اطلاع رسانی ضعیف مدیریت بحران به هنگام وقوع زلزله

زلزله‌های متعدد ویرانگری که بارها نقاط مختلف این استان را لرزانده و جان بیش از 30 هزار نفر از مردم این استان را فقط طی یک دهه گذشته گرفته است.

استانی که طی این سال‌ها براساس گفته‌های مسئولان، با برگزاری مانورهای مختلف خود را برای وقوع هر حادثه‌ای آماده کرده و مدیریت بحران در این استان از آمادگی بالایی برخوردار است؛ اما آنچه که پس از وقوع هر حادثه پیش‌بینی‌نشده‌ای همچون زلزله در این استان هنوز مشهود است ضعف مدیریت بحران در اطلاع‌رسانی و نحوه برخورد با رسانه‌هاست.

مدیران بحران در استان کرمان بر این باورند که در لحظات اولیه وقوع زلزله ارتباط با رسانه‌ها و پاسخگو بودن به سوالات آنها از اهمیت چندانی برخوردار نیست و به همین دلیل است که هر گاه حادثه‌ای در این استان رخ می‌دهد سعی می‌کنند حتی‌الامکان از گفت‌وگو با رسانه‌ها خودداری کنند.

شاید این باور که رسانه‌ای کردن ابعاد حادثه به‌وقوع پیوسته در ساعات اولیه وقوع آن باعث نگرانی مردم می‌شود از جمله دلایلی باشد که برخی از مسئولان مدیریت بحران استان کرمان طی این سال‌ها از پاسخگو بودن به رسانه‌ها خودداری کرده‌اند.

این در‌حالی ا ست که اطلاع‌رسانی دقیق و بموقع در لحظات ابتدایی پس از وقوع هر حادثه‌ای، علاوه بر حفظ آرامش مردم، از بروز شایعات و اخبار کذب و دروغین جلوگیری می‌کند.

به عنوان مثال بعد از ظهر جمعه گذشته ساعت 14 و 36 دقیقه زلزله‌ای به بزرگی 5.5 ریشتر منطقه سیرچ در نزدیکی شهر کرمان را لرزاند و شدت آن به حدی بود که علاوه بر لرزش شدید ساختمان‌های شهر کرمان، در شهرستان‌هایی که با کانون زلزله فاصله زیادی داشتند نیز احساس شد.

هنوز ثانیه‌هایی از وقوع زلزله نگذشته بود که تمامی کاربران شبکه‌های اجتماعی در استان کرمان از یکدیگر درباره زلزله می‌پرسیدند و به‌دلیل نبود اطلاعات دقیق از محل وقوع زلزله، بازار ارسال اخبار مختلف دروغین و شایعات متعدد درباره محل وقوع زلزله و میزان تخریب آن داغ شد و هر لحظه بر نگرانی و دلهره مردم می‌افزود؛ تا این‌که سرانجام پس از گذشت دقایقی از وقوع زلزله با مشخص شدن محل دقیق وقوع زلزله و میزان قدرت آن توسط پایگاه لرزه‌نگاری کشور، این‌بار حدس‌ها و گمانه‌زنی‌ها از میزان تخریب منازل منطقه سیرچ باعث انتشار اخبار کذب و دروغینی شد که هر لحظه بر نگرانی مردم کرمان می‌افزود.

در این میان در حالی که تلاش رسانه‌های مختلف کرمان برای یافتن اخبار موثق از میزان خسارات زلزله فقط به اعلام این خبر که میزان خسارات وارده در حال بررسی است منوط می‌شد و هیچ تصویری توسط رسانه‌ها از محل زلزله انتشار نیافته بود، انتشار عکس‌هایی متعلق به زلزله ایلام روی شبکه‌های اجتماعی و اعلام این‌که این تصاویر مربوط به خرابی‌های زلزله سیرچ است بر نگرانی‌های مردم کرمان افزود و ساعات پر از التهاب و دلهره را برای آنها رقم زد و باعث شد عده‌ای از آنها با خودروهای شخصی به سمت منطقه سیرچ حرکت کنند.

نحوه اطلاع‌رسانی درباره میزان خسارات وارده نیز ضعیف بود. این نحوه اطلاع‌رسانی به قدری ضعیف بود که یکی از معاونان استاندار کرمان که در ستاد مدیریت بحران کرمان مسئولیت دارد با گذشت بیش از یک ساعت از وقوع زلزله در گفت‌وگو با شبکه خبر از زمان وقوع زلزله ابراز بی‌اطلاعی کرد و باعث تعجب بسیاری از مردمی شد که از طریق این شبکه اخبار مربوط به زلزله را پیگیری می‌کردند لذا باید گفت با توجه به زلزله‌خیز بودن استان کرمان آنچه که باید مورد توجه مسئولان مدیریت بحران این استان قرار گیرد، تغییر دیدگاه آنها نسبت به اطلاع‌رسانی و تعامل با رسانه‌ها و اطلاع‌رسانی دقیق هنگام وقوع حوادثی همچون زلزله در استانی است که هر لحظه احتمال لرزیدن گوشه‌ای از آن وجود دارد.

حکمت قاسم‌خانی - جام‌جم