ارتباط مصرف میوه و لبنیات با کاهش ابتلا به سرطان پستان

به گزارش جام جم آنلاین به نقل از ایسنا، دکتر سید حسین داودی، عضو مرکز تحقیقات سرطان دانشگاه شهید بهشتی و همکارانش با انجام مطالعه‌ای بر روی نزدیک به ۳۰۰ نفر، ارتباط تنوع رژیمی و خطر ابتلا به سرطان پستان را مورد بررسی قرار دادند. این پژوهشگران دریافتند که تنوع رژیم غذایی با کاهش خطر ابتلا به این سرطان همراه است. همچنین تنوع بیشتر در مصرف زیر گروه‌های گروه میوه‌ها و شیر و لبنیات خطر ابتلا به سرطان پستان را کاهش می‌دهد.

سرطان پستان، رشد خارج از کنترل سلول‌ها در بافت پستان است که این رشد غیرطبیعی، ممکن است در غدد تولید کننده‌ شیر یا مجاری آن‌ها باشد. این بیماری مختص زنان نیست و مردان نیز ممکن است به آن مبتلا شوند. اما میزان ابتلا به آن در زنان بیشتر از مردان است. پس از جنسیت، افزایش سن نیز به عنوان یکی دیگر از مهم‌ترین عوامل خطر شناخته شده است.

سرطان پستان شایع‌ترین سرطان در زنان است. زنان ایرانی مبتلا به سرطان پستان، به طور متوسط حداقل ۱۰ سال جوان‌تر از زنان مبتلا به این سرطان در کشورهای توسعه یافته هستند. در ایران سالانه بیش از ۸۵ هزار مورد جدید از این بیماری تشخیص داده می‌شود و ۱۴۰۰ نفر به دلیل ابتلا به سرطان پستان فوت می‌کنند. در حال حاضر حدود۴۰ هزار نفر با این بیماری در کشور زندگی می‌کنند.

حدود ۵ تا ۱۰ درصد موارد سرطان پستان در زنان، به دلیل بروز جهش در ژن‌های مستعدکننده‌ سرطان پستان (BRCA۱ و BRCA۲) است. چاقی و اضافه وزن، تغذیه، عدم فعالیت فیزیکی، مصرف الکل، تنباکو، داروهای پیشگیری از بارداری خوراکی و مصرف هورمون پس از یائسگی از دیگر عواملی هستند که خطر ابتلا به سرطان پستان را افزایش می‌دهند.

بر اساس مطالعات، تصور می‌شود که میوه‌ها و سبزی‌ها؛ به دلیل داشتن ترکیبات آنتی اکسیدان زیاد و همچنین مصرف لبنیات کم چرب؛ به دلیل وجود کلسیم و ویتامین D خطر ابتلا به سرطان پستان را کاهش می‌دهند درحالی که غلات تصفیه شده (مثل برنج سفید، آرد سفید و...) و نیز مصرف گوشت‌های قرمز و فرآوری شده (مثل سوسیس و کالباس) با خطر ابتلا به سرطان پستان مرتبط هستند.

«امتیاز تنوع رژیمی» شاخصی است که در هرم غذایی به تنوع بین گروه‌ها و درون گروه‌های غذایی تمرکز دارد. این شاخص کیفیت رژیم و کافی بودن برخی از مواد مغذی را تعیین می‌کند. بر اساس مطالعات، رژیمی امتیاز تنوع بیشتری دارد که در آن فیبر، ویتامین C و کلسیم بیشتری دریافت شود. این مواد مغذی با بیمارهای قلبی-عروقی، فشار خون و چاقی ارتباط منفی دارند.

رژیم‌هایی که متنوع‌تر هستند و امتیاز تنوع رژیمی بالاتری دارند، بدن را در برابر بیماری‌های مزمن مانند سرطان و سندروم متابولیک محافظت می‌کنند و باعث افزایش طول عمر و بهبود وضعیت سلامت می‌شوند. به همین دلیل دکتر داوودی و همکارانش، این مطالعه را از اردیبهشت تا بهمن ۱۳۹۴ با ۲۹۸ شرکت کننده شامل ۱۴۹ مورد سرطان پستان و ۱۴۹ زن به ظاهر سالم در بیمارستان شهدا، تهران انجام دادند.

در این مطالعه داده‌های فردی شرکت‌کننده‌ها مانند قد، وزن، شاخص توده‌ی بدن (BMI) و میزان فعالیت فیزیکی افراد محاسبه شدند. خوراک مصرفی افراد نیز از طریق پرسش‌نامه جمع‌آوری شد و محققان میزان انرژی دریافتی، امتیاز تنوع رژیمی و خطر ابتلا به سرطان پستان را برای هر یک از افراد محاسبه کردند.

افراد دو گروه از نظر وزن، قد و نمایه توده بدنی تفاوت معناداری نداشتند، ولی در دریافت روزانه‌ انرژی تفاوت معناداری نشان دادند. بر اساس یافته‌های این مطالعه؛ رژیم غذایی با امتیاز تنوع بالاتر با کاهش خطر ابتلا به سرطان پستان همراه است و نیز تنوع بیشتر در مصرف میوه‌ها و همچنین شیر و لبنیات با خطر ابتلا به سرطان پستان را کم می‌کند.

در این مطالعه ارتباطی بین مصرف سبزیجات و سرطان پستان مشاهده نشد. ممکن است این موضوع به خاطر استفاده از سبزیجات پخته در رژیم غذایی باشد چرا که مصرف سبزیجات به صورت پخته باعث حذف ترکیبات مفید و تغییر دسترسی به آن‌ها می‌شود.

نتایج این مطالعه در آبان ماه ۱۳۹۷ در مجله‌ دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی تهران به چاپ رسیده است.