وقتی اشیا جان مـی‌گیرند

به گزارش جام جم سیما،یعنی در انیمیشن صحبت کردن حیوانات، اشیا و گیاهان، ایستادن میان زمین و آسمان بدون در نظر گرفتن جاذبه، جان گرفتن اجسام و وجود حیوانات خیالی یا هیولاها امری غیر‌طبیعی نیست.

یکی از مواردی که در انیمیشن کاربرد زیادی دارد جان گرفتن اشیایی مثل لوازم منزل یا اسباب‌بازی‌ها در غیاب انسان‌ها یا حتی هنگام بودن آنهاست.

به این اشیا شخصیت‌های انسانی داده می‌شود، حرف می‌زنند، حرکت کرده و در ماجراهای مختلف شرکت می‌کنند.

از نمونه‌های موفق این کار می‌توان به فیلم «دیو و دلبر» که افراد خانه دیو بر اثر طلسم به لوازم منزل تبدیل شده‌اند یا کار قدیمی‌تر «توستر کوچولوی شجاع» اشاره کرد.

از این سبک در بسیاری از سریال‌های انیمیشن تلویزیونی هم استفاده شده که در ادامه به معرفی دو کار که اخیرا از شبکه پویا پخش شده است، می‌پردازیم.

این سریال خانواده مسواکی نام دارد و یک کار انیمیشن دو‌بعدی سنتی است که ساخته مشترک کشور‌های استرالیا و کانادا است که براساس داستان‌هایی از مارسیا هت فیلد ساخته شده است.

سری اول این کار در دهه 70 توسط کمپانی «رین بو انیمیشن» ساخته شد. به گفته مارسیا هت‌فیلد انگیزه نوشتن این داستان‌ها از آنجا آمد که پسر پنج ساله او از مسواک زدن امتناع ‌کرده و مسواکش را دور انداخته بود‌.

او می‌گوید: «من دوست داشتم مسواک‌زدن را برای او جذاب‌تر کنم و داستانی نوشتم که یک شب بعد از این‌که همه خانواده به خواب می‌روند یک اشعه نورانی ماه که قدرتی جادویی دارد

از پنجره حمام به جا مسواکی می‌تابد و همه مسواک‌ها جان می‌گیرند و از جا مسواکی بیرون می‌آیند و در حمام مشغول بازی با اسباب‌بازی‌های داخل حمام بچه‌های من می‌شوند.

این داستان فانتزی بچه‌ها را با مسواک‌هایشان آشتی داد و مسواک زدن را از یک کار کسالت بار روزانه به یک فعالیت خوشایند تبدیل کرد.»

داستان‌های خانواده مسواکی اولین بار سال 1967 در مجموعه‌ای از بازی‌هایی که برای بچه‌های دبستانی نوشته شده بود به چاپ رسید.

در این ماجرا‌ها تس مامان مسواک‌ها، تام پدر مسواک‌ها، دو بچه مسواک تینا و توبی و مامان‌بزرگ و بابابزرگ مسواکی حضور داشتند.

بقیه وسایل حمام هم مثل فلش فلوراید خمیر دندان، مسواک برقی به نام هری هات راد، سیسیلی شانه، برتی برس، نیو برس ناخن، سوزی اسفنج و شگی داگ که یک مسواک کهنه و خراب شده است.

دنیای حمام ممکن است از نظر ما دنیای کوچکی باشد، اما از نظر ساکنان آن دایره بزرگی از ارتباطات، ماجرا‌ها و امکانات را شا‌مل می‌شود.

بچه مسواک‌ها این دنیا را با دوستانشان کشف می‌کنند و ماجرا‌های زیادی را از سر می‌گذرانند تا مسواک‌های مسئولیت‌پذیری شوند. در واقع تم ماجرا‌های خانواده مسواکی درباره برداشتن اولین گام‌های رشد است.

سال 1974یک کتاب درباره ماجرا‌های خانواده مسواکی موجب آشنایی مارسیا هت فیلد با انیماتور و تهیه‌کننده معروف کار‌های تلویزیونی بیل هانا شد.

او این ایده را پسندید و او را به یک تهیه‌کننده ارشد برنامه کودک در شبکه سی‌بی‌اس معرفی کرد و در نهایت این آشنایی‌ها منجر به این شد که شرکت «رین بو انیمیشن» کانادا به سرپرستی ال‌گست و جیم ماتیسون ساخت سریال انیمیشن خانواده مسواکی را به عهده گرفت.

اولین سری انیمیشنی خانواده مسواکی اولین بار سال 1977 در کانال‌های تلویزیونی کانادا و آمریکا پخش شد و تا 15 سال بعد یعنی تا اواسط دهه 90 از کانال‌های مختلف تلویزیونی در انگلستان، استرالیا کانادا و آمریکا و بسیاری از کشور‌های دنیا پخش آن ادامه داشت.

طی این سال‌ها خانواده مسواکی علاوه بر پخش تلویزیونی به صورت نوارهای ویدئویی سی دی، دی وی دی، نوار‌های صوتی و کتاب نیز در بازار ارائه شدند.

در پی موفقیت این سریال، سری دوم آن هم باهمکاری استرالیا وکانادا در 65 قسمت پنج دقیقه‌ای ساخته و در بیش از 60 کشور دنیا پخش شد.

این دو سری انیمیشن از مرزهای فرهنگی کشور‌های زیادی یعنی در هر جایی که کودکان در حال رشد بودند، عبور کرد و نمایش داده شد.

این مجموعه هم برای پدر و مادر‌ها و هم برای کودکان جذاب بود که ببینند چطور لوازم حمام به بچه‌ها درس‌های بهداشت و سلامتی می‌دهند.

سری اول این کارتون‌ها به صورت قسمتی از برنامه موفق «کاپیتان کانگورو» به طور روزانه پخش می‌شد و نظر بسیاری از مجامع بهداشتی را جلب کرده بود و از نظر WHO «سازمان بهداشت جهانی» این مجموعه در آن سال‌ها اولین برنامه‌ای بود که تم آموزشی را در قالبی سرگرم‌کننده به مخاطبان کودک منتقل می‌کرد.

این پیامی بود که بسیاری از ارگان‌های آموزش بهداشت حرفه‌ای از مجموعه خانواده مسواکی گرفتند که کار آموزشی باید سرگرم‌کننده هم باشد.

مثل این کار که میلیون‌ها کودک را در سراسر دنیا تشویق می‌کرد تا مسواک بزنند و از آنجا که بهداشت دهان و دندان یکی از اولویت‌های مهم دوران کودکی است

می‌توان به تاثیر مثبت این مجموعه انیمیشن پی برد به ‌طوری که در زمان پخش این مجموعه بسیاری از دست‌اندر‌کاران عرصه سلامت از این کار انیمیشن قدردانی کردند.

سریال انیمیشن بابالوها

این سریال هم مثل سریال قبلی یک انیمیشن سنتی دو‌بعدی است که دهه 90 توسط کمپانی کانادایی انیمیشن‌سازی سینار که در سال‌های بعد به کوکی جار اینترتینمنت تغییر نام یافت، ساخته شد.

داستا‌ن‌های این مجموعه درباره گروهی از وسایل آشپزخانه و لوازم شخصی افراد خانواده پسر کوچکی به نام کوین است.

آنها با به خواب رفتن خانواده جان می‌گیرند و شروع به فعالیت می‌کنند و با فرا رسیدن صبح به وضع قبل برمی‌گردند.

در این ماجراها خانم چنگال باوفا، آقای قاشق مهربان، آقای کاسه خوشحال، دستمالچه خوشحال و مامان دستمال همیشه مراقب و مداد ماجراجو شخصیت‌های اصلی این داستان‌ها هستند.

در هر قسمت آنها با مشکلی روبه‌رو می‌شوند که باید قبل از این‌که کوین از خواب بیدار شود (اغلب فقط صدای او را در کارتون می‌شنویم) آن را حل کنند و بعد از این‌که آقای ساعت زنگ زد همه اشیا به جای خود برمی‌گردند و پسربچه بیدار می‌شود.

البته به خاطر سایز کوچک این اشیا و محدودیت‌هایی که دارند حل کردن این مشکل بیشتر از آنچه به نظر می‌رسد برای آنها کار می‌برد.

این مجموعه در دو فصل طی سال‌های 1995 تا 1999 به کارگردانی رمی هاسن ساخته و پخش شد. سری اول کار «بابالوها» نام داشت که ماجرا‌ها در فضای خانه و اطراف آن اتفاق می‌افتاد و سری دوم این انیمیشن «بابالوها در تعطیلات» نام داشت

(که در حال حاضر در حال پخش از شبکه پویاست) که در این سری بعضی از این لوازم همراه با صاحب خود در چمدانی به مسافرت می‌روند و تعدادی هم شخصیت جدید به داستان‌ها اضافه می‌شوند. در سری دوم بابالوها ماجرا‌های جالبی را در فضاهای بیرون خانه در مکان‌های عجیب و غریب تجربه می‌کنند.

گرچه سریال‌های بابالوها در قسمت‌های کوتاه پنج‌دقیقه‌ای ساخته شده، اما با داشتن داستان‌ های جالب و متنوع و شخصیت‌پردازی قوی و تنوع مناظر، کار موفقی بوده است.

این مجموعه با محتوای آموزشی و سرگرم‌کننده به گروه مخاطبان پیش‌دبستانی نحوه استفاده از وسایل مختلف را در کارهای روزانه آموزش می‌دهد.

این سریال سال 1995 در ایتالیا برنده جایزه پولسینلای نقره‌ای بهترین برنامه برای کودکان زیرشش سال شد.

پریسا کاشانیان

ضمیمه قاب کوچک