قلبت را مرور کن

آنژیوگرافی به معنای تصویربرداری از عروق است، به این صورت که با تزریق ماده حاجب در داخل رگ‌های بدن از طریق شریان‌ها یا وریدهای دست یا پا و به کمک اشعه ایکس می‌توان از آنها تصویربرداری و فیلمبرداری کرد.

آنژیوگرافی برای تمامی عروق بدن مانند آنژیوگرافی قلب، مغز، کلیه، چشم‌ها، دست‌ها،‌ پاها و همه جای بدن قابل انجام است. این روش تصویربرداری یکی از دقیق‌ترین روش‌های تشخیصی در بیماری‌های عروقی است‌. بویژه در بیمارانی که در آنها شک به انسداد عروق کرونر یا اشکال در خون‌رسانی به عضله قلب وجود دارد .

آنژیوگرافی خطر ندارد؟

این روش در هر صورت یک روش تهاجمی است و در موارد بسیار کمی ممکن است با خطرات و عوارضی همراه باشد. دارویی که برای بی‌حسی موضعی تزریق می‌شود به صورت نادر ممکن است باعث بروز عوارضی مانند تنگی‌نفس شبه آسم و افت فشار خون شود. ماده حاجب که برای آنژیوگرافی استفاده می‌شود ممکن است به بروز حساسیت در بدن منجر شود که در اکثر موارد این علائم بسیار خفیف و به صورت احساس گرما، گرگرفتگی، تهوع، سرگیجه، کهیر و حساسیت‌های پوستی تظاهر می‌کند. گاهی این علائم شدیدتر بوده و تقریبا از هر 4000 نفر یک نفر دچار التهاب و تورم مجاری تنفسی و تنگی‌نفس می‌شود. در موارد بسیار نادر حساسیت نسبت به ماده حاجب ممکن است موجب شوک آنافیلاکسی و مرگ شود که میزان رخداد آن یک نفر در هر صدهزار نفر است. از عوارض دیگر آنژیوگرافی، مساله عفونت در محل کاتتریسم (لوله نازک، بلند و انعطاف‌پذیر که در داخل رگ قرار می‌گیرد) است که به صورت قرمزی و التهاب و ترشحات عفونی دیده می‌شود و اکثرا با درمان آنتی‌بیوتیک قابل درمان است.

از خون‌مردگی تا خونریزی‌های عروقی

بیشتر بیماران، پس از آنژیوگرافی کبودی و خون‌مردگی را در ناحیه کاتتریسم تجربه می‌کنند که بعد از چند روز خود به خود برطرف می‌شود.

ولی گاهی صدمات عروقی در حین انجام کار ممکن است شدیدتر باشد و به بروز مشکلاتی مانند خونریزی، هماتوم (لخته شدن خون)، بروز ضایعاتی در جداره رگ و تشکیل لخته خون در جداره رگ منجر شود. این لخته‌های خونی ممکن است از جداره رگ کنده شوند و همراه جریان خون به اندام‌های مختلف بدن بروند و به بروز حوادث حاد عروقی مانند سکته مغزی، قلبی و آمبولی‌های شریانی در اندام‌های مختلف منجر شوند. پارگی عروقی و خونریزی‌های داخلی نیز از عوارض جدی و خطرناک آنژیوگرافی است.

سکته قلبی در حین آنژیو ممکن است‌؟

خیلی‌ها نگران آن هستند که بیمار در حین آنژیو دچار سکته قلبی شود. آنچه ممکن است در مواردی برای بیمار اتفاق بیفتد، نامنظمی ضربان قلب و نه سکته قلبی است. به بیان دیگر، گاهی در حین آنژیوگرافی ریتم قلب نامنظم می‌شود که ممکن است خود به خود منظم شود، ولی برخی اوقات درمان دارویی ضرورت پیدا می‌کند.

آنژیو کلیه‌ها را ناراحت می‌کند !

ماده حاجبی که برای آنژیوگرافی استفاده می‌شود ممکن است به کلیه‌ها صدمه بزند و به نارسایی موقت یا دائم کلیه‌ها منجر شود. بنابراین قبل از انجام آنژیوگرافی لازم است آزمایش‌هایی جهت تعیین کارکرد کلیه‌ها انجام پذیرد تا از بروز مشکلات کلیوی پیشگیری شود.

آنژیوگرافی با احتیاط

بروز عوارض در آنژیوگرافی در برخی افراد بیشتر دیده می‌شود‌. پس در این‌گونه بیماران احتیاط بیشتری صورت می‌گیرد‌. این افراد شامل:

افراد مسن

دیابت کنترل نشده

نارسایی کلیوی

چاقی شدید

نارسایی شدید قلبی

وجود بیماری‌های خونریزی‌دهنده

گرگرفتگی‌های شدید عروق قلبی

بروز سکته‌های قلبی و مغزی جدید

تب و عفونت

کم‌خونی شدید

فشار خون بسیار بالا

نوزادان و بارداران هم آنژیو می‌شوند

آنژیوگرافی و کاتتریسم قلبی در همه افراد و بیماران قابل انجام است. حتی در نوزادانی که با بیماری‌های مادرزادی قلبی به دنیا می‌آیند در همان روزهای اول زندگی انجام کاتتریسم قلبی در بعضی از آنها ضروری است تا بتوانند تحت انجام درمان جراحی مناسب قرار گیرند. در خانم‌های باردار نیز امکان انجام کاتتریسم قلبی و آنژیوگرافی کرونر وجود دارد، ولی بهتر است به بعد از هفته بیستم حاملگی موکول شود .

قبل و بعد از آنژیو بدانید

برای به حداقل رساندن امکان بروز عوارض آنژیوگرافی، مواردی را قبل از آن باید در نظر گرفت:

حدودا شش تا هشت ساعت ناشتا باشد.

روزهای قبل از آنژیوگرافی مایعات بیشتر مصرف شود.

مصرف بعضی داروها مانند متفورمین قبل از آنژیوگرافی قطع شود.

آزمایش ‌های لازم بخصوص از نظر کارکرد کلیه‌ها انجام شود.

سابقه حساسیت به ید یا ماهی یا مواد حاجب در تصویربرداری‌های قبلی در نظر گرفته شود.

پونه شیرازی