بحرانی که مدیریت شد

این شکل از مدیریت بحران در کنار حضور میدانی مسئولان دولت، از رئیس‌جمهور گرفته تا وزرا که نمونه آن کمتر در دولت گذشته دیده می‌شد، توانست پایداری شبکه گاز را رقم بزند. این زنجیره همکاری میان بخش‌های مختلف دولت، وزارت نفت و البته همراهی مردم به عبور از بحران، تاکنون منجر شده است.

نگاهی به ادوار گذشته نشان می‌دهد که حضور در اتاق‌های مدیریتی و دور ماندن از میدان همیشه هزینه‌های فراوانی ایجاد کرده بود. طی دو سال اخیر همواره در زمستان معضل کمبود گاز به‌طور جدی وجود داشت تا حدی که در زمستان سال ۱۳۹۹ به‌دلیل کمبود گاز، تزریق به نیروگاه‌ها برای تولید برق متوقف و روزانه چندین ساعت برق پایتخت و اکثر شهرها قطع می‌شد تا جایی که حتی مدیران ارشد سابق حوزه نفت و انرژی در جلساتی که با تیم جدید مدیریت این وزارتخانه و به‌طور خاص شرکت گاز داشتند، اعلام کرده بودند که حتی از زمستان ۱۴۰۰ هم نمی‌توانید به‌راحتی عبور کنید.

این درحالی‌بود که سال گذشته با مجموع اقداماتی که اندیشیده شده بود نظیر حداکثر شدن تولید پارس‌جنوبی، قراردادهای سواپ گاز، افزایش چشمگیر ذخایر سوخت مایع جایگزین نیروگاه‌ها، اورهال به‌موقع تاسیسات، تغییر تعرفه‌های مشترکان پرمصرف و... زمستان گذشته بدون مشکل خاصی سپری شد.
امسال هم علی‌رغم اقدامات موثری که صورت گرفته بود، اما به‌دلیل سرمای شدید و طولانی‌مدت هوا وضعیت مصرف به‌طور تصاعدی بالا رفت به‌طوری‌که میزان مصرف درحال‌حاضر به اندازه تولید کل پارس‌جنوبی رسیده است.

درحال‌حاضر تولید حداکثری گاز در کشور در حال انجام است و اقداماتی نظیر اورهال‌های اساسی پالایشگاه‌های گاز و تاسیسات نظیر کمپرسورهای انتقال و... صورت گرفته و شبکه توزیع با حداکثر توان و ظرفیت زیر بار است و در حال انتقال گاز از جنوب به شمال کشور.

حضور ویژه دولت در میدان

در این میان نکته مهم توجه ویژه شخص رئیس‌جمهور به موضوع اصلی کشور در شرایط حاضر یعنی مسأله گاز است. ابراهیم رئیسی روز گذشته با حضور در شرکت ملی گاز شخصا از آخرین تحولات در این مورد باخبر شد و دستورات لازم را صادر کرد.

جواد اوجی، وزیر نفت نیز برای بررسی آخرین وضعیت پایداری شبکه گاز به استان خراسان‌رضوی سفر کرد و با حضور در جلسه فوق‌العاده ستاد انرژی استان خراسان‌رضوی، ضمن تشکر از مردم برای صرفه‌جویی در ارتباط تلفنی با رئیس دولت، گزارشی از آخرین وضعیت این استان ارائه کرد.

وزیر نفت در ابتدای سخنان خود از بدعهدی طرف ترکمنستانی برای قطع واردات گاز خبر داد و گفت: قطع گاز ترکمنستان به‌واسطه مشکل پیش‌آمده در این کشور است و حتی براساس اخبار رسیده، شهر عشق‌آباد و استان‌های مجاور در پایداری شبکه گاز و برق دچار مشکل شده‌اند که با وجود قطع واردات گاز، کشور تمام توان خود را برای تأمین گاز به کار بست و به یک رکورد بی‌نظیر دست پیدا کرد.

وی خطاب به رئیس‌جمهور ادامه داد: مدیریت مصرف گاز با همکاری استانداران سراسر کشور و برپایی ستاد سوخت و بحران برای رصد لحظه‌ای میزان گاز، شکل گرفت.

به گفته وزیر نفت، تاکنون در هیچ‌یک از نقاط کشور شاهد قطعی گاز نبودیم و فقط در شهر تربت‌جام قطعی گاز موردی به دلیل افت فشار شبکه رخ داد که مشکل در اسرع وقت رفع شد.

وی گفت: توزیع نفت سفید و کپسول گاز و ۱۷هزار بخاری برقی و نفتی به‌صورت رایگان در شهر تربت‌جام در حال انجام است. اوجی افزود: همچنین تصمیم گرفتیم که تا سال آینده یک خط لوله تقویت‌فشار از مشهد به تربت‌جام احداث کنیم تا در سال آینده دیگر مشکلی از بابت تامین پایدار گاز این شهر نداشته باشیم.

وزیر نفت گفت: میانگین دما در ۲۰ استان کشور منفی‌۱۰ درجه است و هم‌اکنون در کشورهای ترکمنستان، قزاقستان و ازبکستان قطعی گاز خانگی گزارش شده است، درحالی‌که در ایران شبکه گاز در شرایط پایدار قرار دارد.

۱۳۱هزار پایش میدانی

پیش از شروع فصل سرما وزارت نفت در طرح ضربتی ضمن هشدار به ادارات پرمصرف، گاز برخی از دستگاه‌ها را نیز قطع کرد. البته وزارت نفت برای نشان‌‌دادن جدیت خود در این طرح قطع گاز را از شرکت گاز استان یزد آغاز کرد و به نوعی هشدار داد که درخصوص مدیریت مصرف گاز با هیچ دستگاه اجرایی تعارف نخواهد داشت. در همین راستا ۱۳۱هزار پایش میدانی صورت گرفت و حتی به مشترکان پرمصرف خانگی نیز اعلام شد که در صورت ادامه مصرف بی‌رویه علاوه بر قطعی گاز با افزایش نجومی نرخ گاز مصرفی نیز مواجه خواهند شد.

صادرات حداقلی گاز

میزان تعهدات صادراتی گاز ایران به عراق و ترکیه تنها حدود ۴درصد از کل تولید گاز است و این موضوع تاثیر چندانی بر کمبود گاز در کشور ندارد بااین‌حال به‌دلیل اولویت داشتن تامین گاز در داخل امسال نیز با افزایش مصرف، میزان صادرات گاز کاهش یافته، امری که بارها اعتراض ترکیه را به دنبال داشته است.

باید مدل مصرف گاز را از کشورهای فاقد گاز یاد بگیریم

در همین حال یک نماینده مجلس با اشاره به کاهش ناگهانی دما در سطح کشور گفت: باید مدل مصرف گاز را از کشورهای دیگر که گاز ندارند یاد بگیریم. علیرضا نظری در گفت‌وگو با جام‌جم‌آنلاین بیان کرد: باید مدل مصرف گاز را از کشورهای دیگر یاد بگیریم. بسیاری از کشورهای سردسیر گاز ندارند و امروز با وجود تحریم روسیه توانسته‌اند خود را اداره کنند.

وی با بیان این‌که مصرف گاز در ایران چهاربرابر مصرف گاز سایر کشورهاست، توضیح داد: اگر ما بتوانیم مصرف گاز خود را نصف کنیم و از چهاربرابر دنیا به دوبرابر برسانیم این صرفه‌جویی بسیار زیادی خواهد بود و کارخانه‌ها و مراکز تولیدی ما دیگر تعطیل نمی‌شوند چون این تعطیلی‌ها می‌تواند گرانی و تورم در پی داشته باشد.
این عضو کمیسیون کشاورزی در توضیح راهکارهای کاهش مصرف گاز تاکید کرد: باید به خانواده‌ها بگوییم اگر مصرف گاز را به نصف کاهش دهید ما پول نصف دیگر را ماهانه به حساب شما پرداخت می‌کنیم و آن‌موقع‌است که مردم با خاموش‌کردن وسایل گرمایشی و پوشیدن لباس گرم در مصرف گاز صرفه‌جویی می‌کنند. وی همچنین گفت: بنزین هم مانند گاز مصرف بالایی دارد. یک روزی قیمت بنزین در کشور ما یک‌هفتم سایر کشورها بود و امروز به یک‌بیستم رسیده.

عبور از شبی سرد بدون قطع گسترده گاز در کشور

در همین حال رئیس مرکز راهبری گاز ایران گفت: شنبه‌شب استان‌های خراسان‌رضوی و خراسان‌جنوبی با بیشترین افت فشار و قطع موقت گاز مواجه شدند. کوشکی در ارتباط با رسانه‌ملی گفت: از اواسط هفته گذشته شاهد ورود موج گسترده سرما به کشور بودیم که باعث شد در روزهای گذشته با موازنه منفی تولید و مصرف گاز مواجه شویم به‌خصوص در استان‌‌های شمالی و شمال‌شرق کشور که سرمای بی‌سابقه‌ای داشتند و کمینه دما در برخی از شهرهای استان، به منفی ۲۸درجه رسید که حداقل انتقال گاز را به شبکه‌های شمال‌شرق کشور داشتیم. رئیس مرکز راهبری گاز ایران تصریح کرد: جریان گاز برقرار است و با حداکثر ظرفیت ایستگاه‌ها کار می‌کنند و جریان گاز قطع نشده اما افزایش مصرف باعث شده متاسفانه در برخی از سرشاخه‌ها شاهد افت فشار باشیم و در برخی از شهرها قطع گاز داشتیم. از هموطنان درخواست داریم گاز را بهینه مصرف کنند.

روزنامه جام جم