سودای خوشگلی و جراحی زیبایی

اکنون دیگر از کاشت انواع پروتز‌ها و الماس‌ها در نواحی مختلف صورت تا تیز کردن نوک گوش‌ها در کلینیک‌های زیبایی بوفور انجام می‌شود. چرا این روز‌ها جراحی بینی یا دیگر جراحی‌های زیبایی آن چنان طرفدار دارد که ایران را به رتبه بیشترین جراحی‌های زیبایی در جهان ارتقا داده است؟ به نظر شما ایرانی‌ها ویژگی‌های خاصی دارند؟ آیا بینی ایرانی‌ها نسبت به آدم‌های دیگر کشور‌ها بزرگ‌تر است؟ آیا ایرانی‌ها زشت‌تر، چاق‌تر و غیرجذاب‌تر از افراد دنیا هستند؟ آیا جراحان ایرانی مهارت بیشتری دارند؟ آیا ایرانی‌ها ثروت بیشتری دارند؟
زن روز می‌نویسد: اگر بخواهیم نگاهی دقیق‌تر، تخصصی‌تر و کمتر عامیانه و بیشتر علمی به این مسئله داشته باشیم با پاسخ‌های جالبی رو به رو می‌شویم. پاسخ‌هایی که به ما می‌گوید در بسیاری موارد ریشه این عمل‌های زیبایی، نه به علت نقص در آفرینش است و نه به علت ثروت زیاد بلکه به عواملی مانند نوع شخصیت، دوران کودکی، مکانیسم‌های دفاعی و تصور بدنی افراد از خود بر می‌گردد. در این مطلب، به بررسی برخی از این عوامل و رابطه آن‌ها با عمل‌های زیبایی می‌پردازیم.

دوران کودکی و تصورات بدنی

در یکی از تحقیقات انجام شده محققان به این نتیجه رسیدند که تصور بدنی پدید آمده در بین زنان، به الگوهای رفتاری موجود در خانواده در دوران کودکی برمی گردد که در ادامه موارد آن را بیان می‌کنم:

الف- الگوی رفتاری تحقیرآمیز

«از دوره کودکی چیزی که خاطرم هست عیبی بوده که توی خانه به من نسبت داده می‌شد. مثلا چون چشمای من کشیده است به من می‌گفتند چشم ژاپنی! یا چون بینی بزرگی داشتم به من می‌گفتن: دماغ گنده! خب من که خالق ظاهر خودم نبودم با این حرفا سرخورده می‌شدم و هر چقدر بزرگ‌تر می‌شدم این عیب هم بزرگ‌تر می‌شد و فکرش هم بیشتر!»
این مطلب نقل قولی بود از یک دختر جوان که تحت عمل جراحی قرار گرفته بود! بله در واقع بیان نازیبایی‌ها توسط اطرافیان باعث می‌شود تا فرد اعتماد به نفسی را که برای دوره زندگی‌اش لازم دارد به دست نیاورد و حتی نتواند چنین اعتماد به نفسی را از منابع دیگر مانند پیشرفت در زمینه‌های تحصیلی یا تقویت نقاط مثبت رفتاری به دست بیاورد. همین طعنه و کنایه‌ها حتی اگر مستقیما به خود فرد هم گفته نشود باعث می‌شود تا فرد نسبت به خودش بسیار حساس شود و نوعی تصور آرمانگرایانه به ظاهر خویش پیدا کند، تصوری که ممکن است وی را به تخت بیمارستان و عمل‌های جراحی و تبعات بعدی آن بکشاند!

ب- الگوی رفتاری تفاوت جنسیتی

احتمالا تفاوت‌های رفتاری والدین و جامعه نسبت به جنس دختر و پسر یکی از عواملی است که میزان جراحی‌های زیبایی را در زنان ۹۵ درصد و در مردان ۵ درصد کرده است! برای مثال تحسین دختر به خاطر زیبایی محبت به دختر‌ها به خاطر موهای بلند و چشمان رنگی نگرانی والدین از زیبا نبودن دختر، صدا کردن دختران براساس القابی که بر توانایی‌ها و استعداد‌ها تاکید دارد. در واقع تمام این نکات ریز باعث می‌شود یک دختر بیشتر از آنکه خود را با توانایی‌ها و مهارت‌هایش بسنجد با زیبایی‌اش مورد قضاوت قرار دهد و البته فرقی ندارد که دختری زیبا باشد یا زشت باشد! چرا که اگر زیبا باشد با دادن امتیازهای مختلف و محبت‌های بیش از اندازه به او زیبایی‌اش را برایش مهم‌ترین حسن جلوه می‌کنند و اگر زشت باشد با طعنه‌ها و کنایه‌های مختلف و بی‌توجهی‌ها زشتی‌اش را برایش بزرگ‌ترین عیب و ننگ می‌کنند.

ویژگی‌های شخصیتی

برخی تحقیقات هم به این سوال پرداخته‌اند که آیا کسانی که تحت عمل زیبایی قرار می‌گیرند نسبت به افراد دیگر از شخصیت‌های خاصی برخوردار هستند یا خیر؟! در نتایج تحقیقات این نتیجه به دست آمد که سه تیپ شخصیتی نمایشی، وسواسی- کمال گرا و شخصیت خودشیفته احتمالا بیشتر از دیگر افراد، متقاضی عمل‌های زیبایی هستند.

خودشیفتگی:
برخی از افرادی که تحت عمل جراحی قرار گرفته بودند افرادی خودشیفته بودند! خودشیفته به کسانی گفته می‌شود که به صورت اغراق آمیز متوجه ظاهرشان هستند و مشغولیت اغراق آمیزی با تصویر خود دارند.

شخصیت نمایشی:
شخصیت نمایشی به افرادی گفته می‌شود که تمایل شدیدی به اغواگری و خودنمایی دارند و معمولا لباس‌هایی می‌پوشند که بیشترین توجه و نگاه را به سوی خود جذب کنند و به گونه‌ای رفتار می‌کنند که افراد آن‌ها را خوش صحبت و با محبت تصور می‌کنند!

شخصیت وسواسی و کمالگرا:
درصد قابل توجهی از شرکت کنندگان این تحقیق که در واقع متقاضیان جراحی زیبایی بودند دارای شخصیت وسواسی بودند.

مکانیسم‌های دفاعی

برخی تحقیقات هم به این موضوع پرداختند که آیا مکانیسم‌های دفاعی افرادی که تحت جراحی‌های زیبایی قرار می‌گیرند نسبت به افراد عادی متفاوت است یا خیر؟ در پاسخ به این سوال باید گفت که نتایج تحقیقات نشان داده است سبک دفاعی اغلب این افراد از نوع روان آزرده است یا به عبارت دیگر این افراد در مبارزه با تنش‌ها و ناکامی‌های زندگی به دنبال راه‌های غیرمنطقی هستند که معمولا جراحی‌های زیبایی یکی از همین راه حل‌های غیرمنطقی و نادرست است.

وضعیت تاهل

همچنین کسانی که مجرد هستند بیشتر از کسانی که متاهل هستند به سراغ جراحی‌های زیبایی می‌روند و به نظر می‌رسد علت آن در این مسئله باشد که افراد متاهل به دلیل دریافت حمایت‌های اجتماعی بیشتر از سوی همسر یا خانواده همسر احساس ارزشمندی بیشتری می‌کنند و کمتر نسبت به بدن و تصور بدنی خود حساس هستند. بنابراین می‌توان گفت که یکی از راه‌های کاهش این نوع عمل‌ها افزایش میزان حمایت اجتماعی و احساس ارزشمندی افرادی باشد که اعتماد به نفس زیادی ندارند که البته باید به این نکته توجه داشت که دادن احساس ارزشمندی به جوانان یا نوجوانان نباید از طریق تحسین صورت آن‌ها باشد بلکه این تحسین‌ها باید به سیرت یا ارزش‌های درونی، شایستگی‌ها، مهارت‌ها و استعدادهای فرد منحصر شود.

عواقب درمان

برخی از متقاضیان درمانی آنقدر شور و هیجان برای عمل‌های زیبایی دارند که معمولا به عواقب بعدی آن بی‌توجه هستند عواقبی مانند:

افسردگی بعد از عمل‌های زیبایی:
معمولا بعد از فروکش کردن هیجان و شور و اشتیاق عمل رخ می‌دهد.

مسائل پیش بینی نشده:
کبودی‌ها و مسائل پیش بینی نشده دیگر، ممکن است به مدت چندین هفته تا چند ماه فرد را درگیر ‌کند یا او را برای عمل دوم یا سوم مجبور کند.

دور شدن از محیط کار و دوستان:
کبودی‌های حاصل از عمل بسیاری از افراد را مجبور می‌کند تا برای مدت معینی حداقل تا هنگام بهبودی کامل، از اطرافیان، دوستان و همکارانشان فاصله بگیرند.

استرس و فشار روحی:
وجود عواقب غیرقابل پیش بینی و همچنین مخارج سنگین این قبیل عمل‌ها باعث ایجاد فشار و استرس زیادی می‌شود، درست زمانی که فرد از نظر جسمی و روحی به آرامش و استراحت احتیاج دارد.

پذیرفته نشدن:
دست آخر اینکه معمولا بعد از عمل سیل عظیمی از اظهارنظر‌ها و انتقاد‌ها به سمت فرد روانه می‌شود که مثلا سمت چپ صورت نسبت به سمت راست کج شده! نوک بینی خوب نشده! بهتر از این هم می‌توانست عمل کند! و... همه این‌ها باز هم فرد را دچار استرس می‌کند و علاوه بر تمام این‌ها ممکن است بعد از عمل شخص نتواند با چهره جدیدش کنار بیاید و نتواند خودش را بپذیرد یا اینکه اطرافیان نتوانند ظاهر جدید او را قبول کنند. درنتیجه فرد مجبور است راهی مطب روان‌شناسان شود! (خراسان)

*انتشار مطالب خبری و تحلیلی رسانه‌های داخلی و خارجی در «جام جم سرا» لزوماً به معنای تایید یا رد محتوای آن نیست و صرفاً به قصد اطلاع کاربران بازنشر می‌شود.