۲۴سال زندگی با معرفت

علاوه بر این، خیلی از شنوندگان به ویژه نسل جوان، شبهاتی درباره مسائل دین داشتند که این شبکه رادیویی راه‌اندازی شد تا با بهره بردن از کارشناسان تراز اول، رفع شبهه کنند.

همچنین برنامه‌سازان این شبکه رادیویی با استفاده بهینه از حوزه علمیه قم، معارف دین را به گوش مخاطبان می‌رسانند. به همین مناسبت با مدیر و برنامه‌سازان این شبکه به گفت‌وگو نشسته‌ایم.

مسعود کاویانی، مدیر رادیو معارف درباره فلسفه راه‌اندازی این شبکه جام‌جم گفت:«فلسفه تأسیس و تقویت این شبکه را باید در ظهور جنگ تمام عیار رسانه‌ای برای ترویج اندیشه‌های سکولار، ترویج اباحی‌گری میان جوانان، از بین بردن روحیه و ارزش‌های انقلاب، جایگزینی ضد ارزش‌ها به جای ارزش ها و.. جست‌وجو کرد؛ چرا که در هیاهوی رسانه‌های مدرن و جنگ روایت‌ها، چنانچه نیازهای دینی مردم رسانه‌ای نشود؛ حذف دین یا انزوای دینداران حتمی است.»

وی ادامه داد: «در این شرایط، رصد دقیق و به روز تحولات، شناخت و به کارگیری آن همراه با نوآوری می‌تواند شبکه رادیویی معارف را همپچنان در شرایط رقابت مقاوم، ثابت و مانا نگه دارد. برخی ویژگی‌های رادیو معارف همچون مورد اعتماد مراجع معظم تقلید بودن و برخورداری از حمایت‌های همه‌جانبه ایشان، حذف کامل موسیقی(ساز) از برنامه‌سازی و ارائه مدل موسیقی آیینی، جریان‌ساز و عضو مؤثر شورای معارف رسانه‌ملی، تعامل گسترده با مراکز علمی و حوزه‌های علمیه، تحصیلات توأم حوزوی و دانشگاهی مدیران و برنامه‌سازان این رسانه، فعالیت همزمان در فضای مجازی، تأسیس و مدیریت رادیو محرم و مدیریت رادیو وحدت است.»

پاسخگویی به شبهات قرآنی

سید ابوالقاسم غضنفری، تهیه‌کننده برنامه پرسمان قرآنی در این باره تاکید کرد: «این برنامه گفت‌وگو به پرسش‌ها و شبهات قرآنی که از سوی مخاطبان مطرح می‌شود، پاسخ می‌گوید. در ابتدای برنامه نیز بحث کوتاهی راجع به برخی آیات قرآن ارائه می‌شود. این برنامه برای عموم شنوندگان صرف نظر از جنسیت و تحصیلات طراحی شده‌است و تلاش می‌شود مورد استفاده عوام و پسند خواص قرار گیرد. این برنامه از دامن زدن به شبهات به اسم پاسخگویی به آنها پرهیز دارد ولی نسبت به شبهات رایج با توجه به مسؤولیتی که در رسانه برای آن تعریف شده‌است، بی‌تفاوت نیست.»

هراس نداشتن از شبهات

اکبر طالبی‌نیا، یکی دیگر از تهیه‌کنندگان رادیو معارف است که این طور صحبتش را شروع کرد و توضیح داد: «پرسمان‌های رادیو معارف از جمله برنامه برنامه‌های پرمخاطب و پرطرفدار رادیو هستند. سال ۱۳۹۷ که ۴۰سالگی انقلاب را جشن می‌گرفتیم، ایده و طرح برنامه پرسمان انقلاب مطرح شد و با موافقت واحد طرح و برنامه‌ریزی رادیو ۳۰ تیر ۱۳۹۷ اولین برنامه پرسمان انقلاب روی آنتن رفت که با استقبال مخاطبان روبه‌رو شد و ۱۷۰برنامه تهیه شده‌است. مخاطب این برنامه عموم مردم هستند و به سوالات و شبهات پیرامون انقلاب اسلامی در این برنامه پاسخ داده می‌شود. در پرسمان انقلاب ما از طرح پرسش‌ها و شبهات هراسی نداریم و سعی می‌کنیم غیر از مواردی که توهین به اشخاص است، همه سوالات را دسته‌بندی کرده و در برنامه به آنها پاسخ دهیم.

مسائل فقهی

محمدجواد طوسی، تهیه‌کننده از «فقه پویا» به عنوان یکی از برنامه‌های رادیو معارف یاد کرد و افزود: « از کارشناسان خبره در این برنامه استفاده می‌شود که بسیاری از کارشناسان اعلام کردند رادیو معارف را با این برنامه می‌شناسند. این برنامه وظیفه دارد مسائل فقهی و مبتلا به در عرصه‌های مختلف جامعه را بررسی کند و راه‌های مناسبی را در اختیار مخاطبان دانشگاهی و حوزی ارائه دهد.»

سیدمحمود موسوی، مدیر نظارت و ارزیابی هم در ادامه توضیح داد:«نظارت در رادیو معارف، فرآیندی است که طی آن ناظر به عنوان مخاطب عادی و همچنین کاربر کارشناس، برنامه را بازشنوایی می‌کند و براساس شاخص‌ها و معیارهای مدون، نقاط ضعف و قوت و اشکالات فنی و محتوایی برنامه را گزارش یا در موارد معدودی برنامه را شخصا اصلاح کرده و آن را در چرخه ارسال به پخش قرار می‌دهد. از سوی دیگر هرگونه اشکال محتوایی از جنبه علمی و هنری، باعث ضعف برنامه از نظر صحت و زیبایی پیام می‌شود و آن را از درجه‌یک بودن پایین می‌آورد. برای رسیدن به این تراز کیفیت، لازم است نظارت نیز به همان میزان قوی باشد. نظارت رادیو معارف با بهره‌گرفتن از ناظران مجرب توانسته به فضل الهی مرجعیت رسانه‌ای را برای خود حفظ کند. ناظران رادیو معارف اغلب علاوه بر سطوح عالی حوزه، از تحصیلات دانشگاهی هم بهره‌مند هستند. آشنایی کامل ناظران به نرم‌افزارهای علوم اسلامی و مشاوره تلفنی با کارشناسان مشاور (در‌صورت لزوم) جزو اولویت‌هاست. این کارشناسان مشاور از استادان شناخته‌شده حوزه و دانشگاه در موضوعات مختلف معارفی هستند. شیوه‌نامه نظارت بر احادیث و معیارهای نظارت در رادیو معارف از جزواتی است که برای ایجاد وحدت رویه در نظارت ناظران و اطلاع تهیه‌کنندگان بر‌حساسیت‌های نظارتی تدوین شده‌است.

توجه به مستندسازی

سیدمحمدمهدی رکنی، دبیر کارگروه مستندسازی رادیو معارف هم درباره این شبکه گفت: «کارگروه مستندسازی از بخش‌های نوپای رادیو معارف است که سال ۱۳۹۸ کار خود را آغاز کرد تا پیش از این تاریخ، برنامه‌های مستند پخش شده از شبکه‌معارف انگشت‌شمار بود و همین موضوع انگیزه‌ای شد برای پرداختن جدی به ساخت مستندهای رادیویی. «خط پایان» با موضوع تاریخ شفاهی حج پس از انقلاب و «خط مقدم» با موضوع دفاع‌مقدس از جمله برنامه‌هایی است که تولید شده‌است. امسال هم به مناسبت یکصدمین سالگرد تاسیس حوزه علمیه قم «مستند یادگار» به معرفی آثار اجتماعی و فرهنگی برجای مانده از علمای یکصد سال اخیر می‌پردازد.

بهره‌برداری از ظرفیت حوزه‌های علمیه

مدیر رادیو معارف، مأموریت این شبکه را تولید، تأمین، پخش و ارائه برنامه‌های رادیویی به صورت ۲۴ ساعته در همه عرصه‌های علوم اسلامی- انسانی بر اساس آموزه‌های وحیانی و تعالیم پیشوایان معصوم (ع) عنوان و بیان کرد: «به منظور تحقق اسلام ناب محمدی به عنوان «نظام جامع علمی و عملی» در تمام عرصه‌های زندگی فردی و اجتماعی برای مخاطبان فارسی‌زبان داخل و خارج از کشور با بهره‌گیری از توان حرفه‌ای برنامه‌سازان رادیویی و استفاده و از بستر فرستنده‌های زمینی، ماهواره و اینترنت بهره می‌بریم. در راستای انجام این مأموریت رادیو معارف متعهد شده‌است خط و مشی و سیاست‌های کلان رسانه‌ملی را رعایت کرده و با تکیه بر ظرفیت‌های حوزه‌های علمیه، مسؤولیت خود را به عنوان «صدای فضیلت و فطرت» به انجام رساند.

فاطمه عودباشی - دبیر گروه رسانه روزنامه جام جم