رمضان، چراغ محفل را روشن می‌کند

محفل به اعتقاد برخی اهالی قرآنی توانست نظر مردم نسبت به برنامه‌هایی در این حوزه را تغییر دهد. چون محفل صرفا یک برنامه تخصصی قرآنی نبود و فقط با افراد خاصی که با کتاب آسمانی به‌نوعی قرابت داشتند و دارند ارتباط برقرار نکرد، بلکه ثابت کرد با ایده‌ای خلاق و نگاهی متفاوت می‌توان برنامه‌ای ساخت که نظر هرکسی را به خود جلب کند. اصولا برنامه‌ای که نگاه متفاوتی داشته باشد، نظر و رضایت مخاطب را نیز در پی دارد، حال در هر حوزه‌ای باشد اما از آنجا که انس با قرآن برای هرکسی به‌نوعی شکل می‌گیرد، محفل توانست این فضا را برای اقشار مختلف جامعه و گروه‌های سنی مختلف به‌خصوص نوجوانان و جوانان ایجاد کرده و نگاه مردم را به کارهای قرآنی و معارفی تغییر دهد. این‌که ثابت کرد قرآن فضای غم ندارد و می‌توان فضای شادی را هم در چنین برنامه‌ای ایجاد کرد. این را ما نمی‌گوییم. افرادی می‌گویند که به‌نوعی صاحب‌نظر در حوزه قرآن و معارف هستند. بنابراین می‌توانیم این مژده را به علاقه‌مندان و طرفداران این برنامه بدهیم که محفل در ماه رمضان پیش‌رو با فضای متفاوت و جذاب‌تری از شما پذیرایی خواهد کرد. به‌همین‌خاطر جام‌جم به پشت‌صحنه این برنامه رفته و گزارشی از روند تولید آن تهیه کرده و با تهیه‌کننده و داوران ایرانی و عربی‌‌اش گفت‌وگویی داشته که می‌توانید ما را در این گزارش همراهی کنید.

محفلی در جوار مقبره‌الشهدا
گروه تهیه و تولید سری جدید محفل با توجه به رویکردی که در این برنامه دارند، به فضای وسیع‌تری نیاز داشتند. از این رو در کنار مزار شهدای گمنام شهرک شهید محلاتی این دورهمی بزرگ قرآنی را به‌پا کردند و در سرمای استخوان‌سوز زمستان و گاه زیر بارش برف، ولی با عشق به قرآن در تلاشند تا برنامه را در ماه رمضان به آنتن شبکه سه برسانند. ما هم در یک عصر زمستانی برای تهیه گزارش وارد این لوکیشن شدیم. سوله بزرگی که با بخاری‌های بزرگ گرم می‌شد که البته فقط از نزدیک و اگر کمی دور می‌شدی، با همه وجودت سرما را می‌توانستی حس کنی. می‌خواهیم بگوییم گروه سازنده در چنین فضایی برنامه را برای مخاطبان‌شان می‌سازند. سبدهای گل هم گوشه‌ای از این فضا چیده شده بودند تا به موقع با گل‌های پژمرده در دکور تعویض شوند. گوشه‌ای از این سوله به اتاق‌هایی اختصاص دارد که مختص عوامل و مهمان‌هاست و موکت شده و روی هرکدام از آنها نوشته شده: «لطفا با کفش وارد نشوید». دیدن این عبارات، حس حسینیه بودن محفل را برای هرکسی که وارد آنجا می‌شود بیشتر می‌کند. رژی یا همان اتاق فرمان هم در پشت استودیو قرار دارد و سید محمدحسین هاشمی، تهیه‌کننده در آنجا مستقر است و مدام حواسش به دوربین‌‌هاست و با بی‌سیم با همکارانش ارتباط می‌گیرد. او کار سختی در پیش دارد. هم باید حواسش به دوربین‌ها و کارگردنی‌‌اش باشد و هم به داوران و مجری و حتی شرکت‌کننده‌ها. مانیتورهای بسیاری هم مقابلش قرار دارد که باعث می‌شود او تمام حواسش را جمع این کار کند، تا جایی که اصلا متوجه حضور ما در رژی نمی‌شود. از پله‌های رژی پایین می‌آییم و به سمت استودیو می‌رویم. سقف بلند و فضای وسیعی که این استودیو دارد، به همراه استیجی که نوجوان‌های بسیاری را در خود جای داده است، نگاه هرکسی را به خود معطوف می‌کند. کنار جایگاه تماشاچی‌ها، فضایی برای استراحت داورها در نظر گرفته شده است که چهره‌های آشنایی برای مخاطبان محفل هستند و آنها نیز بدون کفش وارد می‌شوند. حجت‌الاسلام غلامرضا قاسمیان، احمد ابوالقاسمی، حامد شاکرنژاد، رضوان درویش از کشور سوریه و سیدحسنین الحلو از کشور عراق داورانی هستند که در فصل یک هم حضور داشتند و حال به چهره‌های محبوب و شناخته‌شده‌ای در این برنامه تبدیل شده‌اند. میز بزرگی هم در گوشه‌ای از این فضا قرار دارد که روی آن بساط افطاری چیده شده است اما نکته جالبی که نظر هرکسی را به محض ورود به استودیو جلب می‌کرد این بود که تماشاچیان برنامه که اغلب مادران و فرزندان‌شان در هر سنینی بودند، با وجود خستگی اما مشتاقانه به تماشای برنامه می‌نشستند. گرچه کنترل این تعداد تماشاچی کار راحتی نیست اما یکی از عوامل سعی می‌کرد در کمال ادب و احترام، نکاتی را به آنها در طول ضبط برنامه یادآور شود، ولی زمانی که کات داده می‌شد، همگی مشتاق بودند با داوران و مجری که رسالت بوذری است، عکس یادگاری بگیرند. ضبط برنامه ادامه دارد و ما نیز در گوشه‌ای از استودیو به تماشا می‌نشینیم تا در وقت مناسب با عوامل گفت‌وگو کنیم. 
 

«محفل»‌ حال خوب قرآنی
سید‌محمدحسین هاشمی‌گلپایگانی که تهیه‌کنندگی فصل قبل برنامه را هم برعهده داشته، این بار با پشتکار بیشتری اقدام به ساخت این برنامه کرده است. او که پیش از این هم تهیه‌کنندگی مسابقه «میدون» را در شبکه ۳ برعهده داشته، درباره تغییرات فصل جدید محفل به جام‌جم می‌گوید: همان‌طور که می‌بینید حجم دکور تغییر کرده و با‌شکوه‌تر و عظیم‌تر شده است اما از آنجایی که مردم با این روال برنامه و آقای بوذری به‌عنوان میزبان و همین داوران ارتباط برقرار کرده‌اند، این تیم تغییری نکرده و با ساختار قبلی پیش می‌رویم. وی در ادامه می‌افزاید: می‌توانم بگویم سعی کردیم موضوعات جذاب‌تری را برای این فصل از برنامه انتخاب کنیم و اصولا تغییرات اصلی به این بخش از برنامه برمی‌گردد. هاشمی درباره حضور شرکت‌کننده‌ها هم توضیح می‌دهد: تعداد شرکت‌کننده‌ها در هر برنامه متغیر است. ممکن است در یک قسمت سه شرکت‌کننده داشته باشیم یا در قسمت دیگری حدود چهار قسمت که بستگی به حضور و جذابیت شرکت‌کننده‌ها دارد.افراد بسیاری در این برنامه گزینش شده‌اند که این تهیه‌کننده درباره همین موضوع هم بیان می‌کند: ما بین ۳۰۰۰ نفر داوطلب، بررسی‌هایی انجام داده‌ایم و افرادی انتخاب شده‌اند که در زمان پخش برنامه با آنها بیشتر آشنا می‌شوید. البته در انتخاب شرکت‌کننده‌ها سختگیری بیشتری داشتیم. می‌توانم بگویم تیم ما حدود هشت ماه است که درگیر پیدا کردن و انتخاب کردن سوژه‌هاست؛ با وجود این‌که رقابت سخت و جدی در برنامه نداریم و اصولا محفل، یک دورهمی قرآنی است. وی در تکمیل گفته‌هایش عنوان می‌کند: می‌توانم بگویم ما یک محفل حال خوب قرآنی داریم که در این محفل ممکن است شرکت‌کننده‌هایی از فصل یک هم حضور داشته باشند؛ ضمن این‌که حضور شرکت‌کننده‌های بین‌المللی در این سری بیشتر شده است و این استقبال از برنامه برای ما جای خوشحالی دارد. 
هاشمی درباره بازخورد مخاطبان برنامه هم توضیح می‌دهد: شاید باورتان نشود اما بازخورد بین‌المللی بسیار عجیبی از مخاطبان برنامه گرفته‌ایم که برای خودمان این حجم از بازخورد، غیر‌قابل‌پیش‌بینی بود. مثلا چهار میلیون نفر در مصر مخاطب داشتیم و همین موضوع باعث شده تا بیشتر روی جنبه بین‌المللی برنامه کار کنیم. وی در پاسخ به این سؤال که چقدر نگاه شرکت‌کننده‌ها در فصل جدید به برنامه جدی‌تر شده است و استعدادهای شگفتانه بیشتری به نسبت قبل دارند هم می‌گوید: بالطبع وقتی گزینش ما سخت‌تر شده، نگاه شرکت‌کننده‌ها به برنامه جدی‌تر شده است و استقبال خوبی هم داریم. خیلی‌ها علاقه‌مند به حضور در این برنامه بودند و تلاش می‌کردند وارد برنامه شوند اما نکته مهم و جالب برای ما این است که ما با افرادی برخورد کردیم که می‌گفتند به‌علت تأثیر برنامه در ماه رمضان گذشته تصمیم گرفتند قاری یا حافظ قرآن شوند. یعنی می‌گفتند ما محفل را دیدیم و قاری یا حافظ قرآن شدیم. حتی عده‌ای می‌گفتند ما بعد از دیدن این برنامه روزه گرفتیم یا نماز خواندیم. یعنی خوشبختانه محفل توانسته تأثیر خودش را روی مخاطب بگذارد و به اهدافی که ما داشتیم نزدیک‌تر شود. همین تأثیرات است که حال بچه‌های محفل را خوب می‌کند. امیدوارم این اتفاق در فصل دوم هم بیفتد و مردم از ما راضی باشند. هاشمی در پاسخ به سؤالی درباره حضور خانم‌ها در سری جدید برنامه هم می‌گوید: خانم‌ها در سری جدید حضور دارند. البته ما در همخوانی و جمع‌خوانی هم در خدمت خانم‌ها هستیم. چون محفل صرفا به تلاوت بسنده نکرده و از این‌رو کسانی که اتفاقات قرآنی جدی در زندگی‌شان افتاده هم در محفل حضور دارند. 
   
محفل روی والدین تأثیرگذارتر است
رضوان درویش یکی از قاریان بین‌المللی است و همواره یکی از کسانی بوده که در این سال‌ها رتبه‌های قرآنی بسیاری را کسب کرده است. همچنین به‌عنوان داور در بعضی مسابقات قرآن ایران هم حضور داشته که داوری مسابقات بین‌المللی قرآن ایران و مسابقات قرآنی «ان للمتقین مفازا» که شبکه جهانی الکوثر برگزار می‌کند از‌جمله آنهاست. رضوان درویش در برنامه تلویزیونی محفل شبکه سه نیز به‌عنوان داور حضور دارد. او به زبان فارسی تسلط ندارد اما با همان زبان عربی هم در این برنامه به‌خوبی با بقیه داوران و مهمانان و مخاطبانش ارتباط برقرار کرده و همین مورد باعث محبوبیتش شده است. وی در گفت‌وگو با جام‌جم درباره بازتاب جهانی این برنامه بیان می‌کند: در این مدت برنامه محفل بازتاب جهانی بسیاری داشته است و باقی کشورهای اسلامی هم این برنامه را دیده‌اند؛ از‌جمله کشور سوریه که مخاطبان بسیاری دارد و آن را پیگیری می‌کنند و خوشحال هستند از این‌که چنین برنامه‌ای برای قرآن ساخته شده است. وی ادامه می‌دهد: مخاطبان بسیاری در فضای مجازی به من پیام می‌دادند و خیلی علاقه داشتند که در محفل شرکت کنند و حضور داشته باشند که نشان می‌دهد این برنامه توانسته نظر همه را جلب کند. 
درویش همچنین می‌افزاید: تیم اجرایی و عوامل برنامه محفل خیلی خوب و پرتلاش هستند و همیشه در حال تلاش برای بهبود و بالا بردن کیفیت برنامه هستند. امسال هم قسمت‌های خیلی بیشتر و متنوع‌تری را نسبت به سال گذشته تدارک دیده‌اند. می‌توانم بگویم همه‌چیز در این برنامه با برنامه‌ریزی کامل و دقیق صورت می‌گیرد و به همین دلیل با مشکلی روبه‌رو نشده‌ایم. این داور در پاسخ به این سؤال که چقدر ‌محفل‌ توانسته روی مخاطبانش به‌خصوص نوجوانان و جوانان تأثیرگذار باشد و آنها را با قرآن انیس‌تر کند هم می‌گوید: قطعا این برنامه در فضای جامعه بسیار تأثیر‌گذار بوده است. پدر و مادر‌ها با دیدن این برنامه و سوژه‌های کودک و نوجوان قاری یا حافظ که در این مدت حضور داشتند، فرزندان خودشان را تشویق کردند که در کلاس‌های آموزشی قرآن شرکت کنند. ان‌شا‌ءا... امسال هم این برنامه خیلی تأثیرگذار باشد که البته من فکر می‌کنم هست. به‌دلیل این‌که سوژه‌های زیادی از کشور‌های مختلف جهان در برنامه حاضر شده‌اند و خوشحالم که همچنان در این برنامه حضور دارم و استعدادهایی را می‌بینم که گاهی من را غافلگیر می‌کنند. از آنجا‌ که این برنامه در ماه رمضان پخش می‌شود، وی درباره برنامه‌های صداوسیما در ماه رمضان ادامه می‌دهد: در برنامه‌های تلویزیون ایران نشاط و امید هست و تلویزیون برنامه‌های خوبی دارد. این برنامه خیلی خوب و پربیننده و مناسب ماه رمضان است. مردم ایران را هم دوست دارم. چون انسان‌های خوب و مهربانی هستند. 
   
محفل‌؛ انقلابی در فعالیت‌های قرآنی
سید حسنین الحلو یکی دیگر از داوران عرب‌زبان این برنامه است که از کشور عراق به این برنامه آمده و در آنجا مجری و تهیه‌کننده بوده است. او موذن و قاری حرم حضرت ابوالفضل(ع)هم هست و همواره از ارادتش به ایشان می‌گوید. وی نیز درباره بازتاب این برنامه در کشورش و در سطح بین‌الملل به جام‌جم می‌گوید: واقعیت این است که برنامه‌ محفل‌ انقلابی در زمینه فعالیت‌های قرآنی بوده و قطعا خواست خداست که این برنامه تا این اندازه پر‌بیننده و پر‌مخاطب شده است. 
وی می‌افزاید: با توجه به اطلاعاتی که من دارم، این برنامه مخاطب خیلی زیادی در خارج از ایران هم دارد. در حدی که تعداد مخاطبان برنامه از تعداد بینندگان ایرانی بیشتر است که به‌نظرم مخاطبان بیشتری که گفتم در کشور‌های عربی هم هستند. چیزی که ما می‌دانیم این است که فصل اول این برنامه ۲۰ یا ۳۰ میلیون بیننده یا بیشتر‌داشت. 
الحلو ادامه می‌دهد: من فکر می‌کنم مخاطبان این برنامه خیلی بیشتر از آماری است که ما اطلاع داریم. به‌خصوص در کشورهای عربی و همچنین کشورهای غیر‌عربی. این را به این خاطر می‌گویم که من در ایام اربعین موکب داشتم و مردم که می‌آمدند، به‌خصوص ایرانی‌ها که ما را می‌شناختند درباره ‌محفل‌ صحبت می‌کردند. البته زائرینی که از کشور‌های مختلف هم می‌آمدند، چون موکب ما در جای مرکزی قرار دارد و ورودی کربلا است، به این موکب می‌آمدند و درباره این برنامه صحبت می‌کردند. یا بعضی از جملاتی که در ‌محفل‌ معروف شد را می‌گفتند و این نشان از اهمیت این برنامه بین مردم دارد. این فقط یکی از مواردی بود که ما متوجه شدیم برنامه پربیننده بوده است. موارد دیگر هم در یوتیوب و فضاهای مجازی دیدم که باعث شد بفهمم این برنامه چقدر مخاطب داشته است و خوشحالم این اتفاق افتاده است. جالب‌تر این‌که بعضی از ویدیوهای ‌محفل‌ بیشتر از ۲۰ میلیون بار دیده شده است. خصوصا در کشورهایی که قرآنی است‌ یا معمولا برنامه‌های قاریان خودشان را تماشا می‌کنند ‌ یا در حفظ و قرائت قرآن چندان مشهور نیستند. مثل کشورهای آفریقایی و...اما مثلا در کشور مصر دیدم که این برنامه بیشتر از ۱۰ میلیون بیننده داشته است. یا از کشورهای زیادی غیر از اروپا پیام‌هایی به دست ما می‌رسید. بنابراین من فکر می‌کنم سری اول محفل واقعا انقلابی بود که ایجاد کرد. این داور عرب‌زبان در بخش دیگری از این گفت‌وگو عنوان می‌کند: وقتی صحبت ادامه این برنامه به میان آمد، نظر من در ابتدا این بود که سال آینده نباید ‌محفل‌ داشته باشیم‌ چون ‌ خیلی از برنامه‌های بزرگ دنیا مثل «عصر جدید» که در ایران ساخته و پخش شد و جزو برنامه‌های موفق تلویزیون بود، هر سال آن را نمی‌سازند تا سوژه‌های خوب برای برنامه پیدا کنند. این اتفاق در تلویزیون‌های دنیا می‌افتد و آنها یک برنامه موفق را هر سال نمی‌سازند. از طرفی ممکن است کیفیت برنامه‌ها در تولید مداوم و پشت‌سر هم پایین بیاید و برای بیننده‌ها تکراری شود. به همین دلیل من پیشنهاد دادم دو سه سال وقفه بین این برنامه بیفتد. بعد که مردم واقعا این برنامه را درخواست کردند، ما سری جدیدش را بسازیم. وی می‌افزاید: اما بعد از مدتی که با بچه‌ها درباره سری دوم صحبت کردیم، آنها گفتند که استقبال از برنامه و عده‌ای که دوست داشتند در آن حضور پیدا کنند به قدری زیاد بود که امسال حداقل از ۸۰ تا ۴۰۰۰ شرکت‌کننده داریم. به همین دلیل تغییراتی در برنامه هم ایجاد شد تا فضای برنامه برای مخاطبانش تکراری نباشد. مثلا سقف دکور و استودیوی برنامه سال قبل تا ۶ متر بود اما امسال ۱۲ متر شده و فضای وسیع‌تری را در اختیار داریم. اتفاقا آقای رسالت بوذری، مجری برنامه چندبار گفت بازخوردی که از برنامه در فصل اول گرفتیم، کم‌نظیر است. ولی من می‌گویم بی‌نظیر است. چون که آمار ایشان محدود به ایران است، ولی ما کل برنامه‌های قرآنی را دیده‌ایم و کاملا در جریان این اتفاقات هستیم. ضمن این‌که دکوری که امسال شبکه ۳ ساخته خصوصا بچه‌های برنامه محفل واقعا بی‌نظیر است. الحلو در بخش دیگری از این گفت‌وگو بیان می‌کند: بیننده‌ها به ما می‌گویند که برای میزبانان، مجری و هم بچه‌هایی که پشت صحنه هستند، دعا می‌کنند که این برنامه را به اینجا رسانده‌اند. واقعا من برکات قرآن و اهل بیت را در این برنامه‌ احساس کردم. می‌توانم بگویم در برنامه به گونه‌ای حرف به سمت اهل بیت کشیده می‌شد. در صورتی که ما قرآن می‌خوانیم و حافظ و قاری قرآن هستیم. با این حال نمی‌دانم چطور همه چیز دوباره سمت حضرت ابوالفضل(ع) وحضرت امام حسین(ع) و بقیه ائمه برمی گردد که واقعا این از برکات قرآن و اهل بیت است. 
وی درباره همکاری‌‌اش با سایر داوران هم می‌گوید: حامد شاکرنژاد یکی از قدیمی‌ترین دوستان من است و کلی با هم گپ می‌زنیم. مثلا بارها به او گفتم فارسی من ضعیف است، به همین دلیل هر وقت در برنامه دیدی شارژ فارسی‌ام تمام می‌شود کمک کن. ولی وقتی شارژ فارسی من تمام می‌شود و نمی‌توانم ادامه بدهم، به حامد که نگاه می‌کنم می‌بینم از خنده غش کرده، رسالت بوذری هم همین‌طور و او هم می‌خندد. البته این که شوخی است. من با همه داورها به‌خصوص حامد که جزو دوستانم هست ارتباط و تعامل خوبی دارم. 
   
انتقال مفاهیم قرآنی به مردم
احمد ابوالقاسمی، یکی از قاریان برتر قرآن و مدیر مرکز آموزش قرآن حرم حضرت عبدالعظیم حسنی(ع) است. او در مسابقات فراوانى به‌عنوان داور در رشته صوت و لحن حضور داشته ‌است. او در این برنامه نیز یکی از میزبانانی است که در فصل یک هم حضور داشته است. وی در گفت‌وگو با جام‌جم درباره فصل دوم این برنامه و بازخورد فصل یک در جامعه و مخاطبان بیان می‌کند: می‌توان گفت مهم‌ترین پیام و کارکرد برنامه «محفل» برای جامعه این بود که توانست مفاهیم قرآنی را به روش‌های جذاب به مردم منتقل کند و این کار باعث ارتباط بیشتر مردم با قرآن شد. نکات حاج آقای قاسمیان به موقع و قابل استفاده بود و موضوعات قرآنی را طوری بیان می‌کردند که برای همه سطوح جامعه جذاب و قابل فهم بود. وی درباره تغییرات برنامه به‌خصوص دکور هم می‌افزاید: دکور فصل دوم برنامه «محفل» به شدت عالی است و به شخصه فکر نمی‌کردم دکور برنامه تا این اندازه زیبا و چشم نواز شود و به نظر من قطعا جزو نقاط مثبت فصل دوم برنامه خواهد بود. ضمن این‌که در فصل جدید برنامه چند استعداد دیدیم که واقعا شگفت‌زده شدیم و برای ما که اهل فعالیت‌های قرآنی هستیم این سوژه‌ها حقیقتا عجیب بود. وی با ذکر مثالی در این باره می‌گوید: مثلا سوژه‌ای داشتیم که واقعا به سختی حرف می‌زد یا سوژه‌ای که شش ماهه به دنیا آمده بود و مشکل مغزی داشت اما حافظ کل قرآن بود و نمی‌توانست به سؤالات عادی ما جواب دهد اما وقتی از او سؤالات قرآنی می‌پرسیدیم بدون لحظه‌ای مکث جواب می‌داد. اینها چیزی جز معجزه می‌تواند باشد. من سال‌ها در برنامه‌هایی حضور داشتم که عده‌ای به آن برنامه می‌آمدند و قرآن تلاوت می‌کردند. مثل برنامه «تلاوت من» که سال‌ها در رادیو داشتم. نوروز سال۱۴۰۰ هم بچه‌ها به برنامه‌ای می‌آمدند که قرآن می‌خواندند و من هم در آن برنامه حضور داشتم. از این قبیل برنامه‌ها زیاد داشتم اما «محفل» برنامه متفاوتی است و رویکرد عمومی‌تر دارد و از این رو ما خیلی در آن صحبت‌ها و بحث‌های تخصصی نمی‌کنیم. اگر از بیننده‌های فصل اول «محفل» باشید، حتما این را متوجه شده‌‌‌اید. ابوالقاسمی در پاسخ به این سؤال که «محفل» چقدر ظرفیت ادامه‌دار شدن و این‌که بتواند جذابیت خود را هم حفظ کند دارد، توضیح می‌دهد: با توجه به برنامه‌ریزی و هدف‌گذاری تیم برنامه محفل، ادامه‌دار شدن این برنامه می‌تواند تأثیرات بیشتری در جامعه داشته باشد. در ایام پخش فصل یک این برنامه، مردم پیام‌های زیادی به فضای مجازی من ارسال می‌کردند. پیام‌های دلنوشته و اعتراف که نشان می‌داد محفل در جامعه تأثیرگذار بوده است. علاوه بر ایران، در کشور‌های اسلامی دیگر هم زیاد دیده شده است. در ایام حج امسال که به مکه مشرف شده بودم، افراد زیادی به بنده مراجعه و بابت ساخت و پخش این برنامه تشکر می‌کردند.به یاد دارم یک خانواده مصری به من مراجعه کردند وگفتند هرشب محفل رامی‌دیدیم وواقعا از تلاوت‌ها لذت می‌بردیم. 

چند نکته در باب یک محفل قرآنی 
سال‌ها گذشت تا باور کردیم قرآن قرار نیست تنها برای مراسم ختم باشد، که وقتی صوت تلاوت این کتاب را می‌شنویم آرام شویم و شوق را به خودمان راه دهیم. بین تمام فرهنگ‌سازی‌هایی که در این حوزه انجام شده، باید به نقش برنامه محفل، در این آشتی و انس با کتاب آسمانی هم اشاره کرد. محفل که ورودش به تلویزیون با فرا رسیدن ماه رمضان بود، توانست در قامت بزرگترین پروژه قرآنی، در جهت تولید یک برنامه شاخص حرکت کند. برهمین اساس هم توانست میزبان حدود ۳۰۰ تماشاگر و ۱۵۰ مهمان از سراسر جهان باشد. از حافظان قرآن تا آنها که چند وقتی بود با این کتاب مانوس شده و توانسته بودند با آن رفاقت کنند. محفل توانسته بود دو مولفه مخاطب و پیام را درنظر داشته باشد و با رویکرد اصلی انس با قرآن، برنامه‌ای تولید کند که نشاط واقعی همراه شدن با این کتاب آسمانی را به مخاطب ارائه کند. 
یکی از نکاتی که در خصوص این برنامه باید مد نظر قرار داد، مساله نوآوری در نمایش معارف قرآنی است. شاید پیش از این هر بار که صحبت از حوزه قرآن و معارف آن به میان می‌آمد، مخاطب به یاد برنامه‌های نزدیک به اذان می‌افتاد. محفل توانست، یک محفل واقعی برای همه سلیقه‌ها باشد تا هم سلیقه آنهایی تأمین شود که اهل انس با قرآن هستند و هم، افرادی که نیاز به شناخت درست این معارف داشتند به سمت قرآن کشیده شوند. 
نکته دیگر، فضای نشاط و شور این برنامه بود که مخاطب را پای برنامه نگاه می‌داشت. چه زمانی که داوران خودشان از قرآن می‌گفتند و چند آیه‌ای تلاوت می‌کردند، چه زمانی که برای بررسی میزان تسلط شرکت‌کنندگان، بده بستانی با حال و هوای قرآن میان داوران و شرکت‌کننده شکل می‌گرفت.همه اینها باعث شد تا محفل بتواند شروعی برای برنامه‌های قرآنی متفاوت باشد تا معنای انس با قرآن، طور دیگری معنا شود.