توصیه‌های یک روانشناس بالینی درباره اثرات نور در دکوراسیون

در این زمانه، سوالی که مطرح می‌شود این است: بازی با نور در دکوراسیون محل زندگی و کار چه تاثیری بر روحیه ما دارد؟ آیا نورها می‌توانند فضایی شادتر برای ما ایجاد کنند یا برعکس، گاهی باعث بی‌حوصلگی و کسالت می‌شوند؟ هرایر دانلیان (کارشناس ارشد روان‌شناسی بالینی) در این زمینه توضیح می‌دهد:

*از نورهای طبیعی شروع کنیم، آیا نور خورشید و مهتاب می‌تواند باعث سرزندگی شود و نبودشان سلامت روان ما را تهدید می‌کند؟

به‌طور حتم نور روی قوای روانی و حتی جنسی انسان تاثیر می‌گذارد اما اینکه بگوییم مردمی که در مناطق کم آفتاب‌تر زندگی می‌کنند الزاما افسرده‌تر یا ناشادتر از کسانی هستند که در مناطق آفتابی زندگی می‌کنند، ریشه علمی ندارد. با این حال فردی که همواره در شهری آفتابی زندگی کرده است وقتی به هر دلیلی به منطقه‌ای که آفتاب کمی دارد نقل مکان می‌کند ساعت بیولوژیکی بدنش به هم می‌خورد و به دنبال تاثیرات هورمونی، احتمالا خلقش پایین می‌آید.

*برخی از افراد محیط‌های کم نور را ترجیح می‌دهند و اغلب در خانه نور کمی دارند، آیا این امر می‌تواند نشانه خلق پایین‌تر این افراد باشد؟

نه الزاما. اگر از دیدگاه بالینی به این امر نگاه کنیم باید سایر ویژگی‌های این فرد را نیز در‌نظر بگیریم. در صورتی که این فرد، کمتر غذا بخورد، کمتر تحرک داشته باشد و ... شاید نشانه افسردگی او باشد اما در اغلب موارد انتخاب نور کم فقط یک سلیقه شخصی است. ممکن است نور کم به فرد احساس امنیت بدهد و در این صورت این نوع نور حال فرد را بهتر می‌کند. برخی هم دوست دارند بعد از یک روز پر مشغله در محیطی با نور نه چندان زیاد استراحت کنند.

*توصیه شما به عنوان یک روان‌شناس چیست؟ به نظر شما بهتر است خانه یا اتاق پرنوری داشته باشیم یا برعکس کم‌نور؟

ترکیب هر دو خوب است. نور زیاد و شدید، ذهن را فعال و تحریک می‌کند. همچنین تمرکز را کاهش می‌دهد، اما نور کم‌ نتیجه‌ای معکوس دارد. بنابراین بهتر است هر فرد بنا به شرایط فردی و موقعیت زمانی و مکانی خود، نور محیط را تنظیم کند. با این حال بهترین گزینه برای خانه استفاده از نور متعادل است. جالب است بدانید در بیمارستان‌های روانی هم از نور برای کمک به بیماران استفاده می‌شود. به‌طور مثال وقتی فردی خسته است و به آرامش نیاز دارد نور را کم می‌کنند اما زمانی که فرد خلق پایینی دارد برای افزایش شادابی او، نور را بیشتر می‌کنند.

*نظرتان درمورد استفاده از آباژورها و به‌طور کلی نورهایی که از کنار تابیده می‌شوند، چیست؟

نور آباژورها، تزیینی و کمکی است و نباید از آنها به عنوان نور اصلی خانه استفاده کرد چرا که بدن ما عادت کرده است نور از بالای سرمان به پایین تابیده شود، همان‌طور که آفتاب و مهتاب از بالا به زمین می‌تابند بنابراین اگر به مدت طولانی از نور آباژور به عنوان نور اصلی خانه استفاده کنیم، می‌تواند آزار‌دهنده باشد چرا که ذهن را درگیر می‌کند.

*چه رنگ نوری برای خانه خوب است؟

نور آفتاب و مهتاب طبیعی‌ترین و آشناترین نورها برای انسان و ناخودآگاه اوست. بنابراین بهترین نورها برای استفاده دائم آفتابی و مهتابی هستند. استفاده از نورهای رنگی باید مقطعی و کوتاه‌مدت باشد و نمی‌توان به عنوان نور دائم از آنها استفاده کرد. با این حال هر نوری آثاری دارد به‌طور مثال رنگ قرمز و نور قرمز می‌تواند منجر به برانگیختگی و تحریک جنسی شود. همچنین در برخی فرهنگ‌ها رنگ‌های خاص حامل پیام‌های خاصی هستند مثلا رنگ سبز سیدی برای ایرانی‌ها آشنا، مقدس و قابل‌اعتماد است.

*نظرتان درمورد نورهای نئون چیست؟

این نورها خیلی براق و آسیب‌زننده هستند. نورهای نئون به نوعی تداعی‌کننده فضای بیمارستان و اداره‌های دولتی هستند و بهتر است در منزل استفاده نشوند. برای خانه همان لامپ‌های حبابی‌شکل گزینه مناسب‌تری هستند.

توصیه آخر شما چیست؟

نور و شکل با یکدیگر رابطه تعریف‌شده‌ای دارند؛ نور روی عواطف ما تاثیر می‌گذارد و فرم و شکل، روی افکار ما. همان‌طور که وقتی یک غذا را به شکل جالبی تزئین می‌کنیم، از یک سو فرم و ظاهر غذا و سوی دیگر رنگ غذا اشتهایمان را تحریک می‌کنند، نورها هم با شکل ارتباط دارند، اینکه ما از یک لامپ هالوژنی استفاده کنیم که نورش مستقیم می‌تابد یا چراغی که نور را پخش می‌کند در افکار و احساسات ما تاثیر خواهد داشت. (کتایون ضیایی/زندگی مثبت)