ضرورت های تغذیه در طب سنتی برای بیماری سرماخوردگی

به گزارش جام جم آنلاین به نقل از بهداشت نیوز، غلامرضا کرد افشار استاد دانشکده طب سنتی دانشگاه علوم پزشکی تهران در مورد درمان و بهبود دردهای ناشی از سرماخوردگی با استفاده از طب سنتی گفت: در این دوران غذاهای چرب، شور و غلیظ نباید خورد و در مقابل باید بخورات و بوییدنی‌هایی مانند سیاه‌دانه و بابونه مصرف کرد.

وی گفت: زکام و نزله دو بیماری نزدیک به هم هستند چون دلیل پیدایش هر دو یکی است یعنی در هر دو ریزش مایعات و رطوبات از مغز وجود دارد به عبارتی ریزش و فرود آمدن ضایعات و فضولات رطوبی از جلوی مغز به سمت پایین اگر به سوی منافذ بینی باشد، زکام و اگر به سمت حلق باشد، به آن نزله می‌گویند.

علائم زکام و سرماخوردگی
وی علائم زکام را از راه بینی به سختی نفس کشیدن، در بینی سخن گفتن، خروج ترشحات و رطوبات از بینی برخلاف عادت طبیعی، کم شدن حس بویایی و علامت نزله را نیز گرفتن صدا، دشواری در صحبت کردن و ترشحات پشت حلق عنوان کرد.

این متخصص طب سنتی تصریح کرد: گاهی زکام بر اثر عوامل خارجی که گرمایی هستند ایجاد می‌شود در نتیجه باعث خارج شدن رطوبت های مغز به سمت بینی و حلق خواهد شد مانند قرار گرفتن در آفتاب یا نزدیک آتش، بوئیدن چیزهای گرم مثل مشک و زعفران یا خوردن چیزهای گرم مثل خردل، سیر، پیاز و مانند اینها یا مالیدن روغن‌های گرم که دارای علایم احساس خارش و سوزش در بینی، سرخی چشم‌ها و بینی و احیاناً کمی سرخی صورت که معمولاً با تب هم همراه است.

وی ادامه داد: اما اگر بر اثر عوامل سرد این زکام ایجاد شود مانند برهنه نگه داشتن سر به مدت طولانی در هوای سرد یا مواجهه با آب سرد یا سر را برهنه کردن بعد از ورزش و استحمام، فرد دچار احساس سنگینی در سر می‌شود و آنچه از بینی و حلق خارج می‌شود غلیظ و سفید یا مایل به کبودی است.

استاد طب سنتی دانشگاه علوم پزشکی تهران اظهار کرد: گاهی زکام به سمت حلق می‌رود که در این صورت فرد به سردرد و سوزش سر و چشم، ریزش اشک از چشم، تلخی دهان و حلق، تشنگی، خروج هوای گرم از بینی، تندی و گرمی منافذ بینی دچار می شود و بیمار پیوسته میل به خوابیدن دارد.همچنین بی‌مزگی و بدمزگی دهان و احساس طعم سوختگی در دهان را احساس می‌کند.

وی با اشاره به اینکه حتی استرس،اضطراب و وضعیت نامناسب روحی هم می‌تواند به طور غیرمستقیم از عوامل ایجاد کننده زکام شود،گفت: فردی که دچار این حالت می شود می تواند استحمام کند چون عرق کردن برایش مفید است. رطوبت‌ها و بخارات که سبب زکام می شود با عرق خارج می‌شود به شرطی که در هنگام خروج، بدن و سر به خوبی پوشانده شود.

توصیه امام رضا(ع) برای بهبود سرماخوردگی
کرد افشاری به توصیه و حدیثی از امام رضا(ع) اشاره کرد و گفت: امام رضا علیه‌السلام می‌فرمایند، «کسی که بخواهد از زکام در هنگام زمستان جلوگیری کند روزی سه لقمه عسل بخورد و از بوییدن گل نرگس کوتاهی نکند و سیاه‌دانه نیز چنین است و اگر کسی از زکام در هنگام تابستان بترسد هر روز باید خیار تازه بخورد و از نشستن در آفتاب خودداری کند.»

درمان سرماخوردگی با طب سنتی
این متخصص طب سنتی ادامه داد:خاریدن و ماساژ سر، شانه کردن سر به‌طوری‌که به عمق پوست و پیاز مو برسد و مصرف سوپ برای جلوگیری از سرماخوردگی مکرر توصیه می شود.

وی در مورد این سوپ گفت: سوپ سرماخوردگی حاوی رشته فرنگی یک فنجان، آب 6 لیوان، روغن کنجد 2 قاشق، شوید نصف نعلبکی، بال مرغ 2تا با کمی پیاز و نمک و زردچوبه و یک لیمو عمانی تهیه شده و در روز یک تا 2 بار مصرف شود.

غذاهایی که نباید خورده شود
وی تصریح کرد: فردی که دچار سرماخوردگی شده باید از مصرف گوشت‌های غلیظ (مثل گوشت گاو و گوساله)، غذاهای تند، غلیظ، بسیارشور، بسیار ترش، چرب و سرخ کرده، لبنیات، روغن زیاد، نوشیدنی‌ها و غذاهای مولد گاز مثل حبوبات، گردو، پنیر کهنه، سیر و پیاز خام، سبزی‌جات تند مثل شاهی، میوه‌های با طبیعت سرد و تر، پرتقال، نارنگی، سالاد و ماست و مخلفات به همراه غذا، آب یخ، قهوه و کاکائو، شیرینی که در قنادی تهیه می‌شود، غذاهای آماده و یا مانده و کارخانه‌ای و … اجتناب کند.

کردافشاری افزود: همچنین بیماران باید کمتر بخوابند مخصوصاً در روز. همچنین بلافاصله بعد از غذا نخوابند. باید هنگام خوابیدن بالش کوتاه و پست باشد و حتی‌الامکان نباید به پشت بخوابند. بهتر است پیشانی و صورت روی بالش باشد و سر رو به پایین تا ماده از راه بینی خارج شود و به سینه نریزد.

بیمار تب‌دار به حمام نرود
استاد طب سنتی دانشگاه علوم پزشکی تهران گفت: اگر تب همراه با بیماری است، بیمار به حمام نرود و در زمان ابتلا به زکام باید از ورزش شدید و از نشستن در کنار آب جاری و در برابر باد پرهیز کرد.

وی ادامه داد: نوشیدن آب گرم در زمانی که حلق درگیر شده مفید است چون آن را نرم می‌کند.در زمان ابتلا به بیماری، حرکت دادن اندام‌های تحتانی بدن (ورزش و نرمشی که باعث حرکت پایین تنه شود) بسیار مفید است و ماده را به سوی پایین می‌کشد. همچنین مالیدن پاها از زیر زانو با شدت و درد، بهترین و سودمند‌ترین تدبیر است.

این متخصص طب سنتی اظهار کرد: چرب کردن کف دست‌ها و پاها با روغن حیوانی و نگه داشتن جلوی حرارت در هنگام ابتلا مفید است.همچنین پارچه کتان را حرارت بدهند و بر کف سر بگذارند. دست و پا را با روغن‌های گرم مثل روغن بابونه، روغن مرزنجوش، روغن سداب و روغن سوسن چرب کنند، اما این روغن‌ها نباید به بینی و سر برسد.

برای کاهش آبریزش بینی چه باید کرد؟
کردافشاری افزود: حریره‌ای که برای تقویت مغز و کاهش درد زکام توصیه می شود حاوی خشخاش سفید6 گرم، مغز بادام 7 عدد، نشاسته 6 گرم است که به همراه نبات روی شعله ملایم جوشانده تا مثل حریره شود. گاهی می‌توان کمی زعفران هم به آن اضافه کرد و اگر با کمی گشنیز خشک هم مصرف شود مفید است.

وی ادامه داد: بادام، مغز را تقویت می‌کند و گشنیز مانع صعود بخارات به سوی مغز می‌شود.مصرف چنین حریره‌ای از دیدگاه طب جدید نیز چون حاوی مواد غذایی امگا-3 مثل بادام است در کاهش آبریزش بینی آلرژیک و آسم مفید است.

این متخصص طب سنتی بر خوردن غذاهای نرم تاکید کرد و گفت: آبگوشت،سوپ و شورباهایی که در آن شلغم و اسفناج باشد توصیه می‌شود. این‌گونه غذاها بهتر هضم می‌شوند و مانع تجمع اخلاط غلیظ و مواد زاید در بدن می‌شود. کردافشاری همچنین غرغره کردن جوشانده زیره سیاه و آویشن را برای آرام کردن حلق مفید دانست.

بخورات و بوییدنی‌های مفید
وی گفت: بوییدن بوهای سرد مثل نیلوفر، بوییدن صندل سرخ که با سرکه ساییده شده باشد و همچنین بوییدن سبوس جو با سرکه توصیه می شود.

این متخصص طب سنتی ادامه داد: بخور بنفشه، بابونه، خطمی، کاهو و پوست خشخاش توصیه می‌شود و برای تسکین خارش، بوییدن روغن‌های سرد مانند نیلوفر و بنفشه و بوییدن گشنیز تازه یا خشک بهتر است.

کردافشاری افزود: ریختن آب گرم بر جلوی سر و بخور دادن با بخار آب گرم و بوییدن بوهای گرم مثل مرزنجوش و مشک مناسب است و به افراد توصیه می‌شود. سیاه‌دانه را یک شبانه روز در سرکه خیسانده، سپس سرخ کرده، کوبیده و در پارچه‌ای بسته ببویید.

وی گفت: سیاه‌دانه، بازکننده گرفتگی‌های بینی و سینوس‌هاست و مخصوصاً اگر با سرکه باشد برای زکام مفید است. این درحالی است که تأثیر درمانی سیاه‌دانه در سینوزیت در مقالات طب جدید برابر با آنتی‌بیوتیک بیان شده است.

کردافشاری ادامه داد: خوردن تخم کتان به همراه عسل با کمی فلفل سودمند است و مصرف تخم کتان از دیدگاه طب جدید برای آبریزش بینی آلرژیک مفید اعلام شده است.