شبکه های اجتماعی، یک فرصت

به گزارش جام جم آنلاین آموزش از مقوله هایی است که توانسته از این وسیله نوین و نو ظهور استفاده لازم ببرد و به کمک آن سطح آموزشی کمی و کیفی را ارتقاء بخشد.
مزایای استفاده از شبکه های مجازی در آموزش را می شود به چند دسته تقسیم بندی کرد:

1-انعطاف پذیری: انعطاف پذیری یکی از جذابترین عنصرهای یادگیری در شبکه های اجتماعی است و برای برقراری ارتباط و پاسخ به نیازهای انسان که همواره در حال تغییر می باشد، لازم است. راحت بودن و انعطاف پذیری در آموزش-هایی که در شبکه های مجازی وجود دارد، باعث ایجاد انگیزه در دانش آموزان می شود تا وظایف خود را به درستی و با رغبت بیشتر انجام دهند. این شبکه ها ایجاد تبادل نظر و مشارکت دانش آموزان در زمینه های مختلف تقویت شده و آنان از ایده های مختلف استفاده بهره بیشتری می برند، این کار می تواند باعث شود تا دانش آموزان برای هدف خود تلاش بیشتری داشته باشند. نظریه های آموزشی معتقدند، تبادل نظر و تعامل انسان برای یادگیری، ضروری است. یکی از موارد قابل ذکر، شرکت در کلاس های درس به صورت مجازی می باشد.

2-تکرار پذیری: به خاطر سپردن اطلاعات به تمام حواس بستگی دارد، ولی یادآوری اطلاعات به ویژگی های فردی و انگیزه برای یادگیری بستگی دارد. در این شبکه ها، افراد با توجه به ذخیره مطالب، امکان بازبینی مطالب را در سریع ترین زمان ممکن دارند که در روش های سنتی به ندرت قابل دسترسی باشند.

3-راحتی و در دسترس بودن: شبکه های مجازی، امکان دسترسی به مطالب مورد نظر را در کمترین زمان و در هر مکانی که باشیم به ما می دهد و دانش آموز می تواند، مطلب مورد نیاز خود را از تمام مطالب موجود، انتخاب کند و برای خود ذخیره کند. اطلاع رسانی مطالب درسی با استفاده از این شبکه ها راحت تر است. دانش آموزان با استفاده از این شبکه ها، استرس کمتری دارند و سرعت پیش رویشان بالا می رود و احساس رضایت بالاتری دارند و امکان برقراری ارتباط با هم کلاسی ها و مدرسان را از طریق این شبکه ها دارند، بدون اینکه مجبور باشند در ساعت و مکان مشخصی جمع شوند.

4-انتشار سریع و آزادانه اطلاعات، افزایش قدرت تحلیل و تقویت روحیه انتقادی: تحلیل های متفاوتی که در مورد اطلاعات مختلف در این شبکه ها انجام می شود، قدرت نقد و بررسی مسائل اجتماعی را فراهم می کند. این نوع شبکه ها، مخاطبان خود را از تقلید کورکورانه باز می دارند و آن ها را به سمت نقد و بررسی و تحقیق در مورد مسائل، تشویق می کنند.

5-امکان بیان ایده ها به صورت آزادانه و آشنایی با ایده ها، افکار و سلیقه دیگران: شبکه های مجازی، همکاری و همگامی کاربران را آسان کرده و آن ها را به مشارکت در بحث ها تشویق می کنند و مرز بین مخاطب و رسانه از بین رفته است. اغلب شبکه ها برای جذب مخاطب بیشتر و دریافت بازخورد، باز هستند. کمتر پیش می آید مانعی برای دستیابی به اطلاعات وجود داشته باشد و همه را به رأی دادن، کامنت گذاشتن و به اشتراک گذاری مطالب دعوت می کنند. در شبکه های مجازی، فضایی برای گفتگوی دوجانبه وجود دارد و جریان ارتباطی دوسویه است.

6-افزایش سرعت در فرآیند آموزش و ایجاد ارتباط شبانه روزی بین استاد و شاگرد: اگر چه همه اطلاعات موجود در شبکه های مجازی قابل قبول نیستند، چون نظارت علمی بر آنان وجود ندارد، اما کاربران بسیاری دارد که به صورت خودخواسته، دست به آموزش و انتقال اطلاعات تخصصی و عمومی خود به دیگران می زنند و در عین حال، شبکه های علمی و آموزشی با هدف آموزش مجازی مشغول فعالیت هستند که با توجه به این موضوع، دامنه فرآیند یادگیری مخاطبان از کلاس فراتر می رود.

7-عبور از مرزهای جغرافیایی و آشنایی با نظرات متفاوت از جوامع مختلف: در شبکه های مجازی با وجود زبان های مختلف، امکان حضور برای تمام افراد جامعه وجود دارد که می توانند آداب و فرهنگ بر جامعه خود را به معرض دید همگان قرار دهند. همچنین ایده های جدید جهت گسترش جامعه، مورد بحث و بررسی قرار می گیرد. مراکز آموزشی هم می توانند برنامه ها و اهداف خود را در مقایسه با مراکز دیگر به نمایش بگذارند.

مزایای عمومی شبکه های مجازی
مزایای عمومی شبکه های اجتماعی را می توان به دو دسته نقسیم کرد:

الف) شبکه های اجتماعی مجازی و یادگیری مادام العمر
انسان در هر مرحله از زندگی به آموختن اطلاعات جدید، چه رسمی چه غیر رسمی نیاز دارد. اطلاعات فرد در دوران تحصیلش، پاسخگوی نیازهای آینده وی نمی باشد و با ناپایدار شدن اطلاعات، دیگر تأکید بر آموزش رسمی تغییر جهت می دهد. در شبکه های مجازی، مسئولیت یادگیری بر عهده فراگیر گذاشته شده است تا بر اساس نیاز یا علاقه خود، موضوعات خود را انتخاب کرده و یاد بگیرد.
این موضوع دلیل تمایز عصر ما از عصر گذشته است. به دلیل انبوه اطلاعات، ضرورت یادگیری مادام العمر بیش از هر وقت دیگر احساس می شود. یادگیری مادام العمر، داوطلبانه و به دلایل شخصی یا حرفه ای می باشد که این روند باعث رقابت و تعامل بین افراد می شود. این شبکه مورد استقبال افراد با سنین مختلف قرار می گیرند، چون می توانند اطلاعات مورد نیاز خود را به راحتی دریافت کنند و به دیگران انتقال دهند.
حتی در مواردی می توان، توزیع اطلاعات در این شبکه ها را مدیرت کرد که باعث یادگیری بهتر برای همگان و یادگیری مادام العمر می شود. شبکه های اجتماعی با وجود تسهیلاتی مانند وبلاگ، چت روم ها، ویکی ها و غیره، زمینه ارتباط چند جانبه را در زمینه های یادگیری مادام العمر فراهم می کنند.

ب) شبکه های اجتماعی مجازی و اطلاع رسانی
اطلاع رسانی تحولات و وقایع پیرامونی که در محیط اجتماعی افراد واقع شده را اگر از دلایل پیشرفت وسایل ارتباط جمعی بدانیم و عامل اصلی که جهان را به دهکده کوچکی تبدیل کرده را وسایل ارتباط جمعی بدانیم انگاه انسان حلقه واصل این دو است که برای اطلاع یافتن از این دهکده به تکنولوژی نوین باید مجهز باشد تا در کمتر از لحظه از محیط پیرامون خود اگاه شود.

لیلا شیرخانی - کارشناس رسانه