دربست کتابخانه

خلاصه این که چه مشتری پرو پا قرص کتابخوانی باشید و چه نباشید، گاهی برای انجام تکالیف مدرسه و پروژه‌های دانشگاهی یا درس خواندن در روزهای نزدیک به کنکور و شب‌های امتحان هم که شده، سر و کارتان به یکی از کتابخانه‌های اطراف محل زندگی‌تان افتاده و کم و بیش از خدمات آن بهره برده‌اید. با این حال کمتر کسی پیدا می‌شود که مثلا در همین پایتخت بداند کتابخانه‌های سطح شهر با چه امکاناتی و در چه مناطقی پاسخگوی نیاز مخاطبان هستند.

جناب آقای شهرداری که در چشم بر هم زدنی مجموعه عریض و طویل شهر آفتاب را به روی علاقه‌مندان گشود، در این حوزه هم کارهای خوبی داشته است. بسیاری از کتابخانه‌های سطح شهر تهران، زیر مجموعه سازمان فرهنگی هنری شهرداری هستند که حدود 300 باب کتابخانه را در بر می‌گیرد.

می‌خواهیم خیلی ساده به شما بگوییم، چگونه می‌شود بدون نمایشگاه رفتن یا وقت تلف کردن در حوالی میدان انقلاب، کتابخوان شد.

هیچ‌کس دست خالی بر نمی‌گردد

کتابخانه‌های اطراف منزلتان از قافله پیشرفت و فناوری عقب نمانده‌اند و بسیاری از خدمات خود را از طریق سایت اینترنتی به مخاطبان عرضه می‌کنند. کافی است مخاطبان به اینترنت دسترسی داشته باشند تا کتاب مورد نیاز خود را از طریق پرتال کتابخانه‌های سازمان فرهنگی ـ هنری شهرداری تهران به نشانی www.tlib.ir جستجو کنند. پس همین ابتدای کار مسیرتان حسابی کوتاه شد. نمی‌خواهد عرقریزان بدوید دنبال کتاب مورد نظرتان. کافی است سری به این سایت بزنید تا بسادگی از تعداد نسخه‌های کتاب در کتابخانه‌های مختلف و حتی از وضعیت موجودی آنها اطلاع یابید.

چگونگی عضویت

اگر قلقلک شدید که سری به کتابخانه بزنید، بدانید که برای عضویت در کتابخانه‌های سازمان فرهنگی ـ هنری شهرداری راه ساده‌ای در پیش است. برای عضویت عادی کافی است، یک قطعه عکس با کارت ملی خود به همراه داشته باشید و در کنار آن، مبلغ ناقابل 3300 تومان پرداخت کنید. با طی کردن این مراحل، یکی از اعضای کتابخانه مورد نظر خواهید شد. چنانچه بخواهید از همه کتابخانه‌ها استفاده کنید، لازم است علاوه بر مدارک فوق، مبلغی کمتر از 10 هزار تومان پرداخت کنید تا به عضویت ویژه که یک عضویت فراگیر است و امکان استفاده از همه کتابخانه‌های سازمان را فراهم می‌کند، درآیید.

فقط کتابخوانی نه

کتابخانه‌ها تنها برای در اختیار گذاشتن سالنی برای مطالعه و کتاب مورد نیاز، فعالیت نمی‌کنند، بلکه با برگزاری برنامه‌های متفاوت هفتگی یا ماهانه در حال برطرف کردن نیازهای مختلف فرهنگی مخاطبان هستند. برنامه مبادله کتاب، یکی از برنامه‌هایی است که در تعدادی از کتابخانه‌ها انجام می‌شود و افراد می‌توانند یکی از کتاب‌های خود را با کتابی دیگر مبادله کنند. همچنین برگزاری اردوهای مختلف و سر زدن به مراکز فرهنگی و آشنایی با بزرگان از جمله دیگر برنامه‌هاست. البته برگزاری نشست در مناسبات مختلف با حضور تعدادی از متخصصان و کار‌شناسان مربوط از دیگر برنامه‌های متفاوت این مراکز است. کافی است با سر زدن به نزدیک‌ترین کتابخانه محل زندگی خود در جریان برنامه‌های متنوع آن قرار بگیرید و در آن شرکت کنید.

این کتابخانه‌ خاص

اگر بخواهیم یک مشت نمونه خروار برایتان مثال بزنیم، یک کتابخانه را معرفی می‌کنیم که خودش یک موزه کامل است، کتابخانه بازار واقع در خانه فرهنگ بازار به انتخاب فدراسیون بین‌المللی انجمن‌ها و مؤسسه‌های کتابداری ایفلا در فهرست 1001 کتابخانه جهان که پیش از مرگ باید دید، قرار گرفته است.

بخش کتابخانه‌های عمومی ایفلا، تابستان سال 93 با معیارهایی چون معماری ساختمان کتابخانه، موقعیت مکانی، برنامه‌های خلاقانه یا نحوه تعامل با جامعه، این کتابخانه را برای گزینش کتابخانه‌های بر‌تر در فهرست خود قرار داد.

در این فهرست، حدود 25 کشور نماینده داشتند و از ایران دو کتابخانه در آن به چشم می‌خورد؛ اول کتابخانه آستان قدس رضوی و دوم کتابخانه بازار. علت انتخاب کتابخانه از سوی فدراسیون بین‌المللی انجمن‌ها و مؤسسه‌های کتابداری واقع شدن آن در خانه تاریخی و زیبای سلطان بیگم از نزدیکان ناصرالدین‌شاه است که یک تالار آینه زیبا در آن وجود دارد. این کتابخانه با داشتن حدود 6000 جلد کتاب با موضوع‌های متنوع و با تأکید بر کتب موزه و بازار در خانه فرهنگ بازار واقع شده است. کتابخانه بازار با نام قدیم ناصر خسرو در میدان امام خمینی‌(ره)، خیابان امیرکبیر، خیابان ناظم‌الاطبای جنوبی، کوچه حشمتی، کوچه شهید کمالی، شماره 20 قرار دارد. خانه متعلق به خانم سلطان بیگم شجاعی با قدمت 150 سال به مساحت 800 مترمربع سال‌ها در اختیار خانواده شهید نیرنما بود و در حال حاضر به عنوان خانه فرهنگ بازار فعالیت می‌کند.

بامداد محمدی