دایره بسته تندروی

سه تروریست مسلح هفته گذشته در اعتراض به کاریکاتورهای توهین آمیز مجله فکاهی «شارلی ابدو» به دفتر این مجله وارد شده و 12 نفر را از پا درآوردند، حمله ای که فرانسه را در شوک فرو برد. تروریست‌هایی آموزش دیده که گمان می رود با گروه داعش یا القاعده ارتباط داشتند و توسط آنها آموزش دیده بودند. ماجرای کاریکاتورهای توهین آمیز نسبت به باورها و اعتقادات چند میلیارد مسلمان در اروپا اتفاق تازه ای نیست. از هشت سال قبل که این اقدام موهن به بهانه آزادی بیان در غرب آغاز شده هر از گاهی با این پدیده مواجه بوده‌ایم. این در حالی است که غرب همواره در ظاهر از «رواداری» و «همزیستی مسالمت آمیز» سخن گفته و آن را ترویج می‌کند، اما قرائت و باور خود را ملاک قرار داده و حتی مسلمانان را به تحمل اهانت به باورهای مذهبی‌شان و احترام به آزادی بیان شهروندان غربی فرامی‌خواند.

درباره ریشه‌های شکل‌گیری گروه‌هایی افراطی نظیر داعش و گسیل مسلمانان افراطی اروپا به سوریه برای پیوستن به گروه‌های تروریستی، که شگفتی ناظران بین‌المللی را به دنبال داشته، عوامل مختلفی بیان شده است اما شاید یکی از دلایل آن نیز، انباشت خشم بظاهر مقدس از مشاهده توهین به باورهای مذهبی مسلمانان در اروپا و در عین حال جهالت مذهبی آنها باشد.

در ماه‌های اخیر درباره سکوت همراه با رضایت سران غرب از شکل‌گیری داعش و دیگر گروه‌های تکفیری در سوریه و چشم بر هم گذاشتن آنها در برابر اعزام نیرو از اروپا به خاورمیانه با هدف ساقط کردن بشار اسد زیاد سخن گفته شده است، اما آنچه درباره آن گفته نشده، نقش جوامع غربی و بویژه سیاستمداران و صاحبان رسانه‌های جمعی در پرورش تفکر افراطی و تکفیری در‌میان مسلمانان اروپاست.

صورت مساله بسیار روشن است؛ خشم ناشی از تحمل توهین به پیامبر اسلام، بر افزایش تفکرات رادیکال در جوامع اسلامی اروپا افزوده است و اکنون این خشم به اسلحه‌ای در دستان برادران کواشی تبدیل شده تا 12 نفر را در دفتر یک مجله طنز به قتل برسانند.

اما این پایان ماجرا نیست؛ مجله‌ای که در تیراژ بسیار محدود چندهزار تایی منتشر می‌شد و کاریکاتورهایی ضددینی منتشر می‌کرد، امروز قرار است با چاپ کاریکاتوری موهن از پیامبر اسلام در تیراژی سه میلیون نسخه‌ای به بازار بیاید. تروریست‌ها نه‌تنها موفق به توقف روند اهانت به اعتقاداتشان نشده‌اند که دامنه آن را بسیار گسترده‌تر کرده و بدتر از آن همراهی و همدلی بسیاری از چهره‌های سرشناس و رسانه‌ها با این مجله فکاهی را هم باعث شده‌اند.

افراطی‌ها یکدیگر را تقویت می‌کنند؛ لیبرال‌های هتاک به اسم آزادی‌بیان، توهین می‌کنند تا نفیر گلوله‌ها بیشتر شود و تکفیری‌ها کشتار می‌کنند تا توهین در تیراژی وسیع‌تر توزیع شود. این یک دایره بسته و تکرار شونده است.

محسن ماندگاری - سردبیر