روزه‌داری کودکان

متخصصان تغذیه معتقدند که روزه‌داری برای کودکان و نوجوانان بستگی به وضع جسمانی و سلامت کودک دارد؛ یعنی کودکانی با وزن متعادل که از هر نظر سالم باشند و به دریافت مواد مغذی یعنی ترکیبات کلسیمی، میوه و سبزی‌ها و مواد پروتئینی در وعده سحر و افطارشان توجه و دقت شود، مشکلی برای روزه‌داری ندارند.

دکتر تیرنگ نیستانی، متخصص تغذیه با تاکید بر این که دختران در سنین 9 تا دوازده سالگی به دلیل شرایط خاص فیزیکی و این که بیشتر در معرض کمبود آهن و روی قرار دارند، نسبت به پسرها در مقابل کمبودهای تغذیه‌ای آسیب‌پذیرتر هستند و بر این اساس روزه‌داری در آنها باید با رعایت کامل اصول تغذیه‌ای و دریافت کامل گروه‌های غذایی در وعده سحر و افطار صورت بگیرد.

وی در گفت‌وگو با جام‌جم تاکید می‌کند: حتی یک ماه غفلت در دریافت مواد مغذی بویژه در وعده صبحانه و وعده سحری در ماه رمضان، می‌تواند تبعات جدی بر چرخه رشد و نمو کودک داشته باشد.

 روزه گرفتن بدون سحری، ممنوع

والدین و بویژه مادران باید دقت داشته باشند که تغذیه کودک در دوران رشد بشدت حائز اهمیت است و در صورت هر گونه غفلت، کودک ضعیف شده و در وزن‌گیری و رشد قدی دچار اختلال می‌شود حتی بررسی‌ها نشان داده است که سیستم مغز و اعصاب کودکان نیز تحت تاثیر افت قند خون و سوءدریافت ریز مغذی‌ها، یعنی املاح و ویتامین‌ها دچار افت کارایی می‌شود و کودکان را بشدت با عوارضی چون پرخاشگری و عصبانیت روبه‌رو می‌کند.

دکتر نیستانی تاکید می‌کند که توجه به دریافت همه گروه‌های غذایی در وعده‌های سحر و افطار مانع بروز اختلالات رشدی در کودک می‌شود. بویژه مصرف وعده سحری نباید از سوی والدین مورد غفلت قرار بگیرد، اما این‌که سحری به شکل یک صبحانه مفصل یا ناهاری سبک مصرف شود به پذیرش کودک بستگی دارد؛ یعنی اگر کودکی وعده صبحانه را به طور معمول یا سحری را در ماه رمضان مصرف نکند به طور روزانه 30 تا 35 درصد کالری مورد نیاز خود را دریافت نخواهد کرد که در سنین رشد، بسیار آسیب‌زننده خواهد بود.

3 واحد شیر فراموش نشود

اگر می‌خواهید که فرزندتان با حفظ سلامت جسمی در روزه‌داری شریک‌تان باشد به دریافت میزان کافی لبنیات، میوه و سبزی‌ها و ترکیبات پروتئینی که بهتر است فقط گوشت قرمز نباشد، در وعده‌های سحر و افطار کودک بسیار توجه داشته باشید.

دکتر نیستانی در این ارتباط توضیح می‌دهد: دریافت سه واحد لبنیات که می‌تواند شیر یا ماست کم‌چرب باشد در وعده‌های سحر و افطار ضروری است. همچنین مصرف سه واحد میوه که بهتر است دست‌کم یک واحد آن در وعده سحر باشد، هرگز نباید نادیده گرفته شود. میوه‌ها سرشار از فیبر و املاح است و می‌تواند کمبود آب بدن را طی ساعات طولانی روزه‌داری تا حد زیادی تامین کند.

این متخصص تغذیه با تاکید بر مصرف مواد پروتئینی در هر دو وعده سحر و افطار ادامه می‌دهد: غذاهای پروتئینی شامل گوشت، مرغ، ماهی، حبوبات، سفیده تخم‌مرغ و پنیر می‌شود که البته بهتر است مصرف گوشت قرمز نسبت به دیگر منابع پروتئینی حیوانی محدود شود و از دیگر منابع پروتئینی حیوانی و گیاهی نیز استفاده شود. از مصرف سبزی‌ها نیز در وعده سحر و افطار نباید غفلت کرد.

البته متخصصان تغذیه در کنار رعایت این اصول تغذیه‌ای بر مصرف مکمل‌های ویتامینی از سوی کودکان و استراحت کامل آنها در ماه رمضان تاکید می‌کنند.

مصرف زیاد مواد قندی، سوءتغذیه می‌آورد

از آنجا که تغذیه روزه‌داران در ماه رمضان دستخوش تغییرات نامطلوبی به واسطه مصرف مواد غذایی شیرین و قندی چون حلوا، شله زرد، زولبیا بامیه و شیربرنج می‌شود، متخصصان تغذیه تاکید می‌کنند که کودکان و نوجوانان را باید از مصرف بی‌رویه مواد قندی ساده مانند زولبیا بامیه و انواع شیرینی‌ها بویژه در وعده سحر بر حذر داشت، چون این مواد قندی سیری کاذب می‌آورد، بدون آن که بتواند تامین‌کننده ریزمغذی‌های ضروری برای بدن باشد. همچنین مصرف زیاد مواد قندی در کودکان موجب افزایش قند خون و به دنبال آن افت قند خون می‌شود. در واقع قند خون بسرعت از طریق روده جذب و باعث افزایش ترشح انسولین می‌شود و به دنبال افزایش انسولین قند خون افت می‌کند.

پونه شیرازی - گروه سلامت