ایران از بالا زیباست

مستند ۳۱ قسمتی ایران ازبالا با حال وهوای معرفی استان‌های مختلف روی آنتن رفته تا تنوع ‌زیست محیطی و جغرافیای ایران را بهتر به نمایش بگذارد.مستند ایران از بالاجذابیت‌های استان‌های مختلف را درچهارفصل به تصویردرآورده است. در این مستند ما شاهد گونه‌های مختلف و متنوع گیاهی و جانوری برای نخستین باراز قاب سیما هستیم. این مستند ۳۱ قسمتی‌باهلی‌شات‌تصویربرداری‌شده‌وبرای‌نخستین باردرمجموعه‌های‌مستندصداوسیمابه‌طورکامل‌بااین‌فناوری تصویربرداری شده و بر جذابیت کار افزوده است. داوود نماینده، دوبلور برجسته سیما،نریشن این مستندرا بر عهده داشته است. 
   
احتمال می‌دادیم شکست بخوریم
ایمان گودرزی، تهیه‌کننده مستند ایران از بالا درباره نحوه شکل‌گیری این مستند به جام‌جم می‌گوید: برنامه «ایران از بالا» اثری فاخر است که حدود دو سه سال پیش کلید خورد.هدف اصلی این مستند، نمایش زیبایی‌های ایران با نگاهی نوین بود. دیدیم که در کشورهای خارجی مانند آلمان، فیلم‌هایی از نمای بالا ساخته شده اما چنین برنامه‌ای با ویژگی‌های ویژه جغرافیایی و ژئوپولتیک عظیم ایران، تاکنون ساخته نشده بود. برای همین درطرحی که نوشتیم، برخی دوستان معتقد بودند این کار امکان‌پذیر نیست؛ زیرا شرکت‌های خارجی تجهیزات حرفه‌ای و چرخه تولید خوبی دارند و ما در ایران چنین امکاناتی نداریم. با تجهیزات محدود و فنی موجود، تولید یک فیلم ۶۰ دقیقه‌ای با نمای هلی‌شات بسیار دشوار است، هم از نظر فنی و هم هنری. با این حال، با اراده قوی کار را کلید زدیم. 
وی ادامه می‌دهد: چون احتمال می‌دادیم پروژه به شکست بیانجامد، بنابراین استان نزدیک مازندران را انتخاب کردیم که هم زیبایی‌های بسیاری دارد و هم می‌توانیم آن را به‌خوبی زیر نظر داشته باشیم. قرار گذاشتیم اگر موفق شدیم، سراغ استان‌های دیگر برویم. حدود شش ماه طول کشید تا تصویربرداری با هماهنگی‌های گسترده انجام شود. وقتی کار مونتاژ شد و برای اساتید و دوستان نشان داده شد، همه ابراز خرسندی و رضایت کردند و گفتند می‌توان چنین کاری را انجام داد. در مرحله دوم، استان‌های گیلان، گلستان، سمنان، همدان و سپس کل ایران را پوشش دادیم و هر استان را از جنبه‌های گردشگری، اقتصادی، طبیعی، جانوری، مردمی و اجتماعی معرفی کردیم و تمامی ویژگی‌های منحصربه‌فرد هر منطقه را به تصویر کشیدیم.
گودرزی بیان می‌کند: آقای مرادی، مدیر شبکه یک که کار را دیدند بسیار استقبال و کمک‌های زیادی کردند. اگر حمایت آقای مرادی نبود، شاید این کار به این زیبایی پیش نمی‌رفت. انگیزه لازم را به تیم دادند و در مرحله پس‌تولید نیز از ما حمایت کردند. لازم به ذکر است که آنچه امروز پخش می‌شود، طبق گزارش‌های آماری سیما، در باکس نوروزی بیشترین مخاطب را داشته است. دررویداد ملی ایران جان که به فارس اختصاص داشت، دربرنامه «فارس ایران» به‌طور ویژه به استان فارس پرداختیم وقسمت اختصاصی شیراز را تدوین،صداگذاری واصلاح رنگ بسیارویژه‌ای روی آن انجام دادیم. 
   
تصویربرداری از اسب وحشی و عقاب
او درباره سختی‌ کارهای شبیه به این مستند هم بیان می‌کند: باید بگویم هنوز در تلویزیون معیار مشخصی برای این نوع کارها وجود ندارد؛ یعنی وقتی می‌خواهیم اثری تولید کنیم، چون تجربه‌های مشابهی وجود ندارد. در واقع معیاری برای اندازه‌گیری کیفیت و کمیت اثر نداریم. این موضوع مشکلات زیادی برای ما ایجاد کرد. اگر حمایت آقای مرادی نبود، این پروژه پیش نمی‌رفت. به عنوان مثال، معمولا تولید مستند بین ۱۰ تا ۲۰ روز تصویربرداری دارد اما ما برای یک استان نزدیک به ۶۰ روز تصویربرداری انجام دادیم. علاوه بر این، تصویربرداران حرفه‌ای استان‌ها را هم دعوت و به تیم اضافه کردیم. لازم به ذکر است که تصویربرداری هوایی نیازمند هماهنگی‌های گسترده‌ای با نهادهای مختلف است.
این تهیه‌کننده و کارگردان ادامه می‌دهد: تصویربرداری هوایی درهرمنطقه نیازمند هماهنگی با دستگاه‌هایی مثل جنگلبانی، محیط‌زیست، سپاه، نیروی انتظامی و گاهی ارتش است.همچنین حراست شهرداری، آتش‌نشانی و نهادهای حفاظتی نیز در محل حضور دارند. این هماهنگی‌ها زمان‌بر است و روند تولید را کند وخسته‌کننده می‌کند. علاوه بر این، وقتی می‌خواهیم از گونه‌های جانوری هر استان تصویربرداری کنیم، درنمونه‌های خارجی معمولاحدود۹۰درصد حیوانات مانند اردک، شیر، پلنگ و غیره دست‌آموز هستند و برای استفاده در فیلم‌ها آموزش دیده‌اند اما در ایران به دلیل فقدان این امکانات، برای اولین بار توانستیم از گونه‌های واقعی و وحشی مانند اسب وحشی هیرکانی در جنگل‌های هیرکانی، عقاب ایرانی، اردک‌هایی که از روسیه به تالاب‌های مازندران برای استراحت می‌آیند و بسیاری دیگر از حیوانات و گونه‌های جانوری در زیستگاه‌های طبیعی‌شان تصویربرداری کنیم. این کار بسیار دشوار است زیرا تصویر گرفتن از یک عقاب وحشی در آسمان به گونه‌ای که با نمونه‌های خارجی رقابت کند، سخت و نیازمند مهارت بالاست.
   
تنوع پوشش جاذبه‌ها
گودرزی با اشاره به جاذبه‌های گسترده این مستند می‌گوید: ما از تمام زیبایی‌ها و ظرفیت‌های یک استان، از دنیای مدرن گرفته تا زیبایی‌های اجتماعی، بازارها، ابنیه‌های تاریخی، باستانی و ملی، اجتماعات مذهبی، زراعت، روستاها، ییلاقات و ارتفاعات، شرایط جوی و آب‌وهوایی، گونه‌های جانوری و گیاهی و هر آنچه معرف آن استان محسوب می‌شود، تصویربرداری کردیم. استان اول را به‌دلیل نزدیکی به تهران انتخاب کردیم تا هم هزینه‌ها را بهتر مدیریت کنیم و هم این که این کار آزمایشی بود. شاید تعجب کنید که برای استان مازندران بیش از ۶۰ جلسه تصویربرداری داشتیم؛ یعنی بارها به محل آمدیم اما تصویربرداری به‌دلیل شرایط مختلف انجام نشد. مثلا وقتی می‌خواستیم از یک ابر تصویر بگیریم، باید شرایط کاملا مناسب می‌بود. به همین دلیل در سازمان صداوسیما هنوز استاندارد یا معیار مشخصی برای این کار وجود نداشت و ما با سختی زیاد توانستیم این پروژه را به پایان برسانیم.
او در پاسخ به این پرسش که این برنامه را برای کدام مخاطب می‌سازد، می‌گوید: مخاطب برنامه ما هر کسی است که در ایران زندگی می‌کند و می‌تواند از دیدن تصاویر لذت ببرد. 

​​​​​​​بازخوردهای جذاب
وی درخصوص بازخوردهایی که از مخاطبان دریافت کرده است، به نمونه‌های جذابی اشاره می‌کند و می‌گوید: جالب است بدانید که وقتی قسمت اول، دوم یا حتی پنجم برنامه پخش شد، ده‌ها و صدها تماس از طریق روابط عمومی دریافت کردیم که مردم خوشحالی و تشکرشان را ابرازمی‌کردند.حتی خانمی معلول، تماس گرفت وبا گریه ‌گفت «نمی‌دانستم ایران ما این قدر زیباست، شما با این دوربین مرا به همه جای ایران بردید.» حتی مخاطبان نخبه دانشگاه‌ها هم از برنامه بسیار رضایت دارند. همکاران خودمان و مستندسازانی که دستی بر آتش دارند و با سازوکار تولید آشنا هستند، عموما از تیم ما تشکر می‌کنند و همواره درباره سختی‌های این پروژه و نحوه انجام آن می‌پرسند. تمام قسمت‌های این کار اکنون تولید شده‌ و هر کسی می‌تواند به لحاظ تحقیقاتی و پژوهشی ازخود فیلم و اثر تولیدشده بهره‌برداری کند. درمجموع، این مجموعه شامل ۳۱ قسمت است. وی تاکید می‌کند: متأسفانه، ایران ما هنوز به اندازه کافی و آنطور که باید، به مخاطب معرفی نشده است. به همین دلیل تصمیم گرفتم فصل دوم این کار را بسازم، زیرا بسیاری از اماکن و لوکیشن‌ها دراستان‌ها وجود دارد و حتی انسان هم پا نگذاشته که باید معرفی شوند. به‌خصوص با توجه به تکنیک‌های فصل اول که تلاش کردیم کار ویژه‌ای انجام دهیم، درفصل دوم سعی کردم کمی سطح راپایین‌تر بیاورم تامردم،اقوام و سنت‌ها نیز به نمایش گذاشته شود.