تاکید بر سلطه ستیزی

همچنین ابهاماتی در منشور سازمان ملل است که اجازه تفسیر و مصادره به مطلوب به نفع برخی قدرت‌های جهانی می‌دهد بنابراین نباید چندان انتظار داشت که به خاطر عضویت در سازمان ملل، مشکلی برای ایران حل شود.

اما با این وصف، امروزه بیشترین خاصیت سازمان ملل در دو فصل خلاصه می‌شود؛ یکی دیپلماسی عمومی یعنی همان سخنرانی‌هایی که مقامات سیاسی کشورهای مختلف انجام می‌دهند.

در این اظهارات، مواضع رسمی کشور عنوان می‌شود البته از این امر متاسفانه کشورها درست استفاده نمی‌کنند و نطق‌های خیلی کلیشه‌ای و خنثی است.

با این حال، کشورهای سلطه‌ ستیز از جمله ایران از این موقعیت بهره مناسب بردند. آقای رئیسی به خوبی در همان ۱۵ دقیقه سخنرانی از این موقعیت استفاده کردند و مواضع جمهوری اسلامی را به صورت شفاف بیان کردند.

این مواضع رسمی به شدت مورد توجه رسانه‌ها قرار می‌گیرد. خاصیت دوم سازمان ملل، برنامه‌های حاشیه‌ای آن است که یکی از آنها ملاقات‌هاست.

در این جلسه با توجه به حضورنداشتن آقای رئیسی،‌ وزیر خارجه ملاقات‌هایی را انجام دادند. من به عنوان کسی که سابقه حضور در این ملاقات‌ها را در دوره‌های گذشته داشتم باید بگویم که ایشان در تعداد ملاقات‌ها رکورد زدند.

این‌ ملاقات بیشتر حالت تبیین مواضع ما را دارد و تجربه نشان داده که این نوع مذاکرات در دیپلماسی ما بسیاری تاثیرگذار است.

هدف ما از شرکت در مجامع عمومی، کمیته‌ها و اجلاس مختلف روشنگری است. توجه به متن سخنرانی رئیس جمهور نشان می‌دهد که ایشان به مهم‌ترین مسائل و دغدغه‌های ما و حتی جامعه جهانی اشاره کردند.

به عنوان نمونه به موضوع تروریسم اشاره داشتند و تذکر دادند که در این حوزه نباید استانداردهای دوگانه داشت. بحث عقب‌نشینی شکست‌گونه آمریکا از افغانستان هم از جمله مسائلی بود که ایشان به جامعه جهانی یادآور شد.

در بین‌السطور جملات رئیس جمهور این مساله هم مورد تاکید قرار گرفت که دیگر آمریکا قدرت بلامنازع نیست و کشورها دیگر مثل گذشته به سیاست‌های ایالات متحده توجه ندارند.

اختلاف اخیر فرانسه با آمریکا و انگلیس درباره فروش زیردریایی به استرالیا شاهدی بر این مدعاست. ایشان در بخشی دیگر عنوان کردند همان طور که اشغال نظامی به جایی نمی‌رسد تحمیل عقیده و در نظرنگرفتن اندیشه‌های گوناگون در یک کشور هم راه به جایی نمی‌برد.

نکته مهم دیگر که حاکی از تغییر ریل سیاست خارجی کشورمان است این عبارت رئیس جمهور مبنی بر بازگشت به ریل‌گذاری در عرصه سیاست خارجی براساس آموزه‌های امام راحل است.

ایشان اشاره کردند که ما سیاست و نگاه جدیدی داریم و اولویت ما در سیاست خارجی همسایگان و کشورهای مختلف جهان است.

این مساله حاوی پیام مهمی برای جامعه جهانی است و به این نکته تصریح دارد که در این حوزه سیاست ما سلطه‌ ستیزی است.

در مجموع معتقدم ۱۵ دقیقه سخنرانی آقای رئیسی حاوی اصلی‌ترین خطوط سیاست خارجی ماست و بر این باورم که بازتاب فراوانی خواهد یافت.

علیرضا شیخ عطار - قائم مقام پیشین وزیر خارجه / روزنامه جام جم