قدیمی مثل «ورزش و مردم»

جدال همیشگی فوتبال و منهای فوتبال
ورزش‌دوستان پیمان یوسفی را بیشتر با گزارش‌های فوتبالی‌اش می‌شناسند اما به گفته خودش، از سال‌ها قبل علاوه بر اجرا و گزارشگری، در حوزه تهیه‌کنندگی هم مشغول بوده و در شبکه‌های جام‌جم، ورزش و مستند فعالیت داشته‌است. او این روزها به طور همزمان تهیه‌کنندگی و اجرای برنامه ورزش و مردم را بر عهده دارد که روزهای جمعه به مدت 90 دقیقه روی آنتن شبکه یک می‌رود. با پیمان یوسفی درباره حال و هوای برنامه گفت‌و‌گویی داشتیم. 
او در ابتدای گفت‌وگو تاکید کرد اغلب تمایلی برای مصاحبه ندارد اما دوست دارد درباره برنامه‌ای با قدمت ورزش و مردم که حالا به دست او سپرده شده، برای مردم صحبت کند. یوسفی صحبت‌هایش را این‌طور آغاز کرد: «ورزش با هیجان عجین شده‌است. خبر در ورزش کم نیست و تا دلتان بخواهد حاشیه هم داریم اما ورزش و مردم ترجیح می‌دهد اخباری را پوشش دهد که سازنده و مثبت باشد. هرچند حاشیه نمک قصه است اما هر چه کمتر باشد، بهتر است. مجموعه‌ای بزرگ و حرفه‌ای در اتاق فکر ورزش و مردم در طول هفته مشغول تولید محتوا هستند که من، علی مغانی و مهدی شریفی به نمایندگی از آنها هر هفته جلوی دوربین می‌رویم.»
 نگاه تخصصی به دنیای مجازی
یوسفی در ادامه از حساسیت برنامه‌سازان ورزش و مردم گفت و بخش بررسی کلید واژه‌های پرتکرار در فضای مجازی در برنامه را شاهد مثالی برای صحبت‌هایش آورد: «این بخش یکی از منحصر به فردترین بخش‌های برنامه است که فکر نمی‌کنم در برنامه دیگری شاهد آن باشید. همکارانی که در حوزه فضای مجازی تخصص دارند، بجد در طول هفته این فضا را رصد می‌کنند و نتایجی که روی آنتن گفته می‌شود، کاملا صحیح است. به جز یکی دو مورد که کلیدواژه برای قاب تلویزیون تعریف نشده بود، در باقی موارد همه کلیدواژه‌ها به صورت تخصصی و با امانتداری استخراج و اعلام می‌شود. بخش‌های دیگر برنامه از جمله «میدان» که با طنز نرمی همراه است و «آن‌سوی رقابت» که نگاهی فراتر از ورزش دارد، همگی با وسواس تهیه و تولید می‌شوند.»
مجری برنامه ورزش و مردم با تاکید براین موضوع که سعی شده از بخش فوتبال در برنامه کم شود، توضیح داد: «همیشه جدال فوتبال و منهای فوتبال داشتیم و داریم. منهای فوتبالی‌ها به دنبال بیشتر دیده‌شدن هستند و می‌خواهند سهم بیشتری در برنامه داشته باشند. ما هم همین تفکر و سیاست را دنبال می‌کنیم اما در حال حاضر بیش از 50 فدراسیون ورزشی داریم. از سویی دیگر در حال حاضر در تلویزیون به جز برنامه ورزش و مردم برنامه ورزشی ترکیبی که به رشته‌های غیرفوتبالی بپردازد، کم داریم. برنامه ما 90 دقیقه است، هفته‌ای یک بار روی آنتن می‌رود و بخش‌های ثابتی هم دارد که هر هفته باید پخش شود، با این شرایط و این محدودیت‌ها نمی‌توانیم درباره همه رشته‌ها صحبت کنیم. بضاعت ما همین‌قدر است. البته متاسفانه یا خوشبختانه بخشی از غیر فوتبالی‌ها معتقدند در برنامه‌های ورزشی باید به فوتبال پرداخته شود تا برنامه مخاطب خود را پیدا کند تا به واسطه آن رشته‌های غیرفوتبالی هم دیده شوند که ما با این موضوع موافق نیستیم.»
 نگران حفظ نام ورزش و مردم بودیم
تهیه‌کننده برنامه ورزش و مردم در توضیح این که چطور شد ورزش و مردم برای ادامه کار خود به او سپرده شد، افزود: «قبل از فوت بهرام شفیع، من پیشنهادی برای راه‌اندازی یک برنامه ورزشی غیر از برنامه ورزش و مردم را به شبکه یک ارائه کردم که بررسی آن با فوت بهرام شفیع همزمان شد. به همین دلیل با اصرار مدیریت وقت شبکه که بر حفظ و تداوم پخش ورزش و مردم تاکید داشتند، قرار شد برنامه را با همان نام ادامه دهیم . به گواه مدیران وقت می‌گویم که در آن روزها به شدت از انجام این کار طفره رفتم. به هر حال نگران حفظ نام ورزش و مردم بودیم و فکر می‌کردیم شاید نتوانیم جایگزین خوبی برای گروه قدیمی باشیم اما خوشحالم که به گفته کارشناسان با موفقیت این مرحله را پشت سر گذاشتیم و خودم هم احساس می‌کنم برنامه توانسته جای خود را میان مخاطب پیدا کند.»
گاهی جملاتی از من در برنامه ماندگار می‌شود. یوسفی با بیان این جمله ادامه داد: «درباره رفتن ناگهانی فرهاد مجیدی از استقلال من روی آنتن گفتم «آقای مجیدی الان چه وقت رفتن بود؟» این جمله خیلی مورد توجه قرار گرفت حتی خود استقلالی‌ها هم به آن واکنش نشان دادند. صحبت از واکنش مخاطبان که شد، یوسفی گفت: «این را هم بگویم همیشه با واکنش‌های منفی و مثبت روبه‌رو هستیم که حالمان را خوب می‌کند؛ چون همین مردم سرمایه ما هستند. حتی اگر فحش هم بدهند، ما هستیم و ادامه می‌دهیم. خوشبختانه عده کمی این‌گونه هستند.»
او در پاسخ به این سؤال که آیا ورزش و مردم برنامه‌ای برای جام‌جهانی قطر تدارک دیده‌است یا خیر، افزود: «قرار است شورای هماهنگی ورزش سازمان صداوسیما تصمیم‌گیری‌های لازم را در این خصوص اتخاذ کند تا شرح وظایف هر شبکه و برنامه مشخص شود. تا قبل از این موضوعات نمی‌توانیم قولی بدهیم.»
 داستانی که ادامه دارد
از پیمان یوسفی خواستیم خاطره‌ای از ورزش و مردم بگوید: «یادم هست زمانی که پسری 13ساله بودم عاشق فوتبال و ورزش بودم و همه جا به دنبال تماشای مسابقات فوتبال بودم. تلویزیون یک برنامه ورزشی داشت آن هم ورزش و مردم بود که آخر شب پخش می‌شد و 10دقیقه آخر به فوتبال خارجی می‌پرداخت. خبری هم از پخش زنده فوتبال‌های داخلی و خارجی به سبک این روزها نبود. من تا نیمه‌شب بیدار می‌ماندم و با این که صبح باید به مدرسه می‌رفتم، با ذوق و شوق آن 10دقیقه آخر را نگاه می‌کردم. در روز اول بازگشت از اجرای ورزش و مردم این خاطرات در ذهنم مرور شد و با خودم گفتم افتخار بزرگی نصیبم شده که برنامه‌ای با این اعتبار و قدمت به دست من رسیده‌است.»
در پایان مجری ورزش و مردم در واکنش به این سؤال که آیا برنامه همچنان ادامه دارد، تصریح کرد: «بله. مدیر جدید شبکه یک و مدیر جدید گروه همگی به مزیت نسبی ورزش و جایگاه آن در رسانه واقف هستند و برای کمک و بالندگی به برنامه ابراز تمایل کرده‌اند.»

ورزش و مردم؛ حرکت در ریل انصاف
علی مغانی بیشتر از 25سال است که در دنیای رسانه آن هم در حوزه ورزشی فعالیت می‌کند. او که مدت‌هاست سردبیری و اجرای بخش خبر برنامه ورزش و مردم را به عهده دارد در یادداشتی برای ما از روزهایی که در شبکه یک با ورزش و مردم گذرانده، نوشت. 
در طول قریب به ۲۵سال فعالیت رسانه‌ای، حضور در برنامه ورزش و مردم که از حدود چهار سال پیش آغاز شد، به واسطه همکاری با مجموعه‌ای همدل، صمیمی و بی‌غرض،‌ یکی از لذت‌بخش‌ترین تجربه‌های زندگی حرفه‌ای من  به شمار می‌رود. 
به طور کلی، عمده تلاش تیم تولید «ورزش و مردم»، معطوف به سه هدف بوده:
اول: بی‌تردید مهم‌ترین دغدغه ما در این برنامه، «تولید گزاره صحیح» در ورزش ایران است. در فضایی که متاثر از رسانه‌های نوظهور و شبکه‌های اجتماعی، در عرصه ورزشی بازار شایعات بی اساس، اظهارنظرهای غیرکارشناسی و اتهام‌زنی از همیشه داغ ‌تر است، عامدانه تلاش می‌کنیم از این فضا دور باشیم و به جای آن که دل مخاطب هیجان‌زده را به دست بیاوریم، اعتماد مخاطبان را در بلندمدت جذب کنیم. به بیان دیگر در تمام این مدت حرکت در ریل انصاف را به هر مسیر دیگری ترجیح داده‌ایم. 
دوم: یکی دیگر از اصول خدشه‌ناپذیر ورزش و مردم در این سال‌ها، «حفظ حرمت‌ها و حریم‌ها» بوده‌است. وقتی قرار است درباره موضوعی صحبت یا پرسش‌هایی با مهمانان برنامه مطرح شود، تمام سعی و تلاش‌مان این بوده که نقد، دلسوزانه، منصفانه و سازنده باشد. در این سال‌ها اگر خطایی هم از ما سر زده، سهوی بوده و ناشی از ذات رسانه؛ وگرنه در کلیت برنامه،‌ حفظ حرمت و آبروی افراد،‌ موضوعی کاملا ملموس است. آن که روی صندلی مهمان می‌نشیند، باوجود نقدهایی که می‌شنود، حتی در چالش برانگیزترین موارد نیز نباید احساس کند مورد بی‌احترامی قرار می‌گیرد. این مرز ظریفی است که آگاهانه کوشش کرده‌ایم در ورزش و مردم حفظ شود. 
سوم: وقتی به تولیدات رسانه‌های ورزشی نگاه می‌کنیم، به یک واقعیت غیرقابل کتمان می‌رسیم؛‌ فوتبال پرمخاطب‌ترین رشته ورزشی در ایران است و حتی اخبار اهمیت آن به سرعت در رسانه‌ها و همین‌طور فضای مجازی،‌ فراگیر می‌شود. در واقع تمرکز روی فوتبال، ساده‌ترین راه برای موفقیت و دیده‌شدن در فضای امروز رسانه‌ای است. 
شاید یکی از بزرگ‌ترین دستاوردهای ورزش و مردم در این سال‌ها، پرهیز از «ذوب شدن در فوتبال» بوده که صمیمانه به آن افتخار می‌کنیم. نگاهی به آرشیو سال‌های اخیر اثبات می‌کند این برنامه تا چه اندازه همه رشته‌ها را پوشش داده و عمیقا خوشحالم در بسیاری از رشته‌های ورزشی منهای فوتبال، ورزش و مردم تبدیل به مرجعی اثرگذار و قابل اتکا شده‌ است. به دور از تعارف‌های مرسوم، معتقدم ورزش و مردم برنامه‌ای قابل اعتماد و مورد توجه اهالی ورزش است. بخش عمده این موفقیت را باید به پای مردی کاربلد به نام پیمان یوسفی نوشت که به پشتوانه سال‌ها فعالیت در عرصه‌های مختلف ورزشی از اجرا تا تولید، بی‌تردید یکی از مسلط‌ترین تهیه‌کنندگان صداوسیما در حوزه ورزش است. 

 ورزش و مردم محترم است
مهدی شریفی از مجریان جوان و توانمند صداوسیماست که سال‌ها در عرصه رسانه فعالیت می‌کند. او از سال88 وارد عرصه روزنامه‌نگاری ورزشی شد و در ادامه در برنامه‌های ورزشی مختلف رادیو و تلویزیون در قامت نویسنده، مجری، گزارشگر و تهیه‌کننده حضور داشته و حالا در 33سالگی با تجربیات فراوان علاوه بر اجرا در ورزش و مردم از اعضای اصلی اتاق فکر این برنامه هم هست. 
شریفی در ابتدای صحبت‌هایش به سیاست‌های ورزش و مردم اشاره کرد و گفت: «از روز اولی که قرار شد سری جدید برنامه روی آنتن برود، با اتفاق نظری که در اتاق فکر وجود داشت، قرار گذاشتیم که دیده‌شدن‌مان به هر قیمتی نباشد. چون ورزش و مردم در تلویزیون یک برند بود که مرحوم شفیع و همکارانش سال‌ها برای حفظ آن زحمت کشیده بودند. به همین دلیل تلاش کردیم ورزش و مردم به عنوان یک برنامه ورزشی محترم بین مردم معرفی شود. خوشبختانه بازخوردهایی که از مخاطبان و مسئولان در این مدت گرفتیم، گویای همین مطلب است. مثلا وقتی هفته گذشته برای تماشای بازی استقلال و مس کرمان به ورزشگاه رفتم و مسئولان سازمان لیگ فدراسیون فوتبال را دیدم، آنها هم به همین موضوع اشاره می‌کردند.»
 یک  گفت‌وگوی چالشی
شریفی ادامه داد: «ما در برنامه چالش داریم و از کسانی که اشتباه کرده‌اند، سؤال می‌پرسیم. در اینجا هم برای‌مان مهم است سؤال پرسیدن‌مان باز هم محترم باشد.»
این روزنامه‌نگار ورزشی به دقت و حساسیت خود و همکارانش در تولید و هماهنگی برنامه اشاره کرد و گفت: «برای دیوار گرافیکی برنامه که در صحنه و پشت مجری وجود دارد، چهار گرافیست بیش از 48ساعت وقت می‌گذارند تا بر اساس بخش‌های مختلف برنامه، گرافیک و عکس‌های لازم را تهیه و جمع‌آوری کنند. اگر دقت کرده باشید رنگ‌ها در این دیوار زنده و عکس‌ها بسیار باکیفیت هستند. همه این اتفاقات حاصل تلاش همکارانم از جمله گرافیست‌های برنامه و عکاسان محترم ورزشی است که با ما همکاری خوبی دارند. علاوه بر این، سوالاتی که از مهمان‌ها پرسیده می‌شود در اتاق فکر و با نظر دوستان صاحب‌نام طراحی می‌شود. در میز تحریریه من و علی مغانی تقریبا هفت یا هشت دقیقه روی آنتن هستیم اما شاید باورش سخت باشد که برای این چند دقیقه دو یا سه روز وقت می‌گذاریم؛ چون برای‌مان مهم است پیامی که به مخاطب می‌دهیم جذاب و شنیدنی باشد.»
او با اشاره به این که جای طرح برخی حواشی در برنامه ورزش و مردم نیست، گفت: «در یکی از برنامه‌ها بحث رئیس فدراسیون و ورزشکار بر سر عدس پلو و نوع غذا در اردوی تیم‌ملی بود. در آخر برنامه پیمان یوسفی از مردم برای طرح چنین موضوعاتی در برنامه عذرخواهی کرد. ما از این موضوعات و حواشی استقبال نمی‌کنیم، چون معتقدیم بسیار سطحی است و نباید در برنامه ورزش و مردم مطرح شود. در مقابل ترجیح می‌دهیم به موضوعات کلان‌تر بپردازیم. از این نکته نمی‌توان گذشت که این حاشیه‌های زرد جزو ورزش هستند که شاید برای دیگر برنامه‌ها مهم باشد اما ما سعی می‌کنیم وارد این حاشیه‌ها نشویم.»
مجری برنامه ورزش و مردم اضافه کرد: «در اتاق فکر برنامه همیشه به نام برنامه ورزش و مردم فکر می‌کنیم و از خودمان می‌پرسیم چرا کلمه «مردم» در نام برنامه وجود دارد. یعنی این که مردم باید در برنامه سهم داشته باشند. به همین دلیل پل‌های ارتباطی بین مخاطب و برنامه ایجاد می‌کنیم. طرح پرسش در برنامه، خواندن سوالات و نظرات آنها در فضای مجازی و پخش گزارش‌های مردمی از جمله راه‌های افزایش تعامل مخاطب با برنامه است. کلمه «ورزش» در نام برنامه هم نشان می‌دهد ورزش فقط فوتبال نیست و همه رشته‌های ورزشی را در برمی‌گیرد.»
 تلاش برای توجه به همه رشته‌ها
شریفی درباره چگونگی پرداختن برنامه به رشته‌های فوتبالی و غیرفوتبالی این طور توضیح داد: «برنامه‌ها و شبکه‌های دیگری هستند که به طور کامل به فوتبال می‌پردازند. به نظرم سلیقه مخاطب هم باعث می‌شود این اتفاق بیفتد چون جذابیت فوتبال بیشتر است، طرفداران بیشتری دارد و البته پول بیشتری هم دارد. برنامه ما یک بار در هفته آن هم جمعه پخش می‌شود. از شنبه تا جمعه برنامه‌های مختلفی از سیما پخش می‌شود که به موضوعات فوتبال می‌پردازد اما اگر قرار باشد ما هم به فوتبال بپردازیم به شکلی این کار را انجام می‌دهیم که در برنامه دیگری مطرح نشده باشد. با این نگاه در این چهار سال فقط یک بار، یک بازیکن فوتبال، علی انصاریان، را به برنامه دعوت کردیم. اگر هم مهمان‌های فوتبالی داشتیم، مدیران فوتبالی بودند که بحث‌های مدیریتی و کلان را با آنها مطرح کردیم.»
شریفی با اشاره به این که تمرکز ورزش و مردم بر روی رشته‌های غیر فوتبالی است افزود: «قبل از دعوت مهمانان بررسی می‌کنیم که خبر و سوژه داغی در آن رشته ورزشی وجود داشته باشد و مهمانان حرف جذابی برای مخاطب داشته باشند. برای مثال هفته گذشته از آقای احسان قائم‌مقامی دعوت کردیم و مشکلات موجود در رشته شطرنج مطرح شد. بعد از برنامه خودم در کنار قائم مقامی بودم و بازخورد مخاطبان و دوستان را دیدم که می‌گفتند چه برنامه خوبی بود ما نمی‌دانستیم چنین اتفاقاتی در شطرنج افتاده‌است. در زمان انتخابات فدراسیون کشتی، نامزدهای این رشته را روی آنتن آوردیم و مناظره برگزار کردیم، بعد از درخشش تیم‌های کشتی آزاد و فرنگی در مسابقات جهانی ستاره‌ها، سرمربیان و رئیس فدراسیون کشتی را دعوت کردیم یا بازیکنان و کادر فنی تیم ملی والیبال را به برنامه آوردیم.»

منبع: ضمیمه قاب‌کوچک روزنامه جام‌جم