قاچاق گاومیش به عراق

پرورش و نگهداری گاومیش به لحاظ اهلی نبودن این حیوان چندان مقرون به‌صرفه نیست و در حال حاضر روند حذف این حیوان از چرخه تولید در حال طی شدن است.

با این شرایط و به علت عدم حمایت پرورش‌دهندگان سنتی که بخش عمده‌ای از تولید شیر این حیوان در استان خوزستان و حتی کشور را به عهده دارند، شاهد فروش و قاچاق گاومیش‌های اهواز به کشور عراق هستیم؛ امری که مدیر جهاد کشاورزی شهرستان اهواز آن را تایید می‌کند و با اشاره به کمبود این نوع دام در اهواز به مهر می‌گوید: با توجه به شرایط موجود پرورش گاومیش و همچنین مشکلات پیش روی گاومیش‌داران، بسیاری از گاومیش‌داران منطقه کوت عبدالله و کوی مشعلی اهواز اقدام به قاچاق این دام و فروش آن به دامداران کشور عراق می‌کنند.

عبدالرضا نیسی با اشاره به این‌که قیمت خرید دام در عراق دو تا سه برابر قیمت موجود در استان است، می‌افزاید: گاومیش‌داران منطقه از این فرصت استفاده کرده و اقدام به قاچاق دام و فروش گاومیش‌ها در کشور عراق می‌کنند.

وی کاهش پرورش گاومیش در منطقه را از تاثیرات فروش غیرقانونی دام به کشور عراق عنوان می‌کند و می‌گوید: گران‌شدن علوفه، سختی‌های پرورش گاومیش و محدودیت‌هایی که برای گاومیش‌داران در شهر ایجاد شده، منجر به تمایل آنان به فروش دام شده است.

نیسی با اشاره به اقداماتی که در راستای حمایت از گاومیش‌داران صورت گرفته، می‌افزاید: تسهیلاتی برای دامداران اهوازی در نظر گرفته شده که تاکنون از 217 گاومیش‌دار اهوازی، تنها 12 نفر توانستند از این تسهیلات استفاده کنند.

مدیر جهاد کشاورزی شهرستان اهواز با تاکید بر ضرورت ایجاد رقابت بین دامداران و استفاده از فارغ‌التحصیلان بیکار برای توسعه پرورش گاومیش در استان، تصریح می‌کند: ایجاد واحدهای پرورش گاومیش در بخش طرح‌های امور تولیدات دامی، از جمله طرح‌های پیشنهادی به منظور اجرای طرح توسعه کشاورزی مهر در استان است که در این خصوص نیز از متقاضیان اجرای این واحدها حمایت می‌شود.

فرماندار اهواز نیز با بیان این‌که برای جلوگیری از فروش و خروج گاومیش به خار ج از کشور و همچنین ایجاد شرایط مناسب برای پرورش این دام،‌ اقداماتی در دست انجام است به «جام‌جم» می‌گوید: مردم دو محله کوت عبدالله و کوی مشعلی اهواز از قدیم در کنار زندگی روزمره و خانه و کاشانه خود به پرورش گاومیش اقدام می‌کردند ‌که این امر شاید در گذشته پیامدهای منفی دربرنداشته، اما در سال‌های اخیر به دلیل گسترش شهر اهواز و واقع شدن این مناطق در شهر اهواز، پیامدهای منفی بسیاری در پی دارد.

عبدالعزیز فدعمی با اشاره به ایجاد آلودگی و احتمال شیوع بیماری‌های مختلف در این مناطق و انتقال آن به سایر مناطق شهر و همچنین اشاره به قانون منع نگهداری حیوانات در شهر می‌افزاید: به همین خاطر،‌ این سازمان به اتفاق سایر نهادهای شهری تصمیم به خارج کردن این دام‌ها به خارج از شهر و احداث شهرک گاومیش‌داری سلمان در 45 کیلومتری اهواز و در جاده آبادان با هزینه‌ای حدود چهار میلیارد تومان برای پرورش گاومیش گرفت.

وی تصریح می‌کند: در این شهرک بزرگ زیرساخت‌های مورد نیاز پرورش گاومیش نظیر زمین مورد نیاز، استخر و کانال آب،‌ محل دفع فضولات، آب و برق و... تعبیه شده است و با توجه به طرح جدید توسعه کشاورزی در حال اعطای وام و تسهیلات به متقاضیان پرورش گاومیش برای احداث فضای مورد نیاز برای انتقال و نگهداری دام خود به این شهرک هستیم.

فدعمی با بیان این‌که به هر کدام از متقاضیان 60 میلیون تومان وام با بهره هفت درصد و بازپرداخت طولانی‌مدت اعطا می‌شود که می‌توانند با این مبلغ اقدام به ساخت واحد مورد نیاز خود در شهرک کنند،‌ می‌گوید: در حال حاضر 12 نفر متقاضی تسهیلات دریافت کرده و در حال احداث واحدهای خود در این شهرک هستند و 60 نفر دیگر نیز هر کدام با 30 راس گاومیش تقاضای انتقال داده‌اند.

وی با بیان این‌که به مردم این مناطق نه‌تنها برای خروج دام خود از شهر تسهیلات پرداخت می‌شود، بلکه از محل بودجه بافت فرسوده نیز‌ تسهیلاتی برای بهسازی محل زندگی اختصاص می‌یابد، می‌گوید: در حال حاضر محل زندگی مردم این مناطق و خیابان‌ها و معابر آنها مملو از خاک و پهن و آلودگی است که نه‌تنها محدودیت‌هایی در کار و خدمات‌رسانی شهرداری به وجود آورده است، بلکه اجازه نظافت و جمع‌آوری این آلودگی‌ها نیز به شهرداری هم داده نمی‌شود.

وی در پایان تاکید می‌کند: شیوه ما برای جلوگیری از این روند و بهبود شرایط پرورش گاومیش نه‌تنها تشویق گاومیش‌داران است، بلکه در صورت مقاومت و عدم خروج دام‌ها از این مناطق با توجه به قانون ممنوعیت نگهداری دام در شهر، از طریق مقامات قضایی با این افراد برخورد خواهد شد.

البته فدعمی درباره قاچاق گاومیش به کشور عراق هم اظهار بی‌اطلاعی می‌کند و می‌گوید: اگر چنین پدیده‌ای وجود داشته باشد، بی‌شک از طریق شهرهای مرزی صورت می‌گیرد.

دغاوی، فرماندار شهر مرزی دشت آزادگان نیز قاچاق گاومیش از مرزهای این شهرستان را تکذیب کرده و به «جام‌جم» می‌گوید: تمام راه‌های خروجی این منطقه به کشور عراق بسته شده و مرزهای ما بشدت کنترل می‌شود و طبق آمار و گزارش‌های واصله هیچ‌گونه صدور یا قاچاق دام به کشور عراق نداشته‌ایم.

آمار جمعیت گاومیش در سال 1388 در ایران ۴۵۹ هزار راس شمارش شده است. گاومیش در اقتصاد بسیاری از کشورها جایگاه ویژه‌ای دارد و تعداد و پراکندگی جغرافیایی آن هر سال در حال افزایش است. از این حیوان برای شخم‌زدن مزارع، بارکشی، حمل و نقل و کارهایی مانند آن استفاده می‌شود.

قیمت شیر گاومیش از شیر گاو بالاتر است و در حال حاضر شیر تولیدی از گاومیش‌داران با قیمتی حدود هزار تومان خریداری می‌شود. گاومیش در روز 7 تا 10 کیلو شیر تولید می‌کند.

شیر گاومیش پنج درصد چربی مفید دارد و بدون اضافه کردن مواد نگه‌دارنده تا شش ماه پس از تاریخ تولید بدون نیاز به یخچال قابل مصرف است.

شیر استریل گاومیش در جهان فقط در ایتالیا و بخش کوچکی از آمریکا با عنوان شیر بوفالو تولید می‌شود و جمهوری اسلامی ایران با تولید این محصول، جزء معدود کشورهای صاحب این صنعت است.

فاطمه مرادزاده - گروه ایران