رسانه در قامت یک «ناجی»

اگرازکنار این موضوع بگذریم که پاره‌ای از برنامه‌ها به دلایل گوناگون در جذب مخاطب ـ درمقابل امکانی که رسانه در اختیارشان می‌گذارد تا با مخاطب میلیونی ارتباط برقرار کنند ـ کمتر از حد انتظار ظاهر می‌شونداز این نکته نمی‌توان گذشت که هر اثر تلویزیونی موفق هیچ‌گاه از یک مدل و الگو برای جذب مخاطب استفاده نمی‌کند و به همین دلیل است که برنامه‌های موفق به دنبال ایجاد ارتباط در چارچوب برنامه با جامعه پیرامونی خود هستند تا سطح بیشتری از مخاطبان را با برنامه خود درگیر سازند و انجام این کار مهم در هر برنامه‌ای به عهده کسی است که ما اصطلاحا او را قهرمان می‌نامیم.

اوست که تشخیص می‌دهد در یک برنامه که قرار است درباره مسائل فوتبال و حواشی آن صحبت کند، ناگهان فرمان باید به سمت دیگری بچرخد و از خانواده مقتول تقاضای بخشش مجرم مطرح شود؛ نتیجه، بخشش بزرگی است که در صحنه اجرای حکم اعدام روی می‌دهد و موجی که درجامعه راه می‌افتد چنان غافگیرکننده و وصف‌نشدنی است که خیلی‌ها با دیدن تصاویر آن ماجرا، اشک شوق می‌ریزند و صفحات روزنامه‌ها، خبرگزاری‌ها و فضای مجازی یک‌باره از عکس‌ها و گزارش این ماجرا پر می‌شود.

به عبارت دیگر اگر کارکرد یک برنامه در حوزه رسانه در ارتباط با مخاطب درست تعریف شده باشد، یک برنامه سرگرم‌کننده و هیجانی صرف که در طول هفته موافقان و مخالفان بسیاری دارد می‌تواند در نقش یک ناجی هم قد علم کند که البته در سیاهه افتخارات برنامه نود وگردانندگان آن حتما امتیاز کمی نیست.

تصویر دو: در روز مادر تلویزیون تعدادی از فیلم‌های پخش نشده و گاه تکراری را به آنتن پخش سپرد. گرچه بیشتر این آثار جذاب، متنوع و به لحاظ موضوعی آثار درخوری بودند؛ اما به نظر می‌رسد هنوز می‌شود در این زمینه آثار به مراتب بهتری تولید و پخش کرد. هنوز بهترین تصویری که دراین زمینه از مادر در ذهن همه ما مانده، مرحوم رقیه چهره آزاد در فیلم زنده‌یاد علی حاتمی است که به فرزندانش درباره چگونگی برگزاری مراسم ختمش و نحوه برخورد با مردم دراین مراسم می‌گوید. هنوز هم این فیلم یکی از شاخص‌ترین فیلم‌هایی است که با دریغ و افسوس از گوهرهایی که در کنار ما زندگی می‌کنند و احیانا ما قدرشان را نمی‌دانیم ،می‌گوید.

با همه زیبایی‌هایی که این فیلم دارد و همه ما به هنگام دیدن آن ممکن است حالمان دگرگون شود به نظرم با توجه به جایگاه فوق‌العاده مادر در خانواده ایرانی، باید بیش از اینها توقع داشته باشیم تا سیمای ایثارگر، نورانی و گیرای مادر ایرانی را در آثار نمایشی‌مان ببینیم. تنها فیلم مادر علی حاتمی بزرگ برای انتقال آن تصویری که ما از اسطوره‌ای به نام مادر سراغ داریم، کفایت نمی‌کند. خوشبختانه در این زمینه ما فقر داستان و کمبود مضمون نداریم و می‌شود تصویری امروزی از مادرانی که در جای جای کشورمان زندگی می‌کنند، ارائه داد. شاید این حرف کمی شعاری و کلیشه‌ای و حتی عجیب به نظر برسد، اما به تعداد مادران ایرانی ـ یا دست‌کم بیشتر آنها - می‌شود فیلم وسریال ساخت و با افتخار به مخاطب ایرانی تقدیم کرد.

مهدی غلامحیدری/ ضمیمه قاب کوچک