از بیضا اردبیلی تا روایت یک عزاداری قدیمی

محمدرضا سراج، تهیه‌کننده این مجموعه درباره شکل‌گیری آن به جام‌جم گفت: 13 سال پیش من که دانشجوی فیزیک هسته‌ای دانشگاه تهران بودم به مراسم و اشعار شخصی به اسم میرزا محمدصادق اردبیلی متخلص به بیضاء علاقه‌مند شدم. آن موقع در مسجد گلوبندک آقایی این اشعار را می‌خواند و برای من خیلی جالب و عجیب بود که ما به ازای آن را در شعرهای غیرترکی ندیده بودم و دوست داشتم بقیه را هم در جریان این اتفاق بگذارم.

وی که از جوانی به نویسندگی هم علاقه‌مند بود و آن را پی گرفته بود بیان کرد: آن اشعار و در کل زندگی استاد بیضاء تعلیق داستانی عجیبی داشت، شاعری که سختی‎های زیادی کشید و من گفتم که باید آن را به تصویر بکشم. از ابتدا هم عهد کردیم که با حرفه‌ای ترین عوامل کار کنیم. همچنین تقریبا دو روز قبل از پخش بود که آریا عظیمی‌نژاد تیتراژ کار را ساخت. اواسط پروژه هم بود که با اردشیر رستمی به عنوان مشاور پروژه همکاری کردیم. برای اینکار حتی دوربین‌هایی را از دبی وارد کردیم تا بتوانیم اثر با کیفتی را ارائه دهیم.

سراج درباره محتوای این مجموعه گفت: آن چیزی که برای ما خیلی مهم بود، خود بیضاء بود اینکه او چطور زندگی و فکر می‌کرد، چون شما هیچ جای اشعار او شعار گل درشت و مواردی که این روزها متاسفانه به دور از شان اهل بیت پررنگ شده را نمی بینید و ما سعی کردیم این را منعکس کنیم. قبلا هم کارهایی درباره اردبیل ساخته شده اما بیشتر درباره تشت‎‌گذاری بوده و ما با محوریت بیضاء به خیلی از مسائل این آیین که خرده فرهنگ‌های زیادی دارد پرداختیم، آیینی که قدمت آن به پیش از صفویه برمی‌گردد.

وی در پایان خاطرنشان کرد: ما در این کار به قصه بازار روی هم پرداختیم، چون عزاداری فقط در مسجد نیست و اهالی هر مسجد به مساجد محله های دیگر و بازار می‌روند و با ریتم حزن‌انگیزی عزاداری می‌کنند. با محوریت بیضاء ما به مهاجرتی که اردبیلی‌ها اواخر دوره قاجار داشتند و به تهران رسیدند هم پرداختیم و در کنار آن از موضوعات دیگری مثل تشت‌گذاری و... هم گفتیم.

مستند «صادق الوعد» کاری از گروه معارف است که هر روز حوالی ساعت ۱۷.۳۰ به مناسبت ایام محرم از شبکه دو روی آنتن می‌رود.