در جشنواره فیلم فجر مرور می‌شود

خاطرات 30 سال سینمای ایران

فیلم‌های برگزیده و ماندگار 30 سال سینمای ایران در بخش ویژه بیست و هفتیمن جشنواره فیلم فجر مرور می‌شود که با نگاهی به تولیدات ارزشمند سی سال اخیر می‌توان فهرست این آثار را تنظیم کرد.
کد خبر: ۲۲۷۷۲۴

 همزمان با سی‌امین سالگرد پیروزی انقلاب در جشنواره فیلم فجر امسال بخشی ویژه به مرور تولیدات ارزشمند این سال‌ها اختصاص پیدا کرده که اعضای ستاد برگزاری جشنواره این روزها سرگرم انتخاب آثار مربوط به این بخش هستند. با نگاهی به آثار برگزیده 26 دوره جشنواره و فیلم‌هایی که با استقبال مواجه شده‌اند، می‌توان به فهرستی اولیه رسید.

نخستین دوره جشنواره فیلم فجر در حالی سال 61 برگزار شد که پیش از آن در سال‌های 55 و 56 تولید فیلم‌ در سینمای ایران به حالت راکد درآمده و تعداد آثار تولید شده در یکسال به کمتر از 10 اثر رسیده بود. با وقوع انقلاب طبیعتاً سینما نیز با تحولاتی مواجه شد.

"خط قرمز" مسعود کیمیایی و "مرگ یزدگرد" بهرام بیضایی با آنکه جزو آثار ارزشمند سینما محسوب می‌شوند و سال 61 در نخستین دوره جشنواره فیلم فجر به نمایش درآمدند، تاکنون اجازه اکران نیافته‌اند. با در نظر گرفتن وضعیت این دو فیلم "حاجی واشنگنتن" زنده‌یاد علی حاتمی فیلمی است که می‌تواند در بخش مرور 30 سال سینمای ایران بعد از انقلاب روی پرده برود.

سال 62 سینمای ایران با استقرار مدیران جدید مسیر خود را یافت و جشنواره‌ای پربار برگزار شد. آن سال با حضور فیلمسازان جدید "دیار عاشقان" حسن کاربخش به عنوان یکی از نخستین فیلم‌های دفاع مقدس به نمایش درآمد و با اتکا به اینکه جزو آثار جریانساز این گونه است، امروز هم قابل نمایش است. "هیولای درون" خسرو سینایی نیز از فیلم‌های مورد توجه آن سال بود.

"گل‌های داودی" رسول صدرعاملی و "کمال‌الملک" زنده‌یاد حاتمی بیش از سایر فیلم‌های سومین دوره جشنواره فیلم فجر جایزه بردند و در این سال‌ها نیز بارها به آنها پرداخته شده است. سینمای ایران سال 64 در حالی که درگیر جنگ بود با آثار ماندگار "جاده‌های سرد" مسعود جعفری جوزانی، "بایکوت" محسن مخملباف و "مادیان" علی ژکان مواجه شد.

پنجمین جشنواره فیلم فجر از درخشانترین دوره‌ها بود و در آن "طلسم" داریوش فرهنگ، "رابطه" پوران درخشنده، "پرواز در شب" رسول ملاقلی‌پور، "شبح کژدم" کیانوش عیاری، "ناخدا خورشید" ناصر تقوایی، "خانه دوست کجاست؟" عباس کیارستمی، "اجاره‌نشین‌ها" داریوش مهرجویی، "گزارش یک قتل" محمدعلی نجفی و "دستفروش" مخملباف به نمایش درآمدند که همچنان جزو فیلم‌های شاخص سینمای ایران بعد از انقلاب محسوب می‌شوند.

"شاید وقتی دیگر" بیضایی که جزو مطرحترین فیلم‌های دهه 60 بود و "کانی مانگا" سیف‌الله داد فیلم‌های به نمایش درآمده در ششمین دوره جشنواره هستند که همچنان می‌توانند مخاطب داشته باشند. "سرب" کیمیایی، "نار و نی" سعید ابراهیمی‌فر، "کشتی آنجلیکا" محمد بزرگ‌نیا و "بای‌سیکل ران" مخملباف در دوره هفتم و "هامون" مهرجویی، "کلوز آپ" و "مشق شب" کیارستمی، "ای ایران" تقوایی و "مادر" حاتمی دوره هشتم جشنواره به نمایش درآمدند و از فیلم‌های خاطره‌انگیزند.

سال 1369 در نهمین دوره جشنواره فیلم فجر نخستین فیلم سینمایی واروژ کریم‌مسیحی به نمایش درآمد. "پرده آخر" همچنان جزو تولیدات شاخص سینمای ایران است و "عروس" بهروز افخمی که به تعبیر بسیاری جریان سینما را در آغاز دهه 70 جهتدهی کرد، در این دوره از جشنواره به نمایش درآمد.

"بانو" مهرجویی، "مسافران" بیضایی، "نرگس" رخشان بنی‌اعتماد، "نیاز" علیرضا داودنژاد، "هور در آتش" عزیزالله حمیدنژاد و "ناصرالدین شاه آکتور سینما" محسن مخملباف که جزو آثار مطرح جشنواره در سال 70 بودند همچنان طرفدار دارند.

جشنواره یازدهم فیلم فجر با سیل آثار مطرح سینمایی مواجه شد.

"آبادانی‌ها" عیاری، "رد پای گرگ" کیمیایی، "سارا" مهرجویی، "شرم" کیومرث پوراحمد، "هنرپیشه" مخملباف، "یکبار برای همیشه" سیروس الوند و "چکمه" محمدعلی طالبی از جمله این فیلم‌ها هستند.

تاثیرات تغییر مدیریت دولتی سینما در دومین سال فعالیت این گروه در دوره دوازدهم جشنواره فیلم فجر دیده می‌شد.

در حالی که سال 1371 تولیدات ارزشمندی را برای سینمای ایران به همراه داشت، سال 1372 این جریان متوقف شد و از معدود فیلم‌های بیادماندنی این سال می‌توان به "خاکستر سبز" ابراهیم حاتمی‌کیا و "زیر درختان زیتون" عباس کیارستمی اشاره کرد.

پس از یکسال توقف موتور تولید فیلم‌های ارزشمند، در سومین سال استقرار مدیریت جدید دولتی، سینمای ایران وارد فازی تازه شد و اغلب در دو مسیر فیلم‌های سفارشی دولتی یا هنری فیلم‌ها تولید شدند. این مسیر تازه پیش روی سینمای ایران قرار گرفت. "بادکنک سفید" جعفر پناهی، "روز واقعه" شهرام اسدی، "روسری آبی" بنی‌اعتماد، "کیمیا" احمدرضا درویش، "سلام سینما" مخملباف، "آدم برفی" داود میرباقری و "پری" مهرجویی از جمله فیلم‌های شاخص این دوره بوده‌اند.

"بازمانده" سیف‌الله داد، "برج مینو" و "بوی پیراهن یوسف" حاتمی‌کیا، "لیلی با من است" کمال تبریزی، "سفر به چزابه" و "نجات‌یافتگان" زنده‌یاد ملاقلی‌پور فیلم‌های برتر چهاردهمین دوره جشنواره فیلم فجر و "لیلا" مهرجویی و "بچه‌های آسمان" مجید مجیدی آثار قابل توجه دوره پانزدهم بودند.

آخرین محصولات سینمای دولت اکبر هاشمی رفسنجانی در شانزدهمین دوره جشنواره به نمایش درآمدند که "آژانس شیشه‌ای" حاتمی‌کیا، "تولد یک پروانه" مجتبی راعی و "درخت گلابی" داریوش مهرجویی فیلم‌های ارزشمند آن سال بودند.

تک درخشش‌های سینمایی که در هفت سال بعد از سال 1377 در انتظار سینمای ایران بود در هفدهمین دوره جشنواره فیلم فجر مشاهده شد که "دختری با کفش‌های کتانی" صدرعاملی، "دو زن" تهمینه میلانی، "رنگ خدا" مجیدی، "قرمز" فریدون جیرانی و "مصائب شیرین" داودنژاد از آن جمله بود.

"بلوغ" جعفری جوزانی و "بوی کافور، عطر یاس" بهمن فرمان‌آرا را می‌توان جزو معدود فیلم‌های شاخص دوره هجدهم و "زیر نور ماه" رضا میرکریمی  و "سگ‌کشی" بهرام بیضایی از کارهای مطرح دوره نوزدهم جشنواره فجر محسوب کرد.

سال1380 "ارتفاع پست" حاتمی‌کیا، "نان و عشق و موتور 1000" ابوالحسن داودی، "من ترانه 15 سال دارم" رسول صدرعاملی، "کاغذ بی‌خط" تقوایی، "خانه‌ای روی آب" فرمان‌آرا و "قارچ سمی" زنده‌یاد ملاقلی‌پور توانستند پرچم سینمای ایران را افراشته نگه دارند.

سال 1381 سالی پربار برای سینمای ایران نبود و در این دوره فقط دو اثر شاخص "نفس عمیق" پرویز شهبازی و "نامه‌های باد" علیرضا امینی در جشنواره به نمایش درآمدند.

"بوتیک" حمید نعمت‌الله ، "ننه گیلانه" رخشان بنی‌اعتماد از سه‌گانه "افسانه شهر جنگی" و "مارمولک" کمال تبریزی آثار مورد توجه جشنواره سال 1382 هستند.

"خیلی دور، خیلی نزدیک" رضا میرکریمی و "طبل بزرگ زیر پای چپ" کاظم معصومی در سال 1383 و "چهارشنبه سوری" اصغر فرهادی سال 1384 مورد توجه قرار گرفتند. در سال‌های 1385 و 1386 نیز مجموعاً چهار فیلم "سنتوری" مهرجویی، "خون‌بازی" بنی‌اعتماد، "آواز گنجشک‌ها" مجیدی و "به همین سادگی" میرکریمی جزو آثار شاخص هستند.

"زیر پوست شهر" بنی‌اعتماد، "حکم" و "دندان مار" کیمیایی، "باشو غریبه کوچک" بیضایی، "دونده" امیر نادری، "دیده‌بان" و "مهاجر" حاتمی‌کیا ،  "بودن یا نبودن" عیاری، "گربه‌ آوازه‌خوان" و "گلنار" کامبوزیا پرتوی، "شب یلدا" پوراحمد، "لاک‌پشت‌ها هم پرواز می‌کنند" بهمن قبادی و "شب‌های روشن" فرزاد موتمن از دیگر فیلم‌هایی هستند که می‌توانند در فهرست فیلم‌های منتخب 30 سال سینما قرار بگیرند.

مهر

newsQrCode
ارسال نظرات در انتظار بررسی: ۰ انتشار یافته: ۰

نیازمندی ها