کارت سوخت در کما

به گزارش جام‌جم، تاکنون 19 میلیون و 600 هزار کارت سوخت صادر شده که برای هر کدام از کارت‌ها 18 هزار تومان هزینه پرداخت شده که 10 هزار تومان آن توسط مشتری و 8000 تومان آن توسط دولت پرداخت ‌شده است؛ مبلغی که تاکنون تنها برای صدور کارت‌های سوخت غیر از تجهیز جایگاه‌ها پرداخت شده 352 میلیارد و 800 میلیون تومان است که این رقم بخشی از هزینه‌های پرداختی برای این پروژه است. در این میان کارشناسان بین دوراهی نگهداری و حذف کارت سوخت قرار گرفته و اظهارنظر‌های گوناگونی در این زمینه ابراز می‌دارند.

مساله افزایش بی‌رویه مصرف بنزین و به تبع آن افزایش میزان واردات و کاهش بهره‌وری انرژی در کشور، همواره مهم‌ترین چالش پیش روی دولت‌ها در نظام جمهوری اسلامی بوده و با وجود ارائه طرح‌ها و لوایح مختلف در فصول بودجه و تبادل نقطه نظرات میان دولت و مجلس در ادوار گذشته، هنوز برنامه جامعی برای رسیدن از وضعیت موجود به وضعیت مطلوب در مورد آن مدون نشده است و به نظر می‌رسد تنها راه‌حل باقیمانده استفاده از سیستم اطلاعاتی قدرتمند، برای کنترل مصرف براساس کاربری خودروهاست تا علاوه بر جلوگیری از تبعات منفی اقتصادی و اجتماعی کنترل مصرف، نوعی فرهنگ‌سازی و برنامه‌ریزی مصرف را نیز بین شهروندان ایجاد کند.

کارت سوخت حذف نشود

این در حالی است که ناصر سودانی، نایب رئیس کمیسیون انرژی مجلس در گفت‌وگو با جام‌جم اظهار کرد: پروژه کارت سوخت دارای فوایدی است که مهم‌ترین آن بحث قاچاق سوخت بود و باعث شد تا حدی مانع این کار شود و نباید این کارت از چرخه مصرف حذف شود.

وی افزود: از سوی دیگر کارت سوخت باعث ردیابی خودروها و همچنین کنترل مصرف سوخت است، اما با این وجود این طرح موافقان و مخالفان زیادی دارد و اکنون هم برخی به حذف این کارت‌ها نظر می‌دهند. این افراد معتقدند هزینه‌های کنترل و نگهداشتن کارت‌های سوخت بیش از اندازه زیاد است و با توجه به این‌که قیمت بنزین تک‌نرخی شده است، دیگر نیازی نیست این کارت‌ها در کارتخوان‌های جایگاه سوخت قرا بگیرد و زمان سوختگیری را افزایش دهد.

سودانی تصریح کرد: استمرار کارت‌های سوخت ضرری ندارد و اگر دولت قرار است این کارت سوخت‌ها را حذف کند، بهتر است به صورت کارشناسی این کار را انجام دهد. همچنین می‌تواند با در نظر گرفتن و تغییر کاربری این کارت در ارگان‌های دیگر از این اطلاعات بهره ببرد تا هزینه‌های انجام شده برنامه‌نویسی و کنترل پروژه هدر نرود.

پروژه‌ای که نمونه ندارد

از سوی دیگر بیژن حاج‌ محمدرضا، رئیس اتحادیه جایگاه‌داران کشور در گفت‌وگو با جام‌جم اظهار کرد: پروژه کارت سوخت در هیج جای دنیا هیچ نمونه‌ای ندارد و این پروژه در ایران بدون کارشناسی انجام شد و میلیاردها تومان از درآمد کشور صرف آن شد.

وی افزود: پروژه کارت سوخت در دولت گذشته کلید خورد و عملی شد، اما اکنون قیمت بنزین آزاد شده و دیگر جایی برای کارت سوخت باقی نمی‌گذارد؛ از سوی دیگر از کارت‌های سوخت نمی‌توان در جای دیگر استفاده کرد.

رئیس اتحادیه جایگاه‌داران کشور اضافه کرد: اکنون اعلام می‌شود که حدود 352 میلیارد و 800 میلیون تومان برای کارت‌های سوخت هزینه شده، اما واقعیت این است که این ارقام بیش از اینهاست. به این دلیل که کارت‌هایی که در اختیار جایگاه‌ها قرار دارد هم باید جزو فهرست هزینه‌ها اضافه شود و یک جایگاه ممکن است در یک روز ده کارت آزاد را به فروش برساند.

حاج محمدرضا گفت: مهم‌ترین مشکلی که اکنون در جایگاه‌های سوخت حاکم است تاخیر در سوختگیری خودروهاست آن هم به این دلیل که به هر ردیف جایگاه یک کارت آزاد بیشتر تعلق نمی‌گیرد و ممکن است در یک زمان چهار خودرو به آن کارت نیاز داشته باشند.

وی با اشاره به این‌که 70 درصد مصرف بنزین کشور به صورت آزاد انجام می‌شود، افزود: میزان سوخت چه کارتی باشد و چه نباشد 72 تا 75 میلیون لیتر در روز است.

رئیس اتحادیه جایگاه‌داران در پاسخ به این پرسش که هزینه‌های زیادی برای طرح کارت سوخت صورت گرفته و با وجود این موضوع باید این طرح به حاشیه برود، گفت: این طرح هزینه‌های خود را پرداخت کرده است. اگر بر اساس سال 86 سوختگیری انجام می‌شد مصرف روزانه بنزین کشور بالای 110 میلیون لیتر بود، اما در حال حاضر این مصرف 75 میلیون لیتر است که همین کاهش مصرف به معنای پوشش هزینه‌های این چنینی است.

حاج محمدرضا تصریح کرد: این کارت‌ها برای این مورد توجه قرار گرفت که میزان مصرف به دست آید نه این‌که مصرف کاهش پیدا کند.

وی درباره رابطه قاچاق و کارت سوخت گفت: اکنون بنزین به صورت آزاد و تک نرخی عرضه می‌شود و در همین حال هم ممکن است قاچاق صورت بگیرد. با کمی توجه و تحقیق می‌توان دریافت امکان تغییر کاربری آنلاین کارت‌های سوخت وجود دارد و برای این کار کافی است دیتای این کارت‌ها تغییر کند و گزینه مورد استفاده آن مشخص شود تا پروژه این که میلیاردها تومان برای آن هزینه شده است به تاریخ سپرده نشود.

دیتای کارت سوخت تغییر داده شود

همچنین سعید سپهری‌کیا، کارشناس فناوری اطلاعات و استاد دانشگاه درباره حذف کارت سوخت به جام‌جم گفت: کارت‌های سوخت تنها دارای یک برنامه‌ و دیتا هستند که اطلاعات را در خود ذخیره می‌کنند و با استفاده از کارتخوان‌ها این اطلاعات نمایش داده می‌شود، اما برای تغییر کاربری آن می‌توان دیتا یا همان برنامه درون کارت‌ها تغییر داده شود و به جای این‌که این کارت‌ها حذف شود، در جای دیگر و در یک سازمان دیگر مورد استفاده قرار گیرد.

وی افزود: برای تغییر کاربری نیاز به تغییرات سخت‌افزاری نیست و باید برنامه آن تدوین و بازار هدف آن شناسایی شود.

مزایایی‌که قرار بود محقق شود

• جلوگیری از تداوم رشد بی رویه مصرف بنزین در سال‌های اخیر

• هدفمندسازی یارانه سوخت

• جلوگیری از تداوم قاچاق بنزین در نقاط مرزی

•امکان مدیریت کلان سوخت و اعمال سیاست‌های متنوع مصرف

• صرفه‌جویی و ایجاد الگوی مصرف مناسب

• سوق دادن شرکت‌های خودروسازی و صاحبان خودروها به استفاده از سیستم سوخت جایگزین