصاری‌فر و شعله قهرمانی پخش می‌شود. «عصر خانواده» که از برنامه‌های خانوادگی شبکه دو سیماست، هر روز به یک موضوع مرتبط با سلامت خانواده می‌پردازد. مواردی مثل طب سنتی، روابط زوجین، مفاهیم اسلامی و سبک زندگی از جمله محورهایی است که عصر خانواده به عنوان سرخط برنامه هر روز خود قرار داده است.

«همیشه خونه» و سبک زندگی ایرانی- اسلامی

برنامه تلویزیونی «همیشه خونه» از دیگر برنامه‌های خانوادگی تلویزیون است که طی مدتی که پخش می‌شد تلاش می‌کرد مروج سبک زندگی ایرانی - اسلامی باشد. این برنامه شامگاهی با اجرای فرهاد جم هر شب ساعت ۲۲ از شبکه آموزش سیما روی آنتن می‌رفت. همیشه خونه به تهیه‌کنندگی محمد کریمی دونا و حجت عیدی از برنامه‌های خانوادگی بود که سال‌های قبل پخش می‌شد. این برنامه به خوبی نشان داد که دغدغه تلویزیون برای پخش برنامه‌های خانوادگی، تنها به یک یا دو شبکه ختم نمی‌شود و از شبکه‌ای مثل آموزش هم دغدغه مسائل حوزه خانواده را دارد.

زنده‌باد زندگی

«زنده‌باد زندگی» برنامه‌ای به تهیه‌کنندگی و اجرای محمدجعفر خسروی است که محور اصلی خود را بر خانواده و زندگی خانوادگی قرار داده بود. در این برنامه تلاش می‌شد خانواده به مفهوم رایج ایرانی در همه جغرافیای ایران به نمایش گذاشته شود و در هر برنامه مهم‌ترین عناوین خبری بیان شود. از مهمانی در زمینه کارآفرینی و اشتغال دعوت می‌شد تا درباره چالش‌های خود صحبت کند. طبق گفته تهیه‌کننده این برنامه، زنده‌باد زندگی با چند شعار همچون تقدم خانواده‌داری بر خانه‌داری، معرفی خانواده معیار، معرفی شاخصه‌های خانواده مدبر، تجلی خانواده‌های بزرگ ایرانی، بررسی نقش خانواده از جمله پدربزرگ، مادربزرگ، عمو، عمه و کار خود را آغاز و تلاش کرد در طول پخش برنامه به آن وفادار بماند. البته برنامه‌های ذکرشده تنها برخی برنامه‌هایی است که به صورت خاص متمرکز بر خانه و خانواده بود و به طور قطع برنامه‌های دیگری هم از شبکه‌های مختلف سیما روی آنتن رفته است.

«کام شیرین» برای مخاطب

«کام شیرین» هم یکی دیگر از برنامه‌های حوزه خانواده است که فصل جدید آن با اجرای زهرا شوقی و امیر رضایی روی آنتن شبکه دو می‌رود. این برنامه تلاش کرده موضوعات خود را متمرکز بر مسائل حوزه خانواده قرار دهد. فصل جدید «کام شیرین» شنبه و دوشنبه با حضور کارشناس برنامه دکتر رضا نظری و مهمانان حاضر در استودیو به بررسی موضوعات پیرامون روابط زوجین و آموزش مهارت‌های توسعه فردی و زندگی زناشویی می‌پردازد و یکشنبه و سه‌شنبه نیز با نام « مثبت کام شیرین» ضمن تکمیل بحث روز پیش به پیامک‌های مردمی پاسخ داده و با یکی از مخاطبین به صورت تلفنی به گفت‌وگو می‌پردازد. در عین حال، مستند گزارشی «یه حبه قند» نیز سراغ پدربزرگ و مادربزرگ‌هایی می‌رود که زندگی مشترک‌شان طعم شیرینی داشته و درباره عوامل پایداری زندگی‌شان با آنها به گفت‌وگو می‌پردازد. در بخش «پاکت نامه» نیز یک نامه عاشقانه زوجین به یکدیگر خوانده می‌شود. هر قسمت از برنامه هم یک موضوع دارد که مسائل مرتبط با آن مورد بررسی قرار می‌گیرد. «کام شیرین» کاری است از گروه خانواده به تهیه‌کنندگی مرتضی یعقوبی که از شنبه تا سه‌شنبه پخش می‌شود.

عصر شیرین شبکه افق

برنامه‌های خانوادگی مختص یک شبکه خاص نیست کما این که شبکه افق هم با وجود محوریت مشخصی که در برنامه‌هایش دارد، سراغ ساخت این دست برنامه‌ها رفته است. این برنامه به تهیه‌کنندگی محمد هادی نعمت‌الهی و به صورت ترکیبی ساخته شده که شامل بخش‌های مختلفی همچون دورهمی، مادرانه، کارشناسی، گزارش، موشن‌گرافی و... است. فاطمه‌سادات متولیان مجری ثابت این برنامه است که از شنبه تا پنجشنبه ساعت ۱۸ روی آنتن می‌رود. اصلاح الگوی مصرف، چالش‌های مادری، دنیای نوجوانان، مهارت‌های زندگی و روایت‌های زیسته زنان از موضوعات اصلی‌فصل تازه عصر شیرین است.