آغاز فصل دغدغه برای والدین

جام جم سرا: بازهم فصل ثبت نام مدارس از راه رسید و این روزها دغدغه بسیاری از خانواده‌ها یافتن مدرسه مناسب برای ثبت نام فرزندشان است.آن گروه از خانواده‌ها که به اصطلاح عامه مردم دستشان به جیبشان می‌رسد،‌گزینه نخستشان برای ثبت‌نام مدارس غیرانتفاعی است.

ثبت نام در مدارس غیرانتفاعی نیز مسائل خاص خود را دارد. از جمله شهریه‌های سه میلیونی تا 20 میلیونی برای پیش دانشگاهی‌هاو دبیرستان‌ها که هنوز هم مشخص نیست مبنای دریافت آن بر چه اساسی است؟ آیا شهریه مدارس غیردولتی نباید سقف داشته باشد؟ هر مدرسه‌ای که خدمات متنوع تری ارائه کرد می‌تواند نسخه‌‌های عجیب و دلخواه خود را برای دریافت شهریه از خانواده‌ها بپیچد؟

** یافتن یک مدرسه دولتی با کیفیت آموزشی مناسب نخستین دغدغه خانواده‌ها

اما در این گزارش بیشتر به دنبال منعکس کردن مشکلات مردم از روند ثبت نام در مدارس دولتی هستیم، مدارسی که پذیرای بیشترین تعداد دانش‌آموزان هستند اما با مشکلات متعددی دست و پنجه نرم می‌کنند از بی پولی و عدم دریافت سرانه گرفته تا افت کیفیت آموزش.

وقتی پای صحبت خانواده‌هایی که این روزها به دنبال ثبت نام فرزندانشان در مدارس دولتی هستند، می‌نشینیم، خواسته اکثریت آنها ثبت نام فرزندشان در یک مدرسه دولتی با کیفیت خوب است. شاید همین موضوع نیز باعث شده که در تمام مناطق شاهد هستیم که یک یا دو مدرسه دولتی حسابی گل کرده و برای خود اسم و رسمی درست کرده‌اند به گونه‌ای که اغلب خانواده‌ها در تلاش هستند تا فرزند خود را در این مدرسه ثبت نام کنند و استدلال اکثر آنها نیز این است که کیفیت آموزش در این مدرسه نسبت به سایر مدارس بالاتر است.

با همین چند جمله می‌توان به این نکته دست یافت که این روزها یکی از دغدغه‌های مهم خانواده‌ها هنگام ثبت نام، یافتن یک مدرسه دولتی با کیفیت آموزشی مناسب است. این موضوع به نوعی از کاهش کیفیت آموزش در مدارس دولتی خبر می‌دهد.

موضوعی که علی اصغر فانی وزیر آموزش و پرورش نیز به آن اذعان داشته و با انتقاد از توسعه بی‌رویه مدارس خاص و شاهد در سال‌های اخیر می‌گوید: توسعه بی‌رویه این مدارس بدون درنظر گرفتن زیرساخت‌‌های آموزشی ضربه شدیدی را به کیفیت آموزش و مدارس دولتی وارد کرده است.

مسئولان آموزش و پرورش بر این باورند که رشد بی‌رویه مدارس خاص طی سال‌های اخیر باعث جداسازی دانش‌آموزان مستعد از مدارس دولتی و در نتیجه کاهش افت کیفیت در مدارس دولتی شده است.

شاید به همین دلیل است که یکی از سیاست‌های وزارت آموزش و پرورش کاهش تنوع مدارس اعلام شده است.

** زخم کهنه دریافت پول اجباری

دومین دغدغه خانواده‌‌ها در فصل ثبت نام را می‌‌توان داستان تکراری سال‌های اخیر یعنی دریافت پول توسط مدارس دولتی عنوان کرد. اگرچه مسئولان آموزش و پرورش سالهاست که از ممنوعیت دریافت پول توسط مدارس دولتی خبر می‌دهند اما زخم کهنه دریافت پول اجباری توسط مدارس دولتی هر سال سرباز می‌کند.

مسئولان هر سال در آغاز فصل ثبت نام از تخلف بودن دریافت وجه هنگام ثبت نام در مدارس خبر می‌‌دهند و از فعالیت تیم‌های بازرسی برای رصد این تخلفات گزارش می‌دهند اما سناریویی که این سال‌ها توسط مدارس دولتی درحال اجراست داستان جمع‌آوری کمک‌های مردمی اجباری آن هم پس از آغاز سال تحصیلی است.

پدر یکی از دانش‌آموزان که فرزندش در کلاس دوم ابتدایی درس می‌خواند، می‌گوید: اگرچه مدارس در فصل ثبت نام هزینه‌ای را دریافت نمی‌کنند اما بعد از شروع سال تحصیلی و شکل‌گیری انجمن اولیا و مربیان درخواست کمک‌های مردمی آغاز می‌شود اما با این نکته که این کمک‌های مردمی دیگر داوطلبانه نیست و حالت اجبار به خود می‌گیرد. به گونه‌ای که اگر مبلغ درخواستی توسط مدرسه را پرداخت نکنیم با توسل به عوامل مختلف از جمله عدم صدور کارت حضور در جلسه امتحان و عدم ارائه کارنامه،‌مبلغ مورد نظرشان را دریافت می‌کنند.

** مدارس دولتی به کمک‌های مردمی نیاز دارند

مسئولان آموزش و پرورش نیز سال‌هاست که اعلام می‌کنند اگرچه پرداخت کمک‌‌های مردمی به مدارس الزامی نیست اما مدارس دولتی برای ادامه حیات خود به مشارکت اولیا نیاز دارند.

علی زرافشان معاون آموزش متوسطه وزارت آموزش و پرورش در پاسخ به این پرسش "هر سال آموزش و پرورش بر عدم دریافت پول هنگام ثبت نام در مدارس تاکید دارد اما مدیران مدارس به بهانه‌های مختلف از والدین پول دریافت می کنند"، می‌گوید:مدیران مدارس مجاز به دریافت شهریه به غیر از هزینه کتاب‌های درسی و بیمه دانش آموزی نیستند و والدین می توانند در صورت مشاهده هرگونه تخلف به ستادهای ثبت نام در هر منطقه مراجعه کنند.

وی ادامه می‌دهد: البته بر اساس قانون شوراها (ماده 11) دریافت کمک‌های مردمی برای انجام فعالیت‌های فوق برنامه بلامانع است. این نوع فعالیت ها بر اساس آئین نامه فعالیت‌های فوق برنامه با نظارت انجمن اولیاء و مربیان انجام می‌شود، اما ما اجبار در دریافت شهریه را قبول نداریم. بودجه آموزش و پرورش برای امسال 21 هزار میلیارد تومان است که 18 هزار میلیارد تومان آن صرف حقوق شده و مابقی آن به فعالیت های آموزشی اختصاص پیدا می‌کند. قطعا در چنین شرایطی باید از مشارکت مردم در اداره آموزش و پرورش استفاده کرد.

معاون آموزش متوسطه وزارت آموزش و پرورش بیان می‌کند: بر اساس قانون شوراها، آموزش و پرورش می تواند از منابع مختلف شامل اولیاء و مربیان، خیرین، دستگاه های دیگر برای اداره خود کمک بگیرد که در حال حاضر انجمن اولیاء و مربیان نه به صورت اجباری، بلکه اختیاری اقدام به این کار کرده است. سوال من این است هنگامی که مدیر در پایان شهریور ماه سرانه خود را دریافت می کند، چگونه در طول 12 ماه گذشته باید هزینه های مدرسه‌اش را مدیریت کند. باید حقایق را در نظر گرفت تا زمانیکه بودجه دولت نتواند به صورت کامل هزینه‌های مدارس را تامین کند، مدیر مدرسه مجبور است از کمک‌های مردمی بهره برد.

بسیاری از کارشناسان آموزش و پرورش معتقدند که دریافت کمک‌های مردمی توسط مدارس خلاف اصل 30 قانون اساسی است چرا که طبق این اصل از قانون اساسی تحصیل در مدارس تا پایان دوره متوسطه رایگان است.

** مدارس دولتی و اعمال شرط معدل برای ثبت نام

سومین مشکل خانواده‌ها برای ثبت نام در مدارس دولتی را می‌توان اعمال برخی از محدودیت‌ها از سوی مدیر مدرسه اعلام کرد به گونه‌‌ای که مدیران برخی از مدارس دولتی با اعمال برخی از شرایط از جمله شرط معدل از ثبت نام دانش‌آموزان ممانعت می‌کنند.

مسعود ثقفی سخنگوی آموزش و پرورش شهر تهران در این زمینه می‌گوید: مدارس دولتی اجازه اعمال شرایط خاص برای همچون شرط معدل یا آزمون ورودی را ندارند.

ثقفی در پاسخ به این پرسش که اگر خانواده‌ها هنگام ثبت نام در مدرسه با درخواست مدیران مدرسه برای دریافت وجه مواجه شدند، شکایات خود را به کجا اعلام کنند؟‌ بیان می‌کند:‌ 19 ستاد ثبت نام در مناطق 19گانه شهر تهران دایر شده و از اول خرداد از ساعت 8.30 صبح تا یک بعدازظهر آماده پاسخگویی به سوالات و رسیدگی به شکایات است همچنین ستاد مرکزی نظارت بر ثبت نام در آموزش و پرورش شهر تهران دایر است.

چهارمین مشکل خانواده‌ها هنگام ثبت نام در مدارس دولتی ثبت نام در محدوده محل زندگی است این موضوع باعث بروز مشکلاتی برای خانواده‌ها شده است به گونه‌ای که گاه مدرسه در آن سوی خیابان بوه اما در محدوده محل زندگی خانواده شناخته نمی‌شود و تنها به همین دلیل از ثبت نام ممانعت می‌شود شاید به همین دلیل است که یکی از عمده‌ترین شکایات مردمی هنگام مراجعه به ستادهای ثبت نام به دلیل محدوده محل زندگی است.

مشکلات ثبت نام در مدارس دولتی این روزها به یکی از دغدغه‌‌‌های خانواده‌ها تبدیل شده است مشکلاتی که شاید بتوان با اندکی نظارت‌های دقیق‌تر به آنها پایان بخشید.

در حوزه کمک‌های مردمی به مدارس نیز می‌‌‌توان با پایان دادن به رابطه معکوس میان تاکید مسئولان و عملکرد مدیران مدارس، از طریق رسانه‌های جمعی مردم را متقاعد ساخت که در شرایط فعلی برای اداره مدارس دولتی و جلوگیری از سقوط کیفیت آموزش ‌آنها به کمک‌‌های مرمی نیاز داریم.(تسنیم)