در این میان، نهادهای رسمی و حقوقبشری اروپا از نقش اتحادیه اروپا در شکلگیری و استمرار این بحرانهای انسانی سخنی به میان نمیآورند! بهراستی اصل ماجرا چیست و چرا میگوییم اتحادیه اروپا، اصلیترین عامل شکلگیری و استمرار این جنایات محسوب میشود؟ در اینجا لازم است نگاه عمیقتری نسبت به واقعه تلخاخیر داشته باشیم.
بازماندگان قایق ماهیگیری غرقشده در سواحل جنوبی یونان میگویند که ممکن است تا ۱۰۰ کودک در این قایق بوده باشند. تاکنون حداقل ۷۸ نفر در این فاجعه کشته شدهاند و این یکی از بدترین حوادث برای مهاجران به اروپا بوده است.
عمق یک فاجعه
ممکن است تعداد قربانیان بسیار بیشتر از این باشد و تعدادی از آنها در دریا ناپدید شده باشند، زیرا گزارشها حاکی از آن است که بیش از ۷۵۰ نفر در این قایق کوچک سوار شده بودند. بنابراین، براساس آخرین برآوردها حدود ۶۰۰ نفر هنوز مفقود هستند.گارد ساحلی یونان به دلیل عدم مداخله زودتر مورد انتقاد قرار گرفته اما مقامات این کشور میگویند که پیشنهاد کمک آنها از سوی قایق رد شده بود. امدادگران همچنان در یک عملیات گسترده در حال جستوجو در دریاهای یونان هستند، با اینحال امیدها برای یافتن بازماندگان لحظه به لحظه بیشتر کاهش مییابد. گزارشهای تکاندهندهای از سوی پزشکانی که بازماندگان حادثه را درمان کردهاند، حاکی از آن است که تعداد زیادی زنان و کودکان در انبار قایق سفر میکردند. به گفته یک پزشک برخی از مسافران به وی گفتهاند که کودکان و زنان در انبار قایق و در بخش زیرین بودهاند. ایلیا سیاکانتاریس، سخنگوی دولت یونان هم گفته است که گزارشهای تاییدنشده میگوید ۷۵۰ نفر سوار این قایق بودهاند.
تسویهحساب اروپاییان با خون پناهجویان
از سوی دیگر، اساسا امنیت پناهجویان هیچگاه برای مقامات اروپایی کمترین اولویت و جایگاهی نداشته است! در سال گذشته و در یک حادثه غمبار در کانال مانش، ۳۱ پناهجو جان خود را بر اثر واژگون شدن قایقی کوچک از دست دادند. کانال مانش که در شمال فرانسه و جنوب انگلیس واقع شده و یکی از پررفتوآمدترین آبراهههای جهان بهشمار میرود و پناهجویان اغلب با شناورهای کوچک از آن عبور میکنند. در سال گذشته میلادی، نزدیک به ۲۶ هزار مهاجر غیرقانونی از کانال مانش عبور کرده و وارد خاک انگلیس شدند. درجریان آن حادثه، مکرون رئیسجمهور فرانسه و بوریس جانسون نخستوزیر وقت انگلیس ترجیح دادند یکدیگر را بابت ماجرا مقصر جلوه دهند تا بلکه از این طریق، بتوانند امتیازاتی را از یکدیگر در نقطه اوج مذاکرات پسابرگزیت بگیرند! درنهایت، نهتنها توافقی درخصوص تامین امنیت پناهجویان در کانال مانش از سوی هر دو کشور صورت نگرفت، بلکه شاهد تشدید وقایع تلخ در این کانال آبی علیه مهاجران غیرقانونی بودیم. در حال حاضر نیز اروپاییان قرار نیست اقدامی در راستای تامین امنیت پناهجویان سردرگم صورت دهند! ژست حقوقبشری برخی سیاستمداران اروپایی و ابراز تاسف ظاهری آنها از ماجرای غرق شدن صدها انسان بیگناه، صرفا نوعی آدرس گمراهکننده با هدف عدم تمرکز افکار عمومی دنیا بر روی ریشه اصلی بحران پناهجویان در اروپا محسوب میشود. بدون شک در اینجا «اروپای مجرم» نمیتواند خود را در جایگاه «اروپای قربانی» نشان دهد. اطلاعاتی که درخصوص معاملات پنهان گروههای قاچاق پناهجویان (در آبهای اروپا) و نهادهای امنیتی و حتی برخی احزاب اروپایی وجود دارد، بیانگر پازل خونین و پیچیدهای است که اروپا در قبال پناهجویان طراحی کرده و اکنون مشغول چینش آن است. بنابراین در اینجا باید مراقب سخنان و آدرسهای انحرافی مخابرهشده از سوی مقامات اروپایی و حتی برخی نهادهای ظاهرا حقوقبشری در قاره سبز بود ...
سکوت پارلمان اروپا در قبال یک جنایت تمامعیار
پارلمان اروپا در قبال این جنایت تمامعیار که اتفاقا بخش اعظمی از آن، معلول نقش سیاستگذاریهای امنیتی غرب در شکلدهی بحرانهای امنیتی در کشورهای بحرانزده و تشدید حضورپناهجویان در اروپاست، سکوت کرده و کماکان مشغول مداخلهگرایی در امور کشورهای دیگر با هدف انحراف افکار عمومی از جنایات عامدانه و سیستماتیکی است که در اروپا علیه پناهجویان صورت میگیرد! صورت مسأله کاملا مشخص است: کشورهای اروپایی از یک سو، نقش پررنگ و غیرقابل انکاری در شکلدهی بحرانهای مزمن امنیتی در مناطقی مانند آفریقا، غرب آسیا، شبهقاره هند و افغانستان ایفا کردهاند. همین بحرانهای زیرساختی و مستمر، منجر به افزایش ریسک ترک وطن از سوی پناهجویان و فراتر از آن، پذیرش هزینههای ناشی از ریسک سفر خطرناک دریایی و غیر قانونی به سوی اروپاست. از این رو در اینجا اتحادیه اروپا، در پیدایش اصل بحران پناهجویان (بحرانی که همواره از آن ابراز نارضایتی میکند!) نقش غیرقابل انکاری دارد.
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد