بازار داغ تلویزیون در زمستانی که گذشت

برخی از این آثار پخششان از پاییز آغاز شده و در زمستان به پایان رسیده و برخی دیگر در همین ایام روی آنتن رفته و تا پایان سال مهمان خانه‌های مردم هستند.

حال نگاهی گذرا به برنامه‌های تلویزیون در این فصل می‌اندازیم، با امید به این‌که شبکه‌های مختلف، سال پرباری را پیش‌رو داشته و رضایت حداکثری مخاطبان خود را باعث شوند.

شبکه یک ترکیب تولیدات پاییز و زمستان

این شبکه در روزهای زمستان، سریال‌های معمای شاه ساخته محمدرضا ورزی، صعود و در آخر پرستاران را روی آنتن برد.

اولی پخش قسمت‌های پایانی خود را مقارن با دهه نخست بهمن‌ماه جشن گرفت که حسن‌ختام مناسبی برای آن به حساب می‌آید. دومی یک مینی سریال ایتالیایی با محوریت کوهنوردان بود که نسبتا ساختار خوبی داشت و قصه آن هم برای علاقه‌مندان این رشته ورزشی جذابیت‌های زیادی داشت. پرستاران هم سریالی با تعداد قسمت‌های بالاست که نمونه‌های مشابه غیرایرانی‌اش در سال‌های اخیر روی آنتن رفته و با استقبال خوبی هم از سوی مخاطبان مواجه شده است. هر قسمت از این مجموعه تلویزیونی که اسفندماه روی آنتن رفت، یک داستان مجزا داشت که در فضای بیمارستان می‌گذرد. در کنار آنها معدود شخصیت‌های اصلی نیز هر یک قصه‌ای مجزا دارند که به موازات این داستانک‌ها پیش می‌روند. با این حال آنچه در این چند قسمت نخست بیش از هر چیز به چشم می‌آید، ریتم نسبتا کند کار است که با توجه به فضای داستان ریتم تندتری را می‌طلبد. تا جمعه با اجرای سعید شیخ‌زاده یکی دیگر از برنامه‌های جذاب شبکه یک است که مروری بر برنامه‌های جاری شبکه داشته و مهمان‌های آن را کارگردان‌ها و تهیه‌کنندگان برنامه‌های در حال پخش یا در نوبت پخش تشکیل می‌دهند. این برنامه گفت‌وگومحور نیاز به یک مجری کاربلد داشت که سعید شیخ‌زاده تا حدود زیادی فاکتورهای لازم را دارد و می‌تواند شیوه اجرای او را از نقاط قوت این برنامه قلمداد کرد.

یکی دیگر از بخش‌های جذاب تا جمعه، مرور کوتاه برنامه‌های قدیمی سیما در دهه 60 و 70 است که برای مخاطبان سن و سال‌دار جذابیت‌های خاصی دارد. سرزمین ما یکی دیگر از برنامه‌های هفتگی این شبکه با درونمایه محیط زیست است که اطلاعات مفیدی در این‌باره در اختیار مخاطبان قرار داده و بخوبی پیام‌های زیست محیطی اش را به آنها منتقل می‌کند. اجرای خوب ایرج میلانی هم یکی دیگر از نقاط قوت سرزمین ماست که احاطه خوبی هم روی موضوع آن دارد. برنامه قدیمی ورزش و مردم هم در این ایام با تغییر ساعت پخش مواجه و از صبح جمعه به ساعت پایانی این روز منتقل شد. خود برنامه نیز در ساختار تغییراتی کرده و از آیتم‌های متفاوت‌تری تشکیل شده است که برای گرفتن بازخوردهای آن از مخاطبان نیاز به زمان بیشتری دارد.

شبکه 2 از آرام می‌گیریم تا جیوه‌گی و لیموترش

این شبکه هم در این ایام برنامه‌های زیادی را روی آنتن برد که برخی از آنها بسیار موفق بوده و مخاطبان بسیار پیدا کردند. لیموترش با اجرای رضا رفیع و میرطاهر مظلومی یکی از جنگ‌های ترکیبی تلویزیون است که از چند بخش مختلف تشکیل شده که بخش اصلی آن شامل گفت‌وگو با مهمان‌ها درباره موضوع برنامه است. نقطه قوت لیمو ترش را می‌توان گرما و صمیمیت آن دانست که فاصله خود و مخاطب را از میان برداشته و آنان را جذب خود می‌کند که ریتمی مناسب چاشنی آن شده است. سری تازه جیوه‌گی هم که در زمستان روی آنتن شبکه دو رفته، ادامه سری نخست است که در آن به مسائل روزمره جامعه و ناهنجاری‌های اجتماعی از زاویه‌ای نو پرداخته می‌شود. چالشی بودن مهم‌ترین خصیصه جیوه‌گی است که می‌تواند برای مخاطبان بخصوص قشر جوان‌تر جذابیت‌های بسیار در بر داشته باشد. در ماه‌های اخیر، برنامه‌های مرتبط با آشپزی رونق فراوانی گرفته و بینندگان آثار زیادی را مشاهده می‌کنند که دستپخت‌های خودمانی با اجرای روشنک عجمیان یکی از آنهاست. هدف تهیه‌کنندگان برنامه فوق، معرفی غذاهای استان‌های مختلف ایران در کنار پرداختن به آداب و رسوم خاص آنان است. به همین دلیل یک سرآشپز در کنار کارشناس برنامه قرار گرفته و یک متخصص تغذیه و یک کارشناس فرهنگی آن دو را همراهی می‌کنند. در زمینه مجموعه‌های تلویزیونی هم شبکه دو مجموعه آرام می‌گیریم ساخته روح‌الله سهرابی را روانه آنتن کرد. یک ملودرام خانواده محور 48 قسمتی با یک داستان اصلی و چند داستان فرعی که خوب پیش رفته و داستان خود را با کمترین لکنت روایت می‌کند. در کنار فیلمنامه نسبتا خوب باید به بازیگران آن همچون آتیلا پسیانی، هوشنگ توکلی و ثریا قاسمی اشاره کرد که در کنار بازیگران جوان‌تر، گروه هماهنگی را تشکیل داده و یکی از نقاط قوت این سریال را رقم زده‌اند.

شبکه 3 مجموعه‌های موفق تلویزیونی

این شبکه جوان و پربیننده در فصل زمستان برنامه‌های پرمخاطبی را در کنداکتور پخش خود داشت که برای نمونه می‌توان به لیسانسه‌ها ساخته سروش صحت، بازگشت به کارگردانی حسین عامری و روزهای بی‌قراری ساخته کاظم معصومی اشاره کرد. اولی که پخشش از پاییز آغاز شده بود، در دی‌ماه پخش فاز نخستش به پایان رسید، در حالی که مخاطبان پروپاقرصی برای خود دست و پا کرد. بازگشت هم مینی‌سریالی با درونمایه دفاع مقدس است که پایه آن را یک راز در گذشته شکل داده که سرنوشت یک خانواده را در زمان حال به هم پیوند می‌زند. این مجموعه تولید مرکز استان گلستان، داستانکی هم درباره حفاظت از محیط زیست و منابع طبیعی در خود داشت که آنچنان که باید ساخته و پرداخته نشده است. با همه اینها بازگشت با تکیه بر داستان خانوادگی خود و بازیگرانی همچون حسن پورشیرازی و فریبا کوثری مخاطبان خوبی پیدا کرد. روزهای بی‌قراری که اول اسفندماه روی آنتن شبکه سه سیما رفته از آن دسته ملودرام‌های آشنای تلویزیونی است که پیچ و تاب چندانی نداشته و به شکل خطی پیش می‌رود. در این سریال که بخش عمده آن در شهر اصفهان تصویربرداری شده، استفاده فراوانی از تیپ و تیپ - شخصیت شده که لطماتی به کلیت کار وارد کرده و می‌تواند به ریزش مخاطب هم منجر شود. با این حال حضور بازیگران سرشناسی همچون پژمان بازغی و ابوالفضل پورعرب در کنار الهام حمیدی می‌تواند برگ برنده این سریال در مواجهه با مخاطبان در روزهای شلوغ و پرمشغله اسفندماه باشد.

شبکه 4 و 5

این دو شبکه در زمستان به پخش ادامه برنامه‌های پاییزی خود همچون چشم شب روشن و... مبادرت ورزیده و کمتر کار نویی را روی آنتن بردند. پس از سانحه تلخ آتش‌سوزی ساختمان پلاسکو، شبکه پنج مبادرت به بازپخش سریال عملیات 125 کرد که با توجه به فضای به وجود آمده در جامعه، کار پسندیده و به موقعی به نظر می‌رسید. چشم شب روشن هم با اجرای درخشان محمد صالح‌علا و نیز استفاده از کارشناسان کارکشته برای هر برنامه توانست مخاطبان خاص‌پسندتر بیشتری را به سمت خود بکشاند.

نسیم همچنان موفق

یکی از دلایل موفقیت این شبکه نسبتا نوپا، زمان کوتاه برنامه‌ها و ریتم تند حاکم بر آن است که برای مخاطب امروزی جذابیت‌های بسیار دارد. سری جدید برنامه خندوانه با اجرای رامبد جوان، یکی از برگ برنده‌های نسیم در مواجهه با مخاطبان است که همچنان تنور کمدی را در این شبکه گرم نگه داشت و بخصوص این‌که پخش برنامه دورهمی هم به پایان رسیده و قسمت‌های تکراری آن در حال پخش است خندوانه تنها پرچمدار کمدی شبکه فوق به حساب می‌آید. پس از خروج شخصیت جناب خان، خندوانه خواه ناخواه با دست‌اندازهایی مواجه شد که البته خیلی زود توانست بر آنها غلبه کند.

توجه بیشتر به بخش مهمان برنامه یکی از ترفندهای جوان برای عبور از بحران نبود جناب خان است که البته آن هم با فراز و فرودهایی همراه بوده است. از نمونه‌های موفق می‌توان به حضور سیاوش تهمورث در خندوانه اشاره کرد که فضای گرم و دلنشینی را بر آن حاکم کرد. پخش دوباره مجموعه تلویزیونی متهم گریخت ساخته رضا عطاران هم از دیگر برنامه‌های سرگرم‌کننده این شبکه است که همچنان طراوت و تازگی خود را حفظ کرده و مخاطبان زیادی را به طرف خود کشانده است. مسابقه خانه ما هم یکی دیگر از برنامه‌های تماشایی نسیم در این فصل است که در آن سه خانواده اهل اصفهان در چند مرحله با یکدیگر مسابقه می‌دهند تا در آخر آن خانواده‌ای که مبلغ کمتری از پول موجود در کارت بانکی را خرج کرده معادل یکصد برابر باقیمانده آن را به خود اختصاص می‌دهد. نکته مهم این برنامه این است که علاوه بر هیجان مسابقه، پیام‌های مورد نظر گروه سازنده خانه ما در باب پرهیز از اسراف و قناعت‌پیشگی به مخاطب منتقل می‌شود.

شبکه نمایش از سینما و دوبله تا ریشه‌ها و فرار از زندان

شبکه نمایش برای شب‌های سرد زمستان برنامه‌های مختلفی را آماده وتلاش کرده بود تا طیف‌های مختلف مخاطبان خود را راضی کند. فرار از زندان یکی از موفق‌ترین سریال‌های خارجی سال‌های اخیر است که با دوبله‌ای مناسب روی آنتن شبکه نمایش رفته است. یک سریال پرتحرک و خوش‌ساخت با قصه‌ای پر پیچ و خم که هر قسمت آن با یک نقطه عطف همراه است و مخاطب را تا آخر با خود همراه می‌کند.

یکی دیگر از سریال‌های مطرحی که از این شبکه پخش شد سریال ریشه‌ها بود، سریالی که براساس رمانی معروف به همین نام نوشته آلکس هالی ساخته شده و در آن داستان زندگی جوان سیاهپوستی را روایت می‌کند که در دهکده‌ای در یکی از کشورهای آفریقا زندگی خوب و آرامی دارد، اما با ربوده شدنش توسط تاجران برده، زندگی مشقت‌باری پیدا می‌کند. تم ضد استعماری را می‌توان تم اصلی این اثر به حساب آورد که بخوبی در تاروپود قصه آن تنیده شده است.

هنر دوبله همواره یکی از هنرهای جذابی است که تلویزیون به آن عنایت خاصی داشته و برنامه‌های مختلفی را در این باب در دو دهه اخیر تولید کرده است. سینما و دوبله آخرین نمونه در این باب است که هر هفته روی آنتن شبکه نمایش رفته و در آن منوچهر والی‌زاده به گپ و گفت با یکی از گویندگان سرشناس می‌نشیند. حضور کارشناسان و منتقدان دوبله ایران از دیگر نقاط قوت آن به حساب می‌آید که برای علاقه‌مندان جدی‌تر این هنر نعمت بزرگی به حساب می‌آید. البته در کنار آثار یادشده می‌توان از افسانه شنگن یاد کرد که برای علاقه‌مندان سریال‌های شرق آسیا جذابیت‌های زیادی دارد. به خصوص این‌که جمعی از چهره‌های سرشناس دوبله ایران هم در این مجموعه گویندگی کرده و کیفیت خوبی به آن بخشیده‌اند.

محمد جلیلوند

ضمیمه قاب کوچک