سرطان روده بزرگ قابل پیشگیری و درمان است

در ایران سالانه بیش از ۹۰هزار نفر به سرطان مبتلا می‌شوند که تا سال ۱۴۰۹ شمسی به بیش از ۱۶۰ هزار نفر خواهد رسید.

مهم‌ترین دلیل بهبود در بقای بیماران، علاوه بر درمان‌های موثر، افزایش آگاهی مردم و ارتقای روش‌های تشخیص زودهنگام است.

یکی از این سرطان‌های قابل‌پیشگیری با تشخیص به‌موقع، سرطان روده بزرگ است که بروز آن فرآیندی چندمرحله‌ای است و در اثر مجموعه تغییراتی بروز می‌کند که از غشا یا اپی‌تلیوم طبیعی داخل روده شروع شده و به سمت تکثیر سلول‌های غیرطبیعی پیش می‌رود.

در مرحله بعدی زواید قارچ مانندی به نام پولیپ آدنوماتوز اتفاق می‌افتد و سرانجام بدخیمی بروز می‌کند. علت بروز پولیپ و سرطان بیشتر به‌دلیل شیوه زندگی نامناسب بوده که ممکن است در یک زمینه ژنتیکی، تاثیرگذاری آنها بیشتر شود اما برخی بیماری‌های ارثی نیز در ایجاد سرطان روده‌بزرگ نقش دارند.

در برنامه پیشگیری، تشخیص زودهنگام و غربالگری سرطان روده‌بزرگ، هدف شناسایی و ثبت افراد مشکوک یا مبتلا به سرطان روده‌بزرگ و سپس ارائه خدمات مناسب در سطوح مختلف شبکه بهداشتی درمانی و ساماندهی درمان و مراقبت بیماران است.

عوامل خطر سرطان روده‌ بزرگ به دو دسته تقسیم می‌شود:

غیر قابل اصلاح (سن، سابقه خانوادگی پولیپ یا سرطان روده‌ بزرگ، بیماری‌ های ارثی مانند پولیپ‌ های آدنوماتوز)

قابل اصلاح (فعالیت بدنی ناکافی، افزایش وزن، مصرف الکل و دخانیات و گوشت قرمز و مصرف کم میوه و سبزیجات)

امروزه برای پیشگیری، تشخیص زودهنگام و به‌موقع سرطان روده‌ بزرگ، به‌خصوص در افراد بالای ۵۰سال که احتمال خطر بروز در آنها بیشتر است از دو روش به‌منظور بررسی افراد مشکوک استفاده می‌شود؛ اولین روش آزمایش خون مخفی در مدفوع است که به‌آسانی با انجام تست فیت به‌طور رایگان در همه مراکز خدمات جامع سلامت شهری انجام می‌شود. دومین روش کولونوسکوپی است که بهترین و مطمئن‌ترین راه صرفا در افراد با علائم مشکوک یا دارای پاسخ تست فیت مثبت است.

مهین دخت مقدمی - کارشناس واحد بیماری های غیرواگیر مرکز بهداشت شمال تهران / روزنامه جام جم