برنامه «تیتر یک»، به تهیهکنندگی پژمان محمدی، با انجام نیازسنجی و آسیبشناسی مناسب به هدف خود دست یافته است. این برنامه به روایتهای دستاول از ایران و جهان، رویدادهای علمی بینالمللی و موفقیتهای صنعت کشور میپردازد. به همین مناسبت، با تهیهکننده این برنامه درباره ایده، بازخوردها و چالشهای تولید آن گفتوگو کردیم که ماحصل آن پیش روی شماست.
ایده اولیه برنامه تیتر یک چگونه شکلگرفت و چه هدفی را دنبال میکند؟
سال گذشته دقیقا در همین ایام مبارک بهمنماه، رهبر معظم انقلاب بعد از بازدید از نمایشگاه توانمندیهای تولید داخلی، در دیدار تولیدکنندگان و فعالان اقتصادی فرمودند: «تنها تأسفی که من دارم این است که این پیشرفتها برای مردم توضیح داده نشده و مطمئنا اکثر افراد کشورمان از این تلاشهایی که انجام گرفته و توفیقاتی که بهدستآمده و ابتکاراتی که از نیروهای انسانی نخبه ما سر زده، بیاطلاعند.» شنیدن این تاسف از زبان رهبری جرقهای شد تا به فکر برنامهای نو و مختصر برای معرفی دستاوردها و افتخارات جمهوری اسلامی ایران در تمامی حوزهها، از علمی و نظامی گرفته تا اقتصادی و فرهنگی بیفتیم. با توجه به ذائقه مخاطبان امروزی در پیگیری برنامههای تلویزیونی، برای دستیابی به هدف خود، قالبی طراحی کردیم که در مدت ۳۰ ثانیه، با سادگی و اختصار، به همراه یک تیتر جذاب، مهمترین افتخارات و دستاوردها را معرفی کند. همچنین، متوجه شدیم که برای افزایش قابلیت انتقال سریع و کامل اطلاعات به مخاطب عام، لازم است موضوع را با بیان محورهای اصلی آن، که در حقیقت شرح ماجرا بهشمار میرود، همراه کنیم. این رویکرد به ما کمک میکند تا پیام برنامه را روان و قابلفهمبه بینندگان منتقل کنیم. بنابراین اطلاعات تکمیلی و آیکونهای تصویری مرتبط را همراه تیتر اصلی کردیم تا مثلا این سؤال برای بیننده باقی نماند که فلان تولید ملی چه اثر و فایدهای داشته و چرا مهم است؟ درواقع بهنوعی بتوانیم در تقویت حس افتخار و شکوه ملی در عرصه اجتماعی و مردمی نقشآفرینی کنیم.
آیا تیتر یک بر اساس برنامه مشابهی شکل گرفته است؟ اگر چنین است، شما چه ارزشافزودهای به این ایده اضافه کردهاید؟
این برنامه، ابتکاری نوین در دسته برنامههای کوتاه تلویزیونی است که در نوع خود نسخه مشابهی ندارد. تیتر یک بهصورت کوتاه و موجز، اما درعینحال مفید و مؤثر در اطلاعرسانی طراحی شده است. تیتر یک با گرافیک متحرکی که دارد و رنگولعابی که در هر قسمت تغییر میکند، به همراه نوع تیتراژ ابتدایی، توانسته است مخاطبان را بهخوبی جذب کند تا برنامه را دنبال کرده و پیام ۳۰ ثانیهای ما را مشاهده و درک کنند.
از چگونگی انتخاب سوژهها و موضوعات برای برنامه صحبت کنید. آیا معیار خاصی برای این انتخاب وجود دارد؟
کار ما در این برنامه، انتخاب و تیتر یک کردن مهمترین خبر روز در قاب تلویزیون از شبکه یک سیماست؛ شبکهای که بهعنوان دیدهبان پیشرفت کشور شناخته میشود. حالا ممکن است بپرسید کدام خبر؟ خبری که درهر موضوعی از مسائل جاری کشور، حس افتخار، غرور و قدرت ملی را تقویت کند؛ یعنی قدرت و پیشرفت ایران و ایرانی را به نمایش بگذارد و یا نقاط ضعف و استیصال دشمنان ایران را یادآوری کند.
آیا بازخورد مخاطبان بر روند تولید برنامه تأثیر گذاشته است؟
نکتهای را به شما بگویم. جالب است بدانید که پس از گذشت مدت کوتاهی از آغاز تولید و پخش، علاوه بر بازخوردهای مثبت از سوی متخصصین رسانه و نهادهای نظارتی، نام این برنامه جدید در نامههایی که از سوی سایر دستگاهها برای پوشش اخبارشان به شبکه میرسد، در کنار دیگر برنامههای مستمر و قدیمی شبکه ذکر میشود. این موضوع نشان میدهد که تیتر یک توانسته است در میان حوزههای اطلاعرسانی سایر دستگاهها، جایگاه خوبی بهعنوان یک برنامه پربیننده و اثربخش پیدا کند و البته مسئولیت ما نیز سنگینتر شود.
آیا درانتخاب آیتمها وموضوعات برنامه،مناسبتهای خاص هم مورد توجه قرارمیگیرند؟چگونه این موضوعات انتخاب میشوند؟
موضوعات برنامه با تلاش قابل تحسین سرکار خانم نفیسه رستمی بهعنوان سردبیر و مسئول برنامه در کنار ما و همراهی مستقیم و ویژه مدیر محترم شبکه در بخش هدایت عالی برنامه بررسی و انتخاب میشوند. حتی درمواردی، ریاست سازمان بنا بر تشخیص و عنایت خود، موضوعاتی را برای طرح در برنامه ارجاع میدهند که مایه مباهات و دلگرمی ماست. اما درخصوص مناسبتها، باید عرض کنم که اگرچه تیتر یک در دسته برنامههای مناسبتی سازمان قرار نمیگیرد، اما درانتخاب موضوع وطراحی گرافیکی روز، با نگاهی ژورنالیستی، به تأثیر مثبت تناسب موضوع با مناسبت توجه شده و درانتخاب موضوعات، این نکته مد نظر قرار میگیرد.
در تولید برنامه با چه چالشهایی مواجهید و چگونه آنها را مدیریت میکنید؟
برنامههای تلویزیونی که بهصورت روزانه پخش میشوند،به خودی خودبا چالشهایی مواجهندواین موضوع درتیتر یک بهخصوص بیشتر احساس میشود. این برنامه بهصورت روزانه در زمانهای پربینندهای مانند پیش از خبرهای سراسری ساعت ۱۴ و ساعت ۲۱، و همچنین قبل و بعد از سریالها، از شبکه یک سیما پخش میشود. بنابراین، انتخاب موضوع مناسب و همچنین دقت در جزئیات محتوای ارائهشده از اهمیت ویژهای برخوردار است.
وجه دیگری که باید به آن توجه کرد، زمانبندی تولید برنامه است؛ بدین معنا که موضوع باید همواره مرتبط با روز تولید و رعایت مصوبات رویکرد محتوایی سازمان باشد. خوشبختانه با عنایت پروردگار و حمایتها و هدایتهای مستقیم مدیر محترم شبکه، به همراه توانمندی، همکاری و دلسوزی تیم تولید، این چالشها بهخوبی مدیریت میشود.
آیا برنامه تیتر یک تغییرات یا توسعه خاصی در آینده خواهد داشت؟ چه ایدههایی برای ارتقای محتوا یا فرمت برنامه دارید؟
به فضل الهی تیتر یک از ابتدای تولید تا همین الان، همواره مسیر رو به رشدی را طی کرده است؛ چه در گرافیک و چه در نوع محتوا. مثلا افزودن فیلم و صوت و یا شعرخوانی شاعران انقلابی که در ارتقا و افزایش جذابیت برنامه نقش بسزایی داشت. ایدههای دیگری هم در دست بررسی است و انشاءا... در آینده نزدیک نتایج آن را در آنتن خواهید دید.
مزیت رقابتی این برنامه با دیگر برنامههای اطلاعاتدهنده چیست؟
انتخاب موضوعات مناسب، اتخاذ رویکرد صحیح در پرداختن به آنها و نحوه ارائه محتوا به بیننده در قالب گرافیکی زیبا و با اطلاعات مختصر و روان، همگی ازجمله ویژگیهای برجسته این برنامه است. علاوهبراین، ارائه چند محور مرتبط و استفاده مؤثر از تصویر، ویدئو و صدا در مدتزمان ۳۰ ثانیه، به ما این امکان را میدهد که به سلیقه مخاطب پرمشغله امروزی نزدیک شویم. علاوهبراین، زمانهای پخش برنامه و تکرار آن در ساعات مختلف، بهگونهای تنظیم شده که هر قسمت بهطور میانگین ۱۰بار در روز نمایش داده میشود. شما قطعا بر این صحه میگذارید که بینندگان تلویزیون، پیامهای بازرگانی را گاهی از حفظ میشوند! درحالیکه ممکن است اطلاعی از مهمترین افتخارات ملی و امیدآفرین نداشته باشند. به همین جهت برنامه را کوتاه و موجز دیدیم که بتوانیم آن را بهطور مکرر پخش کنیم تا با تکرار به مرور در ذهن بیننده بنشیند.
افق دید تیتر یک در اثرگذاری اجتماعی و فرهنگی چه بوده و آیا نتایج خاصی از نظرسنجیها یا مطالعات اجتماعی در این زمینه انجام شده است؟
برنامه تیتر یک با سرعتعمل خود در اطلاعرسانی، بهخصوص در موضوعات مهم روز، میتواند نقش موجآفرین و هدایتگر داشته باشد. این برنامه با رویکرد واقعبینانه، به اطلاعاتی که معمولا در فضای مجازی گمشده یا گفته نمیشود، وزن شایستهای میدهد. هدف ما این است که منبع موثری برای اطلاعرسانی به بینندگان و ایجاد واکنشهای اجتماعی، سیاسی و فرهنگی مناسب در مخاطبان مختلف، بهخصوص جوانان و نوجوانان باشد.در مورد نظرسنجیها، درحالحاضر معمولا میزان بیننده میانبرنامهها در این نظرسنجیها بررسی نمیشود، اما این یک پیشنهاد خوب و قابل پیگیری است.
با توجه به فناوریهای جدیدی که در تهیه و تولید اطلاعات وجود دارد، درتیتریک چقدر این فناوریهاکاربرد داردواستفاده شده؟
با توجه به اینکه برنامه هر روز به موضوع جدیدی میپردازد، چه از نظر محتوا و چه از لحاظ قالب، شامل فیلم و عکس، زنده و پویاست و بر واقعگرایی تأکید دارد، نمیتوان آن را بهعنوان یک گزارش تحلیلی یا مقاله خبری در نظر گرفت. به همین دلیل، فناوریهای جدیدی که در حوزه خبر و تحلیل محتوا به کار میروند، مانند هوشمصنوعی و رباتهای خبری، چندان در تولید این برنامه کاربرد ندارند. بهویژه آنکه صحت اطلاعات ارائهشده در برنامه از حساسیت بالایی برخوردار است و همانطور که میدانید دادههای هوشمصنوعی بهتنهایی از دقت کافی برخوردار نیستند. هرچند که استفاده هدفمند و کمکی از هوشمصنوعی در حوزه خبر میتواند مفید واقع شود، اما انتشار اخبار جعلی و گمراهکننده از طریق الگوریتمهای هوشمند، تهدیدی جدی برای اعتبار رسانهها محسوب بهشمار میآید. لذا در صورت استفاده از این فناوریها، نیازمند هوشمندی هستیم تا از آنها بهعنوان ابزاری برای تقویت دقت و صحت اخبار بهرهبرداری کنیم.اما طبیعتا فناوری روز، که شامل استفاده از اینترنت، شبکههای اجتماعی و نرمافزارهای مرتبط با تولید است، در تمامی حوزههای تولید مفید بوده و ما نیز در این برنامه بهطور کامل از آنها بهره میبریم.
اگر مایل هستید، یکی از خاطرهانگیزترین قسمتهای برنامه تیتر یک را در تولید بفرمایید.
گفتنش شاید غمانگیز باشد، اما یکی از بهیادماندنیترین قسمتهای برنامه تیتر یک، به برنامههای اختصاصی همزمان با ایام شهادت رئیسجمهور شهید مربوط میشود. در اوج اندوه این حادثه، درحالیکه روز قبل با دوستان حوزه رسانهای ریاستجمهوری برای دریافت برنامه و دستاوردهای سفر برای تیتر فردا گفتوگو کرده بودیم، حالا ناچار بودیم برنامه را به خبر شهادت ایشان اختصاص دهیم. تولید این برنامه، هم بسیار دشوار بود و هم بهیادماندنی. انشاءا... که در مسیر اعتلای بیشتر جمهوری اسلامی ایران، توفیق خدمت صادقانه داشته باشیم و به انجام وظیفه خود ادامه دهیم.