گوش‌ها هم سکته می‌کنند

کری ناگهانی که در اصطلاح عوام به «سکته گوش» شناخته می‌شود، عارضه‌ای است که فرد به طور ناگهانی و در مدت زمان بسیار کوتاهی شنوایی خود را از دست می‌دهد. کاهش شنوایی به دلیل آسیب وارده به سیستم گوش داخلی رخ می‌دهد و دیگر آسیب به پرده گوش مطرح نیست. در صورتی که شدت شنوایی فرد در بازه زمانی کمتر از سه روز 30 دسی‌بل در بیش از دو فرکانس کاهش یابد و پزشک نتواند علت خاصی برای کم‌شنوایی حسی - حرکتی فرد پیدا کند، به آن عارضه، سکته گوش یا کری ناگهانی می‌گویند.

علت ناشناخته‌ای که غوغا می‌کند

از آنجا که هر چیزی علتی دارد، برای ایجاد کری ناگهانی هم دلایل متفاوتی ذکر کرده‌اند. عوامل ویروسی، ضایعات عروقی یا پارگی غشای حلزونی از عمده‌ترین علل بروز کم‌شنوایی حسی-عصبی به شمار می‌رود اما در بسیاری موارد حتی به رغم بررسی‌های مختلفی که پزشک انجام می‌دهد، هیچ دلیل خاصی برای آن پیدا نمی‌کند. کاهش خون‌رسانی یا اکسیژن‌رسانی به سلول‌های حساس گوش داخلی بیشترین احتمالی است که برای کری شنوایی می‌توان در نظر گرفت. اما برخی معتقدند بیماری‌های سیستم ایمنی یا التهاب ناشی از ویروس‌ها هم ممکن است کری ناگهانی را ایجاد کند. هم زنان و هم مردان به یک اندازه در معرض ابتلا به این بیماری قرار دارند و بیشتر در جوانان و دوران میانسالی مشاهده می‌شود. بیشتر مبتلایان به کری ناگهانی اولین بار بعد از بلند شدن از خواب، متوجه سنگینی گوش می‌شوند. گاهی هم افراد ممکن است با قرار دادن گوشی تلفن یا هدفون روی گوش اولین بار تجربه کاهش شنوایی را داشته باشند و گاهی نیز افراد ابتدا صداهای بلند یا وزوز گوش را در گوش خود حس می‌کنند و سپس افت شنوایی اتفاق می‌افتد. قرار گرفتن در معرض صداهای بلند مانند کارگرانی که با صداهای مختلف و بلند سر و کار دارند و نیز استفاده از هدفون یا هندزفری با صدای بلند عواملی هستند که کاهش شنوایی تدریجی را به همراه دارند و علتی برای بروز کری ناگهانی محسوب نمی‌شود.

زمان طلایی را از دست ندهید

کری ناگهانی جزو موارد اورژانسی محسوب می‌شود به طوری که مبتلایان به کاهش شنوایی بلافاصله باید بعد از مشاهده علائم ذکر شده، به متخصص گوش و حلق و بینی مراجعه کنند تا به صورت اورژانسی تحت درمان قرار گیرند. در واقع، زمان طلایی برای درمان کری ناگهانی فقط در 72 ساعت اول شروع علائم است. این عارضه نیازی به عمل جراحی ندارد اما درمان دارویی به ویژه در همان ساعت‌های اول تا حد زیادی می‌تواند افت شنوایی را بیماران کم کند. زمانی طلایی درمان به این دلیل اهمیت دارد که هر چه بیمار زودتر تحت درمان قرار گیرد، احتمال بهبود و برگشت کاهش شنوایی او افزایش می‌یابد اما با از دست رفتن زمان و دیرتر مراجعه کردن، شانس درمان را کم می‌کند.

باید به درمان امید داشت

مؤثرترین درمانی که می‌توان برای کری ناگهانی مورد استفاده قرار داد، استروئیدها یا همان کورتون‌ها هستند. دقیقا مشخص نیست استروئیدها چگونه این عارضه را درمان می‌کند، اما در بیمارانی که دچار عفونت، التهاب یا بیماری‌های وابسته به سیستم ایمنی می‌شوند، مؤثر عمل می‌کند. معمولا در تجویز استروئیدها از مقادیر بالایی استفاده می‌شود که بیمار باید تحت نظر پزشک آنها را مصرف کند. پزشک در طول درمان، به دلیل عوارض استروئیدها، وضعیت بیمار را بدقت مورد بررسی قرار می‌دهد و در صورتی که بهبودی مشاهده شود، درمان تا مدتی ادامه پیدا کرده و آهسته‌آهسته آن را قطع می‌کند. در مواردی که درمان‌های دارویی مؤثر نباشند، پزشک در آخرین مرحله، اقدام به تزریق کورتون در داخل گوش می‌کند که این درمان هم تا حدودی می‌تواند مؤثر باشد، اما تجویز کورتون خوراکی مهم‌ترین بخش درمان به شمار می‌رود.

معمولا شنوایی یک‌سوم بیماران چند روز بعد از شروع درمان به طور کامل به حالت طبیعی برمی‌گردد. کاهش شنوایی در یک سوم دیگر از بیماران به مرور بهبود می‌یابد، اما مانند قبل نمی‌شود. در این میان، یک سوم باقیمانده بیماران هرگز بهبود نمی‌یابند و کاهش شنوایی در آنها تداوم دارد. چنانچه کاهش شنوایی با سرگیجه و افت شنوایی شدید همراه باشد، احتمال بهبودی بیمار تا حد زیادی کاهش می‌یابد. اگر روند بهبود بیمار از شروع علائم تا شروع بهبودی، طولانی‌تر باشد، احتمال این که بیمار درمان شود، کمتر می‌شود. معمولا در بیمارانی که طی چند روز به درمان پاسخ می‌دهند، احتمال بهبودی بالاتر است.

ندا اظهری