یک اقتصاددان در گفت‌وگو با جام جم آنلاین مطرح کرد:

هیچ سیاست ضد تورمی نداشتیم/ قیمت تمام شده دلار برای تولید 18 هزار تومان است

گروهی از کارشناسان اقتصادی براین باورند که کاهش اخیر نرخ تورم نتیجه سیاست‌های ضد تورمی دولت نبوده و این واکنش طبیعی بازار پس از یک دور رشد تورم است.

کد خبر: ۱۲۲۸۱۹۷

هیچ سیاست ضد تورمی نداشتیم/ قیمت تمام شده دلار برای تولید 18 هزار تومان است

این گروه تاکید دارند ثبات نسبی نرخ ارز و همچنین کاهش تقاضا در بخش‌های مختلف عامل اصلی بوده و در واقع هیچ سیاست مشخصی برای مهار نرخ تورم از سوی مسئولان اجرایی نشده است. از این رو جام جم آنلاین گفت‌وگویی با دکتر آلبرت بغزیان، اقتصاددان داشته که در ادامه می‌خوانیم.

• با توجه به آمارهای منتشر شده آیا واقعا نرخ تورم براساس سیاست‌های اقتصادی مهار شده است؟

خیر؛ اصولا کاری برای مهار نرخ تورم انجام نشده است که بگوییم این حاصل سیاست‌های منطقی و اصولی بوده است. ببینید روند افزایشی نرخ تورم که از اواخر سال 96 آغاز شد با توجه به روند روبه‌رشد نرخ ارز بوده که بی‌انصافی برخی فعالان اقتصادی مثل خودروسازان، توزیع‌کنندگان و تولیدکنندگان داخلی بوده در این میان آن بخش از اقتصاد هم که مثل مسکن از این غافله جا مانده بود طی سال 97 خودش را به این سیر رسانده و مدار صعودی در پیش گرفت. به این ترتیب بالای 40 درصد افزایش قیمت‌ها یا همان تورم در اقتصاد تجربه شد. خوب حالا این افزایش به سقف رسید و دلیلی برای ادامه نداشت.

• یعنی امسال این روند صعودی ادامه نخواهد داشت؟

خوب دلیلی برای ادامه این روند نیست که دوباره شاهد سیر صعودی نرخ تورم در اقتصاد باشیم، بنابراین آن گروه که اعلام کردند اگر جلوی روند صعودی تورم را نمی‌گرفتیم امسال هم شاهد افزایش قیمت‌ها بودیم درواقع اصلا کاری انجام نداده‌اند که بخواهند در کارنامه خود از آن یاد کنند.

• پس این ثبات نسبی در ادامه سیر صعودی نرخ تورم حاصل چیست؟

نکته همین است، اصولا وقتی آقای همتی ریاست بانک مرکزی را برعهده گرفتند و تیم مدیریتی خودشان را بسیج کردند نرخ ارز در محدوده یازده و دوازده هزارتومان طی چند ماه اخیر ثابت مانده است. حالا این ثبات نسبی روی روند افزایشی قیمت‌ها اثرگذاری داشته است. آن دسته از فعالان اقتصادی که طی ماه‌های اولیه سال 97 به بهانه افزایش نرخ ارز قیمت‌ها را افزایش دادند که نتیجه آن رشد تورم بود امروز بهانه‌ای ندارند که دوباره این روند را ادامه دهند اینگونه روند رشد نرخ تورم ثابت ماند. بنابراین فقط ثبات نرخ ارز باعث شده یک سری به دنبال افزایش قیمت نروند

• به این ترتیب مبنای محاسبات قیمت تمام شده تولید امروز همان نرخ بازار آزاد است؟

خیر؛ ظاهر امر این قیمت است اما واقعیت امر اینجاست که اگر بخواهیم، هزینه ارسال پول و دورزدن تحریم‌ها، خواب سرمایه، دوره واردات و تولید و همچنین مشکلات بازگشت پول را در فرایند مدنظر داشته باشیم من اعتقاد دارم مبنای محاسبه نرخ دلار برای قیمت تمام شده بالای 18 هزار تومان است. به همین دلیل است که فعلا برخی اقلام نسبت به کاهش قیمت مقاومت می‌کنند.

• فکر نمی‌کنید موضوع حذف دلار 4200 تومانی دوباره روند افزایش قیمت را ایجاد کند؟

به نکته خوبی اشاره کردید، اگر دولت این سیاست را اجرایی کند ممکن است گروهی دوباره بهانه کنند که نرخ دلار برای محصولاتشان گران شده و باید روند صعودی قیمت‌ها را داشته باشند. البته من با حذف دلار 4200 تومانی مخالفم.

• چطور مخالف هستید، بسیاری براین باورند که باید این دلار حذف شود؟

اجازه دهید اینگونه بگویم اگر منظور مسئولان دولتی است که این افراد سوء‌مدیریت خود در تخصیص به موقع و به اندازه این ارز به افراد صالح را با استفاده از این شیوه مخفی می‌کنند. من اعتقاد دارم امروز که سوء استفاده کنندگان همگی شناسایی شده اند و پرونده‌های قضایی آنها درجریان است. چه دلیلی دارد که دولت حامی حذف ارز 4200 تومانی شده است. غیر از این است که توان مدیریت نداشته و قصد پنهان کردن این نقطه ضعف خود را دارد؟

• نقش نقدینگی در سیر صعودی نرخ تورم چیست؟

براساس اصول اقتصادی رابطه مستقیمی میان تورم و نقدینگی وجود دارد به این ترتیب که گفته می‌شوند هرچه نقدینگی بیشتر یعنی تورم بالاتر داریم و هرچه تورم بالاتری داشته باشیم یعنی پول بیشتری داریم. همین چرخه در اقتصاد ایران ایجاد شد.

• چرا یکباره شاهد افزایش غیرقابل تصور نقدینگی در کشور بودیم؟

کاملا روشن است وقتی درآمد ارزی دولت‌ کم می‌شود برای جبران این کمبود خیلی پنهان و زیرپوستی پایه پولی را بالا می‌برند به این صورت که از بانک مرکزی یا سایر بانک‌ها قرض می‌گیرند. البته در این میان بانک‌ها نیز کم لطفی کرده و منابع خود را به بخش‌های غیرمولد یا واسطه‌گری اختصاص می‌دهند. بنابراین این منابع در چرخه اقتصادی دوباره ثروت بدون پشتوانه خلق می‌کند و همین‌طور ادامه می‌یابد که نهایتا می‌شود آنچه امروز تجربه می‌کنیم.

• این چرخه چطور از حرکت باز خواهد ایستاد؟

مثل امروز که بانک مرکزی دخالت کرد و مقابل دولت ایستاده و مدیریت پولی و ارزی را به دست گرفته است. ای کاش این سیاست زودتر اجرا می‌شد که شاهد این اتفاقات اقتصادی نمی‌بودیم.

• به این ترتیب شما تایید می‌کنید بانک مرکزی امروز مستقل عمل کرده و براساس اصول و قواعد اقتصادی بازار را مدیریت می‌کند؟

ببینید، اجازه دهید شفاف بگویم اگر تیم دکتر همتی بماند و مصمم در ادامه این روند باشد؛ دولت نه به راحتی می‌تواند پایه پولی بالا ببرد و نقدینگی زیاد کند، این درحالی است که نرخ ارز هم توسط بانک مرکزی کاملا مدیریت شده است، پس تورمی نخواهیم داشت.

• با این شرایط بازهم تاکید دارید هیچ سیاستی برای مهار تورم نداشتیم؟

امروز فقط بانک مرکزی تقریبا به وظایف اصولی و منطقی خود عمل می‌کند، اتفاق خاصی نیافته که بگوییم سیاست ضد تورمی داشتیم. این روند فعالیت بانک مرکزی جزو وظایف اولیه این نهاد است.

عماد عزتی/ جام جم آنلاین