دوربین رسانه ملی و هراس از ابهام‌زدایی هسته‌ای

این، بخشی از بیانات رهبر معظم انقلاب در فروردین امسال، پیرامون موافقت‌ها و مخالفت‌ها با روند مذاکرات هسته‌ای است.

بیاناتی که نشان می‌دهد از دیدگاه رهبر انقلاب، ارائه دیدگاه‌های مختلف کارشناسی درباره آنچه در محافل دیپلماتیک بر سر برنامه هسته‌ای کشورمان می‌گذرد، نه تنها از بین برنده وحدت ملی نیست، بلکه می‌تواند پیش‌شرط همدلی و همزبانی نیز باشد.

براساس چنین چارچوبی، رسانه ملی از آغاز دور تازه گفت‌وگوهای هسته‌ای تا جمع‌بندی این مذاکرات در قالب متن برجام، تلاش کرد تا با دعوت از صاحبنظران و موافقان و منتقدان روند مذاکرات هسته‌ای، این فرصت را در اختیار افکارعمومی بگذارد تا بتوانند ضمن آشنایی با دیدگاه‌های مختلف و شنیدن دغدغه‌ها، آنچه را درباره یکی از مهم‌ترین پروژه‌های ملی کشور درحال تصمیم‌گیری است، به قضاوت بنشینند.

صداوسیما در این ارتباط ابتکارات جالب توجهی را به خرج داد تا نشان دهد آماده پوشش گسترده مذاکرات هسته‌ای است. یکی از این ابتکارات، پخش زنده اظهارات رئیس‌جمهور و وزیر امور خارجه آمریکا پس از تفاهم لوزان بود.

سیاستی که به‌نوعی دیگر پس از جمع‌بندی مذاکرات وین نیز تکرار شد و حکایت از آمادگی رسانه ملی برای انتشار دیدگاه‌های مختلف درباره برنامه هسته‌ای کشورمان داشت اما جالب اینجاست اگرچه انتشار اظهارات رئیس‌جمهور آمریکا در این رابطه با استقبال محافل مختلف روبه‌رو شد، اما بیان دیدگاه نمایندگان مجلس کشورمان در جریان پوشش جلسه اخیر کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی با حضور معاون وزیر امور خارجه و رئیس سازمان انرژی اتمی، حرف و حدیث‌هایی را در پی داشت که نشان می‌دهد برخی، بیش از آن‌که دل‌نگران برنامه هسته‌ای ایران یا حتی موضع دولت در این رابطه باشند، دغدغه پیامدهای انتخاباتی اظهارنظرهای هسته‌ای را دارند.

با این که در جریان پوشش جلسه کمیسیون امنیت ملی، برخی نقدها به توافق هسته‌ای و البته پاسخ اعضای تیم مذاکره‌کننده پوشش داده شد، اما از گوشه و کنار این صدا به گوش رسید که چرا صداوسیما جلسه‌ای انتقادی را پیرامون مذاکرات هسته‌ای رسانه‌ای کرده است.

نقدی که اگر در کنار سکوت در قبال پوشش جلسه استماع کنگره آمریکا در همین ارتباط گذاشته شود، نشان می‌دهد تا چه اندازه پارادوکسیکال و آمیخته با مصلحت‌اندیشی‌های جناحی است.

هرچند تیم مذاکره‌کننده و حتی رئیس‌جمهور کشورمان بارها تاکید کرده‌اند آماده استفاده از دیدگاه‌های کارشناسی در بررسی متن برجام هستند، ولی روشن نیست چرا برخی مدعیان حمایت از این تیم، با حمله هماهنگ به صداوسیما و مخدوش جلوه دادن اقدامات رسانه ملی در شفاف‌سازی مذاکرات هسته‌ای و رفع ابهامات و سوءتفاهمات، نه تنها ابزار مهم رسانه‌ای تیم مذاکره‌کننده برای ارتباط با افکارعمومی را تضعیف می‌کنند، بلکه این پرسش را به‌وجود می‌آورند که مگر در برجام نکات ویژه‌ای در ارتباط با منافع حزبی عده‌ای وجود دارد که آنها این‌چنین نگران ابهام‌زدایی از متن برنامه جامع اقدام مشترک هستند؟

تجربه سال‌های گذشته نشان می‌دهد هرگاه افکار عمومی اطلاعات کامل‌تری نسبت به جزئیات مذاکرات هسته‌ای داشته، با قدرت بیشتری از تصمیم‌گیری‌های دیپلماتیک در این رابطه حمایت کرده ‌است.

بنابراین آنها که نگرانند مبادا نقدهای کارشناسی، شیشه عمر برجام را بر زمین بکوبد، باید این واقعیت را بپذیرند که اتفاقا راهبرد «تنها به قاضی رفتن و راضی برگشتن» و استراتژی تک‌صدایی است که مخاطب را به مباحث مختلف بی‌اعتماد می‌کند و شفاف‌سازی و ابهام‌زدایی از پیچیدگی‌های یکی از مهم‌ترین اسناد حقوقی که ایران در یک‌سوی مذاکره بر سر آن قرار داشته، می‌تواند افکارعمومی را به این اطمینان برساند که این سند بدون نظر به منافع ملی تدوین نشده است.

مصطفی انتظاری هروی - روزنامه‌نگار