اقتصاد دیجیتال تقویت می‌شود؟

طبیعتا با اجرای این دستور، برخی فعالان که در این حوزه مشغول به کار بودند متضرر شدند و اکنون دولت اعلام کرده از فعالانی که در این فضا حضور داشتند حمایت خواهد کرد تا بتوانند دوباره به شرایط قبل بازگردند. اواخر مهر بود که عیسی زارع‌پور، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات خبر خوب آماده شدن بسته حمایتی دولت از کسب و کار‌های مجازی را اعلام کرد و گفت: جزئیات این بسته به‌زودی اعلام خواهد شد. حالا شب گذشته جزئیات آن اعلام شد که مشروح آن را در ادامه می‌خوانید.

شیوع کرونا باعث شد خرید‌های اینترنتی افزایش چشمگیری داشته باشد و بسیاری از کسب و کار‌ها در شبکه‌های اجتماعی خارجی، فعالیت خود را تعریف کردند، اما اکنون شرایط کشور به سمتی پیش رفت که مجبور به محدودسازی فعالیت این شبکه‌های اجتماعی شد و برخی کسب و کار‌ها متضرر شدند.

دولت بسته‌ای برای حمایت از کسب‌وکار‌های مجازی متضرر از محدودیت‌های اینترنتی در نظر گرفته که شامل معافیت مالیاتی، تسهیلات بانکی و تبلیغات است، وزیر ارتباطات شب گذشته جزئیات بسته حمایتی دولت از کسب‌وکار‌های اینترنتی متضرر را اعلام کرد.

سال گذشته، دولت جمعی از وزیران را در قالب کارگروه ویژه اقتصاد دیجیتال مامور رفع موانع راه توسعه اقتصاد دیجیتال در کشور کرد که مصوبات این کارگروه مانند مصوبات هیات وزیران است؛ اختیارات ریاست جمهور در قالب اصل ۱۲۷ و اختیارات هیات وزیران در قالب اصل ۱۳۸ به این کارگروه تفویض شده است. این مصوبه دولت در این کارگروه تصویب شده است.

وزیر ارتباطات که در حاشیه جلسه هیات دولت، سخن می‌گفت درباره این مصوبه توضیح داد: مصوبه حمایت از کسب و کار‌های فضای مجازی کشور در ششمین جلسه این کارگروه تصویب شده است. وی با بیان جزئیاتی از این مصوبه گفت: در قالب ۱۵ماده موضوعاتی از جمله معافیت مالیاتی، تسهیلات بانکی، تسهیل صدور مجوز و تبلیغات برای کسب و کار‌هایی که در داخل کشور در بستر فضای مجازی فعالیت می‌کنند دیده شده است.
وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات اظهار امیدواری کرد: با اجرای این بسته حمایتی، جان تازه‌ای در کسب و کار‌های مجازی کشور دمیده می‌شود و بخش زیادی از نگرانی‌های آن‌ها رفع خواهد شد.

احسان خاندوزی، وزیر اقتصاد و امور دارایی در تازه‌ترین خبر درباره بسته حمایتی دولت از کسب و کار‌های اینترنتی اعلام کرد اواخر شهریور و اوایل مهر ماه به دلیل فضایی که آشوبگران ایجاد کردند، لطمه جدی به برخی اشتغال‌های حوزه کسب‌وکار‌های مجازی داشتیم که متاسفانه درآمد بسیاری از افرادی را که از این فضا استفاده می‌کردند به شکل منفی تحت تاثیر قرار داد.

وی افزود:، چون این مسأله حائز اهمیت است، در کمیته اقتصاد دیجیتال دولت جلسات متعددی تشکیل شده است. دولت حامی کسب‌وکار‌های دیجیتال بوده و پشت آنان را خالی نخواهد کرد و وظیفه خود می‌داند این جمع تقریبا قابل‌توجهی از مردم که از این طریق کسب درآمد می‌کردند را حمایت کند.

چگونگی حمایت از کسب و کار‌ها

حمیدحاج اسماعیلی، کارشناس بازار کار بر ضرورت پیش‌بینی بسته‌های حمایتی و فراهم کردن زیرساخت‌های لازم برای فعالیت صاحبان کسب و کار‌های مجازی تاکید کرد و گفت: مردم اگر احساس کنند شرایط و قالب‌های لازم در پلتفرم‌های خودمان وجود دارد و می‌توانند کسب و کار خود را به‌راحتی و باهزینه ارزان توسعه بدهند و با اطمینان خاطر بیشتری از گزینه‌های داخلی استقبال می‌کنند.

وی با اشاره به خسارت‌هایی که اغتشاشات اخیر به کسب‌وکار‌های مجازی وارد کرد، افزود: ما در طول سال‌های گذشته باید زیرساخت‌ها را برای فعالیت‌های مجازی فراهم می‌کردیم، ولی غفلت کردیم. در بحث اینترنت ملی هم که سال‌های سال مطرح است و به لحاظ حفظ اطلاعات کشور و عدم وابستگی به خارج می‌توانست امنیت کسب و کار‌ها را تامین کند، مشکلاتی وجود دارد و آن مقدار که باید عمل نشده است؛ بنابراین شرایط به لحاظ زیرساختی مهیا نبوده و باید سرمایه گذاری لازم و امکانات فنی این کار فراهم شود تا مردم از آن به‌عنوان یک فرصت استفاده کنند.

حاج‌اسماعیلی درعین‌حال درباره استفاده افراد از برنامه‌های ایرانی موجود برای توسعه کسب‌وکار مجازی خود با توجه به مسدود بودن پلتفرم‌های خارجی گفت: این نظر را که مردم به‌دلیل این‌که سال‌ها در پلتفرمی مانند اینستاگرام بوده‌اند و اکنون به‌دلیل شرایط پیش‌آمده به پیام‌رسان‌های داخلی کوچ نمی‌کنند را قبول ندارم. این حرف‌ها فنی نیست و مسدودشدن اینستاگرام یا دیگر پلتفرم‌های خارجی باعث عدم استقبال از پلتفرم‌های داخلی نمی‌شود. مردم اگر احساس کنند که شرایط و قالب‌های لازم در پلتفرم‌های خودمان وجود دارد و می‌توانند کسب‌وکار‌های خود را به‌راحتی و با هزینه ارزان توسعه دهند، مطمئن باشید که گزینه داخلی برای‌شان ارجحیت دارد.

وی ادامه داد: اگر نگاه و نیت توسعه کسب‌وکار باشد، از طریق پلتفرم‌های داخلی هم می‌توان فعالیت را ادامه داد، به شرط آن‌که بستر و زیرساخت‌های لازم را برای صاحبان کسب‌وکار‌های مجازی فراهم و دسترسی به آن را تسهیل کنیم. درعین‌حال این پلتفرم‌ها باید با خارجی‌ها رقابت کنند و به لحاظ پشتیبانی و تبلیغ هم دورنمای خوبی داشته باشند تا افراد با اطمینان بیشتر از آن‌ها استفاده کنند.

این کارشناس بازار کار معتقد است: در فضای رقابتی، انتخاب از طرف مردم حتما با مسأله هزینه - فایده صورت می‌گیرد و اساسا مردم در بحث کسب‌وکار کمتر سراغ رویکرد‌های سیاسی و خارج از شرایط تعامل بین دولت و مردم می‌روند و بیشتر دنبال این هستند که کسب‌وکارشان بگذرد لذا این‌که تصور کنیم تبلیغات منفی باعث می‌شود مردم رویکرد مثبتی نداشته باشند را قبول ندارم.

از دست رفتن شغل

این فعال حوزه کار درباره آمار کسب‌وکار‌های فعال در فضای مجازی نیز گفت: در جریان اغتشاشات و اعتراضات، کسب‌وکار‌های زیادی در فضای مجازی آسیب دیدند. البته برآورد‌ها متعدد است، ولی چون به شکل ثبت‌شده در اختیار نداریم که چه میزان آسیب دیده‌اند، نمی‌توان به آن استناد کرد. برآورد می‌شود بین ۲۵۰هزار تا ۳۰۰هزار شغل از بین رفته باشد، ولی قبل از این‌که فضا‌های فعلی در کشور به‌دلیل اعتراضات شکل بگیرد، همواره خواسته‌ایم که دولت این کسب‌وکار‌ها را ساماندهی کند.

به گفته وی، با توجه به آمار بالای فارغ‌التحصیلان و تناسب بسیاری که بین فارغ‌التحصیلان جویای کار با فضا‌ها و پلتفرم‌های اینترنتی وجود دارد، می‌توانیم از ظرفیت آن‌ها در این بخش در کار‌های مهم استفاده کنیم. درحال‌حاضر کسب‌وکار بخش قابل‌توجهی که نان‌آور خانواده بودند، به دلیل از دست دادن مشتری دچار مشکل شده است و لازم است هرچه‌سریع‌تر بستر فعالیت این کسب‌وکار‌ها در پلتفرم‌های داخلی آماده و اعلام شود که از چه حمایت‌ها و برنامه‌هایی برخوردار خواهند شد. همچنین سازوکار و زمان کوچ آن‌ها به پلتفرم‌های داخلی تعیین و بسته‌های حمایتی در اختیار متقاضیان به استفاده از پلتفرم‌های داخلی گذاشته شود تا کسب‌وکار‌های مجازی بیش از این بلاتکلیف نمانند.

درخواست تخفیف‌های مالیاتی

رضا الفت‌نسب، عضو هیات‌مدیره انجمن کسب‌وکار‌های مجازی می‌گوید: توسعه کسب‌وکار و فعالیت‌های اقتصادی نیاز به فضای امن و آرام دارد. کسب‌وکار‌های خردی که در شبکه‌های اجتماعی فعالیت می‌کنند، در پی این اغتشاشات و ناآرامی‌ها و کندی اینترنت به‌شدت ضرر خواهند کرد به‌طوری‌که مشخص نیست در آینده چه اتفاقی می‌افتد. برخی کارشناسان نیز بر این باورند که دولت برای این‌که از کسب‌وکار‌های مجازی حمایت کند باید تخفیف‌های مالیاتی را در نظر بگیرد. فروش کالا پس از اتفاقاتی که در حوزه ارتباطات کشور به‌وجودآمد به‌شدت افت کرد و فعالان این حوزه به وزارت امور اقتصادی و دارایی و سازمان امور مالیاتی پیشنهاد داده‌اند تا در راستای حمایت از کسب‌وکار‌های آسیب‌دیده که دارای پرونده مالیاتی هستند دولت شرایط فعلی را در نظر بگیرد.