هنر و کار فیلمسازی نیز از این قاعده مستثنا نیست و کارگردان برای اینکه به معنای واقعی کلمه کارگردان شود، باید دورههای پرمشقت بسیاری را از سر بگذراند. هیچکس یک شبه فیلمساز نمیشود و این مهم جز با مرارت و رنج ممکن و میسر نیست.
برای کارگردان شدن باید سالها مطالعه کتبی و شفاهی کرد، مدام فیلم دید، دستیاری کرد، فیلم ساخت و درنهایت از پس این افتادن و برخاستنها، پا به عرصه کارگردانی گذاشت و فیلمی را با همراهی گروهی خلق کرد.
حال اگر این حضور همراه با ساخت آثاری درخور و شایسته باشد و در خاطره مردم و دوستداران پیگیرتر سینما نقش ببندد، موجبات ماندگاری و محبوبیت آن فیلمساز را فراهم میکند و تاریخ سینمای یک کشور و حتی جهان به او خواهد بالید.
در ابتدای کار فیلمسازان نام و اعتبارشان را از فیلمهای خوبی که میسازند کسب میکنند، اما از جایی به بعد و با زیادتر شدن آثار باکیفیت و خوب، به جایگاهی میرسند که به احترام و مراقبه نیاز دارند.
مراقبه از سوی خودشان به عنوان هنرمندی که به واسطه ساخت فیلمهایی قابل تامل و برجسته جاه و مقامی پیدا کرده و باز هم احترام از سوی خود و مخاطبانی که سالها آثار این بزرگان را دنبال کردهاند.
در چنین شرایطی، فیلمسازانی که جایگاه تثبیت شدهای دارند، باید حواسشان باشد که اشتباه و خطای فاحش نکنند و خاطرات خوش و دلنشین فیلمهای سابق خود را در نگاه تماشاگران وفادارشان حفظ کنند که البته به معنای محدودیت و معذوریت نیست و همگان نیک میدانند آدمی عاری و مصون از خطا نیست و هیچ هنرمندی، ورزشکاری یا اهل فن دیگری همیشه در اوج نمیماند، اما انتظار هم نمیرود که حضیض بزرگان با شتابی حیرتآور رخ دهد و در هر اثر به گونهای عمل کنند که نشانی از بزرگی و استادی در آن نباشد.
جشنواره امسال فیلم فجر متاسفانه تکملهای است بر فرود ناراحتکننده برخی بزرگان عرصه فیلمسازی ما، اما این مساله به هیچ عنوان ما تماشاگران، منتقدان و خبرنگاران را مجاز به توهین و بیاحترامی و هتک حرمت نمیکند. سوتهای بلبلی و درآوردن صداهای عجیبوغریب و سردادن قهقهههای تهوعآور، زیبنده هیچ مکان فرهنگی و هنری نیست، چه رسد به سالن نمایش فیلم اهالی هنر و رسانه در کاخ جشنواره!
این نوع واکنشهای افراطی و نازیبا، دردی از فیلم احتمالا بد ساخته شده دوا نمیکند و در نهایت اثری معکوس مییابد و نوعی بیاحترامی و توهین محسوب میشود. وقتی خداوند ما را به داشتن نعمت قلم و اندیشه مزین و مفتخر کرده است، چرا از آن استفاده نکنیم و زبان گزنده سرکش را جایگزین آن کنیم؟ پس نشست خبری بعد از فیلمها برای چیست؟ آنجا میتوان فیلمساز بزرگی که فیلمی دور از شأن و جایگاه خودش ساخته را مورد عتاب و بازخواست فنی و نه شخصیتی قرار داد و در مرحله بعد با نقدی منصفانه و صریح بنیان فیلم ضعیف و سطحی او را برانداخت، نه اینکه فیلمساز شریفی که سالها برای سینما زحمت کشیده و فیلمهایی تماشایی و ماندگار ساخته را با جریمهای آنی و لحظهای و دور از ادب با خنده، استهزاء، سوت زدن و... نقرهداغ کرد.
هرچند این واکنشها و اعتراضات به فیلمهای بد در همه جشنوارهها و اکرانهای دنیا مرسوم است و تماشاگران اگر اثری را دوست نداشته باشند، بلافاصله آن را هو میکنند، اما باور کنید این حرکت ناشایست اگر در همه جای دنیا هم عرف باشد، برازنده کسوت خبرنگاران، منتقدان و اهالی فرهنگ نیست و باید حتما در اصلاح این رفتار تجدیدنظر و همه از خود شروع کنیم.
علی رستگار - گروه فرهنگ و هنر
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد