گوانتانامو‌های جدید در اروپا

مصداق بارز این مسئله، سیاست‌های مهاجرستیزانه ایست که کشور‌های مدعی حقوق بشر در اتحادیه اروپا صورت می‌دهند و سازمان‌های بین المللی نیز عزمی برای جلوگیری از آن‌ها ندارند. سکوت کمیته حقوق بشر سازمان ملل متحد در برابر سیاست‌های سلبی و ضد انسانی اتحادیه اروپا در قبال مهاجرین، کار را به جایی رسانده که مقامات اروپایی صراحتا از تاسیس بازداشتگاه‌های غیرقانونی و اردوگاه‌های کاراجباری در جزایر دورافتاده و مکان‌های متروکه خود سخن به میان می‌آورند! تنها در یکی از این موارد، اخیرا سفیر ایتالیا در تیرانا (آلبانی) اعلام کرد که مراکز فراساحلی بازداشت و نگهداری مهاجران غیرقانونی که کشورش از پذیرش آن‌ها سرباز زده پس از ماه‌ها تأخیر و مشکلات لجستیکی در آلبانی آماده بهره برداری شده است!

این در حالیست که سازمان‌های مستقل نظارت بر حقوق بشر به شدت نسبت به گشایش چنین مراکزی ابراز نگرانی کرده اند. فدریکا بورلیزی، وکیل یک تشکل حقوق بشری موسوم به «ائتلاف ایتالیایی برای آزادی و حقوق مدنی»، این مراکز را «گوانتاناموی ایتالیا» نامیده است؛ اشاره‌ای به بازداشتگاه مخوف ایالات متحده در خلیج گونتانامو که در آن مظنونان تروریستی بدون محاکمه و تحت شکنجه زندانی می‌شدند. جورجا ملونی، نخست وزیر ایتالیا که سال ۲۰۲۲ با رویکردی ضد مهاجرتی در این کشور به قدرت رسید، پیشگام توافق‌های اتحادیه اروپا با کشور‌های آفریقایی برای جلوگیری از حرکت قایق‌های مهاجران به سواحل کشورش و نیز ورود آن‌ها به دیگر کشور‌های اروپایی بوده است. وی همچنین در ادامه همین رویکرد، قوانین بسیار سختگیرانه‌ای برای آندسته از مهاجران که به صورت غیرقانونی وارد ایتالیا می‌شوند، وضع کرده است که شامل بازداشت خودکار و فوری همه آن‌ها می‌شود. رم می‌گوید هدف از قرارداد اخیر با آلبانی کاهش فشار بر مراکز ایتالیایی و منصرف کردن مهاجران غیرقانونی از حرکت به سوی این کشور است و عملا نقض حقوق بشر و حتی کشته شدن پناهجویان، کمترین اهمیتی برای ایتالیا ندارد. 

نخست وزیر ایتالیا در حالی از این اقدام غیرانسانی به عنوان یک شجاعت و نوآوری یاد می‌کند که تاکنون هزاران پناهجو نیز در سایه بی توجهی عامدانه نیرو‌های ساحلی ایتالیا، جان خود را در آب‌های منتهی به این کشور از دست داده اند. فاجعه بارتر اینکه پانزده عضو دیگر اتحادیه در نامه‌ای به کمیسیون اروپا خواستار بررسی امکان به اجرا گذاشتن مدل‌هایی از طرح‌های مشابه در این زمینه شده‌اند. از این رو طی ماه‌های آینده شاهد تاسیس مراکز بازداشت فراساحلی در سرتاسر اروپا خواهیم بود. جایی که مشخص نیست در آن‌ها چه بلا‌ها و تبعاتی در انتظار مهاجرین، خصوصا زنان و کودکان خواهد بود.