«در حاشیه» تمام‌شدنی نیست

بعد از اعتراض جمعی از پزشکان، سریال در حاشیه درگیر حاشیه‌های جدیدی شده و برخی از رسانه‌های مکتوب، مجازی و شبکه‌های اجتماعی پایان پخش فصل اول سریال را به دلیل فشار اعتراض‌ها تعبیر کرده‌اند.

غلامرضا میرحسینی، مدیر شبکه سه درباره پایان پخش این سریال گفت: پخش سریال «در حاشیه» متوقف نشده است. این سریال از ابتدا درسه فصل طراحی شد. فصل اول آن تولید و پخش شد و به زودی تولید فصل دوم آغاز می‌شود.

حاشیه‌های در حاشیه مانده

فصل اول سریال در حاشیه در 27 قسمت از ششم فروردین به نمایش درآمد و آخرین قسمت از این فصل فردا شب از شبکه سه پخش می‌شود. بر اساس برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته قاعدتا هر فصل از این سریال ‌باید 30 قسمت داشته باشد اما با توجه به تولید روزانه این سریال، تعداد قسمت‌های سریال به ترتیبی تعیین شده که آخرین قسمت در پایان هفته به نمایش در آید و از ابتدای هفته آینده سریال شمعدونی به کارگردانی سروش صحت به علاقه‌مندان سریال‌های طنز ارائه شود.

مدیر شبکه سه درباره پایان فصل اول سریال «در حاشیه» توضیح داد: قرار نبود این سریال در ایام نوروز به نمایش درآید اما ایجاد فضایی شاد و پرنشاط در آغاز سال نو و ارائه یک اثر متفاوت به مخاطبان در ایام عید، سبب شد سریال «در حاشیه» زودتر از آنچه قبلا برنامه‌ریزی شده بود در جدول پخش شبکه سه قرار بگیرد. میرحسینی ضمن اشاره به استقبال مردم از این سریال در ایام نوروز تاکید کرد: گرچه تولید سریال‌های طنز همزمان با پخش انجام می‌شود تا دست‌اندرکاران تولید بتوانند نظرات مردم را دریافت و در کار اعمال کنند اما پخش زود هنگام سریال در حاشیه، گروه تولید را تحت فشار قرار داده و طبعا بر کیفیت سریال نیز تاثیر داشته است؛ بنابراین فصل دوم با برنامه‌ریزی و دقت بیشتری تولید خواهد شد.

مدیر شبکه سه تصریح کرد: پایان فصل اول هیچ ارتباطی به اعتراض‌ها و حواشی سریال درحاشیه ندارد. ضمن این‌که به اعتراض‌ها و انتقادها بی‌تفاوت نبوده و نیستیم و تلاش و زحمات بی‌دریغ و خدمات خالصانه پزشکان و متخصصان بخش بهداشت و درمان را در کل کشور از کلانشهرها تا روستاهای دور افتاده، قدر می‌نهیم، اما آنچه درباره تولید و پخش سریال درحاشیه رخ داده رویه‌ای پیش‌بینی شده است. در واقع پخش سریال در حاشیه متوقف نشده بلکه فصل اول آن به پایان رسیده است.

بازخورد مردم تعیین‌کننده است

بر اساس توضیحات مدیر شبکه سه، گروه تولید سریال درحاشیه که تا فردا همچنان درگیر تولید آخرین قسمت از فصل‌اول آن هستند؛ بعد از استراحتی کوتاه، تولید فصل دوم را آغاز خواهند کرد. غلامرضا میرحسینی درباره زمان پخش فصل‌های دوم و سوم سریال درحاشیه گفت: برنامه‌ریزی دقیقی در این باره صورت نگرفته است؛ ممکن است فصل دوم سریال در تابستان به علاقه‌مندان ارائه شود و فصل سوم در زمانی دیگر یا این‌که فصل‌های دوم و سوم در امتداد هم پخش شوند. مدیر شبکه سه درباره مضمون فصل دوم سریال گفت: طرح‌های متعددی را بررسی کرده‌ایم و نظراتی نیز ارائه شده است. مساله زندان‌ها و طرح معضلاتی که در این فضا وجود دارد، از جمله مواردی است که به آن فکر کرده‌ایم و در صورت همکاری قوه قضاییه، فصل‌دوم یا سوم درحاشیه به این موضوع خواهد پرداخت.

در حالی که به نظر می‌رسد اعتراض اقشار، تشکل‌ها و قومیت‌ها به آثار نمایشی به یک رویه بدل شده و کاریکاتورهایی در این باره در نشریات و فضای مجازی منتشر شده است، تلویزیون ساخت طنزهای منتقدانه را یکی از وظایف خود می‌داند.

به اعتقاد مدیر شبکه سه این اعتراض‌ها همیشگی نبوده و در مواردی اقشار یا اقوام ایرانی در قبال آثار طنز و انتقادها و بزرگ‌نمایی‌های این آثار صبور بوده‌اند. میرحسینی در این باره گفت: جمعی از پزشکان به سریال درحاشیه اعتراضاتی داشته‌اند که البته مورد توجه ما بوده و از نظرات و انتقادهای آنها بهره برده‌ایم اما در مجموع اقشار مختلف مردم جامعه ما به این درک و شناخت رسیده‌اند که بین آثار طنز، فانتزی، ملودرام و دیگر گونه‌های نمایشی تفاوت قائل شوند. به اعتقاد مدیر شبکه سه، اکثر مخاطبان تلویزیون از تماشای سریال «درحاشیه» لذت برده‌اند و آن را به‌عنوان یک اثر طنز که مسائل و موانع را در بستری نشاط‌آفرین روایت می‌کند. پذیرفته‌اند. میرحسینی در این باره گفت: مردم آگاهند که هدف اصلی ما از تولید و پخش سریال درحاشیه طرح انتقادها و مسائل به منظور حل و رفع آنها بوده است.

استقبال و انتقاد به روایت آمار

بر اساس آمارهای رسیده از اداره‌کل روابط‌عمومی سازمان صدا و سیما، در یک بازه دوهفته‌ای بعد از آغاز سریال «درحاشیه» تنها 35 تماس مبنی بر اعتراض به پخش این سریال با روابط عمومی سازمان برقرار شده است.

داوود نعمتی، مدیرکل روابط عمومی صدا و سیما ضمن تاکید بر استقبال مردم از سریال «درحاشیه» درباره آمارهای به دست آمده از تماس مخاطبان با روابط عمومی سیما گفت: بر مبنای تماس‌های مردمی از ششم فروردین تا اول اردیبهشت حدود 80 درصد از مردم بیننده سریال درحاشیه بوده‌اند و بیش از 70 درصد از مخاطبان از این سریال رضایت داشتند، بیش از 15 درصد از تماس‌ها حاوی درخواست‌هایی برای بهتر شدن سریال بوده و تقریبا 13 درصد از مخاطبان انتقادهایی به سریال وارد دانسته‌اند که عمدتا به مسائل هنری و ساختاری مربوط بوده است.

نعمتی درباره نظرات و دیدگاه‌های مردم به مواردی اشاره کرد و توضیح داد: تازگی موضوع و سرگرم‌کنندگی سریال، طرح مسائل ملموس جامعه، حضور بازیگران طنز در این سریال و نمایش پشت‌صحنه هر قسمت از جمله دلایل رضایت مخاطبان از سریال درحاشیه بوده است. مدیرکل روابط عمومی رسانه ملی ضمن تاکید بر این نکته که طرح درخواست از سوی مخاطبان را می‌توان به معنای پذیرش آن تلقی کرد، تشریح کرد: تعدادی از مخاطبان طی تماس با روابط‌عمومی رسانه ملی خواهان افزایش زمان پخش سریال، تغییر زمان پخش به ساعات پربیننده، کم شدن آگهی‌های بین سریال و پخش همزمان آن از شبکه اچ‌دی بوده‌اند که طرح این درخواست‌ها حکایت از توجه آنها به سریال دارد.

نعمتی درباره تماس‌های انتقادی به سریال درحاشیه توضیح داد: حدود 13 درصد از تماس‌های دریافت شده حاوی انتقاد بوده که عمدتا درباره مسائل هنری بوده است. به عنوان نمونه در این تماس‌ها به تیتراژ سریال و نامناسب بودن آن اشاره شده، بازی برخی بازیگران سریال نقد شده و مواردی که بیشتر به ساختار سریال مرتبط است.

مدیرکل روابط‌عمومی رسانه ملی تاکید کرد: از میان تماس‌های دریافت شده تنها 35 نفر از مخاطبان ضمن اشاره به‌این نکته که پزشک یا عضو کادر درمانی هستند به پخش سریال درحاشیه اعتراض کردند و آن را توهین‌آمیز برشمردند.

نعمتی با تاکید بر احترام به نظر همه مخاطبان، از مخاطبان تلویزیون درخواست کرد اجازه دهند که ظرفیت انتقادپذیری و آستانه تحمل در جامعه بالا برود تا آثار طنز بیشتری با موضوعات تازه‌تر تولید شود، زیرا این آثار در طرح مشکلات و جلب توجه مسئولان نقش مهمی ایفا می‌کند.

مدیرکل روابط‌عمومی رسانه ملی افزود: ساخت آثار طنز به منظور توهین و تخریب اقشار جامعه صورت نمی‌گیرد و بر هیچ‌کس پوشیده نیست که پزشکان و کادر درمانی از اقشار فرهیخته و تاثیرگذار هستند. آنچه در سریال‌های طنز به نمایش در می‌آید در واقع تلنگری است برای توجه بیشتر مردم و مسئولان به کاستی‌ها و مشکلات.نعمتی از همه مردم درخواست کرد دیدگاه‌هایشان را درباره برنامه‌های تلویزیونی با روابط عمومی رسانه ملی درمیان بگذارند.وی درباره اهمیت نظرات مخاطبان گفت: از بینندگان تلویزیون انتظار داریم نظراتشان را مثبت یا منفی درباره برنامه‌هایی که می‌بینند یا می‌شنوند حتما با ما در میان بگذارند و درخواست‌هایشان را به روابط‌عمومی رسانه ملی اعلام کنند زیرا مدیران رسانه ملی ما را به دریافت نظرات مردم مکلف کرده‌اند.

تکیه کلام‌های موثر

لازم به ذکر است همزمان با آغاز پخش سریال «درحاشیه» برخی به این سریال اعتراض کردند. گروهی از آنها تهدید به تجمع کردند و گفتند که وزارت بهداشت از این تجمع اعتراض‌آمیز حمایت می‌کند اما دکتر زارع‌نژاد، مدیر روابط‌عمومی این وزارتخانه این ادعا را تکذیب کرد و گفت: ‌در شرایطی که مردم از پخش سریال درحاشیه استقبال کرده‌اند چنین فضاسازی‌هایی با هدف خاص صورت می‌گیرد.

برخی از منتقدان مانند محمدتقی فهیم هم در گفت‌و‌گو با «جام‌جم» از مدیران رسانه ملی خواست از پخش سریال «درحاشیه» حمایت کنند و نگذارند این اعتراض‌ها باعث توقیف سریال درحاشیه شود. فهیم تاکید کرد: در سال‌های اخیر توجه به اعتراض‌های بی‌دلیل باعث انجماد هنر سینما و تلویزیون شده است و ادامه پخش سریال درحاشیه می‌تواند جلوی این انجماد و محدود شدن فیلمنامه‌ها به موضوعات تکراری را بگیرد.

یکی از موفقیت‌های کارهای طنز مهران مدیری طراحی تکیه‌کلام‌هایی است که از زبان شخصیت‌های سریال شنیده می‌شود و به مرور بین مردم رواج پیدا می‌کند.

در سریال درحاشیه هم تکیه‌کلام «واس‌ماس» برای نقش جواد رضویان در نظر گرفته شده است که این تکیه‌کلام بسرعت بین اقشار مختلف جامعه نفوذ پیدا کرده و حتی به علاقه‌مندان حوزه سیاست هم رسیده است و بعد از اتفاقی که در عربستان برای زائران ایرانی رخ داد، شعارهایی با محور «واس ماس» طراحی شد که از میان آنها می‌توان به «خلیج فارس واس ماس» اشاره کرد.

برخی از موافقان سریال در حاشیه هم بر این باور هستند که این سریال هم‌راستا با اهداف دولت برای سر و سامان دادن به وضع درمان مردم در بیمارستان‌ها تولید شده است.

زمانی که دولت تصمیم می‌گیرد با پزشکان زیرمیز بگیر برخورد کند، سریالی مانند درحاشیه نشان می‌دهد که تعداد این پزشکان کم نیست و نوع رفتار کاسبکارانه برخی از آنها را به تصویر می‌کشد.علاقه‌مندان و حامیان سریال «درحاشیه» براین باور هستند آنهایی که می‌خواهند «درحاشیه» به پایان برسد همان‌هایی هستند که از تعطیل شدن دکانشان هراس دارند.

آذر مهاجر / گروه رادیو و تلویزیون جام‌جم