آتش، خنده اکشن

آنچه مسلم است چشم بیننده ایرانی همواره عادت کرده واقعی‌ترین صحنه‌های اکشن را در فیلم‌های خارجی جستجو کند.

آنچه به عنوان محصولات داخلی در ژانر و موضوعات مشابه روی آنتن رفته است کمتر موقعیت‌های هیجان‌انگیز را به نمایش گذاشته و آنقدر بر وجه خانوادگی و سریالی بودن چنین مجموعه‌هایی تاکید شده که فقط مخاطبانی که معمولا پای ثابت سریال‌های تلویزیون هستند را به دنبال خود کشانده است. در این میان، سری اول مجموعه تلویزیونی «عملیات 125» به کارگردانی بهروز افخمی در حالی روی آنتن شبکه 5 سیما رفت که طی چند هفته با استقبال خوبی از سوی مخاطبان روبه‌رو شد.

سری اول این مجموعه تلویزیونی در حقیقت روایتگر زندگی چند جوان بود که به قصد ورود به حرفه آتش‌نشانی در دوره‌های آموزشی ثبت‌نام می‌کنند و داستان زندگی هریک از این جوانان و مشکلات و کشمکش‌های خانوادگی آنها را در بستری از درام و مایه‌های طنز روایت می‌کرد، البته این به معنای وقوع رخدادهایی احساسی یا کمیک محض نیست.

با توجه به این‌که مخاطب ایرانی بیشتر به دنبال جستجو و کنکاش در بطن زندگی کاراکترهای داستان است تا محتوا، ورود به جزییات و مسائل شخصی هریک از کارآموزها که نمود واقعی‌شان را در جامعه بارها دیده‌ایم از چشم نویسنده و کارگردان دور نمی‌ماند.

با نگاهی به طنز در سری اول این مجموعه شاهد یک هوشمندی از طرف بهروز افخمی (کارگردان کار)‌ بودیم، به نحوی که در سکانسی که آموزگار آتش‌نشانی (ابوالفضل تمدن)‌ بر اثر بی‌احتیاطی یکی از کارآموزان در حین آموزش توسط فشار آب یک شیلنگ‌ از بالای برج به پایین پرت می‌شود نیز غیرمنتظره بودن صحنه، ‌لحظاتی از خنده توام با هیجان را به دنبال دارد.

اکشنی موفق بدون بدلکار

سری دوم عملیات 125 نیز در 13 اپیزود 45‌‌دقیقه‌ای توسط علیرضا افخمی و مهدی شیرزاد نوشته شده و این‌بار مجموعه حوادثی را به نمایش می‌گذارد که در قالب عملیات‌های مختلف و رویارویی نزدیک با خطر اتفاق می‌افتد.

محمدرضا آهنج پس از تجربه ساخت عملیات پایتخت (شبکه 5 سیما)‌ این‌بار عملیات 125 را کارگردانی کرده است. مجموعه‌ای که به گفته عواملش یکی از خطرناک‌ترین اکشن‌های تلویزیونی در کشور ما تاکنون به شمار می‌آید.

پس از این‌که سینمای ایران پیمان ابدی، بدلکار بی‌رقیب خود را از دست داد، فیلم‌های ژانر اکشن که به حضور پیمان ابدی و گروهش دل‌خوش کرده بودند، مدتی در تعلیق ماندند. این در حالی بود که بازیگران عملیات 125 به رهبری آهنج پرمخاطره‌ترین صحنه‌ها را جلوی دوربین بردند و این مجموعه تنها در لحظات ناممکن بازی بازیگران اصلی خود، از حضور بدلکار بهره برد.

گروگانگیری در میان آتش و دود

علیرام نورایی، با وجود این‌که فارغ‌التحصیل رشته نرم‌افزار کامپیوتر است، اما همواره عاشق رشته‌های هنر همچون نقاشی و گرافیک بوده و هیچ‌گاه تصور نمی‌کرد که وارد عرصه سینما و بازیگری شود. و بازیگری را با ایفای نقش در فیلم سینمایی «بازنده( »قاسم جعفری)‌ آغاز کرده و شب آفتابی نیز نخستین تجربه سریال تلویزیونی او جلوی دوربین محسوب می‌شود.

او به نقش‌‌آفرینی و بازی در فیلم‌های منفی و اکشن علاقه‌مند است و جلوی دوربین در قالب نقش‌های عصیانگر و منفی را نسبت به نقش‌های مثبت با گفتن دیالوگ‌های خشک و خالی روی مبل ترجیح می‌دهد.

او معتقد است نقش‌های منفی موجب افزایش خلاقیت، نقش‌آفرینی موثر و کاراتر می‌شود، بنابراین بازیگر کمتر با حضور در فیلم‌های منفی درگیر حاشیه خواهد شد.

او در فیلم سینمایی «گرگ و میش» با چهره‌ای منفور جلوی دوربین ظاهر شد،‌ اما توانایی خود را در قالب کاراکتر مثبت تله فیلم «شب می‌گذرد» نیز امتحان کرده و مورد توجه مخاطب قرار گرفت.

وی با وجود اندک سابقه کاری در عرصه سینما و تلویزیون، موفقیت‌های بی‌شماری کسب کرده است، به طوری که با نقش‌ها و کاراکترهای مختلف، حس گرم بازی را در میان مخاطبانش القا می‌کند. علیرام نورایی در هشتمین اپیزود سریال عملیات 125 حضور یافته است. او درباره چگونگی همکاریش با کارگردان این سریال می‌گوید: «نخستین تجربه کاری من با محمدرضا آهنج در فیلم اکشن و منفی گروگان بود. از آنجا که با شیوه کار کارگردانی ایشان آشنایی کامل و تجربه کافی داشتم، با مطالعه این فیلمنامه به این نتیجه رسیدم که در یکی از نقش‌های منفی این سریال بازی کنم.»

نورایی درباره نقش خود در این سریال می‌گوید: «در این سریال نقش منفی گروگانگیری را بازی می‌کنم که به دلیل برخی مشکلات و مسائل شخصی از جمله انتقام‌جویی دچار یکسری حوادث می‌شود و پلیس اینترپل نیز در تعقیب اوست.»

وی همچنین در سریال‌های تلویزیونی «هوش سیاه»، «مردان تاریخ ساز» و تله فیلم «کارد و پنیر» نیز با گریم و کاراکترهای مختلف حضور یافته که بزودی شاهد پخش آن از تلویزیون خواهیم بود.

تجربه اکشن

کسری نامدار یکی از نقش‌های پررنگ سریال عملیات 125 است که امیر محمدزند ایفاگر آن است. زند 12 سال سابقه بازی در سریال و تله‌فیلم‌های تلویزیونی را دارد. او تحصیلات‌ آکادمیک کارگردانی‌اش را از کشور ایتالیا اخذ کرده است. غریبه‌ای در مه، قبل از غروب، سرشاخ، دلشوره، شطرنج باز و سکوت از جمله تله‌فیلم‌های او در این چند سال است که موجب شد این چهره در بین مردم شناخته شود.

زند همچنین در فیلم و سریال‌هایی همچون به دنیا بگویید بایستد، اتوبوس شب، تقاطع، ما چند نفر، نسیم رویا، هزاران چشم و او یک فرشته بود حضور چشمگیری در نقش‌ها و کاراکترهای مختلف ایفا کرده است.

وی درخصوص حضورش در سری دوم عملیات 125 می‌گوید: «در 13 قسمت سری اول عملیات 125 کاوه سماک‌باشی نقش آرش نامدار را ایفا می‌کرد، اما در سری جدید این سریال، من به جای او با اسم کسری نامدار این نقش را بازی می‌کنم.»

وی در ادامه گفت: «در سری جدید نیز کسری نامدار به دلیل تجربه و سن بیشتر نسبت به دیگر آتش‌نشان‌های جوان، هدایت و مدیریت گروه را به عهده می‌گیرد. در سری جدید آتش‌نشان‌های دوره قبل با گذراندن موفقیت‌آمیز دوره کاردانی آتش‌نشانی، ارتقای سطح پیدا می‌کنند، به طوری که در لباس و فرم جدیدشان شاهد ارتقای دو خط نشان در سرشانه‌هایشان خواهیم بود.»

وی خاطرنشان کرد: «در تمامی 13 قسمت سری جدید غیر از قسمت هشتم حضور یافته‌ام و در برخی از قسمت‌ها نیز هنرپیشه‌های مهمان به عنوان شخصیت‌های اصلی داستان نقش‌آفرینی کرده‌اند.»

زند در پاسخ به این پرسش که آیا تاکنون غیر از عملیات 125 در سریال و فیلم‌های اکشن دیگر نیز حضور یافته‌اید؟ گفت: «در سریال‌ها و فیلم‌های مختلف از جمله تله فیلم اکشن و جنگی قبل از غروب ساخته کاشی‌ساز و عملیات پایتخت ساخته محمدرضا آهنج ایفای نقش کرده‌ام و امیدوارم سری جدید عملیات 125 آخرین کار اکشن من محسوب ‌شود، چون درحال حاضر برخی معضلات و کمبودهایی در مسائل ایمنی، رعایت تجهیزات و علم کافی در سیستم سریال‌سازی و فیلمسازی اکشن در ایران وجود دارد که کار را برای بازیگر مضاعف و مشکل‌ساز می‌کند. به همین دلیل سعی می‌کنم در این نقش‌ها کمتر حضور یابم.»

کار آتش‌نشانی تجربه جدیدی بود

مهدی امینی‌خواه از جمله بازیگرانی است که حضور در نقش‌های پرهجیان و گاهی اکشن را تجربه کرده است. وی کاراکتر افسر ارشد آتش‌نشانی را در سری‌ دوم این مجموعه بازی می‌کند. امینی‌خواه درباره خصوصیات این نقش گفت: «حمید رضائیان، فردی باهوش، جسور و شجاع است که به طور مستقل وارد عملیات می‌شود و بدون حضور بدلکار وارد صحنه خواهد شد. در یکی از سکانس‌ها من با خارج شدن از ماشین و پریدن روی سقف ماشین دیگر، صحنه‌ای پرخطر را بازی کردم که خوشبختانه فیلمبرداری این صحنه بدون هیچ‌گونه مشکل و حادثه‌ای گرفته شد.»

امینی‌خواه که در تله‌فیلم «تنگنا» و «سبقت از بی‌نهایت» نیز از توانایی‌اش در زمینه اتومبیلرانی و موتورسواری بهره برده است، می‌گوید: «من به دلیل حضور در رشته‌های مختلف ورزشی همچون کوهنوردی، دوچرخه‌سواری، اتومبیلرانی و... روحیه‌ای اکتیو و جسور پیدا کرده‌ام و خودم را با شخصیت‌های اکتیو تطبیق داده‌ام.»

کمدی در آتش

یکی از کاراکترهای سری اول عملیات 125 حسین لطیفی بود که نقش او را ایمان صفا بازی می‌کرد. صفا که در سری دوم این مجموعه نیز حضور دارد، اولین نفری بود که برای بازی در این مجموعه انتخاب شد و قرارداد بست. صفا که بیشترین تعداد عملیات را در سری دوم این مجموعه انجام داده است، نوعی از طنز جدی را در این مجموعه تجربه می‌کند که به گفته خودش خیلی از شخصیت واقعی‌اش دور نیست. وی در این باره گفت: «کمدی کلاسیک به طنزی گفته می‌شود که به دور از لودگی است و بیننده در مسیری جدی نیز به خنده وادار می‌شود و طنزی که در عملیات 125 وجود دارد، از همین نوع است.

اما از دیگر بازیگرانی که ادامه نقش خود را در سری دوم عملیات 125 نیز ایفا می‌کند، کاوه خداشناس است.

وی فعالیت رسمی‌اش را از زمان دانشجویی از سال 78 با ورود به صحنه تئاتر آغاز کرد. پیش از این، با ایفای نقش بابک در سریال «رستگاران» در بین مخاطبان از محبوبیت زیادی برخوردار شده است. خداشناس می‌گوید:

«برای بازی در نخستین سری سریال عملیات 125 به بهروز افخمی معرفی شدم و طی نشستی با ایشان و مطالعه فیلمنامه نقش علیرضا عباسی را پذیرفتم. در حال حاضر هم با ساخت داستان سری دوم این سریال به کارگردانی محمدرضا آهنج، علیرضا عباسی به عنوان یکی از آتش‌نشانان فعال حضور پررنگی خواهم داشت.»

وی ادامه می‌دهد: «در این سریال 4 جوان نقش اصلی را ایفا می‌کنند که علیرضا عباسی یکی از جوانان فعال آتش‌نشان است که به دلیل محل سکونتش در جنوب تهران و شرایط مالی ایده‌آل و حرفه بازاری‌اش دارای معرفت و خصلت‌های خوب و جالبی همچون اهل مطالعه بودن و آشنا با اصول حساب و کتاب است. در سری دوم، سریال با اتفاقات خاص و عاطفی مختلف مواجه و تحت تاثیر شرایط قرار می‌گیرد، البته این اتفاقات عاطفی نه در مقابل جنس مخالف بلکه در مقابل آدم‌های این داستان است.»

او معتقد است: «سری دوم این سریال جوانانی وارد حرفه آتش‌نشانی می‌شوند که به دلیل حضور نیافتن در سری پیشین از پختگی کاملی برخوردار نبوده و دچار یک سری واکنش‌های احساساتی هم شدند.»

خداشناس با ارزیابی مثبت سری پیش این سریال افزود: «در این سریال قصه‌های خوب و جالبی اتفاق می‌افتد که در برخی مواقع داستان از طنز و بار مثبتی برخوردار است و بیننده را تحت تاثیر قرار می‌دهد.»

وی درخصوص اجرایی شدن سری پنجم این عملیات گفت: «برای تحقق این امر مدیریت خوب و مناسب لازم است که تداوم و شکل‌گیری سری دوم سریال نیز حاصل این مدیریت خوب و سازمان یافته محسوب می‌شود و ما هم امیدواریم در سری‌های بعدی سریال نیز اتفاق بیفتد.»

مجتبی رجبی با بازی در نقش هادی عنایت به عنوان پسر یکی از فرماندهان آتش‌نشانی به صورت مستقل وارد دوره‌های آموزشی آتش‌نشانی می‌شود و شانس خود را برای ادامه دادن راه پدرش امتحان می‌کند.

رجبی درباره بازی در این نقش می‌گوید: «کلا کار آتش‌نشانی را دوست داشتم، چون تجربه کار اکشن در فضایی انسانی مثل این کار، برایم جالب بود.»

وی به ویژگی‌های کاراکتر هادی عنایت اشاره می‌کند و می‌گوید: «هادی پسری درسخوان، باهوش و شوخ‌طبع است و در برخی مواقع آرامش خاصی دارد. در کل برخی از این خصوصیات را دوست داشتم، چون به شخصیت و روحیه خودم نزدیک بود.»

پخش سری جدید سریال عملیات 125 از فردا شب از شبکه تهران آغاز می‌شود.

آزاده خواجه‌نصیری / پروانه صدقی