غفلت گردشگران از‌ جاذبه‌های همدان

همدان در حالی در زمره تاریخی‌ترین و پرجاذبه‌ترین استان‌های کشورمان قرار دارد که متاسفانه کمتر کسی از وجود آن اطلاع دارد، به طوری که شاید عمده مردم این استان را فقط به نام ابوعلی سینا یا غار علیصدر آن بشناسند.

بسیاری نیز همدان را با آب و هوای خنک و معتدل آن به یاد می‌آورند. این گمنامی به حدی است که حتی نام مناطق گردشگری این استان در فهرست بسیاری از مقاصد تورهای گردشگری داخلی هم قرار ندارد، چه رسد به تورهایی که مسافران و گردشگران خارجی را به تماشای دیدنی‌ترین‌های این سرزمین می‌برد.

دغدغه مسئولان گردشگری

این‌که همدان با وجود این ظرفیت عظیم در حوزه گردشگری جایی در قلب طبیعت گردها و گردشگران ندارد، چندی است به دغدغه برخی از مسئولان این استان هم تبدیل شده است، به طوری که یکی از نمایندگان این استان در مجلس در این باره به جام‌جم می‌گوید: همدان باوجود برخورداری از حدود 1300 اثر تاریخی فرهنگی شناسایی شده و ده‌ها جاذبه طبیعی و وجود شهر لاله‌جین به عنوان مرکز سفال و کوزه گری ایران، تاکنون بدرستی به ایرانیان و جهانیان معرفی نشده است که این امر به دلیل بی‌توجهی مسئولان مربوط در طول سال‌های گذشته به این مهم و همچنین بسنده کردن به شرایط موجود بوده است. به عبارتی می‌توان گفت از دیرباز برخی هموطنان سفر به همدان را به طور خودجوش و نه برنامه‌ریزی‌شده و برای استفاده از آب و هوای مطلوب آن انتخاب می‌کردند و مسئولان نیز همت و تلاش و برنامه‌ای برای تغییر این وضعیت و جذب برنامه‌ریزی‌شده گردشگر انجام ندادند.

محمدعلی پورمختار با بیان این‌که بر همین اساس هیچ زیرساختی برای پذیرش گردشگر در این استان فراهم نشده است، می‌افزاید: به طور مثال در بخش واحدهای اقامتی با کمبودهای زیادی مواجه هستیم و بجز چند هتل دو ـ سه ستاره آن هم در مرکز استان، واحد اقامتی مناسب دیگری در شهر همدان و شهرستان‌های استان برای مسافران وجود ندارد.

به گفته وی، این توسعه‌نیافتگی در همه بخش‌ها مثل راه، راه‌آهن، فرودگاه (وجود دو یا سه پرواز در هفته به تهران) و اماکن گردشگری به چشم می‌خورد، به طور مثال در مجموعه تفریحی غار علیصدر که عنوان بزرگ‌ترین غار آبی جهان را به خود اختصاص داده است، هیچ گونه زیرساخت اقامتی، رفاهی و خدماتی مناسبی برای پذیرایی از گردشگران تعبیه نشده و مسافرانی که گاهی برای ورود به غار باید 12 الی 13 ساعت منتظر بمانند، نه جای مناسبی برای استراحت و اقامت دارند و نه مرکزی برای تفریح یا حتی خرید و حداقل امکانات موجود نیز متعلق به گذشته است. شرکت متولی موجود نیز فقط به دنبال کسب درآمد بوده و به جای سرمایه‌گذاری‌های جدید و به روز در این منطقه، درآمد حاصل از فروش بلیت را در زمینه‌های دیگر سرمایه‌گذاری می‌کند.

بزرگ‌ترین مرکز تولید سفال

نماینده بهار و کبودرآهنگ با تاکید بر این‌که وضعیت این شرکت باید تعیین تکلیف شده و به شرکتی مسئول و دلسوز واگذار شود، می‌افزاید: در شهر لاله‌جین هم که بزرگ‌ترین و مهم‌ترین مرکز تولید سفال در کشور و جهان است، وضعیت به همین منوال است، به طوری که هیچ کدام از دولت‌های گذشته، حمایتی از مردم این شهر و تولیدات آنها به منظور معرفی و بازاریابی برای فروش محصولاتشان نکرده‌اند و مردم همچنان در خانه‌های خود مشغول کار و تولید هستند. مسافران نیز اگر خریدار سفال لاله‌جین باشند و به این شهر سفر کنند، جایی برای استراحت و اقامت نمی‌یابند و باید سفر خود را چند ساعته به پایان برسانند.

معاون گردشگری میراث همدان نیز با اشاره به فاصله زمانی سه ساعته از پایتخت به استان همدان با وجود آزادراه همدان ساوه، به جام‌جم می‌گوید: این ویژگی در کنار برخورداری از صدها جاذبه طبیعی، تاریخی، فرهنگی و مذهبی می‌تواند این استان را به یکی از قطب‌ها و مقاصد گردشگری کشور تبدیل کند، در حالی که به دلیل نبود برنامه‌ریزی و معرفی و اطلاع‌رسانی کافی در این زمینه در سطح ملی و بین‌المللی، این استان به جایگاه واقعی خود در حوزه گردشگری نرسیده و سهمی از درآمدزایی در این زمینه نداشته است.

به گفته علی خاکسار ، استان همدان در حالی از نظر ظرفیت‌های گردشگری جزو پنج استان کشور است که به لحاظ جذب گردشگر در رده پایینی قرار دارد. تاکنون نیز این استان به عنوان اولین مقصد گردشگری انتخاب نشده است و عمده مسافرانی که وارد همدان می‌شوند، معمولا از آن به عنوان یک مسیر عبوری و بین راهی برای سفر به شمال و جنوب استفاده می‌کنند.

وی با اشاره به ورود حدود دو میلیون مسافر در سال به استان همدان، می‌افزاید: این آمار که عمده آن مربوط به ایام نوروز و اواخر تابستان است، به هیچ عنوان راضی‌کننده نیست و با برنامه‌ریزی‌ها و اقدامات در دست انجام درصدد ارتقای آن به ده میلیون نفر در سال تا پایان برنامه ششم توسعه هستیم.

معرفی جاذبه‌های گردشگری

معاون گردشگری میراث همدان مهم‌ترین این اقدامات را برنامه‌ریزی برای اطلاع‌رسانی و معرفی دقیق و جامع ظرفیت‌های گردشگری همدان عنوان و تصریح می‌کند: در این زمینه با موافقت و همکاری استانداری، پنج میلیارد تومان اعتبار در نظر گرفته شده و تفاهم‌نامه‌ای با شبکه مستند سیما برای ساخت و پخش برنامه‌هایی در جهت معرفی این جاذبه‌ها امضا شده است. همچنین تفاهم‌نامه‌ای برای ساخت 50 برنامه و پخش آنها از سایر شبکه‌های ملی داخلی و برون‌مرزی منعقد شده است.

ضمن این‌که معرفی این ظرفیت‌ها از طریق سایت‌های اینترنتی و مجازی و برگزاری جشنواره‌های تابستانه و زمستانه نیز در دستور کار است.

خاکسار برگزاری سه جشنواره شیره‌پزی انگور در ملایر، آلو در یکی از روستاهای اسدآباد و گردو در تویسرکان را از جمله این جشنواره‌ها عنوان کرده و می‌گوید: تمام این جشنواره‌ها در نیمه اول مهر ماه برگزار می‌شود که در کنار جشنواره زمستانه، می‌تواند علاوه بر افزایش جمیعت گردشگر، توزیع آن را نیز در فصول مختلف سال به دنبال داشته باشد.

ویژگی‌ تاریخی و طبیعی استان همدان

همدان آثار تاریخی بسیاری همچون شهرهای دستکند ثامن و ارزان فود متعلق به دوران اشکانیان، کاروانسراهای عصر صفوی، مقبره مشاهیری همچون باباطاهر، ابوعلی‌سینا، میررضی‌الدین آرتیمانی و استرو مردخای (ملکه خشایار شاه)، مسجد جامع و بازارهای تاریخی، محوطه باستانی هگمتانه و چندین تپه تاریخی با قدمت 8000 سال دارد.

در کنار این جاذبه‌های تاریخی از جاذبه‌های طبیعی همچون مناطق حفاظت شده، سراب‌های متعدد و زیبا در شهر نهاوند، چند تالاب، دره‌های زیبا در کوهستان الوند و غار علیصدر برخوردار است. این استان دارای صنایع دستی ویژه‌ای نیز است به طوری که 160 حرفه از صنایع دستی موجود در کشور در این استان فعال است و شهر لاله‌جین به عنوان پایتخت سفال و سرامیک در جهان معروف است.

فاطمه مرادزاده - ایران