قدتان کوتاه است؟ این مطلب را بخوانید

به گزارش جام جم آنلاین به نقل از باشگاه خبرنگاران جوان ،عموما قدِ متوسط را ۱۶۸ سانتی‌متر تعریف می‌کنند. با این معیار است که می‌توان افراد را به دسته‌های قدکوتاه، متوسط، و قدبلند تقسیم کرد. اما آیا واقعا این دسته‌بندی می‌تواند از منظر سلامت هم معنایی داشته باشد؟ به‌عبارت‌دیگر، آیا میزان قد افراد تاثیری در وضعیت سلامت آن‌ها در حال و آینده خواهد داشت؟

پژوهش‌های بسیاری نشان می‌دهد هم قدِ کوتاه و هم قدِ بلند با جنبه‌های مهم سلامت در ارتباط‌اند. در ادامه هشت مورد از مهم‌ترین انواع این ارتباط را ملاحظه خواهید کرد.

۱-قدِ بلند: خطر کمتر بیماری‌های قلبی

یکی از بارزترین ویژگی‌های افراد قدبلند نسبت به سایرین آن است که قلب سالم‌تری دارند. مطابق بررسی جامعی که ۵۲ مطالعه، شامل بیش از سه میلیون زن و مرد، را در برداشته و در «نشریه قلب اروپا» منتشر شده، افراد کوتاه‌قد ۵۰ درصد بیشتر از قدبلند‌ها گرفتار بیماری‌های قلبی مهلک می‌شوند.

مطابق مطالعه‌ای که در سال ۲۰۱۵ در «نشریه پزشکی نیوانگلند» منتشر شده، زنانی که قدشان ۱۷۲ سانتی‌متر است، در مقایسه با زنانی که طول قدشان ۱۶۰ سانتی‌متر است، ۲۸ درصد کمتر به بیماری‌های قلبی مبتلا می‌شوند. به‌عبارت‌دیگر، هر ۶/۵ سانتی‌متر قدِ بلندتر خطر بیماری‌های قلبی را ۱۴ درصد کاهش می‌دهد. بااین‌حال، متخصصان قلب و عروق بر این باورند که سبک زندگی سالم می‌تواند خطر بروز بیماری‌های قلبی را کاهش دهد، چه قدتان بلند باشد چه کوتاه.

۲-قدِ بلند: خطر کمتر دیابت نوع ۲ (اما فقط برای زنان)

تحلیل جامعی که پژوهشگران ایرانی روی ۱۸ مطالعه گوناگون انجام داده‌اند نشان می‌دهد هر چه قد زنان بلندتر باشد، کمتر احتمال دارد به دیابت نوع ۲ مبتلا شوند. این قاعده در مورد مردان صادق نیست. اگر فقط اندازه قد را معیار قرار دهیم، خطر دیابت نوع ۲ همه مردان را به یک اندازه تهدید می‌کند. هرچند این پژوهشگران مطمئن نیستند که چرا فقط زنان بلندقد از این امتیاز برخوردارند.

مطالعه جدیدی در هلند نشان می‌دهد که در بدن افراد بلندقد حساسیت به انسولین بیشتر است و چربی ذخیره‌شده در کبدشان کمتر است. این دو ویژگی خطر ابتلا به دیابت را در فرد کاهش می‌دهد.

۳-قدِ بلند: خطر بیشتر ابتلا به سرطان

قد بلند با خطر فزاینده تقریبا همه انواع سرطان هم در میان مردان و هم در میان زنان مرتبط است. مطابق مطالعه‌ای که در نشریه «همه‌گیرشناسی، زیست‌نشانگر، و پیشگیری سرطان» منتشر شده، به ازای هر ۱۰ سانتی‌متر افزایش قدِ زنان، احتمال ابتلا به ۱۹ نوع سرطان به میزان ۱۳ درصد افزایش خواهد یافت. به‌خصوص، زنان بلندقد ۱۷ درصد بیش‌تر در معرض ابتلا به ملانوم، نوعی سرطان پوست بسیار خطرناک، و سرطان‌های پستان، تخمدان، دیواره داخلی رحم، و روده بزرگ، و نیز ۲۹ درصد بیشتر در معرض ابتلا به سرطان‌های کلیه، راست‌روده، تیروئید، و خون قرار دارند. مطابق مطالعه دیگری که در همان نشریه منتشر شده، مردان بلندقد بیشتر در معرض ابتلا به سرطان پروستات تهاجمی قرار دارند.

بدن افراد قدبلند از تعداد سلول‌های بیش‌تری تشکیل شده، به همین دلیل احتمال بیشتری دارد که هر یک از آن‌ها به سلولی سرطانی تبدیل شود. اما مطالعه‌ای که اخیرا در کشور هلند انجام شده نشان می‌دهد در مرحله جنینی، پروتئین‌هایی موسوم به «عامل رشد شبه انسولین» که عامل مهمی برای رشد و انجام سوخت‌وساز در بسیاری از سلول‌ها به‌شمار می‌روند در قدبلند‌ها زودتر از افراد کوتاه‌قد فعال می‌شود، که این امر خودش می‌تواند دائما رشد سلول‌ها را فعال کند، و به افزایش خطر ابتلا به برخی انواع سرطان بینجامد.

۴-قدِ کوتاه: احتمال کمتر تشکیل لخته خون

بر اساس مطالعه‌ای که در نشریه «زیست‌شناسی عروق، لختگی خون، و تصلب شرایین» منتشر شده، اگر قد فرد کمتر از ۱۶۰ سانتی‌متر باشد و وزن مناسبی هم داشته باشد، سه برابر کمتر از افراد قدبلند در معرض تشکیل لخته خون قرار خواهد داشت. فرضیه پژوهشگران نروژی این است که در افراد بلندقد خون باید به مسافت‌های دورتری فرستاده شود. این مسافت دورتر می‌تواند بر جریان خون اثر نامطلوب بگذارد و خطر تشکیل لخته‌های مسبب سکته مغزی را افزایش دهد.

با این‌حال، شاید بشود گفت «خوشبختانه»، نقش چاقی در تشکیل لخته‌های خطرناک بسیار بیشتر از نقشِ قد بلند است. به همین دلیل اگر قدتان بیش از ۱۶۰سانتی‌متر است و می‌خواهید خطر تشکیل لخته‌های خونی را در بدنتان کاهش دهید، وزنتان را در محدوده مناسب نگه‌دارید.

۵-قدِ کوتاه: افزایش خطر بروز دیابت بارداری

مطابق پژوهشی که در سال ۲۰۱۴ در نشریه «درمان دیابت» منتشر شده، پژوهشگران دانشگاه نیویورک بیش از ۲۲۰ هزار مادر باردار را موردبررسی قرار داده و دریافته‌اند آن‌هایی که قدشان کمی بلندتر از قد متوسط (یعنی کمی بلندتر از ۱۶۸ سانتی‌متر) بوده است بین ۱۸ تا ۵۹ درصد کمتر از مادران با قد ۱۵۸ سانتی‌متر در معرض ابتلا به دیابت بارداری قرار داشتند.

دیابت بارداری نوعی قند خون بالاست که فقط گریبان‌گیر مادران باردار می‌شود. مطالعه دیگری که سال گذشته میلادی منتشر شده نیز نشان می‌دهد که قد کوتاه می‌تواند با افزایش خطر وضع‌حمل پیش از موعد نیز مرتبط باشد.

۶-قدِ بلند: خطر کمتر آلزایمر

بر اساس مطالعه‌ای که در «نشریه بیماری آلزایمر» منتشر شده، مردانی که قدشان از ۱۷۸ سانتی‌متر بلندتر است ۵۹ درصد کمتر از افراد دارای قد ۱۶۸ سانتی‌متری در معرض خطر ابتلا به آلزایمر قرار دارند. پژوهشی از دانشکده پزشکی دانشگاه ادینبرگ نشان می‌دهد نتایج نسبتا مشابهی در مورد زنان هم برقرار است: زنانی که قدشان ۱۷۰ سانتی‌متر است حدود ۵۰ درصد کمتر از زنانی با قد ۱۵۵ سانتی‌متر در معرض مرگ ناشی از زوال عقل قرار خواهند داشت.

دانشمندان بریتانیایی می‌گویند علاوه بر وراثت عوامل محیطی هم در کوتاهی قد افراد نقش دارد. در میان این عوامل می‌توان به بیماری‌های خاصی در دوران کودکی، استرس، و سوء‌تغذیه اشاره کرد.

۷-قدِ کوتاه: خطر بالاتر سکته مغزی

پژوهشگران می‌گویند مردان قدکوتاه ۵۴ درصد بیشتر از قدبلند‌ها در معرض سکته‌های مغزی مهلک قرار دارند. مطالعه‌ای که در «نشریه آمریکایی همه‌گیرشناسی» منتشر شده نشان می‌دهد زنان کوتاه‌قد نیز بیشتر در معرض خطر چنین سکته‌هایی قرار خواهند داشت. پژوهشگران دقیقا نمی‌دانند که قد افراد چه نقشی در این زمینه ایفا می‌کند. بااین‌حال، فرض‌شان این است که سوء‌تغذیه طی سال‌های رشد احتمالا یکی از عواملی است که میان رشد ناکافی قد افراد و خطر سکته مغزی ارتباط برقرار می‌کند.

۸-قدِ کوتاه: عمر طولانی‌تر

پژوهشگران آمریکایی در بررسی سربازانی که به سن ۷۰ سالگی رسیده بودند، به این نتیجه رسیدند مردان کوتاه‌تر از ۱۶۲ سانتی‌متر دو سال بیش از دیگران زندگی کرده بودند. مطالعه دیگری از همان گروه پژوهشی نشان می‌دهد درمیان مردان آمریکایی، آن‌هایی که قد کوتاه‌تر و وزن کم‌تری دارند بیش از قدبلند‌ها و سنگین‌وزن‌ها زندگی می‌کنند. البته این پژوهشگران بر این نکته تاکید می‌کنند که قد افراد فقط یکی از عوامل موثر در میزان طول عمر است؛ و عمر افراد به عوامل مهم‌تر دیگر، از قبیل وزن، وراثت، استرس، استعمال دخانیات، و میزان مصرف الکل نیز وابسته است. بااین‌حال، دانشمندان در سال ۲۰۱۴ در دانشگاه هاوایی درواقع دریافتند ژن خاصی، که به «ژن طول‌عمر» معروف شده، اثر مستقیمی هم بر عمر طولانی و هم بر کوتاه شدن قد فرد خواهد داشت.